بخش دوم/ ملک‌نیا در گفت‌وگوی تفصیلی با آنا:
رسالت اصلی «کانون‌های دانشگاه، صنعت و جامعه» ارتباط فعالانه با صنایع است/ امضای قراردادهای میلیاردی در حوزه انرژی
کانون برای شبکه‌سازی، نیاز نخبگان صنعتی و دانشگاهی را در کنار هم جمع می‌کندمدیرکل «کانون‌های دانشگاه، صنعت و جامعه» دانشگاه آزاد اسلامی گفت: رسالت اصلی این کانون‌ها، ارتباط فعالانه با صنایع است.
گروه دانشگاه خبرگزاری آنا؛ لاله قلی‌پور- موضوع ارتباط دانشگاه، صنعت و جامعه، همواره در جوامع علمی موردتوجه بوده و موفقیت در ایجاد این ارتباط یکی از شاخص‌های عملکرد موفق دانشگاه‌ها به شمار می‌آید.
این مقوله، در حوزه پژوهشی، بر اساس نتایج تولیدات علمی نظیر رساله‌ها، پایان‌نامه‌ها، کتاب‌ها، مقالات و غیره با الگوها و نظریه‌های متعدد و متنوع و در حوزه سیاست‌گذاری به دلیل رویکردهای مختلف و متغیر در این زمینه، با چالش‌های زیادی مواجه بوده است به همین دلیل، از دیدگاه اجرایی و عملیاتی؛ علی‌رغم اینکه شکوفایی بخش علمی و صنعتی کشور در گرو این تعامل است، هنوز ایجاد این ارتباط به‌صورتی مؤثر و کارآمد نیازمند کار و کوشش بیشتری است.
در بین مراکز دانشگاهی کشور، دانشگاه آزاد اسلامی به‌عنوان بزرگ‌ترین دانشگاه حضوری جهان، بر اساس نگاه حل مسئله‌ای به مشکلات و چالش‌های کشور و توجه به مأموریت‌گرایی در پژوهش‌های دانشگاهی، گام‌های خوبی در راستای ارتباط دانشگاه با بخش صنعت برداشته است که راه‌اندازی «کانون‌های دانشگاه، صنعت و جامعه» یکی از این موارد است.
در تبیین مأموریت این کانون‌ها می‌توان به چند محور اساسی شامل شناسایی و تعریف موضوعات و برنامههای علمی و پژوهشی مشترک؛ برنامه‌ریزی برای گسترش کمی و کیفی تعامل علمی و پژوهشی دانشگاه با صنعت و جامعه؛ شناسایی چالش‌ها، تدوین راهکارها و ارائه پیشنهاد برای رفع موانع توسعه کمی و کیفی روابط و تعاملات دانشگاه با صنعت و جامعه است اشاره نمود.
نیازسنجی و رصد اولویت‌های پژوهشی صنایع، سازمان‌ها و دستگاه‌های اجرایی و اطلاع‌رسانی به اعضای هیئت‌علمی به تفکیک رشته‌های تخصصی مربوطه؛ انعقاد قراردادهای پژوهشی و تفاهم‌نامه‌ها با سازمان‌ها و دستگاه‌های اجرایی در راستای ارتباط دانشگاه، صنعت و جامعه؛ ایجاد و افزایش تعامل هدفمند و سازنده با مراجع و مؤسسات داخلی و بین‌المللی فعال درزمینهٔ حمایت از اختراعات با هدف استقرار درست و ارتقای کیفی نظام مالکیت فکری در دانشگاه آزاد اسلامی نیز از دیگر زمینه‌های فعالیت این کانون‌ها محسوب می‌شود.
در راستای تشریح اقدامات این کانون با لاله ملک‌نیا، مدیرکل «کانون‌های دانشگاه، صنعت و جامعه» دانشگاه آزاد اسلامی در خبرگزاری آنا به گفت‌وگو پرداختیم که بخش اول پیش‌ازاین منتشر شد و در ادامه بخش دوم آن را ازنظر می‌گذرانید.
آنچه در گفت‌وگوی ما با لاله ملک‌نیا می‌خوانید:
*رسالت اصلی «کانون‌های دانشگاه، صنعت و جامعه» ارتباط فعالانه با صنایع است/ امضای قرارداد هزار و ۵۰۰ میلیاردی در حوزه نفت
*کانون دانشگاه آزاد اسلامی با کشور ترکیه یک پروژه مهم در حوزه نیاز صنعت دارد
*از ۳۱ کانون در نظر گرفته شده برای واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی ۱۳ کانون فعال هستند
رسالت اصلی کانون‌های دانشگاه، صنعت و جامعه ارتباط فعالانه با صنایع است/ امضای قرارداد یک هزار و ۵۰۰ میلیاردی در حوزه نفت
آنا: تاکنون در کانون‌های دانشگاه، صنعت و جامعه چه تعداد قرارداد یا تفاهم‌نامه پژوهشی منعقدشده است؟ آیا تفاهم‌نامه فقط با صنایع بوده یا با سازمان‌ها و دستگاه‌های اجرایی نیز منعقدشده است؟ آیا تفاهم‌نامه‌ای بوده که چشمگیر باشد و باعث درآمدزایی خوبی شده باشد؟
ملک‌نیا: درگذشته در دانشگاه آزاد اسلامی، اداره کل ارتباط با صنعت داشتیم که به کانون‌های دانشگاه، صنعت و جامعه تغییر نام پیدا کرد به این دلیل که می‌خواستیم بگوییم کانون، نیاز نخبگان صنعتی و دانشگاهی را در کنار هم برای شبکه‌سازی جمع می‌کند.
تفاهم‌نامه‌ها علاوه بر صنعت با دستگاه‌های اجرایی نیز منعقد شده است. معاون تحقیقات، فناوری و نوآوری دانشگاه، تفاهم‌نامه‌ها را پیش برده‌اند، مثلاً با سازمان اوقاف صحبت کردیم و زمین گرفتیم. همچنین در راستای شرایط جامعه در دانشگاه بحث‌هایی را مدنظر قراردادیم.
اما با توجه به اینکه اولین چیزی که در این اداره کل دیده می‌شود و رسالت اولیه‌ای که برایش تعریف‌شده، پروژه‌های پول‌ساز برای دانشگاه است لذا رسالت اصلی کانون‌های دانشگاه، صنعت و جامعه ارتباط فعالانه با صنایع است. تعداد تفاهم‌نامه با صنایع دفاع، پژوهشگاه نیرو و غیره بسیار زیاد است اما تعداد تفاهم‌نامه‌های اجراشده بسیار کم است.
بیشتر دنبال توافقنامه و قرارداد بودیم. مثلاً توافقنامه وزارت نفت قبلاً توسط دکتر طهرانچی بسته‌شده بود، پروژه کرنج را داشتیم. خشت در زمان ما بسته شد. در کانون‌های دانشگاه، صنعت و جامعه؛ پنج صنعت بزرگ را مدنظر قراردادیم. صنعت نفت، خودروسازی و صنایع دفاع این را به تفاهم‌نامه، توافقنامه و حتی قرارداد رساندیم. دو صنعت دیگر فولاد و معادن را در اولویت بعدی قراردادیم.
تفاهم‌نامه‌های کانون علاوه بر صنعت با دستگاه‌های اجرایی نیز منعقد شده است
به این دلیل که این‌ها ازنظر شرایط مالی شرایط بهتری از بقیه دارند و اگر بتوانیم قرارداد ببندیم آن بخش هدف اول ما که به سمت پروژه‌های مسئله‌محور و درعین‌حال مبتنی بر تقاضای صنعت جلو برویم امکان‌پذیر است زیرا این صنایع هم پول داشتند و این پروژه‌ها را نیز راحت‌تر حمایت می‌کردند اگرچه غافل از شرکت‌های کوچک‌تر هم نبودیم. به‌صورت منطقه‌ای و محلی به واحدهای دانشگاهی اعلام کردیم شما دنبال صنایع کوچک‌تر بروید، آن دست پروژه‌های کوچکی که در منطقه می‌توانید از شرکت‌ها، مؤسسه‌ها و مجموعه‌ها بگیرید.
در این راستا در حوزه نفت یک هزار و ۵۰۰ میلیارد قرارداد امضا شد. شاید حتی در دانشگاه‌های سراسر همچنین چیزی را با این مقیاس و عدد و رقم نبینید که الآن در مرحله انجام وثیقه ملکی‌اش هستیم. البته هنوز تا به بار ننشیند باز دغدغه‌اش راداریم ولی تا اینجا خوب پیش رفته است.
حدود ۱۵۰ میلیارد توافقنامه با وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح داریم که تاکنون ۸ قرارداد به ارزش یک میلیارد و نیم آماده امضا شده است. با صنایع خودرویی دو مذاکره خوب داشتیم در مورد موتورهای هوایی و نیرومحرکه که در مقطعی متوقف شد ولی در حال حاضر دوباره از سر گرفتیم و کارها به‌طور مطلوب جلو می‌رود. پروژه‌های کوچک‌تر را دو تا سه کارگزار پیگیری می‌کنند و در حوزه شوینده‌ها، پوشش‌ها، آب و فاضلاب جلو می‌برند.
بیشتر بخوانید:
- دانشگاه آزاد اسلامی با تیم‌سازی نیازهای صنعت را برآورده می‌کند/ لزوم راه‌اندازی کانون‌های دانشگاه و صنعت در صنایع مختلف
- بازدید مدیرکل کانون‌های دانشگاه، صنعت و جامعه دانشگاه آزاد اسلامی از خبرگزاری آنا
- واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی از امکانات سامانه الکترونیکی دولت ستاد بهره‌مند می‌شوند
اتفاق خوبی برای واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی افتاده است و در سال جاری تفاوت عملکردی اداره‌های ارتباط با صنعت را در مقایسه با سال‌های گذشته ازنظر اعداد و ارقام، فعالیت نیروی انسانی، آزمایشگاه‌ها، مراکز رشد و شرکت‌های دانش‌بنیان، لمس خواهید کرد.
در این میان تحرکی در آزمایشگاه‌ها، مراکز تحقیقاتی و شرکت‌های دانش‌بنیان ما نیز در حال رخ دادن است یعنی وقتی پروژه‌ای از طریق ارتباط با صنعت گرفته می‌شود دستگاه‌ها و تجهیزات دانشگاه و اعضای هیئت‌علمی را درگیر می‌کند.
بنابراین دو اتفاق در حال رخ دادن است یکی ازنظر اعداد و ارقام ریالی و در وهله بعدی تعاملی در حال شکل‌گیری است و عملاً سیستم شبکه آزمایشگاهی و خدمات‌رسانی دانشگاه و نیروی انسانی که اساتید هستند، درگیر و فعال می‌شوند مثلاً در حال حاضر قرار است پروژه نفت را اساتید دانشگاه آزاد اسلامی در آزمایشگاه‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان و مراکز تحقیقاتی انجام دهند.
بنابراین این نگاه باعث می‌شود که بسیاری از بخش‌ها در کنارش فعال شوند؛ یعنی ظاهرش یک عدد و رقم است ولی در ورای آن یک فرهنگ در حال پیش رفتن است و آن فرهنگ استفاده از تجهیزات و فعال شدن اساتید توانمند در راستای نیاز کشور و پروژه‌ها است و از آن‌طرف اعتماد به شرکت‌های دانش‌بنیانی که در حال شکل‌گیری هستند، قرار دارد.
تعداد تفاهم‌نامه با صنایع دفاع، پژوهشگاه نیرو و غیره بسیار زیاد است اما تعداد تفاهم‌نامه‌های اجراشده، بسیار کم است
بنابراین دو رسالت را در کل تعریف کردیم، کانون‌ها شکل بگیرد، مأموریت‌ها صنعتی باشد، بحث کنترل کیفی صنایع در دانشگاه باشد، ضمن اینکه نشست‌هایی با صنعت داشته باشیم، چالش‌هایشان دربیاید، گروه‌هایی داریم که این‌ها را داریم به کل بدنه دانشگاه اطلاع‌رسانی می‌کنیم.
علاوه بر بحث مالی که در این پروژه‌ها می‌تواند اتفاق بیفتد، هر چیزی نیاز به ترویج دارد در نگاه اول آگاه‌سازی و ترویج کار نیز مهم است. شاید در این یکی دو ساله بیشتر این بوده که هیئت‌های علمی درست بتوانند مذاکره کنند و ارتباط برقرار کنند و درصورتی‌که اساتید در ارتباط‌گیری با صنعت مشکل داشتند ما باید ورود می‌کردیم و این نقطه شکست ما بود که جبران شد دقیقا در جایی که هیئت‌علمی توانمند بوده، صنعت هم نیازهایی داشته اما نمی‌توانستند سر یک میز بنشینند و مذاکره کنند و به هدف مشترک برسند.
مثلاً بحث ضمانت‌نامه‌های بانکی بود، اینکه مجری ما چگونه پول بگیرد، شخصی که پروژه می‌آورد چه سهمی از آن را داشته باشد، این‌ها همه حل‌شده و در آیین‌نامه‌ها دیده شدند و این بسترها باید شکل می‌گرفت اما از حالا به بعد باید منتظر اتفاقات خوب باشیم.
کانون دانشگاه آزاد اسلامی با کشور ترکیه یک پروژه مهم در حوزه نیاز صنعت دارد/ پروژه نفتی هزار و ۲۰۰ میلیاردی با عراق در مرحله انعقاد قرارداد
آنا: تعاملات با مؤسسات داخلی و بین‌المللی مخصوصاً درزمینهٔ حمایت از اختراعات یکی از مأموریت‌هایی بود که برای کانون‌ها تعریف‌شده بود، این مأموریت تا چه اندازه محقق شده است؟
ملک‌نیا: در این زمینه گام بزرگی برداشته نشده است در بحث ثبت اختراع در حوزه بین‌المللی در حال انجام کار هستیم هر چند با توجه به شرایط خاص کشور به‌راحتی نمی‌توان در این زمینه فعالیت کرد اما در حال حاضر طرح «توبی‌تاک» به‌عنوان پروژه‌های نیاز صنعت را با ترکیه داریم و سه دوره برگزارشده است. وزارت علوم دو دوره‌اش را برگزار کرده بود اما دانشگاه آزاد اسلامی ورود نکرده بود که امسال وارد شد.
در ابتدا درها باید با احتیاط باز شود مثلاً در حال حاضر با روسیه نیز طرحی را جلو می‌بریم که خیلی از موادی که نیاز دارد را باید در ایران و در دانشگاه باید بتوانیم پیاده‌سازی کنیم در حوزه بین‌الملل درگیر می‌شویم و هم به‌عنوان متولی پروژه‌های مشترک و درگیر صنعت باید ورود کنیم و خوشبختانه در این مورد با معاونت بین‌الملل خیلی هم‌راستا هستیم.
پروژه نفت را اساتید دانشگاه آزاد اسلامی در آزمایشگاه‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان و مراکز تحقیقاتی انجام خواهند داد
در کشور چین نیز با توجه به اینکه دفاتری از ایران در آنجا استقرار دارد، یکی دو پروژه را مدنظر قرار دادیم و با توجه به اینکه این‌ها مورد نیاز چین است مستلزم این است که حمایت‌های ستاد را داشته باشیم که این‌ها در صحبت اولیه مشکل نداشته است ولی هزینه دارد زیرا تعاملات بین‌المللی نیاز به رفت‌وآمد دارد. هیچ‌چیزی بدون اینکه شما سر یک میز بنشینید و حرف بزنید، امکان‌پذیر نخواهد بود. با یک نامه رد کردن و یک نامه گرفتن، آن اتفاق اگر هم بیفتد نادر است.
یک پروژه نیز با سلیمانیه عراق در حوزه نفت است. مذاکراتش انجام‌شده هزار و ۲۰۰ میلیارد هم به‌صورت دلاری است ولی در حال مذاکره هستیم هنوز به انعقاد قرارداد نرسیده است. واحدهایی که در دبی و افغانستان و عراق داریم، پتانسیل‌های بسیار خوبی دارند و می‌توانیم پروژه‌های موردنظرمان را در آنجا پیش ببریم.
از ۳۱ کانون در نظر گرفته شده برای واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی ۱۳ کانون فعال هستند
آنا: تاکنون چند کانون دانشگاه، صنعت و جامعه در در استان تهران و دیگر استان‌های کشور شکل‌گرفته است و تا چه میزان فعال هستند؟
ملک‌نیا: ۳۱ کانون برای کل واحدها در کشور در نظر گرفته‌ایم. البته محدودیت نداریم که حتماً همین ۳۱ کانون باشد. امکان دارد استانی پتانسیل شکل دادن این کانون در دو حوزه را داشته باشد از آن‌طرف سراهای نوآوری هم دارد به همین شکل پیش می‌رود ولی یک تفاوتی نگاهی آنجا داریم.
اگر این کانون‌ها کامل راه بیفتند، جدا از اینکه مرکزیت با تهران است، شما هم شاید باور داشته باشید به اینکه در یک استان امکان دارد بخش کوچکی ازنظر مالی را جاری کنم ولی همین اتفاق هم اتفاق خوبی است.
استان تهران هنوز به ما اعلام نکرده که در چه واحدهایی می‌خواهند چه کانون‌هایی را راه بیندازند ولی در چند استان این اتفاق افتاده است. چند کانون نیز باید توسط معاون تحقیقات، فناوری و نوآوری دانشگاه آزاد اسلامی حکم‌هایشان صادر شود و در حال انجام است.
واحدهای دانشگاهی که در دبی و افغانستان و عراق داریم، پتانسیل‌های بسیار خوبی دارند
در اصفهان در حال حاضر چندین پروژه خوب گرفته‌شده، تبریز و شیراز همین‌طور؛ یعنی واحدهای خوب ما در حال گرفتن پروژه هستند ولی به اسم کانون فعلاً نه یعنی هنوز کانون شکل نگرفته ولی مدیر ارتباط با صنعت و مجموعه، کار خود را انجام می‌دهد و تعاملاتی با کانون داشته و ما نیز در حد توان همکاری کرده‌ایم. مثلاً واحد علوم تحقیقات پروژه‌هایش در حال جاری شدن است، پروژه خشت و پروژه‌های دیگر؛ بنابراین شاید به اسم کانون نباشد ولی فعالیت یک کانون را انجام می‌دهد.
آنا: یعنی هنوز به آن اکوسیستم نزدیک نشده‌ایم؟
ملک‌نیا: بیشتر کار انجام‌شده تا آن اسم باشد؛ کار در حال انجام است و استان و مجموعه واحدها توجیه هستند. ۱۳ کانون در حال حاضر رسماً فعالیت خود را انجام می‌دهند و هنوز به ۳۱ واحد نرسیده‌ایم، دلیل هم دارد، خیلی عجله‌ای نداریم زیرا باید شناسایی کنیم و بدانیم در کجا چه پتانسیلی وجود دارد و خود آن‌ها ببینند و درگیر شوند.
آنا: این رصد چگونه اتفاق می‌افتد؟
ملک‌نیا: تعاملی دوسویه هر روز بین کانون و واحدها در حال انجام است مثلاً واحدی می‌گوید با توجه به نیازی که در بحث آب و فاضلاب وجود داشته، مذاکراتی با ارگان مرتبط انجام دادیم، گفتند ما این پروژه را داریم و آن پروژه را گرفته‌ایم.
اینکه چه کانون‌هایی فعال است ما بیشتر با مدیران ارتباط با صنعت و معاونان پژوهشی واحدها تعامل می‌کنیم که ببینیم در چه وضعیتی هستند و از آن‌ها می‌پرسیم و می‌خواهیم زیرا با معاونان ۳۱ استان صحبت کردن، خیلی کار سختی نیست، بنابراین روزانه درگیر هستیم.
انتهای پیام/۴۱۶۷/پ
انتهای پیام/
