وبینار تخصصی طرح پژوهش در مطالعات شهری برگزار شد

به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری آنا از دانشگاه سوره، به مناسبت روز جهانی شهرسازی؛ سومین وبینار از سلسله نشست‌های تخصص_مهارتی با عنوان «طرح پژوهش در مطالعات شهری» به همت دانشکده معماری و شهرسازی و با همکاری معاونت پژوهشی به‌صورت مجازی در سامانهٔ سیباد دانشگاه سوره برگزار شد.

در این نشست محمد نظرپور، پژوهشگر دکتری شهرسازی، به‌عنوان سخنران و نجمه دشتکی به‌عنوان دبیر نشست حضور داشتند.

در ابتدای جلسه دشتکی ضمن خوش‌آمد گویی به حاضرین در جلسه به معرفی نظرپور پرداخت و مقدمه‌ای در باب موضوع ارائه کرد. وی صحبت را این‌گونه شروع کرد که عمدهٔ اشتباهات ما این است که به‌جای نوشتن طرح پژوهش به نوشتن پروپوزال مشغول می‌شویم. نکته اول این است که زمانی باید سراغ موضوعی برویم که پایهٔ پژوهشی ما باشد، نه اینکه صرفاً مورد تأیید یک نهاد دانشگاهی باشد. پس هدف تبیین پایه‌های اساسی پژوهش است. هر پژوهش مواضع و پارادایم‌هایی را در پس‌زمینهٔ خود دارد که به‌صورت زنجیرهٔ معنادار هستند. روش‌ها و معرفت‌شناسی بسیار مهم است. هر شهرساز باید ابتدا با این چهارچوب آشنا باشد. باید اصطلاحات مورد استفاده را بداند.

وی افزود: روش یک سری رویه و انضمام است که مورد وفاق هم هستند و از آن‌ها برای پیشبرد کار استفاده می‌کنیم. روش‌شناسی اصول و مفروضات و چهارچوب‌هایی که به‌طور آگاهانه علمی و منطقی انتخاب می‌کنیم. معرفت‌شناسی چه مواجهه‌ای با دانش و معرفت داریم. چه چیز از دانش و معرفت می‌دانیم. هستی‌شناسی به این می‌پردازد که واقعیت چیست و جهان‌بینی اصلی دربارهٔ واقعیت چیست.

پژوهشگر دکتری شهرسازی صحبت را این‌طور ادامه داد که: انتخاب پارادایمی که در زیرمجموعهٔ آن پژوهش می‌کنیم بسیار مهم است. پارادایم‌هایی مثل اثبات‌گرایی که با دید خوش‌بینانه به علم و با منطق به شناخت پدیده می‌پردازد، برگرفته از رابطهٔ علّی و آزمایشگاهی یا پارادایم تفسیرگرایی که بر فهم هم‌دلانه استوار است، در این روش فرد و انگیزه‌هایش جایگاه مهمی دارند، معنی و علل با توجه به ارزش‌ها بررسی می‌شود.

در ادامه به توضیح پارادایم انتقادی که دغدغهٔ بر هم زدن وضع موجود را دارد و با دید انتقادی به مسائل می‌نگرد و پارادایم عمل‌گرایانه که معتقد است باید از بند مفروضات خارج شد و در دل ماجرا مفاهیم را شناخت، پرداخته شد.

بیان مسئله، مهم‌ترین رکن پژوهش است

نظرپور اظهار کرد: بیان مسئله، مهم‌ترین رکن پژوهش است. نباید به‌دنبال موضوع و عنوان باشیم بلکه باید مسئله و دغدغهٔ خود را مطرح کنیم. در اجرای هر پژوهش یک هرم وجود دارد که یک ضلع آن محقق و ضلع دیگر پدیده شهری و طرف سوم داشتن دانش تخصصی است. دو گرایش اصلی برای طرح مسئله وجود دارد، یک زمانی‌که به‌دنبال نمایش دادن یک شکاف و خلاء هستیم و دوم زمانی است که می‌خواهیم کلیت دانش و بدنهٔ دانش را به چالش بکشیم.

پژوهشگر دکتری شهرسازی در اتباط با سرتیترهای طرح پژوهش بیان کرد: در پژوهش چند سرتیتر اصلی وجود دارد. بخش اول، عنوان کار است که باید شامل کلید واژه‌های استفاده شده کار تحقیقی باشد. بخش دوم باید شامل حوزه نظری باشد که بیان مسئله اهمیت زیادی دارد. پروپوزال خوب باید طرح و بیان مسئلهٔ خوبی داشته باشد تا مخاطب مسئله را درک کند. سپس باید مرور ادبیات را ذکر کرد که ارتباطی بین پژوهش ما و بدنهٔ دانش برقرار می‌کند. در گام‌های بعدی به پیشینهٔ تحقیق‌های صورت گرفته از قبل، روش‌های شناسایی پژوهش، میدان پژوهش، زمان‌بندی، محدودیت و مشکلات در آخر به منابع اشاره کرد.

انتهای پیام/۱۱۰/