گزارش آنا از یک معضل دانشگاهی؛
شایسته‌سالاری یا مدرک گرایی؛ مسئله این است
معضل مدرک‌محوری از بی‌توجهی به افراد کارآفرین و نوآور با تمرکز به مدرک تحصیلی در شرایط استخدامی پدید می‌آیدمعضل مدرک‌گرایی از بی‌توجهی به افراد کارآفرین و نوآور با تمرکز به مدرک تحصیلی در شرایط استخدامی پدید می‌آید، این روند در مقابل مهارت‌محوری قرار می‌گیرد و یکی از ابعاد افزایش معضل بیکاری به حساب می‌آید که عبور از آن، نیازمند فرهنگ‌سازی و بسترسازی بر اساس تصحیح قوانین و آیین‌نامه‌ها است.
گروه دانشگاه خبرگزاری آنا - زینب خسروی؛ معضل مدرک‌محوری یا مدرک‌گرایی از بی‌توجهی به افراد کارآفرین و نوآور با تمرکز به مدرک تحصیلی در شرایط استخدامی پدید می‌آید، این روند در مقابل مهارت‌محوری قرار می‌گیرد و یکی از ابعاد افزایش معضل بیکاری به حساب می‌آید که عبور از آن، نیازمند فرهنگ‌سازی و بسترسازی بر اساس بهبود و تصحیح قوانین و آیین‌نامه‌ها است. افزایش علم و دانش در افراد جامعه برای ارتقاء و رشد فرهنگ کشور تأثیر مستقیم دارد. اگر تقاضای نظام استخدامی به سمت‌وسوی مدرک‌گرایی پیش رود مشکلات بسیاری از جمله نادیده گرفتن مقوله مهمی چون شایسته‌سالاری در جامعه رخ خواهد داد.
ضرورت شایسته‌سالاری در انتخاب نیروی کار انسانی
شایسته‌سالاری بهره‌گیری از افراد خلاق و کارآمد جامعه است. حضرت علی (ع) مسئله توان، لیاقت و شایستگی افراد را جزئی از بحث عدالت می‌دانند و آن‌را مهم‌ترین اصل اداره جوامع قرار داده و معتقدند که هر پستی به تناسب خلاقیت، شایستگی و تخصص خاصی نیاز دارد و جایز نیست افراد هر کدام در جای دیگری قرار گیرند. وحید چگینی، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب در این باره می‌گوید: «باید در کشور با فرهنگ‌سازی از ابتدای امر شرایطی فراهم شود تا جوانان ترغیب شده و مهارت فنی یاد بگیرند و صرفاً به دنبال مدرک نباشند که این امر باید در سطح خانواده، مدارس و رسانه به‌ویژه در صداوسیما مورد توجه باشد.»
وی با اشاره به اینکه باید بستر لازم برای حضور دانشجویان در بازار کار از نظر اقتصادی فراهم شود، اظهار می‌کند: «باید جذب نیروی تکنسین به گونه‌ای باشد که فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌ها در عمل ببینند نیاز نیست صرفاً به دنبال مدرک باشند.»
چگینی با بیان اینکه در کشورهای غربی جوانان به‌سمت دوره‌های مهارتی گرایش پیدا کرده‌اند، عنوان می‌کند: «پرداخت حقوق آن‌ها به گونه‌ای است که تا حد زیادی با مدرک تحصیلی برابری پیدا می‌کند، فردی که مهارت ویژه‌ای دارد می‌تواند حقوقی برابر با کارشناسی یا کارشناسی ارشد دریافت کند که موجب فرهنگ‌سازی در سطح جامعه و آموختن دوره‌های مهارتی می‌شود.»
رشته تخصصی، مدرک و کارآیی فارغ‌التحصیلان دانشگاهی باید همخوانی داشته باشد تا به ارتقا و پیشرفت جامعه کمک کرده و وضعیت اشتغال‌زایی بهبود یابد
ابراهیم صالحی‌عمران، رئیس دانشگاه فنی و حرفه‌ای کشور در این باره خاطرنشان می‌کند: «در دنیای امروز طبقه‌بندی مشاغل در داخل و خارج از کشور وجود دارد و به شغل‌های مختلف کد تعلق می‌گیرد، بر اساس شایستگی‌های تعیین شده، مهارت‌های لازم نیز مشخص می‌شود، روال به شکلی است که شغل و طبقه‌بندی تعیین شده، شایستگی‌ها از جمله مهارت‌ها، نگرش‌ها، ارزش‌ها و حتی سطوح مدرکی مورد نیاز را تعیین می‌کند.»
وی با اشاره به عدم وجود طبقه‌بندی مناسب شغلی، اظهار می‌کند: «هنگامی‌که طبقه‌بندی درستی برای استفاده از نیروی انسانی کارآمد وجود نداشته باشد شایستگی‌ها و مدارک مورد نیاز نیز مشخص نمی‌شود این امر در سیستم دولتی بیشتر دیده می‌شود که صرفاً اخذ مدرک برای ارتقا و رسیدن به پست‌ها مدنظر قرار می‌گیرد در چنین شرایطی بهره‌وری وجود ندارد و این امر منجر به عدم افزایش تولید ناخالص ملی می‌شود.»
رئیس دانشگاه فنی و حرفه‌ای کشور با اشاره به نیاز نیروی انسانی کشور، بیان می‌کند: «آموزش عالی در پاسخ‌گویی به تقاضای بی حد و مرز اجتماعی رشد کرده است. این امر بر اساس مدل‌های اقتصادی، پاسخ به نیاز نیروی انسانی متخصص، طبقه‌بندی مشاغل و نیازهای بخش کشاورزی، خدمات، صنعت و غیره نیست، با توجه به این عدم تناسب در توسعه، به‌طور دقیق نمی‌توان گفت مهارت دانشجویان مرتبط با مشاغل جامعه است.»
علی آهون‌منش رئیس اتحادیه مؤسسات غیرانتفاعی کشور در این باره می‌گوید: «دانشجویانی که از دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی فارغ‌التحصیل می‌شوند باید با توجه به مهارت‌ها و آموخته‌های خود شایستگی لازم برای دریافت مدرک و گواهی‌نامه پایان دوره تحصیلی خود را داشته باشند.»
وی با بیان اینکه برگزاری دوره‌های مهارت‌افزایی در دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی از اهمیت بسیاری برخوردار است، اظهار می‌کند: «دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی منحصراً برروی حفظیات و علوم نظری تمرکز نداشته و باید مهارت‌آموزی را جز اهداف آموزشی خود قرار دهند. در این صورت دانشجو بعد از فارغ‌التحصیلی در زمان ورود به بازار کار و صنایع مختلف برای جامعه مفید و مؤثر خواهند بود.»
بیشتر بخوانید:
- فارغ‌التحصیلان مهارت‌های کارآفرینی را قبل از ورود به بازار کار کسب کنند
- آموزش عالی در پاسخ‌گویی به تقاضای بی حد و مرز اجتماعی رشد کرده است
- همخوانی رشته تخصصی با مدرک و کارآیی فارغ‌التحصیلان دانشگاهی به اشتغال‌زایی کمک می‌کند
اهمیت برگزاری دوره‌های مهارت‌آموزی در دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی
آموزش مهارت‌های لازم به دانشجویان دانشگاهی در زمینه مورد علاقه آن‌ها به‌منظور آمادگی برای راه‌اندازی کسب‌وکار بعد از فراغت از تحصیل با هدف ایجاد اشتغال و حل معضل بیکاری فارغ‌التحصیلان است. وحید چگینی، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب در این باره می‌گوید: «در برخی از کشورهای جهان امکانات و زیرساخت‌هایی برای مهارت‌آموزی با تأسیس مراکزی فراهم شده که به‌خوبی آموزش‌های لازم را در همه سطوح و در رشته‌های متنوع به جوانان آموزش می‌دهند، این امر باید در کشور ایران نیز تقویت شود زیرا آموزش‌های عملی کافی نبوده و بیشتر به‌صورت نظری است. فارغ‌التحصیلان باید بتوانند مهارت لازم برای ورود به بازار کار را کسب کرده تا زمانی که در مراکز و سازمان‌ها استخدام می‌شوند مهارت کافی برای تغییر و تحول داشته باشند.»
وی بیان می‌کند: «دانشگاه‌ها با تغییر نگرش، باید بخشی از آموزش‌ها را به این امر اختصاص دهند که فارغ‌التحصیلان با نرم‌افزارها و روش‌های کارگاهی بیشتر آشنا شوند و با صنعت ارتباط داشته باشند اگر واحدهای مختلف دانشگاه آزاد اسلامی با صنعت قرارداد داشته باشند می‌توانند دانشجویان را برای دوره کارآموزی اعزام کنند تا آموزش‌ها را به‌صورت عملی بگذرانند.»
هنگامی‌که طبقه‌بندی درستی برای استفاده از نیروی انسانی کارآمد وجود نداشته باشد شایستگی‌ها و مدارک مورد نیاز نیز مشخص نمی‌شود
چگینی ادامه می‌دهد: «دانشجویان باید به سمت کارآفرینی پیش بروند و آموزش‌ها به گونه‌ای باشد که بتوانیم دانشجو را پس از فراغت از تحصیل با زحمت کمتری وارد بازار کار کنیم تا برای جامعه مفید باشند.»
ابراهیم صالحی‌عمران، رئیس دانشگاه فنی و حرفه‌ای کشور با اشاره به اینکه این دانشگاه در محیط کار و صنعت شرایط بهتری دارد، بیان می‌کند: «مراکز آموزشی تخصصی همانند دانشگاه‌های فنی و حرفه‌ای و مأموریت‌گرا با تکلیف مشخص معمولاً در ایجاد رشته و سرفصل‌های درسی متناسب با نیاز شغلی بهتر عمل می‌کنند.»
وی با اشاره به آغاز برنامه هفتم، عنوان می‌کند: «تصمیم‌گیری برای گسترش آموزش عالی دانشگاه‌ها و اختصاص بودجه مناسب مدنظر قرار گیرد. با حمایت قوانین برنامه‌ای و بودجه‌ای بخش عظیم معضل فارغ‌التحصیلان رفع می‌شود.»
علی آهون‌منش، رئیس اتحادیه مؤسسات غیرانتفاعی کشور با اشاره به اهمیت شروع کسب‌وکار برای فارغ‌التحصیلان، اظهار می‌کند: «با برگزاری دوره‌های مهارت‌افزایی، فارغ‌التحصیلان دانشگاهی این امکان را پیدا می‌کنند که با اعتمادبه‌نفس و با سرمایه‌ای اندک کار کوچکی را شروع کرده و با جمع افراد دیگر آن کسب‌وکار را گسترش دهند.»
این مقام مسئول با اشاره به اهمیت شایسته‌سالاری در کشور، خاطرنشان می‌کند: «در جامعه باید شایسته‌سالاری حکم‌فرما شود. رشته تخصصی، مدرک و کارآیی فارغ‌التحصیلان دانشگاهی باید همخوانی داشته باشد تا به ارتقا و پیشرفت جامعه کمک کرده و وضعیت اشتغال‌زایی بهبود یابد.»
گفتنی است؛ افزایش مهارت‌های شغلی دانشجویان با هدف اشتغال‌پذیری آن‌ها دنبال می‌شود تا بتوانند با علم و دانشی که کسب کرده‌اند بعد از فارغ‌التحصیلی در صنایع مختلف وارد شوند یا کسب و کار جدیدی راه‌اندازی کنند. توجه به اهمیت مهارت‌آموزی دانشجویان در راستای رفع نیازهای روز جامعه و ارتباط موثر با صنایع مختلف نقش مهمی دارد.
انتهای پیام/۱۱۰/پ
انتهای پیام/
