رسالت آموزش عالی برای آینده مشاغل فعلی و مشاغلِ آینده چیست؟
گروه دانشگاه خبرگزاری آنا؛ آینده برای هر فرد خواهان موفقیت شغلی، ارزشمند است، چراکه افراد میتوانند از امروز با انتخاب مسیر مناسب، پیشرفت شغلی خویش در آینده را تسهیل کنند و همچنین امنیت شغلی آنها کمتر به مخاطره خواهد افتاد.
بالا رفتن نرخ بیکاری به ویژه در میان فارغالتحصیلان دانشگاهی و فرمایش مقام معظم رهبری درباره تأکید به برنامهریزی کارآمد و اساسی برای بحث اشتغال و کاهش تدریجی مشکلات کشور؛ وزارت علوم را بر آن داشت تا ضمن بازنگری دروس دانشگاهی و متناسبسازی آنها با نیازهای روز جامعه، دورههای مهارتآموزی را به جریان بیندازد در این راستا بررسی رسالت دانشگاهها و موسسات آموزش عالی کشور در رابطه با آینده مشاغل فعلی و مشاغل آینده ضرورت دارد.
مهارتآموزی باید متناسب با نیاز بازارکار، اقتصاد جهانی و پاسخگوی تحولات پیرامونی باشد
بهرهمندی از مطالعات آیندهپژوهی مشاغلی که در سطح بینالمللی انجام شده، ۵۰ شغل درحال ظهور و شایستگیهای مورد نیاز برای آنها مورد شناسایی قرار داده است. این مشاغل شامل امنیت اطلاعات، هوش مصنوعی، مدل سازی اطلاعات، مهندسی معکوس مکانیک و اینترنت اشیا است.
اصغر فیضی، مدیرکل دفتر پژوهش، طرح و برنامهریزی درسی سازمان فنیوحرفهای کشور در این باره میگوید: «مهارت آموزی باید متناسب با نیاز بازار کار و اقتصاد جهانی و پاسخگوی تحولات پیرامونی بهویژه فناوری باشد تا با داشتن مهارتهای به روز، آینده شغلی افراد تضمین شود. علاوه بر مزایای اقتصادی و اجتماعی، مهارتآموزی منجر به نوآوری و ایجاد انواع جدید مشاغل در بازار کار میشود.»
وی با بیان اینکه امروزه پیشبینی آینده کار یکی از مهیجترین و دشوارترین زمینههای تحقیق در زمینه مهارتآموزی است، میافزاید: «پیامدهای تغییر تقاضا برای مهارتهای خاص در سیستمهای آموزشی بسیار زیاد است. پیشبینی برای تعیین تقاضای متغیر مهارتهای آینده از عناصر کلیدی در آمادهسازی نیروی انسانی توانمند برای توسعه است.»
سیاستگذاری آموزشی باید مبتنی بر آیندهپژوهی ویژگیهای تحولات مشاغل آتی باشد
فیضی ادامه میدهد: «با توجه به سرعت روز افزون تغییرات، نهادهای آموزشی وظیفه دارند علاوه بر مهارتهای مورد نیاز امروز بازار کار مهارتهای مورد نیاز آینده را پیش بینی و نیروی کار را برای ایفای نقش موثرتر در آینده آماده کنند. مهارتآموزی باید یک قدم جلوتر از تحولات قدم بردارد و حتی میتواند با نوآوری، آینده و فناوریهای آینده را بسازد.»
وی تاکید میکند: «سازمان آموزش فنیوحرفهای کشور رویکرد شناسایی مشاغل نوین و اعمال تغییرات در فرایندها، روشها، محتواها و ... را در راستای سازگاری با تحولات فناوری در دستور کار خود دارد.»
بیشتر بخوانید:
- سیاستگذاری آموزشی باید بر اساس تحول در مشاغل آینده باشد
- سازمان جهاد دانشگاهی از کسب و کارهای نوپای دانشجویی حمایت میکند
- آینده برای کدام مشاغل است؟
ابراهیم صالحیعمران، رئیس دانشگاه فنیوحرفهای کشور نیز در این باره میگوید: «آیندهنگری در آموزشهای مهارتی بسیار مهم است و این آموزشها باید انعطاف پذیر بوده و ثابت، بدون تغییر و بر یک نوع خاص نباشد. دنیا بر اساس اصول ثابت پیش نرفته و تغییر کرده و همه چیز مبتنی بر نیاز مشتری بوده و خواه ناخواه در آموزش عالی نیز همین مسئله رخ داده و آیندهپژوهی کلید کار است.»
وی میافزاید: «باید آموزش های متفاوت و جدید ایجاد شود زیرا بسیاری از مشاغل در سالهای آینده محو میشوند و شغلهای جدید ایجاد میشود. تحقیق و راهاندازی ۵۰ رشته جدید بر اساس نیاز جامعه که باید مورد توجه دانشگاه فنی و حرفهای باشد در دستور کار قرار گرفته و اگر سیاستگذاری آموزشی مبتنی بر آیندهپژوهی ویژگیهای تحولات مشاغل آتی نباشد، بازنده میشویم.»
غلامحسین حسینینیا، رئیس سازمان آموزش فنی و حرفهای کشور نیز با اشاره به تغییرات پرسرعت تکنولوژی بر لزوم بازآموزی مهارتها تاکید کرده و میگوید: «در زمانهای قرار داریم که تا سال ۲۰۳۰ یعنی ۹ سال دیگر به دلیل توسعه و شتاب روزافزون تکنولوژیهایی مثل هوشمندسازی و اتوماسیون، بخش اعظمی از شاغلین به آموزشهای مهارتی جدید نیاز دارند چون ممکن است مهارتهای شغلی آنها نتواند پاسخگوی نیازهایشان باشد.»
مهارت آموزی باید یک قدم جلوتر از تحولات قدم بردارد و حتی میتواند با نوآوری، آینده و فناوریهای آینده را بسازد
وی در ادامه میافزاید: «برآوردهای سازمان جهانی کار نشان میدهد تا ۲۰۳۰ یک میلیارد نفر از مردم جهان نیاز به بازآموزی و آموزشهای جدید دارند و ۱۰ میلیون نفر از کسانی که آموزش دیده اند و شاغل هستند، باید آموزش ببینند و مهارتهای جدید کسب کنند، در غیر این صورت با چالش شاغلین امروز و بیکاران ۱۰ سال آینده رو به رو خواهیم شد.»
رئیس سازمان آموزش فنی و حرفهای کشور با بیان اینکه مشاغل هر روز متحول می شوند، خاطر نشان میکند: «تدوین استانداردهای آموزشی در زمینه مشاغل آینده بسیار مهم است و در این زمینه ۵۰ شغل آینده را احصاء و دورههای آموزشی جدید در زمینه مشاغل نو باید تدوین شود.»
محمدصادق بیجندی، سرپرست سازمان تجاریسازی اشتغال دانشآموختگان جهاد دانشگاهی به دو مطالعه جهانی توسط مجمع جهانی اقتصاد برای افق های ۲۰۵۰ و ۲۰۳۰ اشاره میکند و میگوید: «نتایج این مطالعات نشان داده که با توجه به توسعه روزافزون علم وفتاوری تعداد زیادی از مشاغل امروز در دنیا در آینده جایگاهی نخواهند داشت و مشاغل جدیدی ایجاد میشوند، به عبارت ساده تر دانشگاه های ما باید برای آینده مشاغل فعلی و همچنین مشاغل آینده دانش آموخته تربیت کنند که با وضعیت فعلی چالشی بسیار جدی پیش روی نظام آموزش عالی است.»
نظام آموزش عالی باید چابک و منعطف باشد/ لزوم خروج از تمرکز گرایی در دانشگاهها
تغییر سرفصل رشتههای تحصیلی، تدوین رشتههای جدید، بازنگری و تهیه محتوی دروس در نظام آموزش عالی کشور بر اساس فناوری های نوین و حوزه های جدید علوم ضرورت دارد. بیجندی در این باره میگوید: «دانشگاه های ما از علم، صنعت و جامعه عقب نمانند و دانش آموختگان به روز، توانمند و متناسب با علوم و نیازهای روز دنیا تحویل جامعه بدهند، باید وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به دانشگاه ها اختیارات لازم را برای تدوین و اصلاح ساختار در محتوی، تدوین دروس و سرفصل ها بدهد.»
وی در ادامه میافزاید: «آموزش عالی باید متحول شده و از تمرکز گرایی خارج شود و بیشتر نقش خود را به سمت سیاست گذاری و نظارت کلان سوق دهد و به دانشگاه ها شخصیت و استقلال عملیاتی دهد.»
نیاز به بازنگری در سرفصل رشتهها، عناوین دروس، نحوه تدریس و بازنگری در محتوای مبتنی بر علوم و فنون جدید به شدت احساس میشود
سرپرست سازمان تجاریسازی اشتغال دانشآموختگان جهاد دانشگاهی با اشاره به اینکه فناوریها، روبه روز در حال توسعه است و عناوین رشتهها، سرفصلها و محتوای بسیاری از دروس در زیر نظامهای آموزش عالی کشور بر اساس نیازهای گذشته تدوین شدهاند، خاطر نشان میکند: «نیاز به بازنگری در سرفصل رشتهها، عناوین دروس، نحوه تدریس و بازنگری در محتوای مبتنی بر علوم و فنون جدید به شدت احساس میشود.»
وی میافزاید: «در فرآیندهای آموزش عالی کشور به دلیل نوع تمرکزی که وجود دارد بیشتر امور در حوزه تدوین سرفصلها، رشتهها و برنامههای درسی به شدت متمرکز عمل میشود و بجز در موارد خاص آنهم برای دانشگاههای مادر با یک پروسهای که اگر همه چیز عادی طی شود ۶ ماه تا یکسال طول میکشد، اجازهای به دانشگاهها برای تغییر سرفصلها و محتوای برنامه درسی داده نمیشود.»
بیجندی خاطر نشان میکند: «سرعت پیشرفت علم و تغییرات به اندازهای است که حتی اگر پس از یک سال هم موفق به بازنگری و اصلاح در سرفصلها شویم تا شروع نکردن آنها باید مجدد به سمت و سوی بازنگری جدید حرکت کنیم و باید نظام آموزش عالی، چابک و منعطف باشد.»
به گزارش آنا، سال ۲۰۳۰ میلادی سال تحول مشاغل و مهارتها است و در سالهای آینده شاهد تحولاتی احتمالی در برخی مشاغل خواهیم بود که اثرات مهمی برای مهارتها و دستمزد نیروی کار به دنبال دارد. لذا ضرورت دارد نظام اموزش عالی کشور با آینده پژوهی در سیاستگذاری آموزشی نسبت به آینده مشاغل فعلی و مشاغل آینده، اقدامات لازم را برای مواجهه صحیح با این تغییرات به انجام برساند.
انتهای پیام/۴۱۶۷/
انتهای پیام/