نظرسنجیهایی که در اینباره منتشر میشود، به سود بایدن و دموکراتها نیست. نتایج نظرسنجی مشترک خبرگزاری رویترز و موسسه پژوهشی آیپسوس در روز جمعه (۱۴اوت) نشان داد که ۵۳درصد پاسخدهندگان بر این باور بودند که ورود طالبان به کابل، نتایج دو دهه حضور نظامی آمریکا در افغانستان را که نزدیک به یکتریلیون دلار هزینه داشت از بین برد.
بااینحال برخی پاسخدهندگان نیز با تصمیم بایدن برای خروج از افغانستان موافق بودهاند. نظرسنجی موسسه آیپسوس در روز دوشنبه (۱۶اوت) نیز نشان داده است که تا قبل از حملات فرودگاه کابل، 42درصد از شهروندان آمریکایی از عملکرد دیپلماتیک و نظامی بایدن در افغانستان دفاع کردهاند. در این نظرسنجی، عملکرد او نسبتبه سه رییسجمهور پیشین آمریکا «بدتر» ارزیابی شد. براساس گزارش خبرگزاری رویترز، آمریکا و متحدانش به تلاش ناامیدکننده برای خروج غیرنظامیان و دیپلماتها از کابل ادامه میدهند درحالیکه هزاران افغانستانی، برای فرار از دست طالبان در فرودگاه کابل تجمع کردهاند.
نظرسنجی موسسه آیپسوس نیز یافتههای مشابهی دارد. باوجوداین اغلب آمریکاییها از ادامه جنگ ناراضی هستند ولی اکثر افرادی که در نظرسنجی شرکت داشتند، تاکید کردهاند که دولت بایدن و متحدانش باید با برنامه خروج نیروهای خود را از افغانستان کامل میکردند. ۵۱درصد پاسخدهندگان هم گفتهاند که آمریکا باید حداقل یکسال دیگر در افغانستان میماند. همچنین ۵۱درصد نیز عملکرد باراک اوباما و دونالد ترامپ را در جنگ افغانستان تحسین کردند!
انفجارهای کابل، تیرخلاص به سیاست خارجی بایدن؟
پس از وقوع انفجارهای کابل و در میانگین چندین نظرسنجی معتبر در داخل آمریکا، میزان حمایت از رویکرد بایدن در افغانستان به حدود 33درصد رسیده است. درپی حملههای انتحاری مرگبار در نزدیکی فرودگاه بینالمللی کابل که به کشته و زخمیشدن شماری از نظامیان ایالاتمتحده منجر شد، فهرست بلندبالایی از سیاستمداران جمهوریخواه آمریکایی خواستار استعفا یا استیضاح جو بایدن، رییسجمهوری آن کشور شدند.
به گزارش ایندیپندنت، پس از بحران ناشی از خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان و تسلط طالبان بر آن کشور، دونالد ترامپ، رییسجمهوری پیشین ایالاتمتحده، نخستین سیاستمداری بود که ضمن انتقاد شدید از عملکرد جو بایدن در این موضوع، خواهان کنارهگیری و استعفای او شده بود.
انتقادها به بایدن در رابطه با چگونگی مدیریت خروج نیروهای نظامی آمریکا از افغانستان در روزهای گذشته ادامه داشت اما پس از کشتهشدن دستکم ۱۳نظامی آمریکایی در حملات فرودگاه کابل وارد فاز بسیار شدیدتری شد.
سناتور جمهوریخواه، مارشا بلکبرن، در حساب توییتر نوشت: «جو بایدن، کامالا هریس، آنتونی بلینکن، لوید آستین و ژنرال مارک میلی، همگی باید استعفا بدهند یا با استیضاح و برکناری از جایگاه خود مواجه میشوند.»جو بایدن در واکنش به آنچه در نزدیکی فرودگاه کابل رخ داد، اعلام کرد که آمریکا انتظار این حمله تروریستی را داشت و مسوولیت آنچه اتفاق افتاده را برعهده میگیرد؛ اما جاش هیلی، سناتور جمهوریخواهی که پیشتر بهدلیل بحران افغانستان خواهان کنارهگیری تیم امنیتی جو بایدن شده بود، روز پنجشنبه با انتشار بیانیهای کشته شدن نیروهای آمریکایی را نتیجه «شکست رهبری بایدن» دانست و خواستار استعفای او شد.سناتور راجر مارشال نیز در بیانیهای خواستار «استعفای فوری» بایدن درپی «قتلعام» فرودگاه کابل شده است.
همچنین نیکی هیلی، سفیر پیشین آمریکا در سازمان ملل متحد، نیز در توییتی خواستار استعفا یا برکناری بایدن شد. او در حساب توییتر خود نوشت: «آیا بایدن باید بهدلیل عملکردش در رابطه با افغانستان کنار برود یا برکنار شود؟ بله اما در آن صورت باید با کامالا هریس سر کنیم که 10برابر بدتر خواهد بود. خدا کمکمان کند.»
سکوت دموکراتها در قبال تحولات افغانستان
اگرچه نظرسنجیها نشان میدهد که بخشی از دموکراتها و رأیدهندگان مستقل نیز (مانند جمهوریخواهان) بایدن را فردی شکستخورده در افغانستان میدانند،اما سناتورهای دموکرات و چهرههای سرشناس این حزب ترجیح دادهاند در قبال این مساله سکوت کنند! بسیاری از تحلیلگران آمریکایی معتقدند که این سکوت، بعضا از جنس اعتراض است! بسیاری از دموکراتها اکنون نمیتوانند کمترین دفاعی از رییسجمهور خود در قبال نحوه خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان کنند از سوی دیگر، سخن گفتن آنها در انتقاد از جو بایدن میتواند برای آنها تبعاتی سخت در انتخابات میاندورهای کنگره داشته باشد.
نخستین آوردگاهی که میتواند به صحنه تقابل رسمی دموکراتها و جمهوریخواهان بر سر بحران افغانستان تبدیل شود، انتخابات میاندورهای کنگره است. نباید فراموش کرد که اکنون دموکراتها اکثریت نسبی مجلس نمایندگان و مجلس سنا را در دست دارند. در چنین شرایطی، شکست آنها در انتخابات میاندورهای میتواند منجر به تسلط جمهوریخواهان بر کنگره شود.
در این صورت، قدرت مانور بایدن و کاخ سفید در قبال بسیاری از تحولات بینالمللی و داخلی کاهش خواهد یافت و حتی احتمال شکست آنها در انتخابات ریاستجمهوری سال2024 نیز افزایش مییابد.دموکراتها اکنون در سکوت و نگرانی مشغول رصد تحولات اخیر در افغانستان و تاثیر آن بر صحنه سیاسی کشورشان هستند.
اکثر تحلیلگران معتقدند که شکست آمریکا در افغانستان، از جنس یک شکست دولتی (معطوف به دولت بایدن) نبوده و دولتهای بوش پسر، اوباما و ترامپ نیز نمادهای این شکست محسوب میشوند. بااینحال افرادی نظیر دونالد ترامپ، رییسجمهور سابق آمریکا و مایک پمپئو، وزیر خارجه دولت او، سعی دارند صرفا بایدن را به نماد و نشانه این شکست تبدیل کنند.
بایدن غافلگیر شده است
در این میان، اکثر تحلیلگران آمریکایی بر این باورند که بایدن در قبال آنچه در افغانستان رخ داده، غافلگیر شده و درحالحاضر نیز در مقابل امواج بحران که ازسوی جمهوریخواهان و افکارعمومی آمریکا و جهان بهسوی او روانه میشود ناکام و سردرگم مانده است. شبکه یورونیوز در گزارشی در این خصوص میگوید سرعت به دست گرفتن کنترل کشور ازسوی طالبان موجی از انتقادات جمهوریخواهان را روانه جو بایدن دموکرات کرده است.
این رسانه به نقل از تحلیلگران اروپایی مینویسد: «این در حالی است که دونالد ترامپ جمهوریخواه بود که برای نخستینبار ایده گفتوگو با گروه تروریستی طالبان را اجرایی کرد و مایک پمپئو وزیر خارجه وی با ملا برادر، رییس دفتر سیاسی ستیزهجویان ملاقات کرد. بااینحال بسیاری از ناظران بر این باورند انتظار نداشتهاند جو بایدن هم همان مسیر دونالد ترامپ را ادامه دهد. ضمن اینکه بایدن در هفتههای اخیر بارها ابراز اطمینان کرده بود که طالبان نمیتوانند کنترل کشور را به دست بگیرند. این موضوع سبب شده حملات بسیار شدیدی بهویژه ازسوی جمهوریخواهان روانه جو بایدن و دولت دموکرات شود.»این موضوع، در دیگر رسانههای غربی نیز موردتوجه قرار گرفته است.
جیک وود، یکی از کهنهسربازان آمریکایی که در افغانستان حضور داشته در اینباره به «سیانان» میگوید: «این لکه ننگی برای ما و ملت ماست که نتوانستیم به تعهد خود نسبتبه مردان و زنان و افغانهایی که در کنار ما خدمت کردند، عمل کنیم. ما ایمنی خود را مدیون آنها هستیم. به همان اندازهای که ما در قبال کارمندان و سربازان خود در آمریکا مسوولیت داریم در قبال افغانهایی که در افغانستان با ما همکاری کردند نیز مسوولیم.»
تمام این تحولات موجب شده تا چهرههای برجسته دولت آمریکا اذعان کنند که سرعت فروپاشی نیروهای امنیتی افغان، آنها را غافلگیر کرده است. آنتونی بلینکن، وزیر امورخارجه آمریکا با اشاره به نقش ارتش افغانستان در این تحولات گفت: «ما دیدیم که آن نیرویی که وظیفه دفاع را برعهده داشت نتوانست از کشور دفاع کند و تحولات سریعتر از حد انتظار رخ داده است.»
تمرکز بایدن از بین رفته است
ناآرامیها در افغانستان باعث میشود جو بایدن برخلاف میل باطنی، ناگزیر شود از تمرکز بر برنامههای داخلی خود همچون مبارزه با ویروس کرونا و جلب موافقت کنگره برای تخصیص میلیونها دلار در جهت بهبود زیرساختهای کشور بکاهد. همین مساله، توازن سیاسی آمریکا را به ضرر دموکراتها تغییر خواهد داد.
به گفته مقامات ارشد کاخ سفید، بایدن در کمپ دیوید بهطور مرتب درمورد افغانستان جلساتی با مقامهای مختلف برگزار کرده و اطلاعات لازم را در اینباره دریافت کرده است. او همچنین با اعضای تیم امنیت ملی خود تماسهای ویدیویی برقرار کرده تا از آخرین وضعیت افغانستان باخبر شود. چند روز آینده برای تعیین اینکه آیا ایالاتمتحده میتواند اوضاع در افغانستان را تا حدی تحت کنترل قرار دهد یا خیر، بسیار حیاتی خواهد بود.
جو بایدن در تازهترین سخنان خود نسبتبه وقوع حملات تروریستی جدید علیه اشغالگران آمریکایی (که هنوز در افغانستان باقی ماندهاند) هشدار داد.در ادامه و در گفتو گو با محمد پیرملازهی به بررسی بیشتر شرایط امروز افغانستان پرداختیم که در ادامه از نظر خواهید گذراند.
منبع: روزنامه صبحنو
انتهای پیام/