نبرد رسانه‌ای در دریایی از تکثر قومی، زبانی، مذهبی و فرهنگی

به گزارش خبرنگار حوزه رسانه گروه فرهنگ خبرگزاری آنا، شبه قاره هند از دیرباز منشأ تحولات عظیمی در منطقه جنوب آسیا، خاورمیانه و حتی کشور ایران بوده است و شاید نقشی که شبه قاره هند در تحولات مربوط به ایران بازی کرده به جهت رقابت هر دو نظام استعماری روسیه و انگلستان برای دسترسی به منابع عظیم اقتصادی و سرمایه‌های ارزان انسانی در آن منطقه آن‌هم با عبور از خاک ایران، در وقایع تاریخ جهان معاصر بی بدیل باشد. جدایی بخش‌های زیادی از خاک ایران در هر دو جنگ میان کشورمان با روس‌ها در پی خیانت‌ها و دسیسه‌های مستمر انگلیسی‌هایی صورت گرفت که ایران را دروازه ورود به شبه قاره هند می‌دیدند.

با استقلال هندوستان از امپراطوری خونخوار بریتانیا شبه قاره هند تا سال‌ها روی آرامش را به خود ندید؛ چراکه روباه پیر بساط تفرقه و شورش‌های مذهبی و نژادی را میان مسلمانان، هندوها و مسیحیان پهن کرد تا پاکستان پس از مدت کوتاهی از هندوستان جدا شده و اعلام استقلال کند. در سال‌های اخیر وضعیت مسلمانان در هندوستان هر روز اسف بارتر از گذشته خودنمایی می‌کند و حالا پرس تی وی با شعار «صدای بی صدایان جهان» به شکلی جدی وارد عرصه پوشش اخبار مربوط به شبه قاره هند شده تا روی پنهان از تبلیغات رسانه ای غرب را برای مخاطبان خود آشکار سازد.

در همین خصوص و در اولین روزهای سال پانزدهم فعالیت پرس تی وی، گفت‌وگویی داشتیم با تهیه کننده برنامه «شبه قاره» در این شبکه بین المللی.

تجربه سفر به هند برای یک مستند زمینه ساز ساخت «شبه قاره» شد

حسین مهدیان، تهیه کننده برنامه «شبه قاره» شبکه پرس تی وی در گفت‌وگو با خبرنگار آنا بیان کرد: سال 1384 هنگام ساخت مستندی برای شبکه الکوثر، به اسم «از حیدرآباد تا طرابلس، سفری به رنگ سبز» که در مورد تاریخ حکومت‌های شیعی جهان بود، به کشورهای لبنان، سوریه، عراق و هند سفر کردم و تجربیات ارزشمندی در مورد تاریخ و فرهنگ این کشورها به دست آوردم.

رسانه‌های غربی بسیاری از موضوعات مهم منطقه را از دید مخاطبان پنهان می‌کنند. موضوعاتی از جمله وضعیت فجیع مسلمانان در برمه، ظلم‌هایی که افراط‌گرایان در قالب قوانین غیرانسانی بر مسلمانان هند اعمال می‌کنند، اوضاع نامناسب مردم مظلوم جامو و کشمیر و...

مهدیان افزود: آن تجربیات و مطالعات زیاد بعدی زمینه ای شد تا در سال 1398پیشنهاد ساخت برنامه ای با محوریت موضوعات و مسائل شبه قاره را به شبکه پرس تی وی ارائه بدهم. در واقع، تجربه قبلی بنده در برنامه سازی برای اردوزبان‌ها در شبکه سحر و همچنین ساخت مستند در هند، پشتوانه ای شد برای طراحی برنامه ای تحت عنوان «شبه قاره» که از بهمن 1398 تولید و پخش آن آغاز شد.

مهدیان درباره علل ساخت برنامه «شبه قاره» ادامه داد: از جمله دلایل تولید این برنامه می‌توان به اهمیت ژئوپلتیک منطقه و قابلیت‌های بالقوه مخاطبان ساکن کشورهای شبه قاره برای تعامل و تبادل نظر اشاره کرد. همچنین مشترکات فرهنگی‌، مذهبی و ارتباط صمیمی بسیاری از مردم شبه قاره با ایران اسلامی و همچنین بازخوردهای فراوانی که قبلاً از جانب مخاطبان هندی و پاکستانی در مورد برنامه‌ها وجود داشته، انگیزه ای شد برای تولید برنامه ای اختصاصی که در آن موضوعات و مسائل روز منطقه، مورد تحلیل و بررسی قرار گیرد.

«شبه قاره» تلاشی برای غلبه بر سانسور در منطقه شبه‌قاره

وی توجه به گستره جمعیت فراوان، گستردگی جغرافیایی و تنوع قومی، نژادی و دینی منطقه را عاملی مهم برای پرداختن به مسائل شبه قاره برشمرد و گفت: رسانه‌های زیادی در شبه قاره فعالیت می‌کنند؛ اما اولاً، رسانه‌های دولتی این کشورها به موضوعات چالش برانگیزی که سیاست‌های آنها را زیر سوال می‌برد، نمی پردازند و ثانیاً، رسانه‌های غیردولتی که امکان به چالش کشیدن موضوعات را دارند، یا تحت فشارهای امنیتی دولت‌ها قادر به انجام این کار نیستند و یا از قدرت و اثربخشی کافی برای پوشش بین المللی مخاطبان برخوردار نیستند.

تهیه کننده برنامه «شبه قاره» با اشاره به سانسور شدید رسانه ای-تبلیغاتی غرب در پوشش واقعیت‌های منطقه شبه قاره هند گفت: رسانه‌های غربی بسیاری از موضوعات مهم منطقه را از دید مخاطبان پنهان می‌کنند. موضوعاتی از جمله وضعیت فجیع مسلمانان در برمه، ظلم‌هایی که افراط‌گرایان در قالب قوانین غیرانسانی بر مسلمانان هند اعمال می‌کنند، اوضاع نامناسب مردم مظلوم جامو و کشمیر و... که شبکه پرس تی وی به عنوان رسالت رسانه ای خود تحت شعار «صدای بی صداها» لازم بود که به طور جدی به این عرصه ورود کند.

تلاش فنی عوامل برای ارائه جذاب محتوا

مهدیان در پاسخ به پرسش خبرنگار ما درباره اینکه به لحاظ ساختاری و محتوایی و استفاده از ابزارهای نوین ارتباطی چه تمهیداتی برای جذاب کردن برنامه اندیشیده شده، بیان کرد: برنامه در قالب مجله تلویزیونی تولید می‌شود که مدت هر قسمت آن 25 دقیقه است . تاکنون 75 قسمت از برنامه تولید شده که آرشیو کامل آنها در سایت پرس تی وی موجود است . در هر قسمت بخشی هایی از محتوا توسط مجری بیان می‌شود . همچنین گفتار متن بر روی تصاویر و گرافیک‌های متحرک، شرح و بسط موضوع را انجام می‌دهند. در هر برنامه با دو کارشناس خارجی آگاه به مسائل شبه قاره نیز مصاحبه اینترنتی انجام می‌دهیم.

وی درباره این که برنامه «شبه قاره» در چه زمانی تولید می‌شود و در چه روزی پخش یا بازپخش می‌شود هم افزود: اولین پخش هر قسمت، جمعه‌ها ساعت 18 صورت می‌گیرد و در طول هفته، هر روز در ساعت‌های گوناگون بازپخش دارد. از شنبه هر هفته که موضوع تصویب می‌شود، مراحل تحقیق و نگارش آغاز شده و تا سه شنبه، متن برنامه کامل و مصاحبه اینترنتی با کارشناسان انجام می‌شود. زمان ضبط برنامه نیز چهارشنبه هاست که پلاتوهای مجری ضبط می‌شوند.

محور فعالیت جغرافیایی برنامه «شبه قاره»

مهدیان درباره محور جغرافیایی برنامه «شبه قاره» نیز گفت: محور جغرافیایی برنامه در واقع شامل هفت کشوری است که از سوی منابع بین المللی تحت این عنوان قرار می‌گیرند . البته کشورهای هند و پاکستان به عنوان مهم‌ترین این کشورها از جنبه‌های مختلف سیاسی، اقتصادی و اجتماعی، بسیاری از عناوین را به خود اختصاص می‌دهند؛ اما با توجه به پاره ای از مسائل، موضوعاتی خارج از این کشورها هم در برنامه مورد بررسی قرار گرفته است . به عنوان مثال با این که برمه در تقسیمات جغرافیایی جزو کشورهای شبه قاره نیست؛ مهاجرت اجباری مسلمانان مظلوم این کشور به هند، بنگلادش و سایر کشورهای منطقه و همچنین وضعیت نابسامان آنها در این کشورها، باعث شد تا موضوع مسلمانان روهینگیایی، در برنامه «شبه قاره» شبکه پرس تی وی مطرح شود. علاوه برآن، مسائل کشور افغانستان، چنان با کشورهای پاکستان و هند در هم تنیده که نمی توان موضوعات آن را در برنامه «شبه قاره» مطرح نکرد.

بازخوردهای برنامه در جامعه مخاطبان

مهدیان درباره بازخوردهای برنامه نزد مخاطبان نیز اضافه کرد: قبل از ساخت این برنامه، مخاطبان بسیاری از منطقه، در مورد برنامه‌های مختلف شبکه پرس تی وی واکنش نشان می‌دادند. به تعبیر بنده برای این مخاطبان، شبکه پرس تی وی تنها شبکه ای است که در طوفان رسانه‌های وابسته به غرب، رسالت رسانه ای خود را برای دفاع از مظلومان در سرتاسر جهان به خوبی انجام می‌دهد. شاهد همین امر، علت هجوم همه جانبه صاحبان قدرت برای تحریم و حذف این شبکه از دسترس عموم است. این حملات از سال‌ها پیش با حذف پرس تی وی از شبکه‌های تحت پوشش آفکام شروع شد و به دلایل واهی در همه ابعاد گسترش پیدا کرد و همچنان ادامه دارد تا جایی که در فضای مجازی هم هر روز شاهد حذف غیرقانونی صفحات مرتبط با این شبکه هستیم.

وی ادامه داد: با راه اندازی برنامه «شبه قاره»، مخاطبان شبکه، خصوصاً آنها که ملیت کشورهای منطقه را دارند، استقبال خوبی از این برنامه داشتند و موضوعاتی از قبیل «اسلام هراسی در بالیوود» به شدت در فضای مجازی مورد استقبال قرار گرفت . البته این برنامه که به تازگی یک سالگی خود را پشت سر گذاشته، هنوز در دوران رشد قرار دارد و امیدواریم در ادامه روند رشد مخاطبانش نیز بیشتر شود.

با این که برمه در تقسیمات جغرافیایی جزو کشورهای شبه قاره نیست؛ مهاجرت اجباری مسلمانان مظلوم این کشور به هند، بنگلادش و سایر کشورهای منطقه و همچنین وضعیت نابسامان آنها در این کشورها، باعث شد تا موضوع مسلمانان روهینگیایی، در برنامه «شبه قاره» شبکه پرس تی وی مطرح شود.در دریایی از تکثر قومی، زبانی، مذهبی و فرهنگی

مهدیان درباره رسالت اصلی برنامه «شبه قاره» نیز گفت: اگرچه رسالت اصلی برنامه پرداختن به موضوعاتی است که به قشر مظلوم عمدتا مسلمان منطقه مربوط می‌شود، بسیاری از موضوعات مطرح شده در این برنامه، به گونه ای است که محدودیت‌های قوم، زبانی و مذهبی ندارد. به عنوان مثال، در برنامه «استعمار دیجیتال در هند» فارغ از محدودیت‌های قومی و مذهبی، به نقشه کمپانی‌های غربی برای ایجاد گونه نوینی از استعمار در این کشور پرداختیم . البته در مواردی هم نوعی همگرایی در میان اقوام و اعتقادات مختلف دیده می‌شود . مثلا در برنامه «واقعه عاشورا در شبه قاره هند» مصاحبه هایی داشتیم با هندومذهب‌ها و یا مسیحیان هند که نظرات ارزشمندی در رابطه با قیام عاشورا داشتند و همانند آقای گاندی، امام حسین (ع) را الگویی بی بدیل در ظلم ستیزی و حقیقت خواهی می‌دانستند.

ایده پردازی سوژه‌ها و موضوعات

تهیه کننده برنامه «شبه قاره» شبکه پرس تی وی درباره چگونگی انتخاب سوژه‌های برنامه نیز گفت: گروه تحقیق برنامه به طور مداوم و در طول هفته، موضوعات را از میان منابع مختلف استخراج کرده و پس از چند مرحله پالایش و تکمیل، به تصویب رسانده می‌شوند. جلسات ماهانه ای به عنوان اتاق فکر برنامه نیز داریم که در آن از اساتید دانشگاه و کارشناسان کارآزموده دعوت می‌شود تا در مورد موضوعات برنامه بحث و تبادل نظر کنیم که این هم افزایی عالی هم به بهبود روند کیفی برنامه کمک زیادی کرده است.

انتهای پیام/۴۱۳۹/