چالش‌های پیش روی واحدهای فناور کدامند؟ | نگاه مثبت دانشگاه آزاد اسلامی به پژوهش‌های مسئله‌محور

گروه استان‌های خبرگزاری آنا- مجتبی آزادیان؛ جشنواره فرهیختگان دانشگاه آزاد اسلامی در سال ۱۴۰۰ به ایستگاه هشتم خود رسید و از آنجایی که حوزه علمی، پژوهشی و فناوری برای این دانشگاه از اهمیتی خاص و ویژه‌ برخوردار بوده و تاکنون هفت دوره از این جشنواره به مناسبت هفته پژوهش و فناوری برگزار شده است، برگزاری هشتمین دوره به‌دلیل شرایط کرونایی کشور به‌تعویق افتاد و تصمیم گرفته شد هفتم اردیبهشت‌ جاری به‌صورت مجازی و حضوری محدود از برگزیدگان برگزار و از برترین‌ها تجلیل شود.

در هشتمین جشنواره فرهیختگان ۲۲ استان و ۳۹ واحد دانشگاهی (استان‌های تهران، اصفهان و آذربایجان شرقی با بیشترین برگزیده) حضور پیدا کردند که پراکندگی خوبی بین برگزیدگان صورت گرفت و ۷۲۰ اثر به جشنواره ارسال شد؛ البته با حوزه‌های بررسی‌شده توسط سازمان مرکزی مانند مراکز تحقیقاتی، مراکز رشد، سراهای نوآوری، باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، مدارس سما و... مجموع آثار و زیرساخت‌ها به‌حدود هزار و ۹۰۰ رسید و از هفت پژوهشگر برتر و یک فناور برتر دعوت شد تا به نمایندگی از طرف دیگر برگزیدگان در مراسم اختتامیه و تجلیل حضور پیدا کنند.

کمیته داوران سازمان مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی با ترکیب بیش از ۳۰ نفر از اعضای هیئت‌ علمی و با همکاری معاونت‌های مربوط، مرحله نهایی بررسی منتخبان استان‌های دانشگاه در هشتمین جشنواره فرهیختگان را انجام دادند و افراد برتر در حوزه‌های مختلف (۷۱ برگزیده در ۲۷ محور پژوهشی و ۹ تقدیری) انتخاب شدند.

شرکت دانش‌بنیان «مدار رایانه پویا» از برگزیدگان جشنواره هشتم فرهیختگان است که موفق به کسب رتبه برتر به‌عنوان واحد فناور برتر شد. خبرنگار آنا به همین مناسبت با علیرضا کریمی عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز و مدیرعامل این شرکت دانش‌بنیان گفت‌وگو کرده است که مشروح آن را می‌خوانید.

بیشتر بخوانید:

پژوهشی که با شناخت نیاز صنعت در حوزه ساخت و تولید به ثمر نشست

جایگاه ویژه تولید قطعات غیرهمجنس

آنا: دلایل انتخاب شرکت دانش‌بنیان مدار رایانه پویا به‌عنوان واحد فناور برتر در جشنواره فرهیختگان چه بود؟

کریمی: بنای فعالیت شرکت دانش‌بنیان مدار رایانه پویا با توجه به ۱۵ سال سابقه عضویت‌ در هیئت علمی دانشگاه، انجام پروژه‌هایی در زمینه شبیه‌سازی و ساخت بوده و دانشجویان را به‌منظور رفع نیازهای صنعتی فعال کردیم. ابتدا یکی دو پروژه را به انجام رساندیم و متوجه شدیم که این کار امکان‌پذیر است. سال‌های ابتدایی که موضوع شرکت‌های دانش‌بنیان مطرح شده بود با این دیدگاه، شرکت دانش‌بنیان را راه‌اندازی کردیم.

یکی از مؤلفه‌هایی که موجب شد شرکت دانش‌بنیان مدار رایانه پویا در جشنواره فرهیختگان انتخاب شود، به‌کارگیری دانشجویان در این واحد فناور بود، تقریباً همه محققان از دانشجویان خودم بودند. در این شرکت دانشجویانی را که احساس کردیم بسیار علاقه‌مند و دارای توانایی بالا هستند، جذب و مجموعه‌ای قوی راه‌اندازی کردیم.

توجه داشته باشیم که گاهی اوقات یک شرکت با یک محصول، دانش‌بنیان می‌شود؛ اما اگر به سایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری مراجعه کنید، متوجه می‌شوید که ۳۵ محصول دانش‌بنیان داریم که همه اینها در حوزه صنایع های‌تک مانند نفت، گاز، پتروشیمی و صنایع نیروگاهی تولید شده‌اند.

داوران به دو دلیل شرکت دانش‌بنیان مدار رایانه پویا را در جشنواره فرهیختگان به‌عنوان واحد فناور برتر انتخاب کردند، نخست؛ تولیدات این شرکت دانش‌بنیان نیازهای صنعتی بوده و تمام آنها تأیید شده است به این معنی که از حد و مرز یک تحقیق دانشگاهی گذر کرده و به یک محصول تجاری تبدیل شده و اکنون با توجه به اینکه تولید داخل دارد، خرید آن از خارج از کشور ممنوع شده است. دوم؛ تمام نفرات فعال در شرکت دانش‌بنیان مدار رایانه پویا از مجموعه دانشگاه آزاد اسلامی هستند و تیمی بسیار قوی تشکیل شده که خروجی کار ۳۵ محصول دانش‌بنیان تأیید شده است؛ البته ۱۵ محصول هم در صف تأیید معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری بوده که به این ترتیب از دیدگاه خودمان ۵۰ محصول دانش‌بنیان داریم.

آنا: شاخص‌ترین محصولاتی که در شرکت دانش‌بنیان مدار رایانه پویا تولید کرده‌اید، کدامند؟

کریمی: محصولاتی که در شرکت دانش‌بنیان مدار رایانه پویا تولید کرده‌ایم، محصولاتی استراتژیک برای صنایع نفت، گاز و پتروشیمی هستند. واقعاً انتخاب محصولی که شاخص‌تر باشد، کمی مشکل است. در شرکت مدار رایانه پویا، تمام کارت‌های الکترونیکی UPS‌های درجه یک دنیا مانند کمپانی گاتور، بوری و ... و سیستم‌های اطفای حریق صنعتی که جایگزین کید ایتالیا (kidde italia) شده را ساخته‌ایم. این کارت‌های ۶لایه و ۸لایه پروسسورهای بسیار پیشرفته دارد.

دانشگاهی که مسئله‌محور نباشد و دغدغه حل مشکلات فنی، اقتصادی و اجتماعی جامعه‌اش در رشته‌های مختلف را نداشته باشد در مسیر درستی پیش نمی‌رود.

روزهای ابتدایی که فعالیت شرکت را آغاز کردیم، کسی باور نمی‌کرد که بتوانیم این کارت‌ها را بسازیم، حتی اکنون هم بسیاری از کسانی که تازه با شرکت آشنا می‌شوند، تصورشان این است که این کارها خارج از ایران انجام می‌شود؛ اما وقتی محققان و پژوهشگران را می‌بینند و گفت‌وگو می‌کنند و در جریان جزئیات پروژه‌ها قرار می‌گیرند، متوجه می‌شوند که همه این کارها از صفر تا ۱۰۰ در یک شرکت ایرانی انجام می‌شود، آن هم با گروهی جوان که میانگین سنی آنان زیر ۳۰ سال است و اکثراً سه یا چهار سال بیشتر سابقه کار ندارند. گرایش اکثر همکاران شرکت دانش‌بنیان مدار رایانه پویا الکترونیک است و از دانشجویان واحد شیراز هستند.

آنا: موانع پیش روی واحدهای فناور در کشور برای ادامه فعالیت و داشتن فعالیت خوب چیست؟

کریمی: در حوزه واحدهای فناور با دو چالش عمده روبه‌رو هستیم. محصولاتی تولید کرده‌ایم که در بازارهای جهانی قابلیت رقابت و فروش دارند. از لحاظ استانداردها، بالاترین استانداردها را از وزارت نفت ایران دارند؛ چراکه باید این محصولات را به تأیید بازرسی‌های وزارت نفت می‌رساندیم؛ اما با توجه به مشکلاتی که وجود دارد، امکان فروش در خارج از کشور را نداریم و نبود بسترهای لازم و موضوع تحریم هم- که مزید بر علت است- از چالش‌های اصلی و مهم در حوزه واحدهای فناور است.

اگر امکانی ایجاد شود که بتوانیم محصولات خود را در بازارهای بین‌المللی بفروشیم، بخش عمده‌ای از مشکلات‌مان حل می‌شود، حتی با توجه به محدودیت‌هایی که برای شرکت‌های  دانش‌بنیان و واحدهای فناور ایرانی وجود دارد، نمی‌توانیم این کارت‌ها (کارت‌های الکترونیکی UPS‌) را روی سایت‌های ساده‌ای مانند آمازون و ای‌بِی بفروشیم. این معضل، چالش خیلی بزرگی است که اگر برطرف شود، درآمدهای شرکت‌های دانش‌بنیان به‌شدت بالارفته و این درآمد بالا می‌تواند به چرخه تولید بازگشته و اشتغال‌زایی بیشتری ایجاد کند.

دانشگاه جزئی از مملکت است، باید منافع ملی را در اولویت قرار دهیم؛ اگر به منافع ملی نگاه کنیم، مهم نیست که پول برای دانشگاه آزاد اسلامی، دولت یا وزارت صنعت و معدن و ... است، مهم این است که این پول از ایران خارج نشود و در کشور سرمایه‌گذاری شده و ایجاد اشتغال مولد کند.

تأمین مالی پروژه‌ یکی دیگر از چالش‌های واحدهای فناور است. اکنون برای تأمین مالی پروژه‌ها پیشنهادهای بسیاری می‌شود که به‌طور مثال شما دانش‌بنیان هستید، به شما وام می‌دهیم و صندوق نوآوری راه انداخته‌اند، همه اینها وجود دارد؛ اما واقعیت قضیه این است که تأمین‌کردن وثیقه‌های درخواستی مشکل است، ضمانت‌هایی می‌خواهند که تهیه و تأمین آنها مشکل است. تاکنون که از خِیر وام‌ها گذشته‌ایم؛ چراکه ۴۰۰ یا ۵۰۰ میلیون تومان وام وقت و انرژی زیادی از ما می‌گیرد؛ بنابراین عطای آن را به لقایش می‌بخشیم.

معمولاً‌ افرادی که به‌دنبال فعالیت‌های نوآورانه هستند، حال و حوصله این کارها را ندارند. وثیقه‌دادن به این شکل معمولاً کار آدم‌هایی است که بازاری هستند و راهکارهایش را بلدند. این مشکلات برای شرکت‌ها و واحدهای فناور محدودیت مالی ایجاد می‌کند و موجب می‌شود توسعه آنها با روند کندتری صورت بگیرد.

آنا: و سخن پایانی ...

کریمی: دیدگاه کنونی دانشگاه آزاد اسلامی خیلی خوب شده است. شرکت دانش‌بنیان مدار رایانه پویا حدود ۱۵ سال سابقه دارد و ۱۲ سال است فعالیت دانش‌بنیان در آن وجود دارد. دانشگاهی که مسئله‌محور نباشد و دغدغه حل مشکلات فنی، اقتصادی و اجتماعی جامعه‌اش در رشته‌های مختلف را نداشته باشد، آن دانشگاه در مسیر درستی پیش نمی‌رود.

اکنون با توجه به اتفاقاتی که رخ داده و تحقیقات مسئله‌محور و حل‌کننده مشکلات جامعه در معرض دید مسئولان دانشگاه قرار گرفته است، لازم است از همه مسئولان دانشگاه آزاد اسلامی و مسئولان جشنواره فرهیختگان تشکر کنم.

انتهای پیام/۴۱۰۳/۴۰۶۲/پ