اشتباههایی که سلامت روان را به خطر میاندازد/ برخی خطاهای روانپزشکی را بشناسید
به گزارش خبرنگار حوزه بهداشت و درمان خبرگزاری آنا، صحبت از خطاهای روانپزشکی بسیار معدود است. ازآنجاکه روانشناسی و روانپزشکی باروح و روان افراد سروکار دارند و اثر یک خطای ساده میتواند برای سالیانی متمادی درروان افراد باقی بماند، باید به این قسم از خطاها بسیار بیشتر ازآنچه ادعا میشود، رسیدگی کرد.
خطاهایی که در پزشکی روی میدهند میتوانند در اتاق عمل یا در تجویز دارو اتفاق بیفتند و صدماتی را به بیماران تحمیل کنند. یکی از صدمات جبرانناپذیر این خطاها میتواند مرگ باشد. خطاهای پزشکی در همه جای دنیا وجود دارند ولی در بعضی از کشورها بیشتر از سایران هستند و عواقبشان هم بیشتر است. در ایران هم این مسئله مشکلساز است و بنا بر نظر کارشناسان با توجه به اینکه با استانداردهای دنیا فاصلهداریم این خطاها بیشتر در مرحله تجویز دارو روی میدهند.
اختلال در رابطه پزشک و بیمار، افزایش شکایت از پزشکان و افزایش آمار پزشکان زندانی از عواقب بعدی این مسئله هستند که جامعه پزشکی کشور با آن دستوپنجه نرم میکند.
این خطاهای پزشکی در حالی روی میدهند که علم پزشکی با پیشرفتهایی که درزمینهٔ تجویز دارو و شیوههای درمان داشته توانسته است به میزان زیادی از ندانستههای این علم بکاهد. زمانی که صحبت از آمار بالای خطا در پزشکی میشود باید فاتحه خطا در روانشناسی و روانپزشکی را خواند. روانپزشکان و روانشناسان نه با دردهای جسمی که بتوان با آزمایش، سونوگرافی و سیتیاسکن و... تشخیص داد، بلکه باروح و روان افراد که با توجه به پیچیدگیهایش بعد ناشناخته آن از بعد شناختهاش پیشی گرفته است سروکار دارند.
در کشور ما باوجودی که بیش از 25 درصد از افراد جامعه مشکلات روانی دارند ولی آمار مراجعه به روانشناس و روانپزشک بسیار پایین است به حدی که میتوان گفت درصد بسیاری از افراد جامعه هیچگاه رفتن نزد روانشناس و روانپزشک را تجربه نخواهند کرد. اگر بخواهیم از کنار دلایل فرهنگی و عرفی این مسئله با یک اشاره کوتاه بگذریم اما نمیتوانیم منکر این واقعیت شویم که خطاهای عرصه روان میتوانند افراد جامعه را از چیزی هم که الآن هستند نسبت به این رشته بدبین کنند.
بررسیهای علمی نشان میدهند داروهایی که برای درمان بیماریهای روان تجویز میشوند عوارض زیادی دارند و تنها بخشی از عوارض این داروها به اعتیاد دارویی بازمیگردد. بعضی از این داروها به اختلال در عملکرد جنسی افراد و بعضی دیگر به نابارور شدن آنها منجر میشوند.
اگر این نکته را مدنظر قرار دهیم آنگاه خواهیم دید که یک تجویز اشتباه در عرصه روانپزشکی تا چه حد مشکلآفرین میشود. از سوی دیگر تشخیصهای اشتباه بهویژه در کودکان میتواند به انگ خوردن آنها منجر شود. برخلاف درمانهای پزشکی که معمولاً برای هر درد معینی دوای نسبتاً معینی هم وجود دارد در بیماریهای روان روشهای گوناگون و متفاوتی برای درمان وجود دارند که هرکدام از دریچه متفاوتی به روند درمان مینگرند.
در بعضی از موارد روان درمانگری و مشاوره و در بعضی از موارد دیگر استفاده از دارو تجویز میشود.
خطاهای درمانی
فراموش کردن بازیگران مهم در زندگی مراجع
1.این موضوع، برای درمان گران حیاتی است که مراقب باشند تا روند جلساتشان را ثبت کنند که بخشی از آن شامل ثبتنامهای مهم دیگرانی است که در روایت مراجع از زندگیاش، مهم هستند. اشتباه گرفتن نام همسر سابق و فعلی مراجع از سوی رواندرمانگر در میانه روند درمانی پذیرفتنی نیست. درمانگر باید در روایت زندگی مراجع غوطهور باشد.
برچسب نامناسب زدن
2. گاهی اوقات، درمانگران به احساسات مراجع متصل نیستند و به همین دلیل، به آنها برچسب نامناسبی میزنند.
برای مثال، اظهار اینکه مراجع عصبانی است درحالیکه او ناراحت است، یک نقص همدلی است. این موضوع حیاتی است که قبل از برچسب زدن به یک احساس مراجع، بهدقت به صحبتهای او گوش دهیم. نقش درمانگران، متصل شدن به مراجع و یکپارچه ساختن آنچه بر سر او آمده او سپس برچسب زدن به یک احساس است. عجله برای برچسب زدن، مشکلزا است. زمان دادن، صبوری و بودن در لحظه باید بخشی از نقش درمانگر خوب باشد.
خواب آلودگی هنگام درمان
3. در موارد زیادی پیش آمده و از مراجعان زیادی شنیده شده است که درمانگران قبلی آنها به نظر میرسید که آنها را چک کرده و از آنها بازجویی میکنند و حتی در طی جلسه مشاوره به خواب فرو میروند.
بله. تصور کنید زندگیتان را برای روان درمانگری توصیف میکنید که در رویاهایش غرقشده است. یا گاهی اوقات، مراجع مکث میکند و درمانگر سخنی میگوید که آشکارا به طرزی ناشیانه تنظیمشده است. درمانگران باید بهاندازه کافی استراحت کنند و فقط تعداد مراجعی را ببینند که میتوانند برای جلسه با او آماده باشند. مراجع امیدواری که وارد اتاق مشاوره میشوند، بهطور مشخص افرادی را در زندگیشان دارند که آنها را چک میکنند.
فرافکنی موضوعات شخصی
4. گاهی اوقات یک درمانگر ناآگاه، موضوعات شخصیاش را به مراجعانش فرافکنی میکند.
«شما باید نگرانیهای مادرانه داشته باشید»، این جمله را درمانگری میگوید که با چنین نگرانیهایی در زندگی خودش مواجه است. درمانگر باید بر اساس تجربیاتش، انگیزهها و نیتهایش را بهخوبی بشناسد تا این انگیزهها و نیتها را در مراجع نبیند و دچار سوءتفاهم نشود.
بیان ناکامیهای روان درمانگر در جلسه مشاوره
5. برخی درمانگران بهطور مکرر از شکایتها و ناکامیهای خودشان در جلسات مشاوره میگویند.
این روشی است که بسیار مورداستفاده رواندرمانگران قرار میگیرد. اما، جلسه مشاوره مربوط به درمانگر نیست. بله، گاهی اوقات، مناسب است که مقداری اطلاعات از زندگی خودمان به مراجع در جهت حمایت از او بدهیم، اما این لحظات باید استثنا و نه قاعده باشند.
جواب دادن به تلفن در جلسه مشاوره
6. موقع پیش میآید که درمانگر در طی جلسه به تلفنش جواب میدهد.
این کار نیز نادر نیست و روان شناسان بسیاری انجام میدهند. اما، زمان اختصاص دادهشده به مراجع مربوط به او و نه یک شخص دیگر است.
موقع پیش میآید که درمانگر زبان اشتباهی را به کار میگیرد
7.آنچه من در این مورد بسیار شنیدهام این است که مراجع احساس کرده درمانگر تحریکپذیر بوده و حتی مقداری عصبی بوده است. این درست نیست. هدف درمان برای مراجع، داشتن یک تجربه جدید و اصلاحگر در اتاق مشاوره است. من مطمئن هستم مراجعانی که به اتاق مشاوره میآیند، مقدار زیادی منفی گرایی را در زندگیشان تجربه کردهاند وگرنه غیرممکن است که وارد رابطه درمانی بشوند.
تکرار یک سؤال یا جمله در حین درمان
8. گاهی اوقات، درمانگران از مراجعان میپرسند «این موضوع، چه احساسی را در شما به وجود میآورد؟» این سؤالی است که بسیار پرسیده میشود ولی بعد از مدتی این سؤال قدرتش را از دست میدهد. این سؤال بهعنوان نقطه آغاز، قدرتمند است، اما نباید مکرر پرسیده شود. درمان باید یک فرایند جذاب و خلاق باشد. تکرار یک سؤال یا جمله، ملال ایجاد میکند. موافق نیستید؟
مراجع حقدارند از مدرک تحصیلی درمانگرشان اطلاع داشته باشند
9.بااینوجود، بسیاری از درمانگران با سؤال مراجع در این مورد وحشتزده میشوند و فکر میکنند مراجع در مورد اعتبار او تردید دارد. همه ما درمانگران نیاز داریم در این موقع خونسرد باشیم و اجازه بدهیم که مراجع بداند چه کسی مشاور او است. این حق اوست.
به اشتباه افتادن از اطلاعات گمراه کننده
10. درمانگران، گاهی اوقات، به دلیل گزارش یا اظهارات گمراهکننده مراجع، متوجه شدت رنج مراجعشان نمیشوند.
در نهایت باید گفت، روانشناسان وظیفه خطیری بر عهده دارند که باید در آن طرح افسردگی و سلامت مراجع را مکرر و با دقت ارزیابی کنند و این مسئولیت نهایی و غایی آن ها بهعنوان متخصص سلامت روان است.
خبرنگار: قاسم شجاع
انتهای پیام/4159/
انتهای پیام/