سریال طلبکاری تروئیکای اروپایی پس از عقبنشینی در شورای حکام ادامه دارد/ از تهدید تا فشار برای مذاکرات فرابرجامی
به گروه بینالملل خبرگزاری آنا، پس از اعلام توقف بخشهای عمدهای از پروتکل الحاقی از سوی ایران و امهال سهماهه برای بازنگری غرب و آمریکا در سیاستهای تحریمی، تروئیکای اروپایی با چراغ سبز کاخ سفید، خبر از ارائه قطعنامهای ضدایرانی به شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی داد. در پیشنویس این قطعنامه از جمهوری اسلامی خواستهشده بود اجرای قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریمها را متوقف کرده و عملیاتی کردن همه الزامات برجامی را از سر بگیرد.
متعاقب خیز اروپا در اوایل هفته گذشته، درحالیکه هم ایران و هم غرب پالسهای آمادگی برای بازگشت به تعهداتشان ارسال کرده بودند، چین و روسیه در مورد پیامدهای این اقدام هشدارهای بعضاً تندی بهطرف اروپایی دادند. میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در سازمانهای بینالمللی، قطعنامه ضدایرانی اروپا را اقدامی احمقانه خواند که امکان احیای برجام را تضعیف میکند. چین نیز در مورد هر اقدامی که به برنامه اقدام جامع مشترک آسیب بزند، نهیب زد و از همه طرفها خواست برای عملیاتی شدن دوباره برجام تلاش کنند.
از سوی دیگر، جمهوری اسلامی نیز به غرب هشدار داد که در صورت تصویب قطعنامه علیه ایران در شورای حکام، درباره توافق اخیر با رافائل گروسی، مدیرکل آژانس درباره تداوم برخی بازرسیها طی دوره سهماهه تجدیدنظر خواهد کرد. علیاکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی نیز طی نامهای به طرفهای غربی، تبعات این اقدام را تشریح کرد.
پس گرفتن قطعنامه اروپا از شورای حکام نمیتواند و نباید بهعنوان یک دستاورد و امتیاز برای ایران فاکتور شود
هرچند که در صورت ادامه تحریمها، همکاریهای مشروط ایران با آژانس طی سه ماه آینده در چارچوب پروتکل الحاقی بهطورکلی پایان مییابد و با رویکرد فعلی اروپا و آمریکا، رفع یا تعلیق تحریمها – بخوانید تن دادن به شروط ایران – بعید به نظر میرسد اما تروئیکا نشان داد که به اصول بندبازی و موجسواری کاملاً آگاه است و میداند چگونه عقبنشینی از یک اقدام غیرقانونی را امتیازی قابلتوجه جا بزند. در این خصوص چند نکته قابلتوجه به نظر میرسد.
بیشتر بخوانید:
1. اصل ماجرای پیشنهاد ارائه قطعنامه به شورای حکام با توجه به اینکه اجرای پروتکل الحاقی در مجلس شورا به تصویب نرسید و به یک قانون تبدیل نشد، مخدوش است. همکاری ایران و آژانس در این درباره، اساساً یک امر اختیاری است و به این دلیل صورت گرفت که بخش اندکی از تحریمهای ایران لغو شدند اما طبق بند 36 برجام، در صورت کاهش تعهدات طرف مقابل، ما نیز مجاز به تقلیل سطح همکاریها هستیم. بهبیاندیگر، اولاً اصل پذیرش پروتکل الحاقی اختیاری است و ثانیاً، به جهت عدم تصویب اجرای آن در مجلس، ایران تعهدی به ادامه آن ندارد که شورای حکام بخواهد به دلیل عدول از یک گزینه اختیاری، ایران را محکوم کند.
وزرای خارجه تروئیکای اروپایی، از چپ به راست: ژان ایو لودریان(وزیر خارجه فرانسه)، هایکو ماس(وزیر خارجه آلمان) و دومینیک راب (وزیر خارجه انگلیس)
2. اروپا تصمیم داشت حربه فشار جدیدی در آژانس را در قبال اقدام کاملاً قانونی کشورمان به کار گیرد که نوعی سوءاستفاده از موقعیت و برداشت جهتدار و مغرضانه از برجام به شمار میآید. علاوه بر این، قطعنامه تروئیکای اروپایی حتی اگر تصویب میشد، مغایر با سازوکارهای حقوقی بود و از این منظر با تحذیر چین و روسیه مواجه شد، چراکه همراهی این دو کشور در مراحل بعدی احیای برجام از دست میرفت. بنابراین، صرف پس گرفتن قطعنامه نمیتواند و نباید بهعنوان یک دستاورد و امتیاز برای ایران فاکتور شود. سیاست قطعی ایران از لسان رهبر معظم انقلاب اسلامی در این زمینه بیانشده و دستاورد عبارت است از رفع همه تحریمها که بازگشت جمهوری اسلامی به تعهداتش پس از راستیآزمایی را به همراه دارد.
از زمان خروج آمریکا از برجام در 18 اردیبهشت 97 حدود 800 تحریم علیه اشخاص حقیقی و حقوقی اعمالشده و قریب به 700 تحریم نیز بنا بود رفع شوند که اروپا شریک رفع نشدن همه آنهاست
3. چیدمان پروپاگاندای رسانهای غرب پس از عقبنشینی از تصویب قطعنامه علیه ایران به نحوی است که گویا حامی کاهش تنش و مدافع برجام هستند؛ درحالیکه حیات نیمبند توافق هستهای به دلیل لطف کشورمان در اجرای یکطرفه تکالیفش اتفاق افتاده. علاوه بر این، چنانچه اروپا بر لجاجت خود اصرار میورزید، حرکت ایران برای ارتقای سطح غنیسازی و تأمین نیازهایش تسریع، طومار توافق موقت سه ماه با آژانس پیچیده میشد و این تحولی نبود که قاره سبز به آن روی خوش نشان دهد. با این عقبنشینی، اروپا و آمریکا در حقیقت فرصتی یافتند تا بهزعم خود چارهای برای فرایند فزاینده پیشرفت ایران بیابند در غیر این صورت، در گامهای بعدی، شگفتانههای جدیدی برای طرفهای بدعهد رونمایی میکرد.
4. با این حال، در بیانیه اروپا پس از عقبنشینی تاکتیکی از صدور قطعنامه، طلبکاری و نگاه از بالا به پایین همچنان موج میزند. تروئیکای اروپایی با ادعای اینکه «با وجود حمایت آشکار از این قطعنامه در شورای حکام آژانس اتمی ما فعلاً تصمیم گرفتهایم این اقدام را متوقف کنیم تا به مدیرکل آژانس برای اجرای تلاشهای جدید ایشان با هدف شکستن این بنبست و حل و فصل بدون تأخیر اختلافات مذکور -اقداماتی که مدیرکل در هفته جاری آنها را به شورا اعلام کرد- فرصت بدهیم» تلویحاً تهدید کرد چنانچه این بهاصطلاح تلاشها به نتیجه دلخواه منتهی نشود، برای برگزاری نشست فوقالعاده و تصویب قطعنامه ضدایرانی فراخوان خواهند داد.
وندی شرمن، مذاکرهکننده ارشد آمریکا در گفتوگوهای هستهای
غرب بهعنوان بدهکار بزرگ برجامی مطلع است که در موقعیت تعیین شرط برای ایران قرار ندارد و لذا ادبیات تحمیلی با چاشنی تعیین تکلیف را برای جبران شکست ناشی از کوتاه آمدن در برابر کشورمان به کار برده است. از زمان خروج آمریکا از برجام در 18 اردیبهشت 97 حدود 800 تحریم علیه اشخاص حقیقی و حقوقی اعمالشده و قریب به 700 تحریم نیز بنا بود رفع شوند که اروپا شریک رفع نشدن همه آنهاست. تروئیکای اروپایی با این حساب حدود 1500 تحریم رفعنشده به ایران بدهکار است و با چنین بدهی سنگینی، دست پیش را بهواسطه حمایت آمریکا گرفتن نشان از آن دارد که پاشنه سیاستهای آمریکا علیرغم تغییر ظاهری، همچنان بر فشار حداکثری میچرخد.
5. وندی شرمن، نامزد معاونت وزارت خارجه آمریکا با بیان اینکه شرایط جهانی، ژئوپلیتیک منطقه و واقعیتهای میدانی تغییر کرده، پشت پرده سیاستهای بایدن را فاش کرد و گفت او توسعه دستور کار مذاکرات و دستیابی به توافقی طولانیتر و محکمتر را با ایران در نظر دارد. بنابراین، حتی اگر به جای تعقل و واقعبینی، ذوقزده شویم و پس گرفتن قطعنامه ضدایرانی را یک گام مثبت تلقی کنیم، نگاه و چشمانداز آمریکا در مورد مذاکره بر سر مؤلفههای قدرت (توان موشکی و عمق استراتژیک منطقهای) تغییری نخواهند کرد؛ راهبردی که با اندکی تغییر در کلیدداران پیشین و گذشته کاخ سفید در حال پیگیری است.
انتهای پیام/4106/پ
انتهای پیام/