نگاهی به 25 سال دیپلماسی رسانه‌ای ایران در منطقه بالکان/ وقتی شبکه‌های محلی علاقه‌مند نمایش جاذبه‌های ایران می‌شوند

به گزارش خبرنگار حوزه رادیو و تلویزیون گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا، کانال بالکان شبکه جهانی سحر اول اسفند امسال، یک ربع قرن حضور رسانه‌ای خود در قلب اروپا را پشت سر گذاشت. این رسانه‌ منطقه بالکان با بیش از 60 میلیون نفر جمعیت و پهنه جمعیتی مسلمانان آن که 15 درصد ساکنان منطقه را تشکیل می‌دهد، هدف فعالیت خود قرار داده است.

امروز کانال تلویزیون بالکان سحر در حالی پخش 24 ساعته را تجربه می‌کند که در زمان تأسیس تنها 30 دقیقه پخش داشت. در سالگرد تأسیس این رادیو و تلویزیون ایرانی در قلب اروپا، گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا فعالیت این شبکه را زیر ذره‌بین قرار داده و با سید میثم میرهادی، مدیر رادیو و تلویزیون بالکان این شبکه و عادل حاجی محمدوویچ، مجری سرشناس این کانال گفت‌وگوهایی انجام داده که حاصل آن را می‌خوانید.

تلاش برای افزایش ضریب نفوذ کانال بالکان در منطقه هدف با قدرت ادامه دارد

سید میثم میرهادی در خصوص تأسیس، اهداف و ضرورت‌های راه‌اندازی کانال بالکان شبکه سحر توضیح داد: ورود رسانه‌ای جمهوری اسلامی ایران به منطقه بالکان با تشکیل رادیو بوسنی در سال‌های پایانی جنگ بوسنی اتفاق افتاد و ابتدا بخش رادیو و سپس سیمای بوسنیایی فعالیت خود را در سال 1374 آغاز کرد. این رسانه بعدها دستخوش تغییراتی شد و در حال حاضر به کانال بالکان شبکه جهانی سحر تبدیل شده است.

کار ویژه برای آلبانی

وی ادامه داد: اهداف و رویکردهای کانال متناسب با اهداف و مأموریت‌های تعریف شده در سال‌های متمادی دستخوش تغییر و تحولاتی شده است و آنچه امروز کانال 24 ساعته بالکان به دنبال آن است، ارائه یک تصویر درست از جامعه ایران و جمهوری اسلامی ایران به مردم منطقه بالکان است. این فعالیت درخصوص کشورهایی مثل آلبانی که در آن در مورد مردم و حکومت ایران سیاه‌نمایی بسیاری می‌شود، بارزتر است. ما همواره تلاش می‌کنیم پیام صریح و روشن جمهوری اسلامی ایران را به زبان‌های کشورهای منطقه بالکان شامل کرواسی، بوسنی و هرزگووین، صربستان، کوزوو، مقدونیه، مونته‌نگرو و آلبانی به مخاطب هدف منتقل کنیم.

آنچه امروز کانال 24 ساعته بالکان به دنبال آن است، ارائه یک تصویر درست از جامعه ایران و جمهوری اسلامی ایران به مردم منطقه بالکان است.

این مدیر رسانه مهم‌ترین دستاوردهای رادیو و تلویزیون بالکان طی یک سال گذشته را این چنین برشمرد: در سال‌های اخیر تلاش زیادی در راستای افزایش ضریب نفوذ کانال بالکان انجام شده و سعی شده است تا به مهندسی کنداکتور مناسب دست پیدا کنیم. درواقع امروز کانال بالکان به‌عنوان یک کانال 24 ساعته در کنار سه کانال دیگر شبکه جهانی سحر به پخش برنامه‌هایی می‌پردازد که برآورنده بیشترین نیازهای فکری و رسانه‌ای مخاطبانش است.

علاقه‌مندی شبکه‌های محلی بوسنی برای رله سحر بالکان

میرهادی افزود: در این راستا اتفاق مهمی که در سال گذشته رخ داد این بود که موفق شدیم با تلویزیون تی ایکس تی وی در کشور بوسنی و هرزگووین که پخش کابلی دارد، به توافق برسیم تا برنامه‌های کانال 24 ساعته بالکان از طریق این تلویزیون‌های کابلی در کشور بوسنی پخش شود. ضمن اینکه شبکه دیگری به نام «وگوشچا» نیز 5 ساعت از برنامه‌های کانال را رله می‌کند.

مدیر رادیو و تلویزیون بالکان شبکه سحر در ادامه گفت: همچنین اخیراً درخواستی خودجوش برای افزایش یک رله دیگر توسط تلویزیونی در بوسنی داشتیم که این امر نشان می‌دهد علاوه بر اینکه برنامه‌های ما به خوبی در منطقه دیده شده است، اقبال خوبی را در منطقه مخاطب نیز ایجاد کرده و به لحاظ تنوع کنداکتوری و تنوع برنامه‌سازی به نحوی بوده که تلویزیون‌های محلی بوسنی و هرزگووین علاقه مندند که بخشی از برنامه‌های خود را به پخش برنامه‌های کانال بالکان سحر به صورت زنده اختصاص دهند که دستاورد مهمی به شمار می‌رود و در سال آینده نیز ادامه خواهد داشت. از این رو علاوه بر کشور بوسنی و هرزگووین تلاش می‌کنیم در سایر کشورهای منطقه از جمله آلبانی نیز این افزایش ضریب نفوذ و پخش‌های زمینی را توسعه دهیم که باعث هر چه بیشتر دیده شدن برنامه‌های شبکه سحر در منطقه می‌شود.

ماجرای درخواست شبکه‌های محلی بالکان برای پخش مستندهایی از ایران

او اضافه کرد: اتفاق خوب دیگری که در سال اخیر رخ داد این بود که استقبال از برنامه‌ها به حدی خوب بود که علاوه بر اینکه برخی تلویزیون‌های منطقه برنامه‌های کانال بالکان سحر را به صورت رله و از طریق شبکه کابلی پخش می‌کنند، درخواست‌های زیادی نیز مبنی بر پخش برنامه‌های کانال بالکان به‌ویژه برنامه‌های مستند (که اغلب به معرفی ایران و جاذبه‌های دیدنی ایران اختصاص دارد) از شبکه‌های محلی دریافت کرده‌ایم و قرار است این برنامه‌ها را در قالب‌های مختلف از جمله هفته فیلم ایران و هفته مستندهای ایرانی پخش کنند که اقدام مناسبی برای معرفی هر چه بهتر ایران به شمار می‌رود.

به‌تازگی هماهنگی‌های لازم را برای برگزاری «ماه فیلم ایران» در تلویزیون ملی بوسنی و هرزگوین انجام دادیم که در حال انجام است و طی این رویداد، چهار فیلم سینمایی ایرانی در چهار هفته متمادی بر روی آنتن این شبکه می‌رود. همچنین از جمله برنامه‌های کانال بالکان در سال آینده، ایجاد تغییر و افزایش تنوع در برنامه‌ها در بخش آلبانیایی زبان کانال است که اتفاق بسیار خوب و ارزنده‌ای خواهد بود.

دست‌های خالی

سید میثم میرهادی در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه عمده‌ترین چالش و دغدغه دست‌اندرکاران و برنامه‌سازان رادیو و تلویزیون بالکان چیست، توضیح داد: آنچه بیش از هر چیز دیگری شبکه‌های برون‌مرزی را آزار می‌دهد، مشکلات مالی است زیرا بخشی از برنامه‌سازی ما باید در منطقه و در نزدیکی مخاطب هدف انجام شود تا تأثیرگذاری مناسب را داشته باشد. متأسفانه با توجه به مشکلات ارزی که بر کشور و بخش‌های مختلف از جمله سازمان صداوسیما حاکم است، این توفیق از ما سلب شده تا بتوانیم در تنوع برنامه‌سازی و ساخت برنامه در مناطق هدف که باعث افزایش احساس نزدیکی مخاطب با کانال می‌شود بهتر عمل کنیم که امیدوارم با رفع کمبودهای بودجه‌ای، این مشکل برطرف شود.

درخواست‌های زیادی نیز مبنی بر پخش برنامه‌های کانال بالکان به‌ویژه برنامه‌های مستند (که اغلب به معرفی ایران و جاذبه‌های دیدنی ایران اختصاص دارد) از شبکه‌های محلی دریافت کرده‌ایم.

حضور رسانه‌ای سخت اما شیرین در بالکان

عادل حاجی محمدوویچ که حالا بعد از سال‌ها حضور در شبکه سحر یکی از برندهای این شبکه شده و چهره‌ای شناخته‌شده در میان شبکه‌های بوسنیایی زبان است، می‌گوید: زمانی که تازه به ایران آمده بودم، چون به فارسی مسلط نبودم، بیشتر کارهایی نظیر ویراستاری، دوبلاژ و گویندگی را برای شبکه سحر انجام می‌دادم. سپس مترجمی و اجرای تولیدی و زنده در برنامه‌های سیاسی ورزشی، اجتماعی و ... به فعالیت‌هایم افزوده شد. اکنون در برنامه‌های سیاسی مترجم همزمان هستم و در برنامه‌های سینمایی و ورزشی بیشتر صداپیشگی، ویراستاری و گویندگی می‌کنم. همچنین در برنامه‌ای موسوم به «VIP» به گفت‌وگو با شخصیت‌های بوسنیایی و به طور کل شخصیت‌های منطقه بالکان می‌پردازم. در برنامه «تریبون» نیز درباره مسائل روز به ویژه بوسنی نظرات مردم را جویا می‌شوم. در برنامه صبحگاهی از اجرا تا نویسندگی فعالیت دارم و در زبان‌گردانی فیلم، سریال و مستندها هم همکاری می‌کنم.

اهمیت داشتن آنتن در کشور مقصد

محمدوویچ در خصوص این سؤال که مردم بوسنی و هرزگوین و آلبانی چه مقدار برنامه‌های شبکه بالکان را تماشا می‌کنند، می‌گوید: پاسخ این سؤال به این نکته بستگی دارد که خود ما چقدر آنجا حضور داریم. داشتن آنتن در کشور مقصد بسیار مهم است. البته شبکه سحر از طریق ماهواره در دسترس مخاطبان است اما خاطرم هست زمانی شش شبکه محلی نیز برنامه‌های ما را بازپخش می‌کردند که ضریب دیده شدن ما را بسیار بالا می‌برد.

وی ادامه داد: در حال حاضر هم گسترش همکاری با شبکه‌های محلی در دستور کار است. برای مثال یکی از شبکه‌های محلی و یک شبکه کابلی هم در استان توزلا (که نیم میلیون نفر جمعیت دارد) برنامه‌های شبکه سحر را بازپخش می‌کنند و خبرهای خوب دیگری هم از استقبال شبکه‌های دیگری از رله برنامه‌هایمان دریافت کرده‌ایم.

مجری کانال بالکان شبکه سحر تصریح می‌کند: قدر مسلم، فیلم و سریال‌های شبکه سحر به دلیل رعایت ضوابط اسلامی و خانواده‌محور بودن، جایگاه خیلی خوبی در میان مردم بوسنی و هرزگوین دارد و خانواده‌ها از آنها استقبال می‌کنند. این علاقه به آثار هنری اخلاق‌مدار در بوسنی برای ما یک فرصت محسوب می‌شود و مخاطبان بسیاری داریم، ولی اگر بخواهیم بررسی کنیم که دقیقاً چقدر مخاطب داریم، باید در بوسنی دست به تحقیق میدانی زد تا آمار نهایی مشخص شود.

در اینستاگرام، فیسبوک و توئیتر با مشکلات بسیاری از جمله مسدود شدن حساب‌های کاربری مواجه هستیم. فعالیت همه جانبه و بسیار گسترده در فضای مجازی، برای یک رسانه که کارمندان محدود و امکانات اندک دارد، سخت است.

این کارشناس ادبیات فارسی در خصوص نیازهای رسانه‌ای مردم بالکان تاکید می‌کند: کار ما ظرافت‌های خاص خودش را دارد. برای کار فرهنگی در بالکان، باید کشورهای منطقه بالکان را خیلی خوب شناخت. تفاوت‌های مذهبی، طبقاتی، قومی بسیاری در این منطقه وجود دارد و رسانه‌ مختص این منطقه باید همه این دقایق و ظرایف را رعایت کند. علاوه بر مسائل سیاسی، هم اکنون نیازهای منطقه به صورت خلاصه با برنامه‌های اجتماعی، آموزشی و سرگرمی‌های مفید برآورده می‌شود و ما در حال حاضر در شبکه بالکان برای بوسنی، مونته نگرو، صربستان، کوزوو، مقدونیه و تا حدی کرواسی فعالیت می‌کنیم که طیف وسیعی از مخاطب است و باید توجه کاملی به همه ابعاد سلیقه و نیازهای فکری‌شان داشته باشیم.

یک گستره وسیع و متنوع

محمدوویچ می‌افزاید: اگر رسانه‌ای بخواهد همه این نیازها را با درنظرگرفتن تفاوت‌های موجود فرهنگی و ... مبنای تولید و پخش برنامه قرار دهد، کار بسیار سختی در پیش رو دارد. تاکنون ما تلاش کرده‌ایم همه این موارد را در نظر بگیریم که بازخورد منفی ایجاد نشود.

او درخصوص بازخوردها در فضای مجازی و استفاده بهینه از رسانه‌های اجتماعی اظهار می‌کند: شخصاً برنامه‌های کانال بالکان را خوب ارزیابی می‌کنم و مخاطبان بسیاری هم داریم؛ اما در اینستاگرام، فیسبوک و توئیتر با مشکلات بسیاری از جمله مسدود شدن حساب‌های کاربری مواجه هستیم. برای فعالیت بهتر و بیشتر در فضای مجازی نیازمند یک تیم کامل و مجرب‌تر و قوی‌تر هستیم که هم به بازنشر برنامه‌های شبکه از این طریق اقدام کند و هم بازخوردها را دریافت و پردازش کند. فعالیت همه جانبه و بسیار گسترده در فضای مجازی، برای یک رسانه که کارمندان محدود و امکانات اندک دارد، سخت است.

رسانه‌های فراملی و ارزش کار برون مرزی

محمدوویچ با اشاره به فعالیت رسانه‌های فراملی ترکیه، قطر، آلمان، امریکا و روسیه در منطقه بالکان تصریح می‌کند: با امکانات موجود، دست ما در برخی موارد بسته است. برای یک فعالیت رسانه‌ای موثرتر، ما دست‌کم به یک یا دو استودیوی مجهز محلی نیاز داریم که در حال حاضر برای ما مقدور نیست. اگر بخواهیم فعالیتی محسوس‌تر داشته باشیم، نیازمند حضور قوی میدانی در منطقه مخاطب هستیم؛ اما کمبود بودجه عمومی در معاونت برون مرزی صداوسیما که ما هم ذیل آن فعالیت می‌کنیم و نیز کمبود بودجه محسوس در شبکه سحر و کانال بالکان ما را محدود کرده است. همه اینها در حالی است که اگر بودجه کافی در اختیار داشته باشیم، می‌توانیم به مراتب بهتر و بیشتر از اکنون کار کنیم.

او اضافه می‌کند: ناگفته نماند که با همین دشواری‌ها، از پا ننشسته‌ایم و کانال بالکان اخیراً توانسته با سختی بسیار، مجموعه‌ای از گزارشگران خود در شهرهای توزلا، بانیالوکا و موستار را سازمان‌دهی کند. به‌تازگی همکارانی از سارایوو هم به آنها افزوده شده‌اند که یک تجدید نیروی امیدبخش را نوید می‌دهد.

این فعال رسانه‌ای بوسنیایی می‌گوید: به هر حال وقتی بودجه اندک باشد، نمی‌توان توقع رقابت موفق با شبکه‌های فراملی دیگر کشورها را داشت که بودجه‌های بسیار سنگینی را برای فعالیت‌های خود هزینه می‌کنند. آن‌ها به اهمیت تاثیرگذاری رسانه‌ای واقف هستند و به همین منظور برای آن هزینه می‌کنند؛ چه قطر و ترکیه، چه آلمان و آمریکا.

انتهای پیام/4139/پ