در گزارش آنا بخوانید؛
خیز بایدن برای ترامپ‌زدایی از برجام با چاشنی اقدامات نمایشی/ چرا منظومه غرب از توقف اجرای پروتکل الحاقی وحشت‌زده است؟
طبق ارزیابی‌های جامعه اطلاعاتی آمریکا مبنی بر عدم انحراف برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز ایران، به نظر می‌رسد که وحشت غرب از توقف پروتکل الحاقی دلایل فرابرجامی داشته باشد و ازاین‌رو برای متقاعد کردن ایران، دست به اقدامات نمایشی و تبلیغاتی زده‌اند.
گروه بین‌الملل خبرگزاری آنا – حسین ارجلو؛ دولت جدید کاخ سفید درحالی‌که چند روز بیشتر تا پایان مهلت جمهوری اسلامی برای رفع کامل تحریم‌ها باقی نمانده بود، اعلام کرد نامه ارسالی دولت ترامپ به شورای امنیت به‌منظور فعال‌سازی مکانیسم ماشه (اسنپ بک) را پس گرفته است. ریچارد میلر، نماینده موقت آمریکا در سازمان ملل در حالی این موضوع را طی نامه‌ای به اطلاع شورای امنیت رسانده است که در همان مقطع، جز آمریکا و جمهوری دومینیکن به فعال‌سازی این مکانیسم، رأی مثبت ندادند و اصل نامه نیز از طرف این شورا مورد پذیرش قرار نگرفت.
علاوه بر این، رابرت مالی، رئیس گروه اقدام علیه ایران و جانشین الیوت آبرامز و برایان هوک نیز درخواست حضور آمریکا به‌عنوان عضو ناظر در نشست‌های کمیسیون مشترک برجام را ارائه کرده بود که ایران مخالفت کرد و پذیرفته نشد. از سوی دیگر، زمزمه‌هایی در مورد بازگشت مشروط آمریکا احتمالاً برای یک دوره شش‌ماهه و یا بازگشت همزمان ایران و آمریکا به برجام شنیده می‌شود که رد یا تأیید آن هنوز زود است.
رابرت مالی، رئیس جدید گروه اقدام علیه ایران در وزارت خارجه آمریکا
این در حالی است که وزیران امور خارجه تروئیکای اروپایی و آمریکا در بیانیه‌ای که پنجشنبه هفته گذشته منتشر شد، ضمن نادیده گرفتن شرط ایران مبنی بر رفع کامل همه تحریم‌ها تا پایان روز سوم اسفند، همان مواضع نخ‌نما شده و تکراری گذشته را اعلام کرده و از ایران خواستند بیش از این، برجام را تضعیف نکند! وزیران چهار کشور همچنین خواستار عدم اجرای قانون مصوب مجلس (اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها) شدند؛ قانونی که از روز پنجم اسفند عملیاتی می‌شود و بر اساس آن، نظارت‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در قالب پروتکل الحاقی و برجام قطع خواهد شد.
رابرت مالی، رئیس گروه اقدام علیه ایران درخواست حضور آمریکا به‌عنوان عضو ناظر در نشست‌های کمیسیون مشترک برجام را ارائه کرده بود که ایران مخالفت کرد و پذیرفته نشد
جدای از بیانیه شرم‌آور چهار وزیر اروپایی که در ادامه، مداخلات حقوق بشری را نیز چاشنی مطالبات برجامی خود کردند و آزادی جاسوسان دو تابعیتی به بهانه نقض حقوق بشر را خواستار شدند، دومینیک راب، وزیر خارجه انگلیس نیز مدعی شد ایران طرفی است که توافق هسته‌ای را نقض کرده و گستاخانه از کشورمان خواست هر چه سریع‌تر پایبندی کامل خود به الزامات برجامی را از سر گیرد.
پاسخ ظریف و چند نکته
وزیر امور خارجه کشورمان، در پاسخ به این اقدامات نمایشی و تبلیغاتی، خواستار رفع «مؤثر» و «بی‌قیدوشرط» تمام تحریم‌های احیا و اعمال‌شده توسط ترامپ شد و افزود: «بعد از آن، ما فوراً تمام اقدامات اصلاحی (کاهش تعهدات) را به عقب برمی‌گردانیم». در تکمیل این پاسخ باید گفت که اولاً طبق آمار و ارقام، دولت اوباما به‌اندازه همه دولت‌های جمهوری‌خواه، قوانین تحریمی علیه ایران را به مرحله اجرا درآورده است و فشارهای اقتصادی صرفاً در دوره ترامپ ابداع نشدند.
ثانیاً، طبق سیاست قطعی جمهوری اسلامی وفق تأکید اخیر رهبر حکیم انقلاب، بازگشت به تکالیف برجامی به‌صورت «فوری» انجام نمی‌شود بلکه پس از «راستی آزمایی» به مرحله اجرا درمی‌آید. این سیاست از این منظر قابل‌تأمل است که ایران تفاوتی میان هیئت حاکمه آمریکا – چه دموکرات و چه جمهوری‌خواه- قائل نیست و توافق هسته‌ای را سندی می‌داند که رژیم این کشور آن را پذیرفته و درنتیجه باید به آن پایبند باشد.
بیشتر بخوانید:
بلومبرگ: بایدن تحریم‌های کلیدی ایران را لغو نمی‌کند
از سوی دیگر، چندی پیش بلومبرگ به نقل از چهار مقام رسمی کاخ سفید اعلام کرد که رفع تحریم‌های کلیدی ازجمله فروش نفت دستکم در آینده نزدیک محتمل نخواهد بود. خبرنگار سی.ان. بی.سی نیز درباره پیشنهاد آمریکا برای گفت‌وگو با ایران که پیشتر ارائه‌شده بود نوشت: «هرگونه تخفیف تحریم‌ها ازجمله درباره فروش نفت، نه فوری، بلکه در ماه‌های آتی و بعد از مذاکرات اتفاق می‌افتد». این در حالی است که علی ربیعی، سخنگوی دولت در روز جاری صراحتاً اعلام کرده است: «با اطمینان می‌گویم لغو تمامی تحریم‌ها در آینده نزدیک است»!
از چه وحشت دارند؟
توقف پروتکل الحاقی در صورت عدم رفع تحریم‌ها و پایان نیافتن سریال فریبکاری آمریکا و اروپا در انجام اقدامات نمادین، از روز پنجم اسفند سال جاری کلید خواهد خورد اما سؤال اینجاست که چرا غرب از یک‌سو دست پیش را گرفته و از طرف دیگر، وعده‌هایی را برای متقاعد کردن ایران به‌منظور معکوس کردن گام‌های پنج‌گانه ارائه می‌دهد؟ این حجم از به‌اصطلاح دیپلماسی، بیانیه، سفر قریب‌الوقوع دبیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به ایران و انتقال پیدا و پنهان پیام به مقامات کشورمان ناشی از به خطر افتادن کدام منفعت است که آن‌ها را به تکاپو واداشته؟
بر اساس پروتکل الحاقی، بازرسی حق آژانس است و برخلاف بازرسی ویژه، نیازمند تصویب شورای حکام نیست. آژانس بر این مبنا در بازرسی‌های خود حق دارد به هر جا که برای انجام وظایف خود ضروری می‌داند، از هر مکان یا تأسیساتی که اراده کند بازید و به آن‌ها دسترسی داشته باشد.
برای درک اهمیت پروتکل الحاقی باید کمی به عقب برگردیم. جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا در 24 شهریور سال جاری (13 سپتامبر 2020) در کمپین‌های انتخاباتی‌اش، ضمن انتقاد از ترامپ به دلیل پشت پا زدن به برجام، برنامه جامع اقدام مشترک را ساز و کاری معرفی کرد که «چشم و گوش» در داخل برنامه هسته‌ای ایران قرار می‌دهد! منظور او، رژیم بازرسی‌های بی‌سابقه‌ای بود که بر پایه پروتکل الحاقی مهیا شده است.
جاش ارنست، سخنگوی اسبق دولت اوباما در 13 اردیبهشت 94 (3 می 2015) در نشست خبری با خبرنگاران جمله‌ای تکان‌دهنده گفت و اظهار کرد: «بازرسی‌هایی که بر اساس توافق هسته‌ای از تأسیسات اتمی ایران انجام خواهد شد، در تاریخ بی‌سابقه است.» از طرفی، باراک اوباما، طی یادداشتی در روزنامه «واشنگتن‌پست»، نتوانست ذوق‌زدگی خود را از این بازرسی‌ها پنهان کند و نوشت: «ایران اکنون تحت جامع‌ترین رژیم بازرسی‌ای قرارگرفته که تاکنون برای نظارت بر یک برنامه هسته‌ای درباره آن مذاکره شده است.»
جاش ارنست، سخنگوی اسبق دولت اوباما: بازرسی‌هایی که بر اساس توافق هسته‌ای از تأسیسات اتمی ایران انجام خواهد شد، در تاریخ بی‌سابقه است
نهادهای اطلاعاتی آمریکا در سال 2007 اذعان کردند که ایران دارای سلاح هسته‌ای نیست و عزمی برای توسعه تسلیحات اتمی ندارد. این برآورد در سال 2011 نیز تکرار شد و تقریباً تردیدی وجود ندارد که این ارزیابی در سال‌های پس از آن تکرار شده اما به دلایلی ازجمله فشار بر ایران، منتشر نشد.
ارزیابی اطلاعاتی آمریکا در خصوص عدم انحراف برنامه هسته‌ای ایران به سمت مقاصد نظامی در برهه‌ای اعلام شد که ایران پس از بدعهدی طرف‌های اروپایی و امنیتی کردن پرونده کشورمان، اجرای پروتکل الحاقی را در سال 84 متوقف کرد. بنابراین، به قطع و یقین می‌توان گفت که اصرار غرب و آمریکا به ایران برای اجرای کامل تعهداتش ازجمله پروتکل الحاقی، ناظر به مسائل فرابرجامی است.
جاسوسی آزادانه از زیرساخت‌های کشور
پس از پذیرش و اجرای دوباره پروتکل الحاقی در 13 فروردین 94 در چارچوب توافق لوزان، اندیشکده بروکینگز، این تحول را فرصتی مغتنم برای آمریکا برشمرد و در یادداشتی علت خرسندی واشنگتن را در این خصوص فاش کرد و این‌گونه نوشت: «حضور بازرسان فرصت‌های جدیدی برای جمع‌آوری اطلاعات فراهم خواهد کرد. نه‌تنها سازمان‌های اطلاعاتی از گزارش‌های بازرسی درباره برنامه هسته‌ای ایران سود خواهند برد، بلکه آزاد خواهند بود که دیگر حوزه‌های علمی و زیرساخت‌های صنعتی ایران را نیز بررسی کنند.»
اسکات ریتر، درباره بازرسی‌های سرزده آنسکام که گزارش آن در اختیار آمریکا و اسرائیل قرار می‌گرفت، افشاگری‌های کم‌سابقه‌ای را ارائه کرد
به‌کارگیری بازرسان آژانس برای مقاصد فراهسته‌ای پیشتر طی سال‌های 1991 تا 1999 در جریان خلع سلاح هسته‌ای عراق تحت پوشش کمیته ویژه سازمان ملل (آنسکام) نیز دیده‌شده بود. اسکات ریتر، یکی از این بازرسان تسلیحاتی پس از اطلاع از انحراف مأموریتش، ضمن استعفا دست به افشاگری زد و گفت اطلاعات حساس به‌دست‌آمده از عراق، به‌جای آنکه در برنامه آنسکام بکار گرفته شوند، به دستگاه‌های اطلاعاتی آمریکا ارسال و حتی گاهی برای تحلیل به اسرائیل تحویل داده می‌شد.
حرف آخر ایران
چنانچه این فرایند ادامه پیدا کند، پروتکل الحاقی و بازرسی‌های سرزده لغو می‌شوند اما نظارت‌های پادمانی و در چارچوب ان.پی .تی باقی خواهند ماند. شاه‌بیت اظهارات مقامات آمریکایی این است که نخست ایران باید به تعهداتش به‌صورت کامل عمل کند تا پس از آن، آمریکا نیز به برجام بازگردد. حرف آخر ایران در این خصوص را اما رهبر معظم انقلاب در سالروز بیعت تاریخی همافران با امام خمینی (ره) در ۱۹ بهمن بیان کردند؛ سیاستی که تبدیل و عدول از آن از جانب هیچ طرفی قابل‌پذیرش نیست: «آن‌طرفی که حق دارد برای ادامه کار برجام شرط معین کند ایران است. علت هم این است که ایران از اول به تمام تعهدات برجامی خودش عمل کرد، جمهوری اسلامی به‌تمامی تعهدات برجامی عمل کرد؛ آن‌ها نقض کردند. ما حق داریم برای ادامه برجام شرط بگذاریم و این شرط را هم گذاشتیم و گفتیم و هیچ‌کس هم از آن عدول نخواهد کرد؛ و آن این است که اگر می‌خواهند ایران به تعهدات برجامی -که چند تعهد آن را لغو کرده- برگردد، باید آمریکا تحریم‌ها را کلاً لغو بکند؛ آن‌هم نه به زبان و روی کاغذ که بگوید لغو کردیم؛ نه، بایستی در عمل تحریم‌ها را لغو کنند و ما راستی‌آزمایی کنیم و احساس کنیم که درست تحریم‌ها لغو شده، آن وقت ما هم به این تعهدات برجامی برمی‌گردیم؛ این سیاست قطعی جمهوری اسلامی است و مورد اتفاق مسئولان کشور هم هست و از این سیاست بر نخواهیم گشت.»
انتهای پیام/4106/پ
انتهای پیام/
