مهمان ناخوانده اراضی کشاورزی چالش جدی دولت/ راه حل خلاصی از ملخ‌های صحرایی چیست؟

به گزارش خبرنگار حوزه کشاورزی و امور دام گروه اقتصادی خبرگزاری آنا، ایران از دهه 1340 تاکنون چندین بار شاهد هجوم پراکنده و محدود ملخ‌های صحرایی بوده است اما اخیراً و در سال‌های1397، 1398 و 1399 استان‌های نوار جنوبی کشور به صورت گسترده و فاجعه باری مورد تهاجم این نوع ملخ‌ها قرار گرفته است.

طبق پیش‌بینی فائو  بعد از زمان اولین هجوم آفت ملخ‌های صحرایی (سال 1397)، تداوم هجوم‌های  بعدی این قبیل از آفات در چهار تا پنج سال بعد از آن دور از انتظار نیست.

آنچه که هجوم آفات مهم گیاهان و محصولات کشاورزی را پراهمیت جلوه می‌دهد آسیب وارده به محیط زیست، مراتع و منابع طبیعی، خطر افزایش بیایان‌زایی و مهمتر از آن تهدید امنیت غذایی، احتمال کاهش تولید برخی محصولات کشاورزی و سلامت جامعه است، اما از آنجایی که عموما کانون فعالیت ملخ‌های صحرایی دورتر از مزارع کشاورزی و در بیابان‌ها و مراتع طبیعی است کشاورزان عزم خاصی برای مبارزه و مقابله با آن ندارند و اینجاست که براساس بند «الف» ماده (4) قانون تشکیل سازمان حفظ نباتات، پای دولت به میان آمده و هزینه مبارزه با آن به تشخیص شورای حفظ نباتات و تصویب وزارت جهاد کشاورزی با دولت است.

نکته مهم دیگر اینجاست که اگر مبارزه با آفات و بیماری‌های عمومی نباتات به درستی و با دقت کامل در عرصه‌های طبیعی (بیابان‌ها و مراتع) انجام نشود شاهد ورود آفات به مزارع و زمین‌های کشاورزی بوده و در سال‌های بعد با نفوذ آنها به مزارع استان‌های دیگر روبرو خواهیم بود چرا که طبق مستندات علمی هر ملخ صحرایی روزانه قدرت جابجایی 200 تا 400 کیلومتر و توانایی تکثیر 300 عدد تخم در هر نسل را داراست.

علاوه بر این هر ملخ روزانه به اندازه وزن خود از گیاهان سبز تغذیه می‌کند. بنابراین اگر مبارزه با ملخ‌های صحرایی در استان‌های جنوبی به درستی انجام نشود نفوذ این آفات به مزارع استان‌های مرکزی و شمالی دور از انتظار نیست.

در این گزارش به بررسی مناطق درگیر با هجوم ملخ‌های صحرایی و اقدامات دولت برای مبارزه با این آفت می‌پردازیم.

تاریخچه هجوم ملخ‌های صحرایی به ایران

گرچه ایران طی 5 دهه گذشته با هجوم محدود و انفرادی ملخ‌های صحرایی روبرو بوده است اما 5 بهمن 97 بعد از هشدار فائو، اولین گله ملخ‌های صحرایی از شبه جزیره عربستان به سوی بندر نخيلو در استان هرمزگان هجوم آوردند و بخش‌هایی از جنوب استان فارس و جنوب استان کرمان را درگیر کردند.

موج دوم هجوم ملخ‌های صحرایی از اواخر فروردین 1398 شروع شد و تا اواسط اردیبهشت 1398 ادامه پيدا کرد.

بارندگی‌های زودتر از موعد و بسیار سال 1398 باعث شد تا ملخ‌های صحرایی به طور زودهنگام در آبان ماه و این بار از سوی پاکستان و هند وارد کشور شوند، موج دوم این هجوم از اواخر فروردین 1399 آغاز شده و هم اکنون نیز ادامه دارد.

به طور کلی موج اول هجوم ملخ های صحرایی در کشور ما متعلق به ماه‌های بهمن و اسفند و موج دوم در بازه زمانی فروردین، اردیبهشت و خرداد ماه صورت می‌گیرد.

استان‌ها درگیر ملخ‌های صحرایی

ایران از 2 بخش جنوب و جنوب شرقی همیشه مورد تهدید هجوم آفت ملخ‌های صحرایی از سمت عربستان، عمان، قطر، امارات متحده، کویت، هند و پاکستان است. ملخ‌ها بعد از پرواز از شبه جزیره عربستان از روی خلیج فارس عبور کرده و به ایران می‌رسند.

ریزش ملخ‌های صحرایی بعد از ورود به ایران بیشتر در استان‌های سیستان و بلوچستان، کرمان، بوشهر، فارس، خوزستان، کهگيلویه و بویراحمد، هرمزگان، ایلام، خراسان رضوی، خراسان جنوبی و جنوب استان کرمان بوده است.

در سال زراعی 1398- 1397 در سطح 746000 هكتار و در سال 1399- 1398 بیش از 406000 هكتار با این آفت در استان‌های جنوبی مبارزه شده است.

برای مبارزه با آفت ملخ‌های صحرایی در سال 1397، 200 میلیارد ریال از محل اعتبارات ماده 10 و 12 ستاد بحران و در سال 1398، 400 میلیارد ریال تخصیص داده شده و اعتبار مورد نیاز برای هجوم پیش رو 2000 میلیارد ریال تخمین زده شده است.

اقدامات دولت در مبارزه با ملخ‌های صحرایی

در استان‌های درگیر با ملخ‌های صحرایی، ستاد کنترل عملیات ملخ صحرایی به مدیریت ریاست سازمان حفظ نباتات تشکیل شده است، این ستاد به صورت هفتگی تشکیل جلسه داده و از بُعد فنی، اجرایی و عملیاتی وضعیت ملخ‌های صحرایی مورد بررسی قرار گرفته و دستورالعمل‌هایی جهت کنترل ملخ صحرایی اتخاذ می‌شود.

در کنار اعتبارات تخصیص داده شده، تاکنون 180 دستگاه سمپاش ویژه مبارزه با ملخ صحرایی از سوی مسئولان برای ریشه کن کردن آفت ملخ‌های صحرایی تهیه و تدارک دیده شده است.

راه حل خلاصی از ملخ‌های صحرایی

طبق نتایج تحقیقات مرکز بین‌المللی مبارزه با ملخ‌های صحرایی تنها روش مقابله با این آفات استفاده از سموم و روش‌های شیمیایی مورد تایید و به کارگیری سیستم‌های مخصوص سمپاشی است.

البته قبل از هرگونه اقدامی تیم‌هایی جهت رصد منطقه آلوده شده و بررسی جمعیت و بیولوژی آفت به منطقه اعزام می‌شود سپس پس از ارسال و ارائه نتایج به سازمان حفظ نباتات اقدامات لازم شروع می‌شود.

در این بین کشاورزان در صورت مشاهده ملخ‌ها در مزارع یا عرصه‌های طبیعی باید در اولین وهله با مراکز خدمات کشاورزی تماس گرفته و در صورت برخورداری از سمپاش و سایر تجهیزات پس از دریافت سم رایگان از مراکز خدمات کشاورزی و با نظارت آنها اقدام به سم‌پاشی کنند.

انتهای پیام/4133/پ