بهار احتمالی کتاب در پاییز کرونایی / امید به طرح پاییزه و نمایشگاه مجازی پس از بلاتکلیفی ارز دولتی کاغذ

به گزارش خبرنگار حوزه ادبیات و کتاب گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا، مشکلات بازار کتاب ایران از روزهای آغازین شیوع کرونا شدت گرفت و با تعطیلی کتاب‌فروشی‌ها، تردد محدود مردم و در نهایت تعطیلی نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران که به لحاظ اقتصادی برای ناشران اهمیت ویژه‌ای دارد نوید سالی سختی را برای صنعت نشر کتاب می‌داد.

معاونت امور فرهنگی وزارت ارشاد برای مقابله با مشکلات ناشی از شیوع کرونا و حمایت از ناشران، کتاب‌فروشان و اهالی صنعت نشر کتاب اجرای طرح‌های را وعده داد. برگزاری طرح‌های فصلی کتاب با افزایش اعتبار، برگزاری نمایشگاه مجازی کتاب به صورت جامع و فراگیر، خرید کتاب از ناشران، افزایش اعتبار خرید کتاب از ناشران و کتاب‌فروشی‌های شهرستانی، اعطای تسهیلات و توزیع کاغذ دولتی در بین ناشران متقاضی و تمدید تفاهم‎نامه با شرکت پست برای ارسال کتاب در راستای حمایت از اهالی صنعت تولید و نشر کتاب ازجمله طرح‌های حمایتی معاونت امور فرهنگی اعلام شدند.

مشخص نبودن تکلیف ارز دولتی

در حال حاضر بخش عمده کتاب‌هایی که توسط ناشران عمومی کشور چاپ می‌شوند، با کاغذ دولتی و به‌عبارتی با همان ارز ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی چاپ می‌شوند. در حالی که یکی از برنامه‌های حمایتی وزارت فرهنگ و ارشاد از ناشران توزیع کاغذ دولتی اعلام شده بود؛ شایعاتی مبنی بر لغو این یارانه مطرح شده است که مسئولین وزارت ارشاد پاسخ روشن و مشخصی به این شایعات نداند و آنچه از شواهد و قرائن پیداست تخصیص این یارانه از دستور کار خارج شده است.

نوسانات قیمت کاغذ و نیز افزایش قیمت دلار، خدمات چاپ و نشر نیز چند برابر شده و عملاً‌ هزینه تولید کتاب به‌ گونه‌ای است که در درخواست‌های اخیر، ناشران حداقل سهمیه کاغذ خود را درخواست داده‌ یا دریافت کرده‌اند، چراکه عملاً‌ چاپ کتاب به‌صرفه نیست و امیدی برای تولید بیشتر وجود ندارد.

طرح پاییزه کتاب با افزایش بودجه

طرح‌های فصلی با تمام فراز و فرودها از طرح‌هایی است که کتاب‌فروشی‌ها از آن استقبال می‌کنند. هر چند به گفته برخی اهالی صنعت نشر و کتاب‌فروشان در دوره‌های اخیر این طرح‌ها کمی کارآیی لازم را نداشتند اما دو طرح اجرا شده در نیمه اول امسال به بازار کتاب رونق نسبی داد. وزارت ارشاد در تلاش است با اجرای طرح‌های فصلی به رونق کتاب‌فروشی‌ها و ترغیب مردم به تهیه کتاب‌های با صرف هزینه کمتر کمک کند.

بعد از اجرای دو طرح بهاره و تابستانه کتاب همراه با تغییراتی نسبت به دوره‌های قبل در امسال طرح پاییزه کتاب نیز قرار است اجرا شود. طبق اعلام ایوب دهقانکار، مدیر عامل موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران طرح «پاییزه کتاب۹۹» از دوشنبه پنج آبان‌ماه تا دوشنبه ۱۲ آبان‌ماه به مدت هشت روز هم‌زمان با سراسر کشور در کتاب‌فروشی عضو طرح برگزار می‌شود. در راستای حمایت از بازار نشر و کتاب پانزدهمین دوره طرح توزیع یارانه کتاب از طریق کتاب‌فروشی‌ها با تغییراتی همراه شد؛ در همین راستا سقف مجاز در این دوره از طرح فصلی برای هر خریدار افزایش ۲۵درصدی خواهد داشت بنابراین هر خریدار می‌تواند تا سقف ۲۰۰ هزار تومان کتاب خریداری کند.

به فاصله چند روز پس از اتمام طرح پاییزه کتاب 99 هفته کتاب و کتاب‌خوانی با برنامه‌های جانبی نیز برگزار خواهد شد. در ایام هفته کتاب توجه به کتاب و کتاب‌خوانی جلب می‌شود و همیشه کتاب‌فروشی‌ها از رونق نسبی برخوردار می‌شوند. 

نمایشگاه مجازی کتاب در مرحله بارگذاری

محسن جوادی، معاون امور فرهنگی وزارت ارشاد در آخرین اظهار نظر خود درباره نمایشگاه مجازی کتاب گفته است: «ابعاد فنی نمایشگاه مجازی کتاب از سوی همکاران در مؤسسه خانه کتاب و ادبیات ایران در حال پیگیری است. علاوه بر ‌این آیین‌نامه اجرایی این نمایشگاه نیز که طبیعتاً با نمایشگاه فیزیکی متفاوت است، در‌ مراحل نهایی قرار دارد. زمان برگزاری نمایشگاه هم هرچند مشخص شده‌ (احتمالاً‌ اواخر پاییز) اما برای اعلام آن منتظر رونق گرفتن کتابفروشی‌ها هستیم».

بیش از ‌6 ماه از زمان برگزاری نمایشگاه کتاب تهران گذشته و هنوز زمان و نحوه برگزاری نمایشگاه مجازی کتاب به عنوان جایگزین آن مشخص نیست. هر چند اجرای این نمایشگاه مجازی بدون تردید کارایی نمایشگاه فیزیکی را نخواهد داشت اما معاونت فرهنگی وزارت ارشاد روی آن حساب ویژه‌ای باز کرده است. با این حال هنوز سوالات و ابهامات بسیاری درباره نحوه برگزاری نمایشگاه مجازی مطرح است. نمایشگاه مجازی به چه صورتی برگزار می‌شود؟ ناشران برگزار‌کنندگان نمایشگاه خواهند بود یا کتابفروشان یا فروشگاه‌های مجازی کتاب؟ و بسیاری سوالات دیگر که پاسخ داده نشده است و ورود به اجرای نمایشگاه بدون روشن شدن این سوالات کار را برای تمام ارگان‌های دخیل در این طرح سخت و پیچیده خواهد کرد.

انتهای پیام/4028/