«امیر احمد بن محمد بُخاری»؛ صوفی اهل طریقت

گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آناـ بارها شنیده‌ایم که گذشته چراغ راه آینده است. این چراغ روشنگر مسیری است که به ساختن بنای تمدن ایرانی اسلامی می‌انجامد. چراغی که انوار روشنگرش حاصل تلاش صدها حکیم، هنرمند و فیلسوف مسلمان است که از قرن‌ها پیش خشت‌به‌خشت این بنای سترگ را روی هم گذاشته‌اند.

با شما مخاطب گرامی قراری گذاشته‌ایم تا هر روز به بهانه عددی که تقویم برای تاریخ آن روز به ما نشان می‌دهد، به زندگی یکی از مشاهیر و بزرگان تاریخ کهن ایران و اسلام مختصر اشاره‌ای کنیم تا بتوانیم پس از یک سال، با این انوار روشنگر چراغ تمدن و فرهنگ آشنا شویم. به این منظور هر روز صبح، بخشی از تاریخ کهن خود و افتخارات آن را مرور خواهیم کرد.

برای خوشه‌چینی از این خرمن دانش و فرهنگ، از جلد اول کتاب «تقویم تاریخ فرهنگ و تمدن اسلام و ایران» تألیف دکتر علی‌اکبر ولایتی که به سال ۱۳۹۲ در انتشارات امیرکبیر به زیور طبع آراسته شده، بهره برده‌ایم.

امیر احمدی بن محمد حسینی صوفی و از مشایخ طریقه نقشبندیه در قرن نهم هجری قمری است.

ولادت او را حدود سال 849ق و محل آن را احتمالاً بخارا دانسته‌اند. امیر احمد از سادات حسینی و از تبار شیخ محمود فغنوی است. خواجه عبیدالله احرار سمرقندی از استادان او بود. امیر احمد به توصیه او به بلاد روم رفت و در راه با عبدالرحمان جامی ملاقات کرد. سپس مدتی در قصبه سمار در خدمت شیخ الهی مسکن گزید. پس از آن، با اجازه شیخ به حج مشرف شد و نزدیک یک سال در مکه ماند. سپس به سمار بازگشت و از آنجا راهی استانبول شد و در زاویه شیخ وفازاده مقیم شد. چندی بعد، مسجد و ازویه‌‌ای همراه حجره‌هایی برای استراحت مریدان و فقرا در همان‌جا بنا کرد و تا پایان عمر در آنجا به ترویج و تبلیغ طریقت مشغول بود.

بخاری در 922ق درگذشت و جسدش را در کنار مسجدی که خود ساخته بود به خاک سپردند.

کراماتی که به بخاری نسبت داده‌اند گواه اعتقاد و احترام عامه مردم به اوست. او با ادب فارسی آشنا بود و ظاهراً‌ اشعاری هم به فترسی سروده است. شیح مصلح‌الدین مصطفی اقندی، شمس‌الدین کوتاهیه‌ای و محمود لامعی چلبی از خلفا و مریدان او بوده‌اند. نظر بخاری در طریقت بر اجتناب از رخصت و ترک بدعت‌ها، تمسک به سنت سنیّه، دیدار با مردم به قدر نیاز آنان، کم‌خواری، کم‌خوابی، کم‌گویی، عبادت شبانه و روزه‌داری استوار بود. کتابی بدون نام درباره اصول و آیین نقش‌بندی و مجموعه‌ای در تفسیر ابیات دشوار مثنوی را از او دانسته‌اند.

انتهای پیام/4104/