یک سامورایی ناکام از اهالی«درخونگاه»/ بی‌تدبیری و طمع چگونه به بحران می‌رسد+فیلم

به گزارش خبرنگار حوزه سینمایی گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا، در سال‌های نه‌چندان دور، سینماگران و سینماداران معمولاً از ایام ماه مبارک رمضان به عنوان روزهای خلوتی سینماها و بی‌رونقی گیشه یاد می‌کردند.

اما این موضوع در چند سال گذشته و با افتتاح پردیس‌های سینمایی در شهرهای بزرگ و البته طرح اکران افطار تا سحر که چند سال به تناوب اجرایی شد، تغییر کرد. به این ترتیب، شاهد بودیم که برخی فیلم‌ها در ماه مبارک رمضان هم فروش بسیار خوبی را تجربه کردند. سینما رفتن آن هم به‌صورت خانوادگی در شب‌های ماه رمضان یکی  از تجربه‌های لذت‌بخشی است که در سال‌های اخیر طرفداران زیادی پیدا کرده است.

اما امسال این فضا نیز همچون سایر فعالیت‌های هنری با توجه به  شیوع ویروس کرونا تعطیل شده است. به این ترتیب  علاقه‌مندان به سینما به نوعی با یک فرهنگی مواجه شده‌اند. با این حال گسترش بستر‌های ویدئویی پخش فیلم VOD  و البته شبکه نمایش خانگی تا اندازه‌ای این کمبود را جبران کرده است.

در سلسله گزارش‌های «آپاراتچی» به معرفی فیلم‌های جذابی می‌پردازیم که می‌تواند در این شب‌ها اوقات فراغت خانواده‌ها را پرکند. این فیلم‌ها لزوماً آثار جدیدی نیستند و ممکن است به دهه شصت یا هفتاد نیز مربوط باشند. ضمن این که از حیث کیفیت هنری نیز تنوع فراوانی دارند. می‌توان گفت «جذابیت» عنصر اصلی آنها است که لحظات خوشی را برای تماشاگران رقم  می‌زند. فیلم‌هایی که در شبکه نمایش خانگی یا  بسترهای مختلف پخش اینترنتی به‌راحتی در دسترس قرار دارد.   

ادای دینی جذاب به سینمای کیمیایی

«درخونگاه» به کارگردانی سیاوش اسعدی و تهیه‌کنندگی منصور سهراب‌پور در بهمن ماه سال 1397 و در جریان سی و هفتمین جشنواره فیلم فجر رونمایی شد. این فیلم در سه رشته بهترین بازیگر نقش اول مرد (امین حیایی)، بهترین بازیگر نقش اول زن (ژاله صامتی) و بهترین بازیگر نقش مکمل زن (پانته‌آ پناهی‌ها) نامزد دریافت سیمرغ بلورین شد که البته در گرفتن آنها ناکام ماند.

امین حیایی، ژاله صامتی، مهراوه شریفی‌نیا، محمود جعفری، جمشید هاشم‌پور، پانته‌آ پناهی‌ها، نادر فلاح و افشین سنگ‌چاپ از جمله بازیگران این فیلم هستند. فیلمنامه «درخونگاه» نیز توسط نیما نادری و سیاوش اسعدی به نگارش درآمده است.

اسعدی این فیلم را به مسعود کیمیایی تقدیم کرده است. نکته‌ای که در تیتراژ آغازین فیلم هم به آن اشاره شده و البته در جای جای این اثر نیز چه از حیث ساختار فیلمسازی و چه در محتوا و نحوه بیان دیالوگ‌ها قابل مشاهده است. در زمان نمایش فیلم در جشنواره فیلم فجر و پس از آغاز اکران نیز کمتر نقد و مطلبی را می‌توان یافت که در آن به این موضوع اشاره نشده باشد.

 در «درخونگاه» چه خبر است؟

داستان «درخونگاه»  در سال ۱۳۷۰ و در محله درخونگاه تهران می‌گذرد. امین حیایی در نقش «رضا میثاق» جوانی است که بعد از هشت سال کار سخت و طاقت‌فرسا در ژاپن به ایران بازگشته تا آرزوهای خود را برای داشتن زندگی بهتر برای خود و خانواده‌اش عملی کند؛ اما شرایط به گونه‌ای نیست که او انتظار دارد.

هسته اصلی داستان «درخونگاه» برای بسیاری از ایرانیان آشناست. اواسط دهه شصت و با بروز تنگناهای اقتصادی، موج مهاجرت جوانان جویای کار به ژاپن شکل گرفت؛ جوانانی که به سودای کسب درآمد نجومی و ساختن یک زندگی ایده‌آل، رنج سفر به سرزمین آفتاب تابان را به جان خریدند.

این موج البته برای همه آنها خوش یمن نبود. بخشی از این افراد آلوده فعالیت‌های نامشروع از جمله قاچاق مواد مخدر و جرایم سازمان یافته شدند، اما تعدادی دیگر هم غم غربت و سختی کار را تحمل کرده و با اندوخته‌ای قابل توجه به ایران بازگشتند.

شخصیت رضا، یک جوان تیپیک جنوب شهر تهران با همان علائق و رفتارهای آشنا برای مخاطبان است. او در بازگشت به خانه پا به دنیای متفاوتی گذاشته؛ شرایط اجتماعی و اقتصادی مردم فرق کرده است و تهران دیگر تهران سال‌های ابتدای جنگ نیست. او حتی با محله زادگاه خود نیز بیگانه است.

رضا به عنوان قهرمان داستان «درخونگاه» به گفته خود «هشت سال بدتر از رعیت کار کرده است تا برگردد و بهتر از ارباب زندگی کند». او می‌خواهد با پولی که با مشقت دریافت کرده و اندک اندک برای مادرش که مورد اعتماد اوست فرستاده، زندگی خود خانواده و حتی دوستانش را آن گونه آرزو داشته است بسازد. رؤیای شیرینی که به‌تدریج طعم دیگری می‌گیرد. 

 ترکیبی از فقر و طمع برای فوران بحران

اسعدی در این اثر نشان می‌دهد که چگونه ترکیب فقر، بی‌تدبیری و طمع، اقشار پایین‌دست  جامعه را به بحران می‌رساند. در این بین شاهد ارائه کنایه‌هایی به اوضاع اجتماعی و پیامدهای منفی جنگ نیز هستیم. رضا در بازگشت به وطن به مرور در می‌یابد که در فضای خسته و تیره جدید، هیچ تکیه‌گاهی ندارد. ندانم‌کاری یا انفعال اطرافیانش باعث  شکل‌گیری چالش‌های جدید پیش‌روی او می‌شود.

با وجود داستان جاندار و دیالوگ‌های جذاب و ضربدار و البته بازی‌های درخشان فیلم «درخونگاه» هم آن گونه که انتظار می‌رفت، فروش نرفت و برخلاف پیش‌بینی کارشناسان در گیشه فروشی متوسط را تجربه کرد.

با این حال فیلمنامه قوی، فضاسازی خوب اسعدی از محلات قدیم تهران و مناسبات ساکنان آن در کنار بازی‌های درخشان بازیگرانی همچون امین حیایی، ژاله صامتی، محمود جعفری و نادر فلاح  جذابیت‌هایی است که قطعاً مورد توجه تماشاگران قرار خواهد گرفت.

انتهای پیام/4104/پ