آن‌چه دانشمندان درباره کرونا می‌دانند و آن‌چه هنوز نمی‌دانند

به گزارش خبرنگار حوزه بهداشت و درمان گروه اجتماعی خبرگزاری آنا، دانشگاه‌ها، آزمایشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی در سراسر دنیا بی‌وقفه در پی یافتن راه‌حلی نهایی برای پایان دادن به این کابوس سال ۲۰۲۰ هستند، اما تا این لحظه و در زمان انتشار این مطلب، هنوز هیچ دورنمای روشنی برای پایان این وضعیت قابل تصور نیست.

دانشمندانی که در تلاش برای ساخت واکسن یا تولید دارو برای مقابله با ویروس کرونای جدید هستند، هیچ زمان مشخصی برای پایان همه‌گیری جهانی اعلام نکرده‌اند. در خوشبینانه‌ترین حالت، برخی پایان تابستان و برخی دیگر پایان سال جاری میلادی را حداقل زمان لازم برای پایان بخشیدن به شیوع کرونا تخمین زده‌اند.

تا امروز دانشمندان چیزهای بسیاری درباره بیماری کووید ۱۹ دریافته‌اند و چیزهای بسیاری هم هست که هنوز مشخص نیست. تعجبی ندارد که در چنین شرایطی، حتی سازمان جهانی بهداشت نیز اطلاعات متناقض و یا موقتی منتشر و بعد از مدتی آن را تصحیح کند.

بحث بر سر راه‌های انتقال ویروس، بحث بر سر این‌که آیا ماسک N95 قابلیت استفاده دوباره دارد یا نه، یا این‌که فاصله‌گیری فیزیکی مجاز یک‌ونیم متر باشد یا دو متر هنوز به نتیجه نهایی نرسیده است.

پیامدها و تأثیرات ابتلا به ویروسی با قطر ۱۲۵ نانومتر، با وجود پیشرفت‌های خیره‌کننده پزشکی و ژنتیک و بهداشت، هنوز نقاط مبهم بسیاری دارد.

تا این لحظه در حدود ۷۰ دارو روی میز بررسی دانشمندان جهان است و بر اساس برخی مطالعات، حدود ۳۰ ماده مؤثر در مقابله با ویروس SARS-CoV-2 در حال آزمایش است. از داروهای ضدمالاریا گرفته تا داروهای ضدابولا و ضد ایدز و روماتیسم هم بررسی شده‌اند، اما تا کنون اثری که بتوان آن را نتیجه‌بخش تلقی کرد یافت نشده است.

یکی از دلایل این‌که دانشمندان داروهای قبلی برای مقابله با عفونت‌های ویروسی را برای مقابله با کرونا نیز آزمایش می‌کنند این است که این داروها، از قبل، مراحل تست انسانی و اخذ مجوز را طی کرده‌اند و اگر کارآمدی و اثربخشی آن‌ها نشان داده شود، با سرعت بیشتری می‌توانند آن را به تولید انبوه برسانند.

فراتر از پزشکان و ویروس‌شناسان و دانشمندان ژنتیک، بخش صنعت و تکنولوژی نیز بی‌کار ننشسته و مهندسان و طراحان هم در پی یافتن راه‌حل‌های خلاقانه برای مقابله با کرونا هستند.

کمبود دستگاه‌های کمک‌تنفسی در بیمارستان‌ها یکی از عوامل بالا رفتن مرگ‌ومیر در بسیاری کشورهای دنیاست. اخباری که از ظرفیت محدود این دستگاه‌ها در ایتالیا گزارش می‌شود بسیار نگران‌کننده و دردناک است. در چنین شرایطی، مهندسان کمپانی مرسدس بنز، تکنولوژی‌ای به نام CPAP را توسعه داده‌اند که به احتمال بالا کمبود تجهیزات بسیار گران‌قیمت دستگاه‌های تنفسی ونتیلاتور‌ها را تا حدی جبران می‌کند.

برخی گزارش‌ها نشان می‌دهد که تکنولوژی ابداعی مهندسان تیم فرمول یک مرسدس بنز، نیاز بسیاری از بیماران را به دستگاه‌های تنفسی برطرف خواهد کرد.

چیزهایی که دانشمندان می‌دانند و نمی‌دانند

ویروس SARS-CoV-2 مکانیسم اثر پیچیده‌ای دارد و این مسئله بسیاری از دانشمندان را گیج کرده است.

بر اساس بسیاری مطالعات علمی منتشر شده تا کنون، بیشتر قربانیان در سراسر دنیا مردان بوده‌اند، هرچند نرخ ابتلای زنان و مردان به این ویروس یکسان بوده است. در بسیاری کشورها بیش از ۶۰ درصد قربانیان مرد بوده‌اند.

برخی پژوهشگران این مسئله را بی‌ارتباط با عملکرد ویروس کرونا می‌دانند و بر این باورند که دلیلش این است که مردان بیش از زنان دخانیات مصرف می‌کنند. برخی دیگر نیز عامل بیولوژیک را در آن دخیل می‌دانند و پاسخ را در هورمون‌های استروژن و تستسترون جست‌وجو می‌کنند.

نکته مبهم بعدی این است که در ابتدای شیوع ویروس کرونای جدید این باور وجود داشت که فقط افراد سن‌بالا و با سابقه بیماری قبلی در معرض خطر هستند، اما پس از مدتی مشخص شد که جوانان و افراد کم‌سال و حتی نوزادان نیز در معرض خطر کرونا هستند.

یافته دیگر و مطالعات جدید دانشمندان درباره ویروس کرونای جدید، نتایح نسبتاً امیدبخشی هم دارد. یکی این‌که برخی مطالعات جدید منتشرشده نشان می‌دهد با توجه به سرعت کند جهش‌های ژنتیکی ویروس جدید، احتمالاً برخلاف آنفلوآنزای فصلی که هر سال نیاز به تولید واکسن جدید دارد، فقط به یک واکسن نیاز باشد.

برخی دانشمندان معتقدند که سرعت جهش ویروس کرونای جدید از جهش‌های ویروس آنفلوآنزا کمتر است و مشابه ویروس‌های سندروم شدید تنفسی حاد (SARS) و سندروم تنفسی خاورمیانه (MERS) است.

البته نکات نومیدکننده‌ای نیز در آخرین یافته‌های دانشمندان وجود دارد و از آن جمله می‌توان به این اشاره کرد که قابلیت انتقال این ویرس به‌مراتب بیش از آنفلوآنزاست، هیچ ایمنی قبلی در برابر آن وجود ندارد و همه انسان‌ها به صورت بالقوه در برابر ابتلا به این ویروس آسیب‌پذیرند.