تصویر فرشتگان سفیدپوش بر پرده نقره‌ای/ جایگاه پزشکان و پرستاران در سینمای ایران چگونه است؟
تلاش و ایثارگری پزشکان و پرستاران یکی از مضامین مورد توجه فیلمسازان ایرانی در سال‌های اخیر بوده است.
به گزارش خبرنگار حوزه سینمایی گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا دو هفته‌ای است که ویروس کرونا مهمان ناخوانده ما ایرانیان شده. در این دوهفته ابتلای جمعی از مردم به این ویروس و البته درگذشت تعدادی از آنها نگرانیهای فراوانی را ایجاد کرده است.
همچنین این وضعیت زندگی ایرانیان به ویژه در شهرهای درگیر یا در معرض خطر را نیز کاملاً تغییر داده است. روند زندگی عادی مردم در عرصه های مختلف دچار اختلال شده و البته در این بین بازار داغ شایعات نیز بر تنشهای فکری و روحی جامعه افزوده است. فضایی که خود می‌تواند یکی از عوامل تشدیدکننده بیماری باشد.
در این بین، حضور فداکارانه و پررنگ پزشکان، پرستاران و کادرهای درمانی کشور موجی از تحسین و همراهی را در میان مردم فراهم کرده است. در روزهای اخیر گزارش‌های مختلفی از اقدامات و تلاش کادر درمانی و بهداشتی بیمارستان‌ها و مراکز درمانی سراسر کشور در رسانههای رسمی و غیر رسمی منتشر شد که نشان دهنده میزان تلاش این عزیزان در سنگر دفاع از تندرستی مردمان این سرزمین بود.
مردم هم به عناوین مختلف نسبت به این ایثار، وظیفه شناسی و از جانگذشتگی واکنش نشان دادند که بخشی از این واکنش های را میتوان از نظرات آنان در فضای مجازی رصد کرد.
روز گذشته نیز رهبر معظم انقلاب اسلامی در حاشیه غرس دو اصله نهال میوه که به روال هرسال و به مناسبت هفته منابع طبیعی انجام شد در سخنانی از این زحمات بی‌شائبه قدردانی نمودند.
ایشان سپس در سخنانی درباره بیماری شایع‌شده در کشور، گفتند: همچنان که قبلاً از پزشکان، پرستاران و مجموعه‌های درمانی صمیمانه تشکر کردم، لازم می‌دانم بار دیگر از این عزیزان که با کار بسیار باارزش خود در حال جهاد در راه خدا هستند، تشکر کنم.
رهبر انقلاب اسلامی مشاهده نمونه‌های درس‌آموز از تلاش و فداکاری کادرهای درمانی در رسیدگی به بیماران را نشان‌دهنده مسئولیت‌پذیری و تعهد انسانی آنان دانستند و افزودند: همچنین لازم می‌دانم از خانواده‌های پزشکان، پرستاران و همه عوامل درمانی که با صبر و تحمل خود در کنار تلاش شبانه‌روزی عزیزانشان هستند، سپاسگزاری کنم.
مقام معظم رهبری هفته گذشته نیز در یک پیام کوتاه ویدئویی به‌صورت اختصاصی از پزشکان و پرستاران و مدیرانی که برای پیشگیری و درمان این بیماری تلاش می‌کنند تشکر کرده بودند.
اما سینمای ایران هم از دهه‌های گذشته تاکنون در بسیاری از آثار خود بستری برای انعکاس فعالیت‌ها و فداکاری جهادگران عرصه سلامت و بهداشت مردم بوده است. در بسیاری از فیلم‌های سینمایی، پزشکان و پرستاران به‌عنوان شخصیت اصلی یا یکی از ارکان قصه یک فیلم حضور داشته‌اند. در ادامه برخی از این فیلم‌ها و جایگاه شخصیت پزشک یا پرستار را در آنها مرور می‌کنیم.
کیمیا
کارگردان: احمدرضا درویش
سال تولید: 1373
بخش عمده‌ای از آثار سینمایی که در سال های دهه شصت و هفتاد با محوریت شخصیت های پزشک و پرستار ساخته شده اند، ارتباطی جدایی ناپذیر با سینمای دفاع مقدس داشته‌اند.«کیمیا» به کارگردانی احمدرضا درویش محصول سال 1373 است. خسرو شکیبایی، بیتا فرهی، رضا کیانیان و زهرا اویسی بازیگران این فیلم هستند.
در روزرهای ابتدایی جنگ و در یکی از شهرای خوزستان که درآستانه سقوط است رضا همسر باردارش را که به عمل جراحی نیاز دارد به بیمارستان می رساند، اما خود به اسارت قوای دشمن در می‌آید. همسر رضا حین عمل جراحی می‌میرد و پزشک جراح او به نام شکوه( بیتا فرهی) فرزند رضا را نجات می‌دهد. پس از 9 سال، رضا از اسارت آزاد شده و پی می‌برد که همه اعضای خانواده‌اش را از دست داده است. حال او در جستجوی تنها بازمانده خانواده یعنی دخترش است. کیمیا، فرزند رضا بی‌خبر از گذشته خود درمشهد با «شکوه» و برادرش (رضا کیانیان) زندگی می‌کند. مشکل اینجاست که شکوه به طور کامل به کیمیا وابسته است...
این فیلم یکی از آثار ماندگار سینمای دفاع مقدس است که توانست در سیزدهمین جشنواره فیلم فجر (1373) در دوازده رشته نامزد دریافت سیمرغ شود. کیمیا در جشنواره آن سال جایزه ویژه هیئت داوران، سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد (خسرو شکیبایی) و سیمرغ بلورین بهترین جلوه های ویژه و صدابرداری را از آن خود کرد.
بیتا فرهی در این فیلم نقش پرستار فداکاری را ایفا می کرد که پس از به خطر انداختن جانش در نجات یک نوزاد و پرورش او در دامان خود حالا بایددست به فداکاری مهم تری بزند و از او دل بکند. سکانسهای ابتدایی این فیلم که شرایط سخت کار پزشکی زیر بمباران دشمن را به تصویر کشیده است بسیار تأثیرگذار از آب در آمده و توانسته بخش کوچکی از رنج کادر درمانی و پزشکی شهرهای درگیر جنگ در دوران دفاع مقدس را به تصویر بکشد.
سرزمین خورشید
کارگردان: احمدرضا درویش
سال تولید :1375
دو سال پس از «کیمیا» درویش فیلم «سرزمین خورشید» را ساخت که بازهم خسرو شکیبایی بازیگر نقش اصلی آن این بار در قامت یک پزشک به نام کسری بود.گلچهره سجادیه، سعید پورصمیمی، محمود پاک نیت، محسن زهتاب، فخرالدین صدیق شریف و اصغر نقی زاده دیگر بازیگران این فیلم بودند.
سرزمین خورشید در پانزدهمین جشنواره فیلم فجر خوش درخشید و برنده چندین سیمرغ از جمله بهترین بازیگر نقش اول زن (گلچره سجادیه) شد.
با شروع جنگ، بیمارستانی در خرمشهر به محاصره دشمن درمی آید و از هوا و زمین مورد هجوم قرار می‌گیرد. محمد جهان آرا، فرمانده جوان سپاه خرمشهر، پیشنهاد می‌کند مجروحان و پزشکان با یک آمبولانس و لندرور، به دنبال جیپ به غنیمنت گرفته شده که در آن رزمندگان راه را باز می‌کنند، از بیمارستان خارج شوند. در شهر، نیروهای عراقی که در حال تسخیر شهر هستند، مقابل آنها ظاهر می‌شوند و رزمندگان برای نجات دادن سرنشینان آمبولانس و اندرور، با عراقی‌ها درگیر می‌شوند و به شهادت می‌رسند و سرنشینان لندرور نیز به اسارت گرفته می‌شوند و به شهادت می‌رسند و سرنشینان لندرور نیز به اسارت گرفته می‌شوند. سرنشینان آمبولانس که نجات یافته‌اند، در اطراف شهر سرگردان می‌شوند و راه را گم می‌کنند. در میان آنها، راننده آمبولانس، دکتر کسرا، یک ناخدا، یک زن که شوهرش رئیس گمرک خرمشهر بوده و شهید شده، مردی که مدام به فکر تسلیم شدن و نجات پول‌هایش است و یک امدادگر به نام هانیه که دو نوزاد را با خود آورده، حضور دارند. افسر عراقی که در اطراف بیمارستان به اسارت درآمده هم با آنهاست و....
سکانسهای آغازین «سرزمین خورشید» نیز همچون کیمیا تصویرگر رنج و فداکاری پزشکان و پرستاران در شرایط سخت دوران جنگ تحمیلی است که به مدد کارگردانی خوب درویش و جلوه‌های ویژه دیدنی در زمان خود، برای تماشاگر بسیار باورپذیر و مؤثر بود
انفجاردر اتاق عمل
رحیم رحیمی پور
سال تولید: 1370
قرارگاهی در جنوب، مورد حمله هوایی دشمن قرار می‌گیرد، از جمله مجروحان عبدالعلی صفری (یک بسیجی داوطلب از بهشهر) است. وقتی که قرار است مورد عمل جراحی قرار گیرد، متوجه بزرگی بیش از حد ترکش درون پای صفری و نهایتاً کشف این امر که ترکش مورد اشاره یک بمب خوشه ای است، می‌شوند. ادامه داستان ماجرای التهاب، تردید، ترس، هیجان و شهامت گروهی است که بایستی همزمان عمل جراحی بمب خوشهای را نیز خنثی کنند…
فرامرز قریبیان در این فیلم نقش یک پزشک متعهد را که البته در روند کاری خود با تردیدها و چالش‌هایی مواجه می‌شودبه خوبی ایفا کرده است.
بهمن
مرتضی فرشباف
سال تولید :1393
این فیلم که به کارگردانی مرتضی فرشباف و تهیه‌کنندگی جواد نوروزبیگی ساخته شده است داستان زنی به نام هما با بازی فاطمه معتمد آریا را روایت می‌کند که از مجرب‌ترین پرستاران یک بیمارستان است. او که پیشنهاد شیفت شب برای 10 شب را پذیرفته است دچار بی‌خوابی می‌شود. این وضعیت کار را به جایی می‌رساند که رویارویی او با کار خود و خانواده‌اش زندگی او شخصیت او را در معرض فروپاشی قرار می‌دهد.
فاطمه معتمدآریا برای بازی در این فیلم نامزد بهترین بازیگر نقش اول زن در سی و سومین جشنواره فیلم فجر شد.
نجات یافتگان
سال تولید: 1374
کارگردان: رسول ملاقلی‌پور
بیماران یک بیمارستان صحرایی در جبهه پس از بمباران عراقی‌ها به همراه مددکاران و پزشکان با چند آمبولانس به سمت مریوان حرکت می‌کنند، اما در راه راننده یک آمبولانس به همراه تنی چند از مجروحان شهید می‌شوند و تنها یک مددکار به نام مریم( عاطفه رضوی) و یک مجروح جنگی به نام رضا زنده می‌مانند. مریم رضا را که قطع نخاع شده به برانکارد می‌بندد و به راه می‌افتد. در راه یک سرباز عراقی به دست رضا کشته می‌شود و پدر سرباز کشته شده که ابتدا مقصد رساندن آب به مریم و رضا را داشته به آنها حمله می‌کند؛ ولی پس از مدتی، عبدالرحمن، پدر سرباز عراقی به کمک مریم می‌آید تا به او در حمل برانکارد کمک کند. در ادامه مسیر، آنها به میدان مین می‌رسند و رضا و عبدالرحمن مشغول خنثی کردن مین‌ها می‌شوند ولی عبدالرحمن با انفجار یک مین کشته می‌شود و مریم با وجود حال وخیم رضا با تلاش بسیار راه خود را از میان مین‌ها جستجو می‌کند.
بازی خوب عاطفه رضوی در نقش یک امدادگر و پرستار و به‌ویژه سکانس گفتگوهای چالشی او با رزمنده مجروح باعث شد تا نجات‌یافتگان به یکی از فیلم‌های ماندگار حوزه دفاع مقدس تبدیل شود.
زنده‌یاد ملاقلی پور بعدها با ترکیب این فیلم و فیلم سینمایی سفر به چزابه نسخه تلویزیونی آن را ساخت که در سال 1376 با عنوان مجموعه تلویزیون «سفر به چزابه» از شبکه دو سیما پخش شد.
شیدا
کارگردان : کمال تبریزی
سال تولید: 1377
فرهاد هرندی(پارسا پیروزفر) تنها پسر یک خانواده مرفه است که به صورت داوطلبانه در سال‌های پایانی جنگ تحمیلی به جبهه می رود. او که از ناحیه دست، چشم و سینه مجروح شده در یک بیمارستان ویژه مجروحان جنگی بستری شده است.
پرستاری به نام شیدا فاطمی( لیلا حاتمی) به سفارش مجروح دیگری(محمدرضا شریفی‌نیا) برای تسکین درد شدید فرهاد، برایش قرآن می‌خواند. قرائت شیدا ساده و بدون رعایت اصول ترتیل است با این حال درد فرهاد را تسکین می‌دهد. فرهاد که چشم‌هایش به دلیل جراحت بسته‌اند، به مرور به شیدا دل می‌بازد و برای باز شدن پانسمان چشم‌هایش و دیدن او لحظه‌شماری می‌کند و...
لیلا حاتمی در فیلم شیدا شمایل یک پرستار دلسوز و فرشته گونه را به خوبی ایفا کرده است. در این فیلم، برای اولین بار پرستار مجروحان دفاع مقدس از نقش فرعی و تشریفاتی همیشگی در فیلم‌های جنگی خارج شد. تقریباً نیمی از فیلم در فضای بیمارستانی و از خلال موقعیت‌ها و گفتگوهای ی بین او فرهاد هرندی و مجروح دیگر به نام امانی( شریفی نیا) می‌گذرد.
بازمانده
کارگردان: سیف الله داد
سال تولید: 1374
شخصیت اصلی فیلم ماندگار زنده‌یاد سیف‌الله داد که همچنان یک اثر ماندگار درباره مظلومیت مردم فلسطین و سبعیت صهیونیست‌ها به حساب می‌آید «دکتر سعید» با بازی «جمال سلیمان» بازیگر نام‌آشنای سوری است.
دکتر سعید که یک پزشک متعهد و با مسئولیت کاری بالا است در زمان حمله نیروهایهای صهیونیست به مردم بی‌گناه «حیفا» تا آخرین لحظه در مطب خود می‌ماند و و برای نجات جان زخمی‌ها از هیچ تلاشی فروگذار نیست. او در شرایطی که جان خود و خانواده‌اش در خطر است و باید برای انتقال همسرش به شهری دیگر به خانه برود، با یک کودک مجروح مواجه می‌شود. تلاش‌های او برای نجات جان این کودک بی‌ثمر است و...
مادر
کارگردان: علی حاتمی
سال تولید: 1368
پیرزنی که در سرای سالمندان زندگی می‌کند به خانه برمی‌گردد تا روزهای پایانی عمرش را در خانه‌اش و کنار فرزندانش که هر کدام گوشه‌ای به زندگی خود مشغول هستند بگذراند. گرمی حضور مادر در خانه، فرزندان را به دور هم جمع می‌کند و در این مجال فیلم به معرفی شخصیت‌های داستان می‌پردازد.
اگرچه فیلم ماندگار زنده‌یاد علی حاتمی درباره پزشکان یا پرستاران نیست اما یکی از فرزندان مادر به عنوان شخصیت اصلی داستان، جلال الدین(امین تارخ) پزشک است. همسر او مهین (محبوبه بیات) نیز پرستار است. سختی‌های کار پرستاری و دوری از خانه و خانواده در سکانسهای درددل مهین که روی نوار کاست ضبط شده و یا سکانس تحویل سوئیچ اتومبیل به اوستا مهدی (حمید جبلی) به ایجاز اما مؤثر و ماندگار بیان شده است.
انتهای پیام/4104/
انتهای پیام/
با استفاده مجدد از زبالههای زیستی:
