رسانه‌ها نیازمند فرماندهی واحد در برابر کرونا/ به تلویزیون اعتماد کنید

به گزارش خبرنگار حوزه رادیو و تلویزیون گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا، رسانه‌های جمعی چه زمانی که بی‌واسطه با مخاطب حرف می‌زدند و چه امروز که بیننده و شنونده را نه‌تنها مقابل خود، بلکه به عنوان رقیبی حتی برای عملکرد برنامه‌هایشان می‌بینند، مجبورند نسبت به اتفاقات بحرانی حساس باشند. حساس از این بابت که در تلاش برای پرداخت، تحلیل و واکنش نسبت به موضوعات مختلف برآیند تا از هر آنچه اسمش رسانه است، عقب نمانند.

شاید همچنان این تلویزیون است که با خاصیت دیداری و شنیداری خود، از دیگر رسانه‌ها جذاب‌تر است و یک سر و گردن از بقیه نیز بالاتر، اما تعدد صفحات بی‌حصر و بدون دروازه‌بانی شبکه مجازی را نمی‌تواند دست کم بگیرد. به‌ویژه اینکه این نوع کانال‌های عریض و طویل «هرچه‌گو» هستند و این یعنی اینجا نظارت، گزاره منطقی، مدیریت‎‌شده و جز آن جایی ندارد.

این ناملایمتی‌های رسانه‌ای خاصه در زمان بحران، بیشتر جلوه‌گر می‌شود که البته اگر مدیریت شود حسابی به نفع مخاطب و حتی آن رسانه‌جمعی بدون رقیب یعنی تلویزیون خواهد بود، ولی اگر تکانی به خودش ندهد، حتی مخاطب رسمی‌اش نیز بی‌اعتماد و از دست می‌رود.

در مواجهه با ویروس کرونا چیزی شبیه روزنامه‌نگاری بحران و شاید «خبررسانی اتفاق» نمودش را در جامعه خودمان نمایان کرده؛ وضعیتی که حاصل نگرانی از شیوع این بیماری است. متأسفانه عمدتاً این گونه بوده که رسانه اصلی ما که تلویزیون باشد، نسبت به اتفاقات نگاه واکنشی دارد، یعنی عمدتاً منتظر ورود رسانه‌ای غیررسمی مثل همین فضای مجازی به ماجرا می‌ماند و آنگاه تازه برای پوشش این فضا و شاید جوابگویی و رقیق کردنش ورود پیدا می‌کند.

تلویزیون در مواجهه با کرونا و قبل‌تر از این همه‌گیری که در برخی شهرها رخ داد و قطعاً بوی ورود این ویروس به کشور حس می‌شد، می‌توانست لااقل در جهت پیشگیری، جدی‌تر در فضای رسانه‌ای خودنمایی کند. هرچند که به محض اعلام این فراگیری و رقم‌های رسمی از سوی مراکز بهداشتی که متولی این کارند، به مراتب رویه بهتری به خود گرفت تا جایی که در حال حاضر نیز برنامه‌ریزی رسانه‌ای را در لایه‌های متنوع تولیدات سیما می‌شود به نظاره نشست.

مخاطب امروز با وجود کانال‌های متعدد رسانه‌های اجتماعی غیررسمی در فضای مجازی، متأسفانه خود را بی‌نیاز از رسانه‌های جمعی رسمی می‌بیند مگر اینکه این نوع رسانه‌ها بتوانند سهل و ممتنع بودن این فضاها را دور بزنند. بدین معنا که در فضای بحرانی و حاکی از اتفاقات، چنان پوششی همه‌جانبه و واقع از پدیده داشته باشند که مخاطب مجبور شود یا سراغی از آن رسانه بگیرد و یا فضاهای بی‌چارچوب مجازی را وادار به بهره‌برداری از تولیداتش کند.

خوشبختانه در این چند روزه و به‌ویژه یکی دو روز بعد از سکوت تلویزیون نسبت به شیوع احتمالی کرونا، اما غلظت برنامه‌های خبری، تحلیلی و اطلاع‌رسان رسانه ملی کم‌کم درحال غلبه کردن بر اطلاعات و داده‌های بی‌ربط و غیرعلمی است که در فضای مجازی جولان می‌دهد.

صداوسیما به عنوان تنها رسانه تلویزیونی، بنا بر نص قانون اساسی، مبتنی بر آزادی بیان و نشر افکار باید تأمین‌کننده مصالح کشور باشد، بنابراین در چنین فضاهای نسبتاً ملتهبی است که ضرورت برنامه‌سازی عمقی و رسانه‌ای‌اش نمود عینی پیدا می‌کند. این چنین رسانه‌ای هم باید مخاطبش را اسیر اطلاعات درست، دقیق و همه‌جانبه کند.

در این چند روزه صداوسیما خصوصا در حوزه اطلاع‌رسانی خبری و تحلیل‌های متفاوت، تا حدودی از انفعال خارج شده و در آیتم‌های مختلف سعی دارد شیوع کرونا را بیشتر جدی‌ بگیرد. بالاخره مخاطبی که ممکن است در فضاهای بی‌در و بی‌پیکر مجازی گم شود و همه‌جور اطلاعات غیرموثق و هیجانی به خوردش داده شود، پذیرای اطلاعاتی است که هم رقیق‌کننده این فضای نسبتا بحرانی باشد و همین که واقعیت را برایش نمایش دهد. اینجاست که حضور صداوسیما بیشتر حس می‌شود چون مخاطب از این رسانه انتظار دارد که هم واقعیت را بگوید و هم به او آموزش دهد.

فعلاً می‌توان این رویه جدی و مؤثر را لااقل در اکثریت برنامه‌های تلویزیونی دید، هرچند که باید علمی بودن و تکثر صداهای مختلف به میانگین متعادل و واحدی یکسان برسد. متأسفانه گاهی در همین برنامه‌های زنده تلویزیونی، نظرات متفاوت و متناقضی هم شنیده و دیده می‌شود که بیننده‎اش را متحیر می‌کند. به نظر در سیمای رسانه ملی نیز لزوم وجود یک تیم مدیریت رسانه‌ای بحران، بر سر این همه تولیدات، حس می‌شود تا این رسانه جمعی لااقل مبدل به فضای غیریکپارچه و مشوش مجازی نشود.

انتهای پیام /4143/پ