محمد باقری مطلق، مدیر ترویج فناوری نانو در سطوح دانشگاهی
؟؟؟
- در حوزه محصولات بهداشتی و سلامت، ما چند محصول های‌تک داریم. اولین موردی که می‌توان اشاره کرد، دارویی است که داروی ضد سرطان است، متعلق به شرکت اکسیرنانوی سینا، به نام سینا دوکسوزون. این دارو تا قبل از تولید در انحصار کشورهای مطرح حوزه سلامت بود. مثلاً بلژیک و آمریکا جزء کشورهای مطرح دنیا در زمینه بحث تولید داروهای های‌تک هستند. این دارو در درمان سرطان سینه و پانکراس عمدتاً استفاده می‌شود. دارو به این شکل است که از یک سری عامل‌هایی در آن استفاده شده که تمایل دارد برود به سمت ناحیه آسیب‌دیده. ناحیه‌ای که از نظر ویروس یا عارضه در آن ناحیه اعمال و ایجاد تخریب کرده است. در واقع اینجا بحث دارورسانی هدفمند مطرح می‌شود. دارورسانی هدفمند منظور این است که ما باید یک مقدار یا دوز مشخص دارو را به بافت آسیب‌دیده برسانیم. حالا چون داروها عمدتاً قابلیت تشخیص بافت آسیب‌دیده را ندارند و نمی‌توانند این کار را انجام دهند، در کل سطح بدن منتشر می‌شوند و ما مجبوریم که بیاییم به وسیله استفاده از شیر، آب، مایعات و آن چیزی که توصیه عمومی دکترها هست برای اینکه زمانی که دارو مصرف می‌کنید، حتماً مصرف این مواد را افزایش دهید، به این دلیل است که ما راحت‌تر بتوانیم داروی اضافه‌ای که در سطح بدن‌مان هست را دفع کنیم. وقتی دارورسانی ما هدفمند می‌شود، من یک اصطلاحی را خدمت‌تان عرض کنم، مثلاً ما یک عاملی را روی سطح دارو می‌نشانیم که این مثلاً حساس به PH مشخصی است، حساس به فلان ترکیب یا حساس به اکسیژن یا هر ترکیب مشخصه‌ای که مد نظرمان است. وقتی که این دارو نسبت به یک پارامتر حساس می‌شود، تمایلش این است که به سمت آن پارامتر رفته و جذب آن پارامتر شود. در بیماری‌ها هم عمدتاً همین اتفاق در درون بدن می‌افتد. یک ناحیه دچار یک عارضه‌ای می‌شود. بدن میآید یک‌سری فعل و انفعالات شیمیایی انجام می‌دهد که یک فاکتور اصطلاحاً شیمیایی در آن ناحیه بالا می‌رود، بعد دارو تمایل دارد که نزدیک به آن حوزه شود. به خاطر همین، حوزه اثر دارو دقیقاً می‌رود در محدوده‌ای که در بدن آسیب دیده قرار می‌گیرد و در واقع میزان اثرگذاری دارو هم افزایش چشمگیری پیدا می‌کند.
این اثرگذاری را من با این داروی سیناآمفولیش بهتر عرض کنم. این را هم همان شرکت اکسیرسینا زده، در واقع با همان فناوری، شما وقتی که به یک فناوری می‌رسید، می‌توانید چندین محصول را توسعه دهید. یکی از آن محصولات همین محصول است. سیناآمفولیش داروی درمان عارضه‌های پوستی سالک است. وقتی که اثرگذاری که عرض کردم افزایش پیدا می‌کند، سالک عمدتاً با داروهای خوراکی رفع می‌شود، این‌قدر اثرگذاری این دارو افزایش پیدا کرده که آمده‌اند پماد درستش کرده‌اند و روی بستر یا ناحیه‌ای که زخم ایجاد شده، استعمال می‌شود و زخم تقریباً به‌طور کامل بهبود پیدا می‌کند. این عارضه عمدتاً به خاطر کمبود بهداشت در مناطق کم‌برخوردار اتفاق می‌افتد. مثلاً بچه‌هایی که آنجا بهداشت زیاد رعایت نمی‌شود این عارضه‌ها عمدتاً شایع‌تر هستند.
مثال دیگری عرض کنم،
یکی از تأثیراتی که فناور نانو می‌گذارد این است که ما می‌توانیم ماده مؤثره‌های ترکیبات مختلفی که در طبیعت وجود دارد را راحت‌تر جذب کنیم. مثلاً ما زردچوبه مصرف می‌کنیم که یک آنتی‌اکسیدان فوق‌العاده خوب است و کارکردش هم در کمک کردن به دفع سموم و جلوگیری از ایجاد توده‌های سرطانی است. ماده مؤثره زردچوبه‌ای که ما مصرف می‌کنیم، اصطلاحاً کورکومین هست، جذب بدن نشده و کاملاً دفع می‌شود. خیلی از موادی که ما مصرف می‌کنیم به همین صورت است. یعنی آن ماده‌ای که کاملاً ارزشمند است، چون به صورت محلول در آب نیست، به‌طور کامل از بدن دفع می‌شود. حالا شرکت اکسیرسینا محصول دیگری را هم توسعه داده و کارکردش این است که آن ماده مؤثره را درون یک مایسلی قرار داده. مایسلی سر آب‌دوست و آب‌گریز دارد. سرِ آب‌گریزش وصل می‌شود به کورکومین یا همان ماده مؤثره مطلوب ما و سر آب‌دوستش وصل می‌شود به سلول و از طریق دیواره سلولی وارد سلول می‌شود و ما حالا می‌توانیم این را وارد بدن کرده و استفاده کنیم.
در مورد چه بیماری استفاده می‌شود؟
- عمدتاً به عنوان یک دارو مصرف نمی‌شود. به عنوان یک ماده کمکی مثل ویتامین‌هایی که مصرف می‌کنیم، کمک به بهبود سموم بدن می‌کند. کمک می‌کند که آنتی‌اکسیدان بیشتری وارد بدن شده و توده‌های سرطانی ایجاد نشود. مدل مصرفی‌اش مدل پیشگیری است.
یا مثلاً محصول دیگری را عرض کنم؛
کرم‌های ضد آفتاب که عمدتاً در آنها از TiO2 یا ترکیباتی مثل روی - زینک استفاده می‌شود. خاصیت این فلزات، ضد یووی است. اشعه یووی را یا منعکس کرده و یا جذب می‌کنند. کرم‌های معمولی را که استفاده می‌کنیم یک حالت شبه‌طوری به انسان دست می‌دهد که پوست صورت کاملاً سفید شده و یک رنگی را به جا می‌گذارد و راندمانش هم معمولاً می‌گویند بعد از سه تا چهار ساعت باید دوباره تجدیدش کنید وقتی در معرض نور خورشید قرار می‌گیرید. وقتی ما از ذرات نانویی در داخل این محصول استفاده می‌کنیم، در حالتی که دقیقاً برای بدن بی‌ضرر و ایمن بوده و میزان نفوذش به پوست هم کاهش پیدا می‌کند، میزان اثرگذاری این کرم نسبت به کرم‌های عادی افزایش چشمگیری دارد. یعنی می‌توانید این کرم را مدت زمان بیشتری روی پوست خود قرار دهید. کارکردش چگونه است؟ من در اینجا باید یک مقدار درباره نانو برای شما صحبت کنم.
نانو کلاً چیست؟ ما وقتی ابعاد یک ذره را ریز کرده و آن را به ابعاد نانویی می‌بریم، یک‌سری اتفاقات و فعل و انفعالاتی رخ می‌دهد. اولین خاصیت این است که سطح افزایش پیدا می‌کند. این سطح چگونه افزایش پیدا می‌کند؟ یک کره را در نظر بگیرد، وقتی این کره را از وسط نصف می‌کنید، دو سطح جدید به آن اضافه کرده‌اید. حجم همان است ولی سطحی که در معرض و دسترسی ما قرار می‌گیرد، دقیقاً دو ضلع به آن اضافه کرده‌ایم. حالا این کره را مرتب خرد کرده و باز هم بیشتر آن را خرد کنید. تمام فعل و انفعالات شیمیایی کجا اتفاق می‌افتد؟ روی سطح اتفاق می‌افتد. یعنی ترک‌خوردگی، زنگ‌زدگی، همه این فعل و انفعالات روی سطح اتفاق می‌افتد. پس اگر من این سطح را تسخیرش کنم در مدیریت خودم و اصطلاحاً بتوانم آن را مهندسی کنم، قاعدتاً خیلی از کارها را می‌توانم با آن انجام داده و تغییرات شگرفی ایجاد کنم. این نانومقیاس یعنی بازه صفر تا 100 نانومتری دقیقاً بازه‌ای است که ما همین خاصیت‌ها را پیدا می‌کنیم. یعنی میزان سطح آن ماده ما به شدت زیاد شده در نتیجه می‌تواند فعل و انفعالات بیشتری را روی سطح خودش انجام دهد. عیناً این خاصیت در این کرم وجود دارد. می‌تواند میزان اشعه یووی بیشتری را منعکس کرده و راندمان کاری‌اش بالاتر می‌رود.
در تمام ماده‌هایی که اینجا هستند از فناوری نانو استفاده شده است؟
- اگر این مارک‌ها را ببینید متوجه می‌شوید که همه از جمله شرکت‌های معتبر هستند که دارند در این زمینه فعالیت می‌کنند و محصولات‌شان در بازار وجود دارد. من بحث پوشش را اینجا مطرح کنم. عرض کردم سطح به شدت برای ما حائز اهمیت است. اصلاً ما مهندس‌ها دنبال این هستیم که در آن «سطح» تغییراتی ایجاد کنیم. در بحث کرم گفتم که اگر TiO2 یا روی را در ابعاد نانویی روی سطح پوست استفاده کنیم، خاصیت ضد یووی خیلی خوبی دارد.
حالا اگر من بیایم یک فیلم فوق‌العاده نازک از اینها تولید کنم که ضخامت این فیلم در ابعاد نانویی باشد. یعنی فکر کنید یک ورق ضخامت را که همین‌جوری هم ضخامتش را نمی‌توان دید، فرض کنید این ضخامت را بیاوریم در ابعاد نانویی، مثلاً یک پوشش یکنواخت با ضخامت 100 نانومتر را بیاوریم روی سطح عینک بنشانیم، چون سطح اینها در این بازه صفر تا 100 قرار دارد و ذرات آنجا میزان سطح‌شان افزایش پیدا می‌کند، همان مثالی که در مورد کره عرض کردم، در نتیجه میزان پراکندگی اشعه یووی و جذب آن را به شدت افزایش می‌دهد. دقیقاً روی عینک‌هایی که شرکت ساایران زده‌اند، همین خاصیت استفاده شده. روی فریم‌هایش دوباره آمدند یک لایه نانویی نشانده‌اند. این عینک‌های مثلاً Revo یا انواع و اقسام برندهایی که در بحث عینک‌ها می‌شنویم، که آقا این عینک آنچنان است و 10تا لایه رویش به کار رفته، رنگش عوض نمی‌شود و ... دقیقاً همین بحث است، یک لایه‌ای را روی سطح آن پوشانده که که این لایه مقاومت به‌شدت بالایی دارد نسبت خراش، زنگ‌زدگی و تغییر رنگ دارد. دقیقاً این دوستان هم آمده‌اند و همین کار را انجام داده‌اند. روی فریم این عینک هم که قبلاً می‌رفتند آبکاری‌های مرسوم و معمولی می‌کردند، معمولاً سطوح یکنواختی شکل نمی‌گرفت یا کیفیت و چسبندگی آن پوشش روی زیرلایه‌اش خیلی کم بود، دیگر الان با فناوری نانو یک لایه‌ای را آورده‌ایم روی یک زیرلایه‌ای نشانده‌ایم، یک‌نواختی‌اش به‌شدت بالاست، میزان استحکام و مقاومتش، چون رفته‌اند در ابعاد مولکولی، سطح افزایش پیدا کرده، چفت و بست این مولکول‌ها به هم‌دیگر بیشتر شده، به‌شدت بالا رفته و در نتیجه مقاومت به خراش آنها بسیار زیاد شده و کیفیت استحکام بالاتری را پیدا کرده‌اند.
حالا این پوشش را می‌توان روی کاشی اعمال کرد. مثلاً اگر از فلزهای نقره و روی و ... استفاده کنم خاصیت آنتی‌باکتریال بگیرد. مثلاً کاشی‌هایی با جلاهای مختلف یا کاشی‌های فانتزی تولید کنم که به‌ویژه در کشورهای عربی بسیار از اینها استقبال می‌کنند و عمده بازارش در آن کشورهاست، یا می‌توانم بر روی سطح شیشه‌های معمولی کار کرده و شیشه لویی تولید کنم.
طیف گرمایی نور معمولی خورشید را فروسرخ می‌نامند. به گوش همه ما خورده است و عمده گرمای یک نور از طریق آن دارد به یک محیط منتقل می‌شود (حالا فعالیت‌های فیزیکی‌اش را کاری نداریم)، اگر من بیایم آن طیف موج را بتوانم منعکس کنم، در نتیجه آن بخش نوری که کمک می‌کند تا یک شیء را ببینیم، کاملاً منتقل می‌شود، فقط آن طیف گرمایی‌اش منتقل نمی‌شود، بنابراین یک فرآیند ذخیره انرژی به‌شدت بالایی از طریق این شیشه می‌توانیم به دست آوریم. یعنی در فصل زمستان، این شیشه اجازه ندهد آن طیف گرمایی خانه که همان IR فروسرخ استف از خانه به بیرون منتقل شود و در تابستان برعکس، نگذارد از بیرون وارد خانه شود. این موضوع چگونه اتفاق می‌افتد؟ دقیقاً به واسطه همین پوششی که داریم روی سطح شیشه اعمال می‌کنیم. چه اتفاقی می‌افتد؟ من یک مثال برای شما بزنم. ما برای اینکه یک شیء را ببینیم، یک نور را به آن شیء می‌تابانیم، این نور برمی‌گردد به چشم ما و بعد ما آن را می‌بینیم. حالا این شیء باید از طول موجی که آن نور دارد، بزرگ‌تر باشد. اگر شیء کوچک‌تر (از طول موج نور) باشد این نور توسط آن شیء منعکس نشده و از کنارش رد می‌شود و مقدار دامنه‌ای که به چشم ما منعکس می‌شود به شدت پایین خواهد آمد. این موضوع دقیقاً همان اتفاقی است که دارد اینجا رخ می‌دهد. ما یک شیئی را آورده‌ایم و روی سطح شیشه گذاشته‌ایم که این قابلیت را دارد که وقتی پرتو فروسرخ به آن برخورد می‌کند، فروسرخ چون طول موج بالاتری دارد، در نتیجه یکی شیء بزرگ‌تری باید جلویش بگذاریم که این طول موج بلندتر را بگیرد. مابقی طیف‌های نور، طول موج‌های کوتاه‌تری دارند، چون این شیء بزرگ‌تر است از کنارش رد می‌شوند و به درون خانه آمده و ما می‌توانیم اجسام را ببینیم. این اتفاقی است که در واقع توی این شیشه‌ها می‌افتد و این کارها را با فناوری نانو می‌توانیم انجام دهیم چون دامنه طول موج نور مرئی بین 400 تا 700 نانومتر 1418 است. این اتفاق‌های جذابی است که در صنایع مختلف مثل صنعت ساختمان می‌افتد.
مگااستون چیست؟
ساختمانی را که می‌سازند، معمولاً بعد از یک سال ساکنان آن ساختمان باید یک پولی را هزینه کرده و بروند تمام آن نماکاری‌های ساختمان را پرچ کنند. چرا که میزان چسبندگی سنگ یا کاشی به آن بستر سینمای به مرور زمان کم می‌شود. شرکت رنگ الوان یک شرکت معتبر در این فضا است که آمده یک چسبی به نام «مگااستون» تولید کرده که این چسب به دلیل استفاده از ترکیبات نانویی در آن، همان چیزی که عرض کردم، سطح‌ها زیاد شده و اینها می‌توانند چسبندگی محکم‌تری نسبت به هم داشته باشند. حتی ما کاشی را با فلز خیلی راحت چسباندیم. زیرش هم یک وزنه گذاشته‌ایم، آن وزنه را یک مقدار بلند کنید، شدتش را خودتان حس کنید. این وزنه به این سنگینی را این بزرگوار (محمدی تایپیست: منظورش از بزرگوار، چسب مگااستون؟) تحمل کرده.
همه این محصولات تجاری‌سازی شده‌اند؟
- عرض کردم شرکت معتبری است که محصولاتش را دارد صنعتی
آخه بعضی‌های‌شان
- بعضی‌های‌شان وارد بازار هم شده‌اند. مثلاً یکی از شرکت‌هایی که در اشل فناور است و همین پشم‌سنگ‌ها را دارند تولید می‌کنند. این پشم‌سنگ‌ها چند آفت دارند. یک، وقتی رطوبت در کنارشان قرار می‌گیرد، از آنجا که رطوبت عامل رشد باکتری و قارچ است، بوی وحشتناکی ایجاد شده و کپک می‌زنند، این یک مسئله و نکته بعدی اینکه وقتی ساختمان آتش بگیرد، این مواد به‌شدت شعله‌ور شده و به سوختن آن شیء یا ساختمان کمک می‌کنند. ما باید کاری کنیم که این محصول هم هم ضد آب شده و رطوبت جذب نکند و دوم اینکه اصطلاحاً کُندسوز بوده یا آتش نگیرد یا شعله‌ور نشود. این دو کاری است که باید انجام دهیم. باز اینها همه بحث‌های فیزیکی دارد. برای مثال برای اینکه از آتش گرفتن آن جلوگیری کنیم، باید به طریقی اکسیژن را از سطح بگیریم. اصلاً یک شیء زمانی می‌سوزد که اکسیژن وجود داشته باشد، حرارت هم بالا باشد، آن شیء شروع می‌کند به شعله‌ور شدن. حالا اگر من اجازه ندهم که اکسیژن به آن سطح برسد، در نتیجه آتش هم نخواهد گرفت. ما بیاییم یک لایحه‌ای را روی این اعمال کنیم که در واقع جلوگیری کند، اکسیژن را مصرف کند و نگذارد آن اکسیژن به سطح زیرین برسد. دقیقاً این فضایی است که باز برمی‌گردیم به همان سطح! کلید تمام این مسائل آن سطح است. سطح چون زیاد شده، اکسیژن زیادی را به خود جذب کرده و در نتیجه اکسیژن به آن ماده اصلی که باید برسد، نمی‌رسد که فناوری نانو در حقیقت گلوگاه این ماجرا است. یا برعکس، برای اینکه آب‌گریز شود، سطوح فوق‌العاده زبر یک برگ را دیده‌اید، مثلاً نیلوفر آبی. به‌شدت زبر است. دیده‌اید که یک‌سری پرز خیلی ریز روی آنهاست. ما به آنها می‌گوییم زبری یا خشونت. پستی و بلندی‌ها آن‌قدر زیاد است که این قطره نمی‌تواند روی آن سطح پخش شود و یک حالت کروی پیدا می‌کند. این یک مکانیزم ایجاد قابلیت آب‌گریزی است. اینجا هم دقیقاً همین است، وقتی که یک ماده‌ای را در ابعاد نانومتری روی یک سطح می‌نشانیم، داریم خشونت و زبری صفحه را زیاد می‌کنیم. این‌قدر این ناهمواری‌های سطح را در ابعاد نانومتری (در مورد برگ‌ها که این موضوع در ابعاد میکرو است که شما می‌توانید آن را ببینید)، زیادش کردیم که دیگر این قطره تمایل ندارد خودش را روی آن سطح پهن کند. بنابراین می‌بینیم که قطره‌ها به صورت گلوله گلوله روی این سطوح ایستاده‌اند و به این ترتیب آن ماده را آب‌گریزش کرده‌ایم. البته در مورد این پشم‌سنگ‌ها بعداً دیده‌اند که وقتی از نانوذره‌ها در درون آنها استفاده شده، خاصیت جذب صوت آنها هم بیشتر شده. همان بحثی که در مورد نور و شیشه لویی گفتم. یک طیف صوتی، یک موج صوتی را راحت‌تر جذب می‌کند. عیناً همین بحث سر آن لوله‌ای که شرکت وحید دارد در بازار منتشر می‌کند، اتفاق افتاده. آمده یک نانوذره را داخل لوله‌اش استفاده کرده و نمی‌گذارد صوت داخل آن فلوت مرتب منعکس شود. اگر یک‌سری پارامترها را در داخل لوله استفاده کنیم این صوت را جذب کند، دیگر منتشر نخواهد شد.
شیشه را توضیح دهید.
- در خصوص شیشه هواپیما، چند اتفاق باید روی شیشه بیفتد و چند کار می‌توانیم انجام دهیم. ابتدا باید ببینیم پارامترهای مزاحم در راه بالا بردن کیفیت چیست؟ مثلاً در تولید صنایع شیشه یکی از اتفاقاتی که رخ می‌دهد، منعکس شدن پرتو در داخل این شیشه، به شدت عامل مزاحمی برای ما است. مثلاً در دوربین‌های دید در شب یا دوربین‌های دو چشمی که معمولاً در بحث‌های نظامی استفاده می‌شود، انعکاس نور در داخل آن، هم کمک به دیده شدن آن سرباز یا فرمانده شده و هم دید آن فرد را کاهش می‌دهد. مثل آنتی رفلکس‌های معمولی که در شیشه‌های عینک استفاده می‌شود و حالا یکی از بحث‌ها این است که ما اجازه ندهیم داخل (انتهای فایل صوتی اول)
********** ابتدای فایل دوم *****************
؟؟؟ وینچی است. شیشه جلوی خلبان است. خلبان‌ها معمولاً تا یک فضایی را اوپایلوت می‌گذارند. بر اساس ناوبری که روی هر هواپیما هست، میآید و در مسیرهای مختلف هواپیما را هدایت می‌کند، موقع نشستن دیگر جایی است که اتوپایلوت خاموش شده و خود خلبان است که هواپیما را باید هدایت کند. فکر کنید هنگام صبح و طلوع آفتاب هستیم و خلبان دارد به سمت نور خورشید هواپیما را بر زمین می‌نشاند. عیناً این فضایی که انعکاس نور در شیشه هواپیما فراهم می‌آورد، به‌شدت خلبان را آزار داده و امکان خطا را افزایش می‌دهد. ما می‌توانیم ذراتی را روی سطح شیشه بنشانیم که از انعکاس نورخورشید جلوگیری کند. همان بحث جذب نوری که در شیشه‌های لویی داشتیم. طیف‌ها را یا جذب کند یا در جهتی منعکس کند که باعث آزار چشم و کاهش دید خلبان نشود.
با توجه به اینکه دما در هوا بالا و پایین می‌شود، نانویی که در آن استفاده می‌شود به این مسئله هم مقاوم است؟
- کاملاً به نکته درستی اشاره کردید. شیشه یکی سطوح فوق‌العاده سخت است برای اینکه روی آن یک پوششی را بنشانیم. چون سطح شیشه خیلی صاف است و اینها می‌خواهند بروند هسته‌زایی کرده و یک جایی خودشان را گیر بیندازند، خیلی کم است. این فناوری این‌قدر های‌تک هست که خدا را شکر شرکت ساایران هم دارد این را می‌زند که در دماهای مختلف، چون بالای جو که می‌رویم دما به حد بسیار زیادی پایین است و وارد جو که می‌شویم، تلرانس دمایی ایجاد شده فوق‌العاده زیاد است. این دقیقاً چالش و گلوگاه این طرح است که برمی‌گردد به دانش فنی آن شرکت. شاید من هم دقیق ندارنم که چه ترکیبی را با چه میزان و چه درصدی استفاده می‌کند که به این قابلیت برسد تا در دماهای مختلف، خاصیت خودش را از دست ندهد. در کنار این مسئله، موضوع اصطکاک هوا نیز وجود دارد که پارامتر بسیار آزاردهنده‌ای در این فرآیند است.
سؤال شما در واقع های‌تک بودن این محصول را نشان می‌دهد. باز در بحث پوشش من نمونه‌هایی را عرض کردم آنجا، یک جای دیگر هم عرض می‌کنم که پوشش‌ها به شدت کاربرد دارد. این یک شیر مورد استفاده در صنایع پتروشیمی است. از کجا سیال حرکت می‌کند؟ وقتی من این را بچرخانم، این قطعه بالا و پایین می‌رود. وقتی میآید پایین، جلوی لوله را می‌بندد. مکانیسم شیر است. حالا کجا سایش داریم؟ اینجا. یک مقدار عقب‌تر عرض کردم که سایش روی سطح اتفاق می‌افتد. اگر من یک سطحی را ایجاد کنم که چسبندگی روی آن سطح، یعنی آن لایه‌ای که میآید و روی آن سطح می‌نشیند، با انرژی فوق‌العاده بالایی به هم‌دیگر بچسبند که این فقط زمانی اتفاق می‌افتد که سطح خیلی زیاد باشد و یک هم‌جوشی بسیار بالا و مستحکمی در آن فلز ایجاد شود. اگر چنین سطحی را در معرض خوردگی است، بنشانم، یک شیری تولید می‌کنم که طول عمرش اگر بگوییم نسبت به شیرهای معمولی سه تا چهار برابر افزایش پیدا می‌کند، اغراق نباشد.
عمر شیرهای معمولی چقدر است؟
- شیرهای آب معمولی که در خانه‌ها کار می‌کند چقدر طول عمر دارد؟ مثلاً برند ضعیفی که می‌خرید، سر یک سال یا دو سال باید عوض کنید. آب تازه یک سیال با خوردنگی خیلی پایین است. معمولاً در صنایع پتروشیمی میزان خوردگی ترکیبات بسیار بالا است. هم ذرات معلق هست، هم نوع و خاصیت PH و در واقع محیط اسیدی و قلیایی خود آن محلول هست، نوع آن ترکیب خیلی تأثیر می‌گذارد. اگر برند خیلی خوب بگیرید، برند خوب چگونه خودش را مطرح می‌کند؟ آمده یک پوشش بهتری را به کار برده است. بروید خارجی بگیرید، مثلاً KWC را بروید بگیرید شاید بگویم 10 تا 15 سال راحت برای‌تان کار کند. از یک سال داریم تا 10 تا 15 سال. به خاطر همین وقتی می‌گویم طول عمر سه تا چهار برابر، شاید کم نگفته باشم. این کلاً بحث پوشش است که در جاهای مختلف کاربرد دارد. می‌توانی روی کاشی‌های اماکن متبرکه کار کنیم. روی سیلندر خودرو استفاده کنیم. همانطور که می‌دانید چون در بحث سیلندر خودرو با ایجاد حرارت بالایی روبه‌رو هستیم، یک سطح یکنواخت که این قابلیت را داشته باشد که دمای فوق‌العاده بالا را بتواند تحمل کند. حتماً اصطلاح پیاده کردن سرسیلندر را شنیده‌اید. یکی از پارامترهایی است که اصطلاحاً روغن کم شده، دما فوق‌العاده رفته بالا و این سطح کاملاً می‌سوزد، سطح فلز کاملاً تغییر می‌کند. اینها دقیقاً در معرض حرارت فوق‌العاده بالا هم به خاطر اصطکاکی که در محیط دارند و هم به خاطر خود محفظه احتراقی که در خودرو دارد. وقتی پوشش را دقیقاً با همان مختصاتی که مقاومت سطحش بالاتر می‌رود، طول عمر این سیلندر و احتمال سیلندرسوزی و همه اینها به شدت کاهش پیدا می‌کند.
در مورد این محصول هم توضیح دهید.
- جلیقه‌های ضدگلوله‌ای است که میزان تحملش در برابر ضربه فوق‌العاده بالاست. چون در لحظه برخورد گلوله، شدت ضربه خیلی بالاست، آن جسم را پاره کرده و واردش می‌شود. دقیقاً همان بحث پوشش را اینجا هم می‌توانیم اعمال کنیم. سطحی داریم که به شدت یکنواخت و با انرژی فوق‌العاده به هم‌دیگر چسبیده‌اند، بنابراین این ترکیب می‌تواند مقاومت بالاتری را نسبت به هرگونه ناهمواری، اعم از پارگی یا سوراخ شدن و هرگونه از این نوع تغییرات را داشته باشد. وقتی در اینجا از فرآیندهای نانویی استفاده می‌کنیم هم جلیقه ما نازک‌تر و هم سبک‌تر می‌شود. یکی از معضلات اصلی جلیقه‌های ضدگلوله همین حرارت بالایی است که در اثر ضخامت زیاد تولید می‌شود. در حالت عادی مجبوریم چندین لایه استفاده کنیم تا بتواند انرژی گلوله را دفع کند اما اینجا چون استحکام سطحی‌مان بالاست، با تعداد سطح کمتر و با ضخامت خیلی پایین‌تر این کار را انجام داده و در واقع این مقاومت را چندین برابر افزایش می‌دهیم. یک جلیقه سبک و با گرمای کاری خیلی پایین‌تر ایجاد می‌کنیم. فناوری نانو در بحث‌های پلیمری، ما به اینها می‌گوییم کامپوزیت، در جامعه، عوام می‌گویند قطعه پلاستیکی. استحکام ترکیب‌های کامپوزیتی به واسطه استفاده از نانوذرات، بالا می‌رود. البته این باز شرایط سعی و خطا دارد و این‌قدر هم راحت نیست. مثلاً باید ببینید کدام ذره با چه سایزی می‌تواند به آن پلیمر کمک کند که استحکامش بالا رود. عمدتاً چه اتفاقی می‌افتد؟ اگر ما بیاییم نانوذره با سایز مشخص و مناسب را داخل یک ترکیب پلاستیکی استفاده کنیم، این نانوذره چون سایزش مناسب و همسو با طول ذرات پلیمر است، می‌تواند کمک کند به آرایش‌یافتگی و نظم فضایی آن پلیمر. در نتیجه این پلیمر ما، شیمیست‌ها اصطلاحاً می‌گویند میزان بلورینگی‌اش افزایش پیدا کرده، پلیمر هر چقدر بلورتر باشد، استحکام بالاتری دارد. مقاومتش نسبت به تغییرات شکلی، دما و ... افزایش پیدا می‌کند. چون این نانوذره کمک کرده به افزایش نظم فضایی آن بلور.
حالا اگر آن نانو ذره ما بیاید از یک فلزی که ماهیت و ذات میکروب‌کشی داشته باشد مثل نقره، روی، انواع و اقسام فلزات، مثلاً آهن هم همین خاصیت را دارد، در داخل آن استفاده کنیم، خاصیت آنتی‌باکتریالی هم دارد. اینها بستر فوق‌العاده مناسبی برای رشد باکتری هستند. برای مثال در بحث اسباب‌بازی‌های بچه‌ها، خب بچه که نمی‌فهمد، این اسباب‌بازی هم همه جا دارد می‌افتد، قاعدتاً درکش از محیط بیرون با استفاده از دهانش است، اسباب‌بازی را به دندان می‌گیرد. فکر کنید این کار را در اسباب‌بازی‌ها انجام دهیم و در واقع یک اسباب‌بازی پلاستیکی داریم که آنتی‌باکتریال است. آن فلزی که داخلش استفاده شده عمدتاً میآید و روی سطح می‌نشیند و قابلیت میکروب‌کشی دارد. دقیقاً این فرآیند در بحث خودرو هم استفاده شده است. وقتی که پلیمرمان استحکامش بالذات بالا می‌رود، من حالا می‌توانم میزان مصرف پلیمری که برای اینکه اینها را قالب‌گیری کنم، کمتر استفاده کنم. در نتیجه سبک‌تر می‌شود. سازه خودروی ما سبک‌تر می‌شود، مصرف سوختش پایین‌تر میآید. می‌توانیم در بخش‌های دیگر خودرو هم کار کنیم. برای مثال تایرهایی با نفوذپذیری هوای کمتر تولید کنیم. یک بخشی از کم‌باد و پرباد شدن تایر به خاطر تغییرات دمایی فصلی است. اما یک بخش دیگرش به خاطر نفوذپذیری است که دارد. ما هر چقدر هم یک پلیمر، یک لاستیک، یک تایر با کیفیت بالا بسازیم باز هم یک درصدی تبادل هوا از داخل تایر به بیرون از محیط را خواهیم داشت. اصلاً نوشابه‌های خانواده‌ای که می‌خریم، یک تاریخ مصرف می‌بینید، این تاریخ مصرف به خاطر تبادل گازی است که نوشابه از طریق آن ظرف پلی‌استری با بیرون دارد والّا اگر شما نوشابه را برای مدت یک قرن یک جایی بریزید، هیچ اتفاقی برایش نمی‌افتد. آن‌قدر اسیدش بالاست که هیچ میکروارگانیکی نمی‌تواند روی آن کار کند، کپک نمی‌زند و اصلاً هیچ بلایی سر آن نوشابه نخواهد افتاد. تنها گیرش همین است. ما می‌توانیم به واسطه فناوری نانو، پلیمرها در کنار هم به صورت گویچه‌های بلوری قرار می‌گیرند. در اینها یک‌سری شکاف‌ها و ناهمواری‌های ساختاری ایجاد می‌شود. این دقیقاً یک نظریه پلیمری است که دارم عرض می‌کنم؛ فکر کنید چند موزاییک قرار است در کنار هم‌دیگر بچینند، بعد اگر یکی از این موزاییک‌ها کج شود، میزان نفوذپذیری هوا در آن افزایش پیدا می‌کند، عیناً ما می‌توانیم بیاییم یک پلیمر با میزان کریستالیته بالاتری را تولید کنیم که میزان نفوذپذیری هوا را کاهش دهیم. یک ساختار یونیفورم‌تری را به واسطه آن نانوذرات تولید کنیم. باز در مباحث دیگر خودرو همان بحث اپتیک که خدمت‌تان عرض کردم برای جلوگیری از انعکاس نور در آیینه خودر که وقتی طرف از پشت نوربالا می‌زند، راننده را کور نکند که می‌توانیم با استفاده از فناوری نانو به این منظور دست پیدا کنیم.
از این برای شیشه جلو هم می‌توان استفاده کرد؟
- دقیقاً همان فناوری که در شیشه هواپیما بود، اینجا هم در آیینه و شیشه خودرو می‌توان استفاده کرد، منتهی چه کسی است که استفاده کند؟! این مال بنز و بی‌ام‌و است نه مایی که...
خیلی باید گران‌تر باشد؟
- دقیقاً! شیشه‌ای که مثلاً دارد 300 تا 400 هزار تومان خرجش می‌شود، وقتی که پای آن فناوری به میان بیاید طبیعتاً تولید کننده هم حداقل می‌خواهد یک 100 درصد سودی روی آن بگیرد، کمِ‌کم قیمت یک شیشه معمولی شاید به حدود 800 هزار تا یک میلیون تومان هم برسد. این بخش از نمایشگاه، بخشی است که لوتک (LowTeck) محسوب می‌شود. کلاً صنعت نساجی در بخش فرآوری و تولیدش و نه در بخش الیاف و پلیمری و رنگش، بخش فرآوری و تولیدش کلاً بحث های‌تکی ندارد. برای نمونه یک نمونه فرش را مثال بزنم. فرش‌ها در ایران به عنوان یک کالای ارزش محسوب می‌شود و معمولاً با تغییر دکوراسیون خانه‌ها عوض نمی‌شود و مدت زمان طولانی در خانه‌ها استفاده می‌شود. فرش‌ها یک گیر اصلی دارند و آن هم اینکه، من مسجد را مثال بزنم شاید راحت‌تر درکش کنید. مثلاً در مسجد افراد مختلفی به این فرآیند وارد می‌شوند و با توجه به رسم و رسوم‌شان مثلاً اگر سنی باشند پای‌شان را هم می‌شورند. این فرش در معرض رطوبت بدن انسان قرار می‌گیرد. حالا چه شیعه و چه سنی فرق زیادی نمی‌کند. در هر حال پوست ما در حال تعریق است و در واقع رطوبت روی این سطح می‌آوریم. وقتی رطوبت روی بستری قرار می‌گیرد، می‌رود در پایین‌ترین بخش فرش، بخش الیافش و اصطلاحاً بخشی که وصل می‌شود به آن پارچه اصلی یا آن قاب اصلی فرش قرار می‌گیرد، آن محیط چون اکسیژن و نور کمی می‌گیرد، رطوبت هم که هست، بستر فوق‌العاده مناسبی برای قارچ زدن و رشد باکتری مهیا می‌شود. باکتری هم که فعالیت می‌کند، اولین موردی که بروز می‌کند تولید «بو» است. بخش عمده‌ای از بوی بد مساجد ناشی از بوی بدی است که در فرش ایجاد شده است. حالا فکر کنید یکی بیاید و در پشت فرش از یک ماده آنتی‌باکتریال با خاصیت سم‌کشی بالا استفاده کند. فلز نقره را همه ما در انگشتر استفاده می‌کنیم، صواب هم دارد. این فلز را ریز کنید و در ابعاد نانوذره یک تا 100 نانومتری بیاوریم، به صورت بسیار بالایی قابلیت کُشندگی پیدا می‌کند. یعنی بافت سلولی را تخریب می‌کند و اینکه خاصیت آنتی‌باکتریال دارد به خاطر این ماجراست. حالا بیاید نانوذره نقره را زیر بستر استفاده کنید که میزان رهایش آن کم است، باکتری دقیقاً تمایل دارد که برود آن پایین و می‌بینید که این فرش دیگر بو نمی‌گیرد چرا که باکتری به محض اینکه می‌رسد آنجا و به نقره برخورد می‌کند، دیواره سلولی‌اش پاره شده و باکتری تخریب می‌شود. این موضوع به شدت به فضایی مثل مساجد کمک می‌کند تا این بوی نامطبوع را کاهش دهند.
همین کار را اگر در محصولی مثل جوراب انجام دهید، دقیقاً آن باکتری که عامل بوی پا می‌شود را از بین برده‌اید. کسانی که قند خون بالا دارند و انسولین استفاده می‌کنند، یک بدبختی‌شان این است که زخم‌های دیابتی دارند. این زخم‌ها به‌واسطه حضور باکتری در پا و برای اینکه پا هم عمدتاً در یک محیط بسته است و باکتری در آنجا بیشتر مستعد فعالیت است، دیرتر بسته می‌شود. فکر کنیم یک جورابی دارید که دارد این باکتری را از بین می‌برد، آن وقت می‌بینید که آن زخم چقدر زودتر خوب خواهد شد، چون باکتری بیرونی مشکل محیط زخم را تشدید نمی‌کند.
پوششی که الان اینجا وجود دارد بعد از چند بار شستشو از بین می‌رود؟
- این موضوع باز بستگی به چسبی دارد که زیر فرش استفاده می شود. مثلاً در خصوص این جوراب، شرکت می‌گوید اگر خوب حمام را اینجا کنم که تثبیت بالایی را ایجاد کنم، تقریباً تا 20 تا 30 بار شستشو خاصیت خودش را حفظ کرده و بعد از آن دیگر این خاصیت را از دست خواهد داد و به حدی نیست که باکتری را بکشد. طبیعتاً در مورد فرش‌ها این مدت خیلی بیشتر به طول خواهد انجامید چرا که شتشوی فرش‌ها عمدتاً سالی یک بار انجام می شود. معمولاً جوراب را 20 تا 30 بار بشویید دیگر چیز خاصی ازش باقی نمی‌ماند، تجزیه می‌شود.
یا مثلاً بیاییم و از ترکیب نانوذره روی داخل نخ چمن مصنوعی استفاده کنیم. نخ‌های چمن عمدتاً پروپیلن هستند، این کیسه‌های برنج را از همین پلی استر یا په‌په تولید می‌کنند. نخ چمن مصنوعی هم دقیقاً از همان جنس است. این کیسه‌ها را یک بار بگذارید جلوی نور خورشید و ببینید که چگونه طرد و شکننده می‌شوند. حالا من اگر بیایم یک ترکیب ضد یووی در آن استفاده کنم که نور خورشید را منعکس کند، ببینید که طول عمر آن چقدر بالا خواهد رفت. گلخانه‌دارها هم با این مسئله مواجه هستند. این کیسه نایلون‌هایی که می‌کشند روی سطح گلخانه، مقاومتش نسبت به نور خورشید به‌شدت پایین است و معمولاً مجبور هستند سالی یک بار آنها را عوض کنند. اگر این کار را انجام دهیم، اشعه یووی منعکس شده و داوم آن چندین برابر خواهد شد.
حالا در این محصولات هم باز دقیقاً به همین شکل باز از این جوربحث‌ها داریم. بحث دیگر، فناوری پلاسما است. پلاسما، حالت چهارم مواد است. ما جامد داریم، مایع داریم، گاز داریم و اگر کاری کنیم که در این گاز، هسته یک مقدار از الکترون فاصله گرفته و دیگر آن هسته در مرکز قرار نگیرد، چگونگی این اتفاق عبارت از این است که وقتی در یک جریان الکتریکی یا در یک میدان الکتریکی قرار می‌گیرد و این هسته یک مقدار از الکترون فاصله پیدا کند، در این حالت این گاز را گاز یونیزه شده می‌نامیم. همان پلاسمایی که مطلوب ماست. اگر این پلاسما را یک سطح بتابانید، بسته به آن گازی که دارد روی آن سطح عمل می‌کند، یک اتفاقاتی می‌افتد. برای مثال من می‌خواهم یک سطح را آب‌دوست کنم و یک سطح را آب‌گریز کنم. اگر گاز اکسیژن استفاده تکنم، خاصیت آب‌دوستی آن را به شدت بالا برده و اگر گاز فلور استفاده کنم، چون فلور میآید روی سطح می نشیند، در واقع آب‌گریز می‌شود. این بسته به ماهیت آن ذره است. حالا با استفاده از فناوری پلاسما می‌آیند این کارها را انجام می‌دهند. منتهی فناوری پلاسما یک فناوری موقتی است و این خاصیت، سه تا چهار بار بیشتر بر روی سطح باقی نخواهد ماند. یعنی این را عمدتاً به عنوان یک تریتمنت و یک پیش‌فرآوری استفاده می‌کنند. کجاها؟ مثلاً سپر خودرو. قرار است رنگ بیاید روی بستر پلاستیکی بنشیند. این پلاستیک اگر قبلش بیایم یک ترکیبی را بنشانیم که کمک کند این رنگ با استحکام بیشتری روی سطح بنشیند، ماندگاری، درخشندگی و جلای آن رنگ را به شدت بالا خواهد برد. حالا اگر توانستید با ناخن‌تان این را بکَنید! خودتان قشنگ بکشید، محکم!
نمی‌شود!
- این یکی خیلی راحت‌تر است. نه اینکه عامدانه رنگش را چیز کرده باشیم. راحت کنده می‌شود. این اینجا کاربرد دارد و حالا فکر کنید استفاده از این فناوری در صنایع بسته‌بندی چقدر به جلای بیشتر بسته‌بندی‌های ما کمک خواهد کرد.
یک فناوری های‌تک داریم و آن هم تجهیزات چاپ الکترونیک است. یک مداری را روی یک پارچه چاپ می‌کنند. همین مادربوردهای کامپیوترها یک مدار هستند که چاپ می‌شوند. با استفاده از یک پرینتر یک چنین مداری را چاپ کنیم. با یک پاوربانک می‌توانیم این لباس را گرم کنیم. یعنی به قول دکتر 1940 به جای اینکه برویم خانه را گرم کنیم، می‌توانیم یک پاوربانک به لباس زده و بدن‌مان را به واسطه آن، گرم نگه داریم. عیناً مثل تشک‌های گرمی که در بازار موجود است. آنجا می‌روند با سیم و ...، یک‌سری المنت طراحی کرده‌اند که یک جریان الکتریکی در آن جریان پیدا می‌کند که آن تشک را گرم می‌کند. ما اینجا در واقع یک فلز به شدت نازک را در ابعاد نانویی روی این پارچه نشانده‌ایم که مقاومت الکتریکی آن فلز به شدت بالا است و این جریانی که از اینجا دارد به درون لباس می‌رود را شدیداً هدر می‌دهد، یعنی چیزی مثل همان قابلیت اتو را ولی با شدت بسیار بالاتری دارد. خیلی سریع در کسری از ثانیه لباس را کاملاً گرم می‌کند.
قابل شستشو هم هستند؟
- بله. ولی چون ممکن است در شستشو این الکترودها از بین بروند، عمدتاً در لباس‌های بالاپوش مثل کاپیشن و نظایر آن این فناوری را استفاده می‌کنند.
در مورد محصول دیگر، برای مثال آیا شنیده‌اید که شرکت «اویلا» در تبلیغاتش از اصطلاح «زیروترانس» استفاده می‌کند. ترانس چیست؟ یک حالت قرارگیری زنجیره پلیمری است. ما یک زنجیره پلیمری داریم که این‌جوری ایستاده، اگر در یک حالت به خصوص که ما به آن می‌گوییم «حالت پایدار» قرار بگیرد، اصطلاحاً به آن حالت، «ترانس» گفته می‌شود. مفهوم کریستال مایع هم اینجا شکل می‌گیرد. مفهوم کریستال مایع هم اینجا شکل می‌گیرد. فکر کنید یک دفعه در یک مایع (یک چیزی مثل روغن)، چون زنجیره‌های پلیمرهایش بلند است، بر اثر انرژی‌های مختلفی که می‌گیرد، در یک وضعیت ترانس قرار بگیرد، یکدفعه تبدیل می‌شوند به یک کریستال و فوق‌العاده یک جسم سنگین و سختی می‌شود چون کریستال است. حالا فکر کنید این کریستال در رگ اتفاق بیفتد، رگ بسته و مسدود خواهد شد. زیروترانسی که می‌گوییم دقیقاً همین است. حالا روغن‌های جدید آمده‌اند و زنجیره مولکولی خود را کاهش داده‌اند تا این ترانس اتفاق نیفتد ولی در روغن‌های قدیمی‌تر می‌گویند این روغن را در برابر نور خورشید قرار ندهید! وقتی در برابر نور خورشید قرار می‌گیرد، زنجیره سعی می‌کند که به حالت پایدار خود برود یعنی حالت ترانس؛ و در واقع بستر روغن جدا شده و می‌رود این زیر می‌نشیند. به همین خاطر اشعه یووی فوق‌العاده برای یک روغن مضر است چون باعث جدایش بخش‌های مختلفش می‌شود. حتماً تاکنون شنیده‌اید که می‌گویند روغن خودش را در یک دمای مشخصی اصطلاحاً می‌بندد! این اتفاق برایش می‌افتد. به خاطر همین مسئله، بسته‌بندی این روغن باید خاصیت ضد یووی داشته باشد. اگر ما از ترکیباتی مثل روی داخل بسته‌بندی‌اش کمک کنیم به ضد یووی شدنش کمک کرده و حالا اگر این روغن را جلوی نور خورشید هم بگذارید، اتفاق خاصی برایش نمی‌افتد. اینها همه ضعف‌های بسته‌بندی و انتقالی است و شاید ملموس نباشد ولی فکر کنید یک شرکت روغن باید جوری محموله‌اش را حمل کند که آفتاب نبیند یا به بقالی می‌دهد، بقالی یک جایی بگذارد که آفتاب نگیرد. این یک نمونه از کارهایش است.
در حوزه کشاورزی می توانیم بیاییم فیلم‌های مختلف بسته‌بندی تولید کنیم که همین خاصیت زیست‌تخریب‌پذیری را به واسطه یک نانوذره داشته باشد، می‌توانیم بیاییم از ترکیبات کشنده حشرات و آفت‌کش‌های مختلفی استفاده کنیم که کاملاً زیست‌تخریب‌پذیر و سازگار با محیط زیست هستند و ضروری برای ما نداشته باشند ولی آن موجود را بکُشند. مثلاً در مورد مرگ موش، به این شکل است که وقتی شما آن را می‌خورید، داخل معده خودش را می‌بندد و معده دیگر پُر می‌شود. موشی که این را می‌خورد، موش‌ها معمولاً گیر و گرفت‌شان این است که یکی که این مرگ موش را خورد، دیگر بقیه از آن نخواهند خورد، یکی این را می‌خورد، معده‌اش بسته شده و سه چهار روز بعد می‌میرد، موش‌های دیگر هم نمی‌فهمند که این موش چه خورده که مرده است، آن موش در حقیقت بر اثر گرسنگی مرده است. یک ترکیبی هم داخل بدنش است که زیست‌تخریب‌پذیر است، مثل گچ دقیقاً، یعنی فرض کنید یک ترکیب آهکی.
یعنی اگر بمیرد هم از لاشه‌اش بیماری ایجاد نخواهد شد؟
- کمتر ایجاد خواهد شد، چون سم نخورده، برای مثال اگر درون آب بیفتد، آن ماده سمی در محیط زیست منتشر نمی‌شود. مثل یک سنگ است که به داخل محیط زیست رفته ولی اگر او را با سم بکُشم، آن سم خودش عامل هزار بدبختی در محیط زیست خواهد شد. حالا این کار، به واسطه فناوری نانو انجام‌پذیر است. سطح افزایش پیدا کرده، واکنش‌پذیری به شدت بالا رفته، به محض اینکه در برابر اسید یا یک ماده قرار می‌گیرد، آن ترکیب خودش را سریع می‌بندد.
خودرو را که عرض کردم، بحث کامپوزیتی آنجا می‌توانیم سبک‌تر تولید کنیم. مثلاً یک سینی فن پژوه 405 است که با یک دست هم می‌توانید بلند کنید اما نمونه عادی‌اش را به سختی می‌توانید بلند کنید. در خصوص محلول‌های ضدعفونی‌کننده زیاد بحث نمی‌کنم.
داخل خود مایع است؟
- داخل خود مایع است. اتفاقی که اینجا می‌افتد، ما باید بیاییم آنزیم‌ها و عامل‌های مختلفی را استفاده کنیم که چربی‌ها مختلف را از سطوح پاک کنیم. ما به وسیله فناوری نانو می‌توانیم، همان مایسلی که آنجا عرض کردم، مایسل‌های مختلفی ایجاد کنیم که چربی‌های مختلف، میزان ماندگاری، کیفیت و استحکام‌های مختلف را بتوانیم روی سطح پارچه برداریم. این هم مربوط به یک برند معتبر است. در فیلتراسیون و ماسک، کلاً یک بار این مبحث را بگویم و جمعش کنیم. کلاً هر چیزی که قرار است یک ذره‌ای را از یک مایع یا یک هوایی پاک کند، به آن می‌گوییم فیلتر. حالا این فیلتر هر چقدر میزان خلل و فرجش روی سطح کمتر باشد و میزان سطح آن ترکیبی که خلل و فرج دارد، بیشتر باشد، می‌تواند آلودگی بیشتری را جذب کند. حالا فکر کنید من یک موی انسان دارم با ابعاد میکرومتری. اگر بیاییم و این مو را آن‌قدر ریزش کنیم در ابعاد یک تا 100 نانومتر، همان بحث سطحی که داشتیم، سطح به‌شدت بالا می‌رود. در یک پکیج تعداد الیاف بیشتری گذاشته و سطح فوق‌العاده‌تری خواهیم داشت. این فیلتر دیرتر به نقطه اشباعش می‌رسد. خلل و فرجش هم چون ریز شده، ریز شدن را اینجا به شما بگویم بهتر است، یک ظرف مرباخوری را در نظر بگیرد که مثلاً 10 تا 20 قند مکعبی می‌توانیم در آن قرار دهیم. اگر این قند را خرد کنیم چطور؟ کلاً فضای ظرف خالی شده و شاید بتوانیم 100 عدد قند خرد شده را درون آن قرار دهیم. آن خلل و فرجی که مد نظر است، اینجاست. وقتی که معکبی است، فضاهای بین این مکعب‌ها خیلی زیاد است و فضای بیشتری را اشغال می‌کند، حالا ما آمده‌ایم طول الیاف را کاهش داده و در نتیجه خلل و فرج‌های فوق‌العاده ریزتری را ایجاد کرده‌ایم، در نتیجه آلودگی‌های با سطح پایین‌تر و ابعاد ریزتر را هم می‌توانیم دریافت کنیم. این مکانیزم را در فیلتر خودر، ماسک، فیلترهای روغن، در هر جایی که فیلتراسیون مطلوب هست می‌توان استفاده کرد. یعنی یکی از کاربردهای شگرف نانوالیاف در بحث فیلتراسیون است که راندمان را بالا می‌برد و ذرات با ابعاد ریزتری را هم جذب می‌کند.
اَدِتیب‌های مختلفی می‌توان در خودرو استفاده کرد، باز همان قصه‌ها را می‌شود اینجا گفت. روغن باید میزان چسبندگی که روی سطح داشته باشد در خودرو باید زیاد باشد، یعنی وقتی ما می‌خواهیم استارت بزنیم باید آن محفظه از قبل روغنکاری شده باشد. در غیر این‌صورت پیستون باید در یک محیط بدون روغن بالا و پایین برود (در بحث استارت اولیه خودرو)، اصطکاک بالا می‌رود، خراش روی سیلندر زیاد می‌شود و مجبور می‌شوید مرتب سیلندر خودروی خود را پیاده و تعمیر کنید. روغن خودرو باید این قابلیت را داشته باشد که همیشه میزان چسبندگی‌اش به سطوح بالا باشد، جوری که وقتی روغن را می‌ریزیم، برود و ل محفظه را اشغال کند. وقتی هم ماشین خاموش می‌شود، حداقل یک لایحه خیلی نازک روی سطح بماند. دقیقاً با مکانیزم همان سطح و افزایش چسبندگی می‌توانیم این فرآیند را در روغن ایجاد کنیم. در سطل آشغال بحث آنتی‌باکتریال مطرح است. اینجا دیگر میکروب دارد غوغا می‌کند. بوی گند آشغال و زباله هم به خاطر همین میکروب است. حالا باید از چه استفاده کنیم؟ دمِ دستی‌ترین ماده، نقره است. به خاطر خاصیت سم‌کشی به‌شدت بالای خود، میکروارگانیسم‌های بیشتری را از بین می‌برد و در این بستر هم قرار گرفته و بستری هم نیست که با آن در تعامل بوده و در آنجا نگران چیزی باشیم. این یک نمونه‌اش. در گاز چه مسئله‌ای داریم؟ چربی باعث ایجاد مشکل است و می‌خواهیم آن را چربی‌گریز کنیم که همانطور که قبلاً گفتم باید یک ماده یا ترکیبی را بر روی سطح بنشانیم که زبری یا ناهمواری به‌شدت بالایی را بر روی سطح ایجاد کند. حالا با ترکیب‌های مختلف این کار را انجام می‌دهیم، برای مثال سیلیس یا فلور که اینها پایه آن ماده است. دقیقاً به واسطه همین فناوری می‌توانیم آنجا هم این کار را انجام دهیم. اینجا هم بخش دستگاه‌ها و تجهیزاتی است که تولید می‌کنیم. دستگاه‌های همگن‌ساز یک محلول، آماده‌سازی یک محلول، آنالیز کردن یک ذره، اینها دستگاه‌های مختلف هستند که وسط نمایشگاه بعضی‌های‌شان بود. مثلاً آن دستگاه سیاه رنگ بزرگ، دستگاه تولید نانوالیافی است که در بحث فیلترها استفاده می‌شود. سمت چپ همان میکروسکوپی است که احمدی‌نژاد می‌برد و به رؤسای جمهور کشورهای دیگر هدیه می‌داد. دستگاه دیگر که دارای یک محفظ شیشه‌ای سفید رنگ است که برای اعمال پوشش بر روی قطعات مختلف استفاده می‌شود. قطعه‌ای بر روی آن قرار گرفته و پوشش بر روی قطعه قرار می‌گیرد. دستگاه نارنجی رنگ، همگن‌ساز است. برای مثال محلول آب و نشاسته را در نظر بگیرد. برای اینکه حتی بعد از دو ساعت هم در این محلول، نشاسته از آب جدا نشود، آن را در اولتراسونیک قرار می‌دهیم. یک‌سری امواج فروصوت و فراصوت وارد آن محلول شده و بسته‌های انرژی به ابعاد نانویی ایجاد می‌کند، این بسته‌ها به مرور می‌ترکند و انرژی آن ذره زیاد شده و شروع می‌کند به بالا و پایین شدن و نوسان کردن، در نتیجه محلول شما همگن می‌ماند. این موضوع به شدت در بحث‌های تولید یک 3134، تولید یک ذره یا یک دارو به‌شدت کارکرد دارد و همه این تجهیزات هم ساخت ایران است.
انتهای پیام/
