جمال‌الدین بَحرَق؛ فقیهی از دیار حجاز

گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا ـ بارها شنیده‌ایم که گذشته چراغ راه آینده است. این چراغ، روشنگر مسیری است که به ساختن بنای تمدن ایرانی اسلامی می‌انجامد. چراغی که انوار روشنگرش حاصل تلاش صدها حکیم، هنرمند و فیلسوف مسلمان است که از قرن‌ها پیش خشت به خشت این بنای سترگ را روی هم گذاشته‌اند.

با شما مخاطب گرامی قراری گذاشته‌ایم تا هر روز به بهانه عددی که تقویم برای تاریخ آن روز به ما نشان می‌دهد، به زندگی یکی از مشاهیر و بزرگان تاریخ کهن ایران و اسلام مختصر اشاره‌ای کنیم تا بتوانیم پس از یک سال، با این انوار روشنگر چراغ تمدن و فرهنگ آشنا شویم. به این منظور هر روز صبح، بخشی از تاریخ کهن خود و افتخارات آن را مرور خواهیم کرد.

برای خوشه‌چینی از این خرمن دانش و فرهنگ، جلد اول کتاب «تقویم تاریخ فرهنگ و تمدن اسلام و ایران» تألیف دکتر علی‌اکبر ولایتی که به سال ۱۳۹۲ در انتشارات امیرکبیر به زیور طبع آراسته شده، بهره برده‌ایم.

جمال‌الدین محمد بن عمر شافعی (869-930ق)، معروف به «بَحرَق»، عالم، فقیه و صوفی عرب است.

بحرق در سَیوون در عربستان جنوبی به دنیا آمد. تحصیلات مقدماتی را در زادگاه خود گذراند. سپس به عدن و زَبِید رفت و در آنجا از محضر استادان مشهوری در فقه، ادب، تفسیر و حدیث بهره برد و پس از چندی در منطقه شِحر و زبید به قضاوت پرداخت. او در آنجا با شریف حسین اهدل آشنا شد و از وی خرقه گرفت.

بحرق، در 894ق عازم مکه شد و در آنجا از محضر شمس‌الدین سخاوی بهره برد. سپس دوباره به عدن رفت و به دربار امیر مرجان راه یافت و تا زمان مرگ وی آنجا ماند. او در 927ق عازم هند شد و توجه مظفر شاه دوم، سلطان گجرات را جلب کرد و از حمایت وی بهره‌مند شد؛ اما مدتی بعد دربار را ترک کرد و در احمدآباد هند درگذشت. گویا درباریان که به او حسد می‌بردند، وی را زهر دادند.

بحرق، علاوه بر ادب و فقه و تفسیر، در حساب، طب و فلک نیز تبحر داشت. از او تألیفات متعددی بر جای مانده است.

تحفة الاحباب و طرفة الاصحاب و  حلیة البَناب و البِنَین و زینة الدنیا و الدین از مهم ترین آثار اوست.

 انتهای پیام/4104/