«خطای انسانی» در جنگ خیبر/ واکنش پیامبر (ص) به این خطا چه بود؟

گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا - ماجرای پیش آمده در خصوص هواپیمای اوکراینی و موضوع خطای انسانی رخ داده در آن اگر چه برای آحاد مختلف جامعه ناراحت کننده بود، اما مجالی برای ضد انقلاب و دشمنان قسم خورده ایران اسلامی فراهم کرد تا بتوانند به هجمه همه جانبه علیه ایران اسلامی ادامه دهند. در همین راستا یادداشتی از «سید مرتضی میرسراجی» دانشجوی دکتری تخصصی الهیات و معارف اسلامی، علوم قرآن و حدیث با موضوع خطای انسانی در جنگ خیبر و تبعات آن پیش رو شماست.

گاهی در جنگ‌ها، خطاهایی ناخواسته و غیر عمدی از سوی جهادگران راه خدا اتفاق می‌افتد که ممکن است باعث کشته شدن فرد مُجاهد یا در سطح کلان‌تر باعث شهادت عده زیادی از مجاهدان راه خدا و هم قطاران وی شود. بنابراین اتفاقات این چنینی، بخشی یا همه معادلات را بر هم می‌زند. باید گفت در زمینه‌های مختلف امکان بروز و ظهور «خطای انسانی» وجود دارد و الزاما مختص به عرصه نبرد و صحنه کارزار نیست که صد البته آن چه بیشتر مد نظر ماست با «بی‌انضباطی» و «بی‌مدیریتی» متفاوت است.

در صدر اسلام نیز  نمونه‌هایی در این خصوص یافت می‌شود که در ذیل مجموعه خطاهای انسانی و سهوی در میدان جنگ و نبرد می‌توان طبقه بندی نمود.

جناب «عامِر بن سِنان بن عبد الله بن قُشَیر اَسلَمی» معروف به «عامِر بن اَکوَع» یا «اِبن اَکوَع» [1] یکی از اصحاب گرانقدر و هنرمند پیامبر اسلام(ص) بودند که به گواه تاریخ در زمینه هنر شعر و شاعری مهارت خاصی داشتند. آن جناب در جنگ «خَیبَر» -در سال هفتم هجری- که در واقع نبرد میان مسلمانان با یهودیانِ پیمان شکنِ «بنی نَضیر» بود، شجاعانه شرکت نمودند و در حین نبردی که با یکی از یهودیان داشتند، شمشیر ایشان به سپر آن شخص خورد و سپس مجددا به خودشان اصابت نمود و  در اثر این ضربه، زخمی و مجروح شدند و در همان نبرد به جهت همین جراحت که به خود وارد نموده بودند به فیض عظمای شهادت نائل شدند.

جناب عامر بن اَکوَع در همان هنگامه نبرد که زخمی شده بودند و ظاهرا نفس‌های آخر را می کشیدند، خطاب به همرزمان خود گفتند: [ با این اشتباهی که کردم] خودم را کُشتم! ( یعنی خودکُشی کردم). این سخن وی به محضر مقدس پیامبر(ص) رسید و آن حضرت(ص) فرمودند: [ این طور نیست و او شهید است] و برای او دو پاداش [ در نزد خداوند متعال منظور] است. [2]

«اُسَید بن حُضَیر» (م.20ق.) یکی دیگر از اصحاب پیامبر اکرم(ص) گفت: عامر بن اَکوَع با این کارش اعمال خود را تباه و نابود ساخت. این خبر به عرضِ پیامبر بزرگوار اسلام(ص) رسید و ایشان در پاسخ به این عقیده باطل فرمودند:«كذب من قال ذلك. إن له لأجرين. إنه قتل مجاهدا و إنه ليعوم في الجنة عوم الدعموص.» [3]  بدین معنی که دروغ گفته هر کس که این مطلب را گفته است. قطعا برای [عامر بن اَکوَع] دو پاداش [ در نزد خداوند متعال ثبت شده] است و بی تردید او در حال جهاد [در راه خدا] شهید شده است و  بی شک او در بهشت، همچون ماهیان و آبزیان شنا می کند. [ یعنی غرق در نعمت ها و لذت های بی پایان بهشتی است].

جالب است بدانید، اُسَید بن حُضَیر همو که چنین دروغی را در شان عامر بن اَکوَع بیان کرده بود و پیامبر(ص) نیز به شدت با عقیده باطل او مخالفت نموده بودند، با طرز فکر غلط دیگری بعد از رحلت جانسوز رسول خدا(ص) از مخالفان و دشمنان درجه یک امیر مومنان حضرت امام علی(ع) شد تا آنجا که با همراهی افراد منافق و کور دل امت برای گرفتن بیعت برای اولین خلیفه سیاسی اسلام به خانه مبارک حضرت فاطمه زهرا(س) حمله ور شد تا در صورت عدم بیعت، آن جا را بسوزاند. [4]

نقل دیگری نیز در مورد آمرزیده بودن عامر بن اَکوَع با وجود «خطای انسانی» در نبرد وجود دارد که تمجید پیامبر(ص) از وی در آن به نظر می‌رسد.

«روزی  پیامبر اکرم (ص) در مسجد نشسته بودند که از آن حضرت (ص) در مورد تصور برخی از مسلمان‌ها راجع به نابودی همه اعمال عامر بن اَکوَع به خاطر اشتباه و خطای او در کشتن خود، سئوالی مطرح شد و ایشان علاوه بر تاکید بر دو پاداش گرفتن او در نزد خداوند متعال، در خصوص مقام و منزلت او به رغم خطایی که انجام داد، فرمودند: «إنه لجاهد مجاهد و قل عربي نشأ بها مثله.» [5] به معنای اینکه بی تردید [عامر بن اَکوَع] مبارزی جهادگر بود و کمتر عربی مثل او بود.

پی نوشت

[1] امتاع الاسماع،ج9،ص 302.

[2] الطبقات الکبری،ج4،ص227.

[3] همان.

[4] تنقیح المقال،ج11،ص 66.

[5] الطبقات الکبری،ج4،ص227.

انتهای پیام/4139/