هنوز جدیتی برای رفع مشکل آلودگی هوای کلانشهرها وجود ندارد

به گزارش خبرنگار حوزه محیط زیست گروه اجتماعی خبرگزاری آنا، آلودگی هوا در کلان شهرها زندگی بسیاری از شهروندان را مختل کرده است. همین مسئله باعث شده در بلند مدت بر مشکلات زیست محیطی کشور افزوده و هزینه‌های پنهان زیادی به کشور تحمیل شود. یکی از راهکارهای چند وجهی و قابل توجه کاهش آلودگی هوا، اسقاط خودروها و موتورسیکلت‌های فرسوده و از رده خارج است.

بر اساس آمارها یک میلیون و ۷۰۰ هزار دستگاه موتورسیکلت فرسوده در تهران وجود دارد و سال به سال نیز به تعداد آن‌ها افزوده می‌شود. آلودگی یک موتورسیکلت چهار زمانه برابر با آلودگی ۸ خودرو با استاندارد یورو ۴ و ۲۶ خودروی هیبریدی است، ۹۶ درصد موتورسیکلت‌ها کاربراتوری و ۶۱ درصد آنها نیز فرسوده‌اند، همچنین یک خودروی کاربراتوری در هر کیلومتر پیمایش ۶۰ گرم آلودگی تولید می‌کند که این آلودگی معادل ۲۱ خودرو با استاندارد یورو ۲ و ۲۸۳ خودروی هیبریدی است، ۹ درصد سواری‌ها در تهران فرسوده‌اند که سهم ۵۱ درصدی در ایجاد آلودگی دارند، ۲۲ درصد و انتها نیز فرسوده هستند، ۸۵ درصد آلودگی هوای تهران از خودروهای سنگین است.

هرچند روزهای اخیر لغو مصوبه الزام نصب فیلتر دوده بر روی خودروهای دیزلی توسط اسحاق جهانگیری خبرساز شد، اما متأسفانه کارشناسان و مسئولین از یک فاجعه بزرگ‌تر غافل شده‌اند. مطابق تحقیقات پژوهشی و میدانی صورت گرفته، از بین راهکارهای کاهش آلودگی هوا، اسقاط ناوگان فرسوده قطعی‌ترین راهکار کاهش آلودگی هوا محسوب می‌شود؛ به‌طوری‌که با اسقاط خودروهای فرسوده حدود ۳۰ درصد از ذرات معلق (آلاینده اصلی هوا) شهر تهران، کاهش خواهد یافت.

قابل توجه است، نصب فیلتر دوده طبق این محاسبات، تنها تأثیر ۴ درصدی در حذف ذرات معلق دارد. قوانین و مصوبات موجود در زمینه اسقاط طی سال‌های گذشته نتوانسته اتفاق مثبتی در پیشرفت اسقاط ایجاد کند، ازاین‌رو نمایندگان مجلس درحال تصویب طرحی تحت عنوان ساماندهی صنعت خودرو هستند که ماده ۹ مکرر این طرح درمورد اسقاط ناوگان فرسوده است. اما متأسفانه ماده مذکور تمام ناکارآمدی‌های قوانین قبلی را عیناً تکرار کرده که این مسئله نه تنها کمکی به اسقاط نمی‌کند بلکه زمینه ایجاد قوانین مؤثر را نیز سلب می‌کند؛ چرا که این قانون محل تأمین مالی پایدار اسقاط خودرو فرسوده را مشخص نکرده است. تأثیر میزان سوخت خودروها بر آلودگی هوا را نباید نادیده گرفت، مصرف سوخت خودروهای داخلی حدود 10 تا 9 لیتر و خودروهای خارجی حدود 5 تا 6 لیتر است. مصرف سوخت در خودروهای داخلی در مقایسه با مصرف سوخت در خودروهای خارجی دو برابر بیشتر است.

اسقاط خودروهای فرسوده هیچ بار مالی برای دولت ندارد 

داوود کریمی نایب رئیس انجمن صنفی مراکز اسقاط و بازیافت خودروهای فرسوده در خصوص راهکارهای از رده خارج کردن خودروهای فرسوده و کاهش میانگین سنی این خودروها به‌عنوان بخشی از راه حل‌های کاهش آلودگی هوا اظهار کرد: معضل آلودگی هوا، پدیده‌ای نیست که امروز خود را نشان داده باشد؛ از حدود سال 83 احساس شد که باید برای خودروهای فرسوده تدبیری اندیشیده شود و در دولت نهم قانونی در این زمینه تصویب شد.

وی افزود: در 10 سال گذشته فراز و نشیب‌های بسیاری برای این قانون وجود داشته و در نهایت، امروز شهرهای بزرگ کشور از نظر وجود خودروهای فرسوده و آلایندگی ناشی از آنها مانند یک آتشفشان دائماً فعال هستند که یا شهرهای بزرگ را درگیر می‌کنند و یا آلودگی را به روستاها و شهرهای اطراف منتشر می‌کنند.

نائب رئیس انجمن صنفی مراکز اسقاط و بازیافت خودروهای فرسوده گفت: در حوزه آلاینده‌های متحرک 4 عامل اساسی از جمله خودروهای سنگین، خودروهای سبک، موتورسیکلت و دیگر آلاینده‌‌های ثابت دخیل هستند. بنا بر اعلام نهادهای مسئول، 52 درصد از آلاینده های سطح کشور مربوط به آلاینده‌های متحرک است، که از این میزان 20 درصد مربوط به خودروهای سنگین و 32 درصد مرتبط با سایر وسایل متحرک است.

کریمی افزود: کشور با توجه به تحریم‌ها در خصوص تولید خودروهای تجاری با مشکل روبرو است، اما در مورد خودرو سواری، وانت و موتورسیکلت قضیه فرق می‌کند؛ تولیدکنندگان مشغول تولید و انتقال این محصولات به سطح شهرها هستند و قوانین ایجاب می‌‌کند که به نسبت تولید و انتقال این محصولات به به بازار مصرف، خودرو فرسوده از رده خارج شود که متأسفانه این اتفاق نمی‌افتد.

نایب رئیس انجمن صنفی مراکز اسقاط و بازیافت خودروهای فرسوده ادامه داد: اجرای طرح اسقاط  هیچ‌گونه بار مالی برای دولت ندارد و نیازمند همکاری جامعه و دولت است.

وی اذعان کرد: متاسفانه انباشت قوانین در کشور به حدی زیاد است که می‌توان تصمیمات متناقض و متفاوت را در قالب قانونی اتخاذ و اجرا کرد.

پیشترمحمد کاظمی در گفتگو با خبرگزاری آنا، گفت: طبق گزارش بانک جهانی در سال ۲۰۱۸ آلودگی هوای شهر تهران تنها در حوزه سلامت عمومی مردم بیش از ۲,۶ میلیارد دلار ضرر اقتصادی زده است.

وی افزود: هزینه مرگ و میر، درمان و بیماری‌ها، این رقم را ایجاد کرده است. نکته قابل توجه این‌که این آمار تنها برای شهر تهران محاسبه شده است.

این کارشناس حوزه اقتصاد محیط زیست با تأکید بر این‌که در سال گذشته آلودگی هوا بر مرگ ومیر بیش از ۵ هزار نفر دخیل بوده است، اضافه کرد: ضرر و زیان اقتصادی آلودگی هوا در مدت بالا بودن شاخص آن در تهران، پنج برابر یارانه نقدی است که سالانه به مردم تهران تعلق می‌گیرد.

بحث گواهی اسقاط از سال ۹۷ مغفول ماند

کاظمی با تأکید بر اینکه این قانون تا سال ۹۷ بیشتر دوام نیاورد، اضافه کرد: از سال ۹۷ دولت ممنوعیت واردات خودرو را اعمال کرد و به این طریق بحث خریدوفروش گواهی اسقاط به شدت کاهش پیدا کرد و از ۴۰۰ هزار گواهی در سال ۹۶ به ۱۰۰ هزار گواهی در سال ۹۷ رسید و این در حالی است که ۸۰ هزار گواهی اسقاط روی دست دولت مانده است.

این کارشناس حوزه اقتصاد محیط زیست با تأکید بر اینکه دولت در حوزه اسقاط باید بازار پایدار و جدید ایجاد کند، گفت: نکته‌ای که دولت می‌تواند به آن توجه داشته باشد، این است که واردکنندگان قطعات خودرو موظف شوند که گواهی اسقاط خریداری کنند. براساس مطالعات انجام شده مشخص شد که اگر به ازای هر ۲۰۰ هزار دلار قطعه‌ای که وارد کشور می‌شود، یک گواهی اسقاط خریداری شود، از این بن‌بست خارج می‌شویم.

بیش از 80 درصد حمل مسافر با خودروهای اسقاطی صورت می‌گیرد

در همین خصوص عبدالله حاتمیان نماینده مردم خراسان رضوی در گفتگو با خبرگزاری آنا، پیرامون این‌که اسقاط خودروهای فرسوده با آلودگی هوا ارتباط تنگاتنگی دارد، عنوان کرد:  خودروهای اسقاطی معمولاً در خانوداده‌های بی بضاعت استفاده و وسیله‌ای برای کسب و کار آنها محسوب می‌شود.

وی اذعان کرد: 80 تا 90 درصد حمل مسافر با خودروهای اسقاطی صورت می‌گیرد.

حاتمیان با بیان اینکه اسقاط خودروهای فرسوده سالیان زیادی است که به فراموشی سپرده شده، گفت: در شرایط فعلی نیز دولت توان جایگزینی خودروهای جدید با فرسوده را ندارد. 

اسقاط خودرو های فرسوده معطل تسهیلات

فریده اولادقباد، عضو فراکسیون محیط زیست مجلس شورای اسلامی در گفتگو با خبرگزاری آنا گفت: عوامل متعددی در ایجاد  آلودگی هوای تهران وجود دارد که یکی از این موارد مهم از رده خارج کردن خودروهای فرسوده است. بر طبق مصوبه لایحه قانون هوای پاک این وسایل نقلیه بایستی از مدار حرکت خارج شوند.

اولادقباد تأکید کرد: بر اساس بررسی‌های انجام شده، بیش از  ۳۰ درصد آلودگی هوای کلان‌شهر تهران مربوط به وسایل نقلیه فرسوده و اسقاطی است که متأسفانه  بانک مرکزی تسهیلات مورد نیاز  برای از رده خارج کردن خودروهای فرسوده را به صورت کامل پرداخت نکرده است.

انتهای پیام/4076/