نگاهی به دست خالی سینما و تلویزیون در 40 سالگی تسخیر لانه جاسوسی/ خلائی که دشمن بیشترین بهره را از آن می‌برد+ فیلم

به گزارش خبرنگار حوزه رادیو و تلویزیون گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا، چهلمین سالگرد تسخیر لانه جاسوسی را در حالی پشت سر گذاشتیم که عقربه آمار تولیدات سینمایی و تلویزیونی مختص این واقعه بزرگ، همچنان روی رقمی نزدیک صفر ثابت مانده است.

در 13 آبان سال 1358 سفارت ایالات متحده آمریکا در ایران به تصرف عده‌ای از دانشجویان پیرو خط امام درآمد. واقعه‌ای که از سوی امام خمینی (ره) با عنوان انقلاب دوم معرفی شد. شاید بتوان با اندکی اغماض، تولیدات فرهنگی درباره این حادثه در قالب موسیقی، شعر، رمان، خاطره‌نگاری، طرح و کاریکاتور را تا حدودی قابل قبول دانست؛ البته این حجم از آثار هم تنها به مرز مقبول‌بودن نزدیک می‌شود و ایده‌آل نیست، اما این وضعیت در حوزه سینما و تلویزیون بسیار اسفناک است. 

این در حالی است که در جبهه مقابل، کارنامه هالیوود و صنعت سینمای آمریکا درباره این خاطره مشترک پربارتر است. هالیوود بر حسب وظیفه ذاتی خود، فیلم‌های بی‌شماری را ساخته که تصویر ایران را به عنوان «دشمن» امنیت جهانی بازسازی کند.

در سال 2012 «بن افلک» فیلم «آرگو» را با موضوع تسخیر سفارت آمریکا ساخت که با وجود ضعف‌های عمده فنی و سینمایی، در همان سال و در هشتاد و پنجمین دوره اسکار جایزه بهترین فیلم را از آن خود کرد. ضمن این که علاوه بر این جایزه در 6 رشته دیگر هم نامزد دریافت جایزه شد که در نهایت جایزه بهترین فیلمنامه اقتباسی و بهترین تدوین را نیز از آن خود کرد. «توآ فریزر» نیز در سال 2017 فیلم «6 روز» را با موضوع اشغال سفارت ایران در لندن روی پرده اکران سینماهای جهان فرستاد.

هر دو فیلم با وجودی که در دو کشور متفاوت ساخته شده‌اند اما در سیاستی که پشت آنها قرار دارند تفاوتی دیده نمی‌شود.هر دو با بهره‌گیری از بیشترین تبلیغ و نظام توزیع گسترده توانستندمقاصد سیاسی دولتمردان غربی را تأمین کرده و تصویر موردنظر آنها از واقعه تسخیر سفارت آمریکا را به تصویر بکشد. این دو مورد البته برجسته‌ترین نمونه‌های تلاش دستگاه رسانه‌ای غرب در نمایش دلبخواهانه از این واقعه تاریخی است و نمونه‌های بیشتری نیز چه در حوه تولیدات مکتوب و چه آثار مستند و داستانی دیده می‌شود.

این وضعیت در حالی رقم خورده است که در این سوی میدان با وجود سال‌ها تلاش فیلمسازان در سینما و تلویزیون برای تولید اثر درباره این موضوع شاهد دستان خالی هستیم. در بخش‌هایی از فیلم سینمایی توفان شن(1374) به کارگردانی جواد شمقدری که به واقعه شکست نیروهای آمریکایی در طبس می‌پردازد تصاویر مستند تسخیر لانه جاسوسی گنجانده شده است، اما کارگردان بیشتر ترجیح داده تا به جای پرداختن به بهانه حضور آمریکایی‌ها درخاک ایران یعنی آزادسازی گروگان های آمریکای، روی واقعه رخ داده در کویر طبس تمرکز کند.

در بخش‌هایی از سریال در چشم باد و در بخش‌های مربوط به به بازگشت بیژن ایرانی( پارسا پیروزفر)به ایران شاهد بازآفرینی صحنه‌هایی از این واقعه هستیم.تقریبا در تمام آثار تلویزیونی و سینمایی که واقعه تسخیرلانه جاسوسی نمایش داده شده است،این واقعه نه به عنوان محور اصلی بلکه بیشتر در حد عنصر تزئینی وقایع و سیر داستان فیلم به کار گرفته شده است.

پس از جنجال‌های مربوط به ساخت فیلم «آرگو» در سال 1391، موجی برای ساخت یک اثر سینمایی  در پاسخ به این فیلم در بین اهالی سینما شکل گرفت. نام‌هایی همچون کمال تبریزی (که خود از دانشجویان فعال در این واقعه بود)، سید جمال ساداتیان و علیرضا شجاع‌نوری به عنوان تهیه‌کننده این فلیم مطرح شدند حتی از برخی دانشجویان حاضر در این واقعه همچون ابراهیم اصغرزاده نیز به عنوان مشاوران پروژه  نام برده شد اما این موضوع هم خیلی زود به محاق فراموشی سپرده شد.

در این بین چند سالی است که جواد شمقدری به عنوان کارگردان و محسن علی ‌اکبری به عنوان تهیه‌کننده در حال ساخت سریالی به نام «نفوذ» هستند. این سریال تاریخ انقلاب از بهمن ۵۷ تا آبان ۵۸ را در ۴۰ قسمت نشان می‌دهد و تصویربرداری فصل دوم آن از اوایل مهرماه امسال آغاز شده است. به نظر می‌رسد در نفوذ به موضوع تسخیر لانه جاسوسی با شرح و بسط بیشتری پرداخته خواهد شد.

امین اسکندریان، کیمیا اکرمی، احمد نجفی، حمید گودرزی، رحیم نوروزی، علیرام نورایی، صالح میرزا آقایی، شهره لرستانی، زهرا سعیدی، حجت‌الاسلام سیدمحسن هاشمی، جلیل فرجاد، ماشاله شاه مرادی، کاوه سماک باشی، امیرمحمد زند، یلدا افشاری‌نیا، شیوا بلوچی، نجوا صاحب الزمانی، فاطمه بیگی، محمد جواد جعفرپور، جلال فاطمی بازیگران ایرانی این سریال و فیلیپ ساترکین و سامی بابو از بازیگران خارجی این سریال هستند.

«محسن علی اکبری» تهیه کننده سریال نفوذ صبح امروز در تماس تلفنی در برنامه سلام صبح بخیر شبکه سوم سیما درباره روند ساخت این سریال و دلایل کمرنگ شدن ساخت چنین آثاری در تلویزیون نکاتی را  بیان کرد که در ادامه از نظر می‌گذرانید.

انتهای پیام/4104/