«چشمه صلح» برای ترکیه تحریم به بار آورد/ اروپا و آمریکا علیه اردوغان

گروه بین‌الملل خبرگزاری آنا-مجتبی اسماعیلی: هفته گذشته ارتش ترکیه گرچه به‌ صورت یک‌جانبه به خاک سوریه حمله‌ و طبق ادعایشان پیشروی‌هایی نیز در شمال سوریه کرده‌اند، اما توافق میان دولت مرکزی سوریه و کردها باعث شد تا ارتش سوریه در مناطق مرزی با ترکیه پیشروی کند. آنها قصد دارند در نقاط مرزی مستقر شوند و به نظر می‌آید تحولاتی که در هفته گذشته شاهد بودیم و با استقرار نیروهای ارتش سوریه در منبج همراه شده است، ورق را برمی‌گرداند و اوضاع خاص‌تری را شاهد خواهیم بود.

غافلگیر شدن ترکیه از استقبال مردم سوریه

دولت ترکیه در راهبرد خود برای حضور در شمال سوریه برآورد صحیحی از وضعیت کردها نداشت و فکر می‌کرد دولت سوریه در آن منطقه حضور پیدا نخواهد کرد و آنها صرفاً با برخی گروه‌های کُرد مواجه خواهند شد، ولی در عمل ظرف 48 ساعت گذشته و پس از توافق با کردها شاهد بودیم که چگونه مردم مناطق کردنشین از ارتش و نظامیان سوریه استقبال کردند و به آنها به دلیل حضور در این مناطق خوشامد گفتند. مردم در پیام‌های خود یک درخواست عمومی داشتند و آن این بود که نیروهای ارتش سوریه در مرزها حضور داشته باشند و با ترکیه مقابله کنند. طبعاً این رویکرد دمشق می‌تواند در آینده تحولات مهمی رقم بزند.

احتمال آشوب داخلی در ترکیه به وسیله کردها

نباید از نظر دور داشت که هرگونه جنگ و درگیری در غرب آسیا با توجه به پیشینه‌ای که از کشورهای منطقه در اختیار داریم، می‌تواند به بروز یک بحران منجر شود که کنترل کردن آن آسان نیست. در اوضاع کنونی ترکیه در یک تنگنا قرار گرفته است، زیرا حضور در مناطق شمالی سوریه با توجه به مخالفت دمشق و نیز حضور ارتش سوریه در آن مناطق پیشروی ارتش ترکیه را با دشواری‌هایی مواجه کرده است و ارتش ترکیه در این راهبرد نه‌تنها به پیروزی دست نخواهد یافت، بلکه اوضاع سختی را تجربه خواهد کرد.

بخش عمده‌ای از کردهایی که رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه علیه آنها دستور لشکرکشی صادر کرده است، در ترکیه زندگی می‌کنند و اگر فشار زیادی به آنها وارد شود، ممکن است در داخل این کشور دست به اقدامات متقابل بزنند، مناطق ترک‌نشین و حتی شهرهای بزرگی همچون استانبول را به آشوب بکشانند و دست به اعمال خرابکارانه بزنند. در نتیجه اوضاع ترکیه در داخل خاک سوریه چندان مناسب نیست و پیش‌بینی‌های اولیه آنها درست از آب درنیامده است و در داخل ترکیه نیز اوضاع به‌ گونه‌ای نیست که آنها فکر می‌کردند.

آمریکا و اروپا شمشیر را از رو بستند

پس از آنکه اردوغان شب گذشته اعلام کرد عملیات موسوم به «چشمه صلح» را در شمال سوریه علیه کردها متوقف نخواهد کرد، لیندسی گراهام، قانونگذار جمهوری‌خواه مجلس سنای آمریکا گفت که رئیس مجلس نمایندگان با اعمال تحریم‌های فراحزبی علیه ترکیه موافق است. وی گفت: با نانسی پلوسی صحبت کرده و وی از اعمال تحریم‌های فراحزبی علیه ترکیه به دلیل عملیات این کشور در سوریه موافقت کرده است. 

سپس ترامپ در حساب کاربری خود در توئیتر با تأکید بر خروج آمریکا از جنگ‌های منطقه‌ای، تصریح کرد که تحریم‌های بزرگ و سنگینی علیه ترکیه اعمال خواهد کرد. وی نوشت: ما وارد جنگی 200 ساله که میان دو ملت در جریان است، نمی‌شویم. اروپا فرصت گرفتن زندانیان داعشی را داشت، ولی آنها نخواستند هزینه‌ای بپردازند. آنها گفتند بگذارید آمریکا هزینه‌اش را پرداخت کند.

در ادامه این تحولات و هم‌گام با اقدام آمریکا رسانه‌های ایتالیا و انگلیس نیز از اقدام دولت‌هایشان برای خروج از سوریه خبر دادند و اتحادیه اروپا خواستار توقف فوری حملات به خاک سوریه شد. وزارت امور خارجه ترکیه دوشنبه شب در واکنش به این درخواست اروپا اعلام کرد که در همکاری خود با این اتحادیه تجدید نظر می‌کند.

همچنین خبرگزاری آسوشیتدپرس نوشت که با افزایش تهدیدات منطقه‌ای ترکیه در دریای مدیترانه، فرانسه و قبرس قرار است با برگزاری مانوری مشترک در برابر تهدیدات آنکارا اقدام کنند.

تحریم‌ ترکیه از سوی آمریکا

ساعاتی پس از انتشار خبر نشریه بلومبرگ درباره احتمال وضع تحریم‌ها علیه دولت و مقامات ترکیه به دلیل حملات این کشور علیه کردهای سوریه نگذشته بود که وزارت خزانه‌داری آمریکا این تحریم‌ها  را علنی کرد. استیون منوچین، وزیر خزانه‌داری آمریکا در کنفرانس خبری مشترک با مایک پنس، معاون رئیس‌جمهور این کشور از تحریم سلیمان سویلو، وزیر کشور، خلوصی آکار، وزیر دفاع و فاتح دونماز، وزیر انرژی ترکیه و دو وزارتخانه دفاع و انرژی آن کشور خبر داد.

به دنبال انتشار خبر تحریم مقامات ترکیه ترامپ به جزئیات موضوع پرداخت و در توئیتر نوشت: به‌زودی با انتشار یک فرمان اجرایی، مجوز اعمال تحریم‌ها علیه مقام‌های فعلی و قبلی دولت ترکیه و اشخاصی را که به اقدامات بی‌ثبات‌کننده ترکیه در شمال سوریه کمک می‌کنند، صادر خواهم کرد.

وی افزود: تعرفه‌های فولاد تا 50 درصد افزایش خواهند یافت و ایالات متحده فوری مذاکرات وزارت بازرگانی آمریکا را با ترکیه بر سر یک توافق تجاری به ارزش 100 میلیارد دلار متوقف خواهد کرد.

بامداد امروز نیز مارک اِسپر، وزیر دفاع آمریکا با بیان اینکه دولت ترکیه با اجرای عملیات نظامی جدید در شمال سوریه، مأموریت جهانی در مبارزه با گروه تروریستی داعش را تضعیف کرده است، افزود: با وجود مخالفت و هشدارهای مکرر آمریکا و جامعه جهانی، اردوغان دستور داد تهاجم یک‌جانبه به شمال سوریه آغاز شود که به تلفات، ویرانی، ناامنی، آوارگی گسترده و افزایش تهدید برای نظامیان آمریکا (در سوریه) منجر شد.

پس از این تحریم‌ها بود که مایک پمپئو، وزیر امور خارجه آمریکا به ترکیه هشدار داد اگر تهاجم نظامی به شمال سوریه ادامه یابد، آنکارا با تحریم‌های بیشتری مواجه خواهد شد. وی گفت که آنکارا باید درباره امنیت شمال سوریه به میز مذاکره با آمریکا بازگردد.

اعلام «وضعیت اضطراری ملی» در آمریکا

ترامپ بامداد امروز به دلیل عملیات نظامی ترکیه در شمال شرق سوریه «وضعیت اضطراری ملی» در این کشور اعلام کرد. طبق بیانیه کاخ سفید، رئیس‌جمهور آمریکا در نامه‌ای که به کنگره برای اعلام تحریم‌های ترکیه ارسال کرده، نوشته است: من به دلیل وضعیت کنونی در سوریه و به‌ویژه اقدامات اخیر دولت ترکیه در اجرای عملیات نظامی در شمال شرقی سوریه، وضعیت اضطراری ملی اعلام می‌کنم.

در این نامه آمده است: من این اقدام را انجام می‌دهم زیرا اقدامات اخیر دولت ترکیه، مأموریت شکست داعش در عراق و سوریه را تضعیف کرده، غیرنظامیان را به خطر انداخته و صلح، ثبات و امنیت در منطقه را تهدید کرده است. 

رها کردن متحدان؛ خوی آمریکا در منطقه است

آمریکا سال‌هاست نقش پیچیده‌ای در شمال سوریه بازی می‌کند و حضور نیروهای تروریست آمریکایی در منطقه یکی از دلایل بروز بحران در سوریه قلمداد می‌شود. این موضوع موجب بحران در روابط ترکیه و آمریکا شده است و اگر نیروهای آمریکایی در خاک سوریه حضور نداشتند و حمایت‌های تسلیحاتی و لجستیکی از گروه‌های کردی که به‌زعم ترکیه تروریست شناخته می‌شوند نبود، امروز دولت ترکیه بهانه‌ای برای ورود به درگیری و جنگ در شمال سوریه نداشت.

در واقع آمریکایی‌ها منشأ اصلی درگیری‌های موجود در شرق فرات هستند و سال‌هاست که این موضوع به یک راهبرد در منطقه تبدیل شده است که آمریکا متحدان خود را در بزنگاه‌های تاریخی رها می‌کند و این رویه را پیش‌تر نیز در مقابل کشورهای دیگر مشاهده کرده‌ایم و پیش‌تر در مقابل کردهای اقلیم کردستان چنین رویکردی اتخاذ کرده بودند. در واقع منفعت‌طلبی آمریکا باعث شده است تا به بدعهدی در قبال متحدان خود روی آورند.

دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا هفته گذشته حضور نظامی این کشور در غرب آسیا را نادرست خواند و گفته بود هزینه 8 تریلیون دلاری آمریکا در منطقه اقدامی بیهوده بوده و نتیجه‌ای دربر نداشته است. آنها سال‌هاست که در این منطقه هزینه‌های مادی و جانی کرده‌اند، ولی در نهایت نتوانسته‌اند هیچ‌کدام از اهداف خود را محقق کنند. آمریکایی‌ها در بسیاری از عرصه‌ها با شکست مواجه شدند و وقتی این شکست‌ها در کشورها و موقعیت‌های مختلف را در کانون تنش‌های منطقه‌ای کنار هم بگذاریم، مشاهده می‌کنیم که اگر آمریکایی‌ها عقلانی فکر کنند، ناگزیر از تغییر راهبرد خود در منطقه هستند.

واقعیت این است که آمریکایی‌ها همچنان منافعی را در منطقه برای خود تعریف می‌کنند و این منافع در اوضاع فعلی ایجاب نمی‌کند که آنها نیروهای تروریستی خود را از منطقه خارج کنند؛ بلکه به نظر می‌آید با تغییر تاکتیک‌ها، کاهش نیروها و انداختن هزینه‌ها بر گردن برخی از کشورهای منطقه ازجمله عربستان و به تعبیری دوشیدن سعودی‌ها تلاش می‌کنند همچنان اهداف و سیاست‌های خود را به پیش ببرند.

انتهای پیام/4106/4033/پ