حاجیان مصدوم در تهران کابوس فاجعه منا را می‌بینند/ «ما برای مرگ به حج نرفته بودیم»

سارا امیری، گروه اجتماعی- اولین مصدومان ایرانی حادثه منا در بیمارستان محب کوثر تهران بستری هستند. این مصدومان در ملاقات حضوری خبرنگار آنا با آنها، از حقایقی که در جریان حادثه دلخراش منا به چشم دیده بودند صحبت کردند. آنها از صدای فریاد جمعیت در زمان بروز حادثه و به هم گره خوردن حجاج و لباس احرام آنها در یکدیگر حرف زدند.

علی مومن، 61 ساله که در این حادثه از ناحیه پا و کلیه دچار آسیب دیدگی شده است، می‌گوید: «من تنها می‌توانم چیزهایی که خودم به چشم دیدم را بگویم و از پشت پرده‌‌‌ها هیچ اطلاعی ندارم. ما داشتیم در رمی جمرات جلو می‌رفتیم و هر لحظه بر ازدحام جمعیت افزوده می‌شد. بعد یکباره جمعیتی که بیشتر سیاه پوست بودند از قسمت راست مسیر هجوم آوردند و از دیواره‌های نرده‌ای که در قسمت چپ بود عبور کردند و یا خود را به بالای خیمه‌ها ‌کشاندند در همین زمان جمعیت به هم پیچید و همه به زمین افتادند. آنچه برای من مشکل ایجاد کرد این بود که پای چپ من به شدت با پای حاجیان دیگر گره خورده بود و چون همه حوله بر تن داشتیم این گره‌ها بیشتر دست و پا گیر شده بود و امکان تحرک وجود نداشت.»

این حاجی جان به در برده از فاجعه منا در مورد وضعیت آسیب دیدگان پس از حادثه می‌گوید: «ما به مدت 2 تا ساعت در همین وضعیت بودیم و هیچ نیروی پلیس و امدادی به کمک ما نیامد و بعد از گذشت این فاصله زمانی من همانجا از هوش رفتم. روز بعد که به هوش آمدم خود را در ماشینی یافتم که عده زیادی در آن بی‌حال و بی‌هوش افتاده بودند و چون احساس کردم می‌توانم حرکت کنم به سمت چادرهای امداد رفتم و بعد از معاینه من را به بیمارستان ایرانی‌ها منتقل کردند و تا پریشب هم در آنجا بستری بودم تا به ایران منتقل شدم.» او درباره نحوه خدمات‌رسانی در بیمارستان ایرانی در مکه می‌گوید: «پزشکان این بیمارستان دانش و تجربه خوبی داشتند و برخورد مناسبی در بیمارستان ایرانی با ما شد.»

«بستی خانم توقف» پیرزن 82 ساله که به خاطر بروز وحشت شدید در هنگام حادثه و هذیان‌گویی ناشی از دیدن صحنه‌های وحشتناک در رمی جمرات در بیمارستان بستری شده و خوشبختانه در حال آماده شدن برای ترخیص از بیمارستان بود، می‌گوید: «زمانی که جرثقیل در بیت‌الله حرام روی حاجیان افتاد سفر حج من هنوز شروع نشده بود و در ایران بودم.» وقتی صحبت از لحظه وقوع حادثه در منا شد، اشک در چشمان او حلقه می‌بندد و با گویش آذری پاسخ می‌دهد: «ما برای مرگ نرفته بودیم ما برای زیارت رفته بودیم. من بسیاری از دوستانم را در آنجا از دست دادم.» این حاجیه خانم همانگونه که اشک می‌ریخت و با دستانش چشمانش را پاک می‌کرد ادامه می‌دهد: «من در انتهای صف بودم اما دیدن صحنه مرگ و میر مسلمانان قلبم را به درد آورد و از شدت ترس غش کردم و لحظه‌ای که به خود آمدم متوجه شدم در یک بیمارستانی که همه کارکنان آن ایرانی هستند بستری شده‌ام.» حال او به قدری ملتهب شده بود که دیگر نمی‌شد از او سئوالی کرد اما خود او زیر لب با خود تکرار می‌کرد: «دیگر دوست ندارم آن لحظه را بیاد بیاورم و صحنه جان باختگان مسلمانی که زیر دست و پا فریاد می‌زند را در ذهنم تداعی کنم.»

این فاجعه برای این زن آنقدر دردناک بوده که هنوز از دیدن پرسنل بیمارستان که روپوش به تن داشتند می‌ترسید. پسر او در توصیف این وحشت مادر می‌گوید: «مادرم آنقدر دچار ترس شده که هنوز با وجود اینکه ما در کنارش هستیم گمان می‌کند در عربستان است. او به شدت از عرب‌ها ترسیده و زمانی که پزشکان و پرستاران با روپوش وارد اتاق می‌شوند فریاد می‌زند و فکر می‌کند عرب‌ها وارد اتاق شده‌اند.»

این پیرزن 82 ساله می‌گوید که عربستانی‌ها به زائران ایرانی بی‌احترامی می‌کردند. او تنها از لحظه حادثه همین را به یاد داشت که جمعیت به روی هم افتادند و فریاد حجاج تمام فضا را پر کرده بود.

در اتاق دیگر پیرمرد 71 ساله‌ای به نام «مصطفی نیک روش» بستری بود. او به خاطر ماندن زیر پاهای جمعیت در رمی جمرات مصدوم شده بود. او که فرزندانش اکنون در شهر مریوان چشم انتظارش هستند فقط گریه می‌کرد و می‌گفت که تنها آرزویش این است که فرزندانش را در خواب ببینند. این حاجی مصدوم که به خاطر کوفتگی شدید بدن روی تخت دراز کشیده بود مدام می‌گفت: «می‌ترسم دیگر به خانه نرسم» گویا او هنوز باور نکرده بود که در بیمارستانی درون ایران است و خود را مانند اسیری می‌دانست که به کشور باز نخواهد گشت. او درباره زمان بروز فاجعه می‌گوید: «در لحظه حادثه من بیهوش شدم و زمانی که به هوش آمدم خود را در بیمارستان عربستان دیدم. آنجا پزشکان برخورد مناسب و رسیدگی خوبی نداشتند.»

یکی از مهمترین نگرانی‌هایی که درباره سلامت مصدومان حادثه منا وجود دارد احتمال ابتلای آنها به بیماری مرس از طریق ویروس کرونا است. دکتر بهنام فرهودی، متخصص بیماری‌های عفونی و گرمسیری که مسئول معاینه از حجاج در بیمارستان محب کوثر نیز هست به خبرنگار آنا می‌گوید: «این احتمال وجود دارد که بیمارانی که به بیمارستان منتقل شده‌اند به بیماری مرس مبتلا باشند، البته این احتمال بسیار کم است اما به دلیل اینکه در عربستان بودند باید احتیاط کرد و معاینات بیشتری روی آنها انجام داد.»

برای کنترل و عدم انتشار مرس در صورت ابتلای مصدومان حادثه منا به این بیماری، مسئولان یک بخش از بیمارستان محب کوثر را به این افراد اختصاص داده‌اند. در این بخش اتاق‌های بیماران به طور مداوم پاکسازی می‌شود و پرسنل صرفا با استفاده از دستکش، ماسک و روپوش مخصوص به بیماران سر می‌زدند و در بخش رفت و آمد می‌کردند. آنها در فواصل بسیار کوتاه وضعیت مصدومان را از لحاظ بروز علائم بیماری مرس بررسی می‌کردند. این شرایط برای همه مراجعان به بخش و همچنین خبرنگار و عکاس آنا نیز وجود داشت هرچند همراهان بیماران از ماسک استفاده نمی‌کردند. علاوه بر این شست و شوی دست و ضد عفونی کردن آن پس از هر بار خروج از اتاق‌های بیمارن اجباری بود و حتی اجازه تکیه دادن به دیوارهای اتاق‌های بیماران به کسی داده نمی‌شد.

شهناز میری سرپرستار بخش درباره مصدومان منتقل شده به این بیمارستان می‌گوید: «در مجموع 6 بیمار را به بیمارستان ما منتقل کرده‌اند که پس از انجام بررسی‌های لازم 2 تن از بیمار ترخیص شدند و مابقی در بخش بستری هستند که باید به مدت یک هفته برای رسیدن به اطمینان بیشتر درباره سلامت آنها بستری بمانند.»

بیمارستان محب کوثر در روزهای آینده هم میزبان مصدومان حادثه منا که به کشور بازخواهند گشت خواهد بود. اما آن طور که به نظر می‌رسد رسیدگی به وضعیت روحی و روانی این بیماران باید به شکل جدی دنبال شود.