دیده بان پیشرفت علم، فناوری و نوآوری
05 شهريور 1398 - 16:05
غلامرضا انصاری:

قصد برهم زدن برجام را نداریم/ سیستم بانکی ایران نیاز به پاسپورتی به نام FATF دارد

معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت خارجه در گفتگویی تفصیلی در خصوص گمانه‌زنی‌ها پیرامون استعفای روسای اینستکس، اقدامات ایران برای بهره‌برداری بیشتر از مناطق آزاد تجاری چابهار و اَرس و ساخت شهرک در سوریه سخن گفت.
کد خبر : 412649
cr_499310346746999_224.jpg

به گزارش گروه رسانه‌های دیگر خبرگزاری آنا، در بخش نخست گفتگو با غلامرضا انصاری معاون دیپلماسی اقتصادی وزارتخارجه، وی از عملکرد یک سال و چند ماه  این معاونت و پُر رنگ شدن نقش نمایندگی‌های جمهوری اسلامی در خارج از کشور گفت و اینکه از ابتدای انقلاب تاکنون هیچ گاه  وزارت خارجه تا این اندازه در مسائل اقتصادی ورود پیدا نکرده بود؛ اینکه هم اکنون ۵۰ درصد حجم مبادلات ایران با جمعیت ۵۰۰ میلیونی همسایگان خود است و این بازار هدف، بازاری پُر رهیافت برای ایران خواهد بود.
انصاری همچنین گریزی به نحوه تعامل این معاونت با تجار و فعالین بخش خصوصی زد و گفت: جلسات منظمی را با نمایندگان اتاق‌های بازرگانی به عنوان نمایندگان بخش خصوصی برگزار می‌کنند و نحوه تعامل هرفعالی در بخش خصوصی با معاونت اقتصادی وزارتخارجه بسیار ساده و از طریق سایت اینترنتی کاملا محیا است؛ وی همچنین از راه اندازی کانالی تحت عنوان کانال سبز برای صدور کالا‌های ایرانی به روسیه خبر داد.
در بخش پایانی این گفتگو آقای معاون از سازو کار‌های اینستکس، خِفت گیری آمریکائی‌ها در قبال برجام، اقدامات ایران در مناطق آزاد چابهار و اَرس  و همچنین کمک‌های توسعه‌ای جمهوری اسلامی به سایر کشور‌ها گفت؛ که مشروح آن به شرح ذیل است:



در تحریم ها سلطه اقتصادی آمریکا  و دلار بر اروپا کاملا مشهود  است


 اگر موافق باشید قدری به مسئله سازوکار مالی ایجاد شده توسط اروپا موسوم به اینستکس بپردازیم، آیا اساسا می توان به اینستکس امید داشت؟ 
انصاری: اجازه بدهید قدری به عقب برگردم تحریم های دور اول و تحریم های دوره دوم در حقیقت بیانگر سلطه اقتصادی آمریکا و نشان دهنده این است که ساز و کار اقتصاد جهان در اسارت اقتصاد آمریکاست . این یک واقعیت است ما امروز در دنیا دوستانی داریم و بیش از 95 درصد دنیا جزو دوستان ما محسوب می شوند، برای بحث تحریم ها نیز همه حق را به ما دادند همه کسانی که حتی جزو اقمار آمریکا هستند وقتی پای صحبت می رسد در بحث تحریم ، حق را به ایران می دهند اما در عمل و به ویژه در دوره دوم تحریم ها همه اسارت خود را در بند ساز و کار سلطه اقتصادی آمریکا به ویژه سلطه دلار بر جهان می بینند. 
قصد برهم زدن برجام را نداریم؛مگر تنها سرمایه گذار آن ما باشیم 
در شرایط فعلی کشورهایی مثل چین و روسیه به دنبال این هستند که همه راهکارهایی که می تواند به ما کمک کند را فعال کنند اما در عمل به مشکل برمی خورند. همه کشورها تقریبا الان چنین وضعی دارند از جمله اروپا، اروپایی ها قطعا می توانستند کارهایی را حتی جزئی انجام دهند اما هر کدام به بستر عمل که می رسید با موانع جدی روبرو بود تا اینکه اروپایی ها سازوکار ویژه مالی را برای کار با ایران آغاز کردند البته در این مسیر گاهی کمبود اراده از سوی اروپایی ها مشهود است اما زمانی که وارد عمل می شوی سلطه اقتصادی آمریکا بر اروپا کاملا مشهود و اثرگذار است. 
امیدواریم اروپایی ها در این قول هایی که طی یکی دو ماه اخیر به ما دادند تا تمام سعی خود را برای حیات برجام به عرصه بکشانند، خوش بدرخشند. به هر حال برجام امروز دستاوردی است که از یک سو حیات و امنیت منطقه به آن وصل است و از سوی دیگر ما هم خود را متعهد به آن می دانیم و قصد به هم زدن آن را نداریم مگر اینکه ببینیم تنها سرمایه گذار آن خواهیم بود. 
بر همین اساس اروپا تصمیم گرفت برجام را از این بن بست نجات دهد و قول های زیادی داده است ولی اینکه آیا در عمل بتوانند این قول ها را عملیاتی کنند یا خیر؟ اینکه حاضر باشند برای این قول ها هزینه پرداخت کنند یا خیر؟ موضوعاتی است که باید منتظر آن ماند، به نظر من اروپا با تحقیری که در این موضوع شد تلاش می کند که حتی اگر یک قدم هم مانده در مسیر نجات برجام بردارند و به نظر می رسد نهایتا قدم را نیز برخواهند داشت اما اینکه با چه عقوبتی روبرو شوند و عکس العمل آنها نسبت به آن عقوبت چه باشد را باید منتظر ماند و دید. 
 آمریکایی ها امروز در صحنه بین المللی در حال خفت گیری هستند / بعید نیست آنها روسای اینستکس را مجبور به استعفا کرده باشند
 این روزها شاهد استعفای دومین رئیس کانال مالی اروپا و ایران موسوم به اینستکس بودیم دلیل استعفای روسای اینستکس را چه می دانید؟
انصاری: اساسا در دوره دوم تحریم ها آمریکایی ها کارهایی می کنند که اصلا بعید می دانم در طول تاریخ آمریکا تکرار شده باشد ما یک اصطلاحی در حوزه جرائم به نام «خفت گیری» داریم نامردانه ترین نوع جرم همین خفت گیری است یعنی یک زن، بچه یا فردی که سلاح و اسلحه ای ندارد یک دفعه وسط خیابان یقه او را بگیری و با یک سلاح او را تهدید کنی که اموالش را از او بگیری آمریکایی ها امروز در صحنه بین المللی در حال خفت گیری هستند. 


یعنی افرادی که می خواهند قدمی در جهت حمایت از برجام بردارند آمریکا به خود این افراد، زن و بچه شان و خانواده شان مراجعه و آنها را مستقیما تهدید می کند یعنی یک مامور بانک، رئیس بانک، رئیس شرکت که همه قوانین را در نظر گرفته و گفته کاری که انجام می دهد اصلا خلاف هیچ مقرراتی نیست یک دفعه مواجه می شود با اینکه از طرف سفارت آمریکا یا یک مامور اطلاعاتی ایالات متحده به او مراجعه و او را تهدید می کند که ویزای خودت و خانواده ات را قطع می کنیم، اجازه تحصیل به فرزندانت نمی دهیم و ... این عملکرد واقعا یکسری اقدامات بی سابقه ای است که آمریکایی ها در قبال یک کشور انجام می دهند حالا می گویید دومین رئیس اینستکس نیز استعفا داده دلیل آن چه بوده است؟ وقتی یک کشور به نام آمریکا که به عنوان سردمدار تمدن و آزادی شهره بوده است امروز به خفت گیری روی آورده سوال کردن از اینکه رئیس اینستکس مجبور به استعفا شده یا نه چیز عجیبی نیست. 
ممکن است فردا وزیر خارجه ای که یک بار از برجام حمایت کرده به سراغ خانواده اش بروند و آنها را تهدید کنند فلذا وضعیت، وضعیت اسفباری است این اولین بار نیست که به افراد مراجعه و در خصوص برجام آنها را تهدید می کنند ممکن است این استعفا هم جزو همان بحث ها باشد البته فعلا دلایلی برای ما متقن و روشن نیست اما با این آمریکا و این رفتارهای ناهنجار و عجیب و غریب او ، هر چیزی در این دنیا ممکن است.
اگر سیستم بانکی ایران، بخواهد با دنیای خارج از خود ارتباط برقرار کند نیازی به پاسپورتی به نام FATF دارد


 خبری مبنی بر این به گوش رسید که اروپا به نتیجه رسیدن اینستکس را در گرو تصویب FATF در داخل دانسته است تا چه اندازه این خبر را تایید می کنید؟
انصاری: اجازه دهید در خصوص موضوع FATF قدری به تشریح موضوع بپردازیم، ممکن است شما از من بپرسید برای مسافرت خارج از کشور چه باید کرد؟ مسلما اولین کار این است که باید پاسپورت بگیرید، بعد ممکن است این سوال را مطرح کنید آیا پاسپورت شرط مسافرت است؟ و می گوییم اگر می خواهید به خارج از کشور مسافرت کنید تنها راهتان این است که پاسپورت داشته باشید. شما می پرسید اگر پاسپورت بگیرم حتما می توانم به فلان کشور بروم؟پاسخ شما منفی است.
اخذ پاسپورت به این معنی نیست که می توانی به کشور خاصی بروی بعد از اخذ پاسپورت باید چیزی به نام ویزا اخذ شود به مفهوم اجازه کشور مقصد برای سفربه آن کشور.
در مرحله بعد ممکن است بگویید اگر من ویزا گرفتم و به آن کشور رفتم آیا به استقبال من می آیند؟ پاسخ من این است که باید دید شما برای چه کاری به آن کشور سفر می کنید و براساس آن کار و هدف آیا به استقبال شما می آیند یا باید در آن کشور پول خرج کنید.
بحث FATF در شبکه بانکی جهانی امروز تبدیل به همان پاسپورت شده است اگر سیستم بانکی ایران بخواهد به هر دلیل و هدفی با دنیای خارج از خود ارتباط برقرار کند نیازی به یک پاسپورت دارد و نام آن پاسپورت FATF است. 
حالا سوال شما این است که اگر فردا کانال مالی اروپا موسوم به اینستکس راه بیفتد و شبکه بانکی ما خواست با شبکه بانکی اروپا ارتباط برقرار کند آیا شرط آن پذیرش FATF است؟ من عرض می کنم همین الان که FATF توسط ما به تصویب نرسیده اگر بانک های ما بخواهند با شبکه بانکی جهانی در هر کشوری از افغانستان گرفته تا سوریه و روسیه و هر جای عالم ارتباط بانکی داشته باشند، باید فرم های FATF را پر کنندو اگر بانکی به منِ مسئول نمی گوید که فرم ها را پر می کند به معنی این نیست که این بانک ها شرایط FATF را رعایت نکرده است. 
در حال حاضر بانک های غیرتحریمی ما اگر بخواهند با بانک هایی در دنیا اعم از کوچک و بزرگ، دوست یا غیردوست ارتباط برقرار کنند باید فرم های FATF را که فرم هایی معمول بین سیستم های بانکی دنیا است را پر کنند و فعالیت شان با بانک های غیر از خودشان محدود به حجمی از این فرم هاست که پر خواهد شد. 
بر همین اساس اگر شما نخواهید فرمی را پر کنید کسی شما را مجبور به پر کردن آن نمی کند اما خب قاعدتا قادر به برقراری ارتباط با بانک های دنیا نیز نخواهید بود. با این حساب به سخن اول خود برمی گردم اگر شما بخواهید سفر کنید باید پاسپورت بگیرید اینکه مشخصات شما چیست به خودتان برمی گردد اما اگر قصد مسافرت داشته باشید باید پاسپورت تهیه کنید اگر نخواستید مسافرت کنید مطمئنا کسی درب منزل شما را نمی زند که باید فرم پاسپورت را پر کنید.


آیا بانک های ما به لحاظ قانونی با توجه به اینکه FATF به تصویب نرسیده اجازه پر کردن فرم های آن را دارند؟
انصاری: اصلا امکان ندارد که پر نکنند از همه آنها سوال کنید. همه بانک های غیرتحریمی اعم از خصوصی و دولتی فرم های مربوط به FATF را پر می کنند، چیزی که ما در وزارت خارجه از آن تعجب می کنیم همین است که بانک ها این فرم ها را پر می کنند.
صراحتا بگویم اگر کسی بانک غیرتحریمی باشد و بخواهد با بانکی غیر از دنیای خود ارتباط برقرار کند اعم از اینکه این بانک مال کدام کشور است این فرم ها در شبکه بانکی رد و بدل می شود و این شیوه نُرم و معمول ارتباطات بانکی است حال اگر این قانون در سطح ملی تصویب شود امتیازاتی را هم شامل کشور می کند و از سوی دیگر نظارت ها نیز کمتر خواهد شد اما چنانچه شما تصویب در سطح ملی را نداشته باشید نظارت ها بر شما بیشتر و فرم های بیشتری را باید پر کنید.
اینستکس بحث امید و نا امیدی نیست/ جز خدا به هیچ کس یا هیچ چیزامید نبسته ایم
 مسئولان کشور اعم از وزیر محترم امور خارجه و رئیس جمهور همواره اعلام می کنند جمهوری اسلامی به اینستکس چشم امید نبسته است براساس این رویکرد تاکنون چه اقداماتی را به صورت موازی با کانال مالی اینستکس پیش برده اید؟
انصاری: ما از اول انقلاب تاکنون به هیچ چیز و هیچ کس جز خدا امید نبسته ایم امروز هم از روزهای گذشته انقلاب جدا نیست ما نه تنها به اینستکس امید نبستیم بلکه همان طور که گفتم به هیچ چیز دیگر جز خدا نیز امید نبسته ایم چون تنها چیزی که در این دنیا کمک حال ما بوده است ذات پروردگار بوده و از سایر چیزها به عنوان ابزار استفاده می کنیم. 
اینستکس هم یک ابزار است، ابزاری برای رتق و فتق امور کاری ایران هر زمان که طرف مقابل نشان دهد قدم هایی در جهت اهدافی که ایران براساس آن اهداف جزو متعهدین برجام است برداشته اند و آن اهداف در حال دسترسی است طبیعتا ما نیز از این ابزار استفاده می کنیم. بنابراین اینستکس نه بحث امید است و نه بحث ناامیدی.


کشورهای همسایه امروز نیازمند خدمات فنی_مهندسی و ایران مهد این خدمات است


 وزارت خارجه تا چه اندازه در شرایط تحریم توانسته است از ظرفیت همسایگان استفاده کنیم؟
انصاری: امروز عراق، سوریه، ترکیه، افغانستان، پاکستان جزو طرف های فعال اقتصادی ما هستند و امیدواریم از این ظرفیت ها بیشتر استفاده شود به ویژه در حوزه صدور خدمات فنی و مهندسی به این کشورها.
امروز این کشورها نیاز به صدور خدمات فنی مهندسی دارند، بنابراین امیدواریم دولت و مجلس دست به دست هم بدهند و با تقویتِ سازوکارهای صدور خدمات فنی و مهندسی امکان حضور شرکت های بزرگ ایرانی را برای بازسازی اقتصاد و زیرساخت این کشورها فراهم شود. 
من تاکید می کنم در ایران شرکت های بسیار بزرگ و با تجربه ای وجود دارد که سرمایه های بزرگ انقلاب اسلامی به حساب می آیند و حمایت دولت از این شرکت ها برای حضور در کشورهای منطقه گامی لازم، ضروری و افتخارآفرین است.
 به طور ملموس چه اقداماتی در توسعه همکاری با کشورهای همسایه و استفاده از این ظرفیت که منجر به ارز آوری می شود، انجام داده اید؟
انصاری: الان در حوزه تولید برق در عراق، کار ایران افتخارآفرین است. حضور ایران در سوریه برای تامین و نگهداری و راه ندازی نیروگاه ها درآمد خوبی را برای کشور به ارمغان داشته و کارهای بزرگی به حساب می آید، جمهوری اسلامی در حوزه نیروگاه سازی و سدسازی جزو کشورهای مطرح جهان است و در حوزه ساختمان سازی نیز جزو کشورهای مطرح منطقه به حساب می آید. اینها ظرفیت های عظیمی است که می تواند برای ایران اشتغال زایی ایجاد و ارزآوری به همراه داشته باشد از همه مهم تر چهره واقعی جمهوری اسلامی یعنی سازندگی را به کشورهای دیگر نشان دهد.
یعنی اگر ما بخواهیم فردا به مردم عراق، سوریه، لبنان و افغانستان بگوییم که برایتان چه کردیم تجلی اش در همین سازندگی بوده است اینکه برق و گاز آنها را به راه انداختیم، جاده های آنها را به راه انداختیم و برایشان ساختمان سازی کردیم، البته همه این کارها را در قبال دریافت پول انجام دادیم و هیچ کدام از این کارها مجانی انجام نشد.


اما امروز در دنیا انجام این کارها خود یک امتیاز محسوب می شود ایجاد خطوط راه آهن، برق و ... همگی جزو توانمندی ها و دستاوردهای بزرگ جمهوری اسلامی است که امروز زمان استفاده از آن فرا رسیده است. به نظر من صدور انقلاب اسلامی یعنی صدور این توانمندی ها، ما باید کشورهای اسلامی را کمک کنیم تا روی پای خود بایستند و تنها راه اینکه دوباره تحت سلطه کشورها قرار نگیرند، همین است که به استقلال برسند و ایستادن روی پای خودشان یعنی دریافت خدمات فنی مهندسی ما باید ساز وکارهای بانک توسعه صادرات و صندوق ضمانت صادرات را تقویت کنیم تا بتوانند از این شرکت ها حمایت کنند و حمایت دولت از این شرکت ها در حقیقت معرفی جدید از انقلاب اسلامی در منطقه است. 
راه اندازی خطوط راه آهن بین ایران،عراق و سوریه عامل ثبات منطقه و آرزوی دیرینه این ملتها است


اگر موافقید از راه آهن بصره و نقشه بخش خصوصی ایران در ایجاد و راه اندازی آن بگویید. 
انصاری: یکی از کارهای بزرگی که ما باید انجام دهیم بحث اتصال خطوط راه آهن ایران، عراق، سوریه، افغانستان و پاکستان در حوزه اقتصادی و زیارتی است بر همین اساس ما باید کاری کنیم که به عنوان مثال یک ایرانی بتواند چهارشنبه شب سوار قطار تندرو شود و برای زیارت نجف برود و پس از آن به زینبیه رفته و حضرت زینب را زیارت کند و صبح شنبه نیز سرکار خود حاضر باشد این هدف ملت های ایران، عراق و سوریه است که این جمعیت چند ده میلیونی بتوانند چه در جهت اقتصاد و چه در حوزه زیارتی به این توسعه دست یابند. 
مطمئنم در صورتی که این راه آهن راه بیفتد جزو شلوغ ترین خطوط راه آهن دنیا خواهد بود و از همه مهم تر می تواند ملت ها را به یکدیگر نزدیک و عامل ثبات و آرامش در منطقه باشد و ما از آن ارتباطات فرهنگی که بین کشورها برقرار می کنیم به سودهای اقتصادی و به تبع آن ثبات سیاسی و توسعه اقتصادی نیز دست یابیم. بر همین اساس یکی از راه ها باز کردن راه آهن کرمانشاه – بغداد است و همچنین وصل کردن راه آهن سلیمانیه به همدان که این راه آهن می تواند ما را تا لاذقیه سوریه ببرد و همچنین ارتباط شلمچه به بصره نیز از دیگر خطوط خط آهن بین دو کشور است به هر حال ارتباطات راه آهن ایران و عراق در چند شبکه قابل انجام است.


 آیا استارت توسعه این راه آهن زده شده است و تاکنون پیمانکاری از سوی ایران برای احداث این راه آهن اعلام آمادگی کرده است؟
انصاری : در حوزه شلمچه به بصره کارهای زیادی انجام شده و اراده سیاسی دو طرف بر این موضوع کاملا اشراف دارد برخی شرکت ها کار خود را نیز شروع کردند و قراردادهایی به صورت تفاهم نامه امضا شده که امیدواریم طرف عراقی برای تسریع آن بیشتر کمک کند . برای مسیر بغداد - کرمانشاه و همچنین سلیمانیه - همدان هم صحبت هایی شده و طرف عراقی نیز ابراز علاقه بوده است به هر حال امیدواریم وضع مالی دو کشور به زودی به شکلی باشد که احداث این راه آهن ها با سرعت بیشتری پیش برود.
مناطق آزاد به دلیل قوانین حداقلی ظرفیت های مناسب در دوران تحریم هستند 
 تا چه اندازه از ظرفیت منطقه آزاد ارس که موفق ترین منطقه آزاد در حوزه کشاورزی بوده است استفاده کردید و اینکه نحوه بازگشت ارز مبادله شده در این منطقه به چه صورت است؟
انصاری: با توجه به اینکه بخش عمده قوانین و مقررات ما دست و پا گیر است مناطق آزاد تشکیل شد تا حد زیادی از این قوانین دست و پاگیر رها شوند. 
بنابراین مناطق آزاد به ماهو مناطق آزاد ظرفیت های خوبی برای دوران تحریم هستند که ما در آنجا به حداقل قوانین نیاز داریم. 
ما الان باید بندهایی که با این مقررات به پای خود زدیم را یکی یکی باز کنیم اساسا مناطق آزاد یکی از ظرفیت های خوب صادراتی کشور است که گاهی اوقات می تواند جهت گیری های مناسبی در جهت واردات کشور نیز داشته باشد. 
بر این اساس مناطق جدیدی ایجاد شد که از امکانات و خلاقیت های جدید مثل تولید برخوردار هستند به این معنی که حتی تولید محصولات کشاورزی نیز در منطقه آزاد قرار داده شد و شخصی که در این منطقه به تولید محصول کشاورزی می پردازد مشکلی برای صادرات ندارد، این روند مصداق واقعی «از تولید به صادرات» است و می تواند با سازوکارهایی که از نظر بازاریابی و از نظر شرکت های صادراتی به آن نیازمندیم قوت بیشتری بگیرد.


بازگشت ارز حاصل از صادرات محصولات کشاورزی در منطقه اَرس باید به نفع کشاورز باشد 
اساسا یکی از نیازهای ضروری ما سازوکارهای صادراتی و بازاریابی است که متاسفانه در این بخش بسیار ضعیف هستیم به عنوان مثال ایران بزرگترین تولیدکننده زعفران است اما صادرات این محصول ارزشمند برای دیگران است یا اینکه در تولید سیب جمهوری اسلامی بزرگترین تولیدکننده در جهان به شمار می رود اما یکی از بزرگترین گلایه های کشاورزان این است که سیب ها روی درخت یا پای آن از بین می رود. این نشان می دهد که ما در تولید توانمندیم اما در بازاریابی و صادرات مشکل داریم.


بر همین اساس در مناطق آزاد مثل ارس سعی بر این شده است که تولید کننده با هیچ مانعی در حوزه صادرات مواجه نباشد پس این فرصت، فرصتی طلایی است که ما باید سعی کنیم آن را در بقیه مناطق آزاد نیز ایجاد کنیم که البته لازمه آن حمایت دولت از مناطق آزاد است اما در مورد نحوه بازگشت ارز این صادرات باید گفت این موضوع مسئله مهمی است که باید آن را از بانک مرکزی پیگیری کنید اینکه چه سازوکارهایی به کشاورزان در مناطق آزاد معرفی شده که آنها موظف باشند ارز حاصل از صادرات محصولات خود را حتما به کشور بازگردانند و نکته مهم تر اینکه این برگرداندن ارز حتما به نفع کشاورز باشد. 
چند اتفاق در یکی دو سال اخیر در کشور رخ داده است که یکی از آنها همین بحث صادرات است، چهل سال است که این مملکت واردات انجام داده و هیچ کس  اعتراضی نکرده است که آقا ما به واردات سوبسید و یارانه هم می دهید اما یک سالی است که صادرات فعال شده و امروز متقاضی و علاقه مندان به صادرات افزایش یافته اند.  روحیه صادرات در مملکت قلیان می کند و این دستاورد بزرگی است که ما باید همه این ساز وکارها را به کار بندیم که چه طور می توان این صادرات و این روحیه را رشد داد.


البته متاسفانه بخشی از این صادرات، صادرات کالاهای سوبسید ار است که باید ببینیم چه طور می توان این نقطه ضعف را برطرف کرد اما نباید جلوی آن را گرفت بلکه باید اجازه دهیم روحیه صادرات رشد کند چون ملتی که به صادرات عادت کند چیزی شبیه ملت چین می شود در حالی که فرهنگ ما در ایران این است که فکر می کنیم اگر چیز خوبی تولید می کنیم اول باید خودمان استفاده کنیم این روحیه، روحیه صادراتی نیست.روحیه صادرات این است که اگر بهترین چیز را تولید کردی بتوانی آن را با گران ترین قیمت به بهترین بازارهای دنیا برسانی.


چهل سال به کسانیکه برای تفریح به خارج از کشور می رفتند یارانه می دادیم/ تا جائیکه حتی پول سوغاتی آنها را هم دولت می پرداخت


مسئله دیگر در این خصوص که باید تقویت شود مسئله گردشگری است ما چهل سال در این کشور به کسانی که به خارج از ایران برای تفریح سفر می کردند یارانه دادیم البته من مخالف تفریح مردم نیستم اما دولت در این سال ها برای تفریح به مردم یارانه داده است این یارانه به حدی بوده که گاهی اوقات به اندازه قیمت و هزینه سفر به خارج به آنها کمک کرده ایم با این حساب مسافرت مجانی درمی آمد در بعضی سفرها حتی فرد سوغاتی که با خود به همراه می آورد نیز پولش را دولت داده بود .


الان گردشگر به ایران می آید و ما باید سازوکارها و زیرساخت ها را طوری طراحی کنیم که رفت و آمد گردشگران توسعه یابد.
به عنوان مثال گردشگری سلامت از دستاوردهای بزرگ جمهوری اسلامی محسوب می شود ما در طول زمان پیروزی جمهوری اسلامی همیشه از دستاوردهای پزشکی خود گفتیم برای تربیت این دانشجویان پزشکی هزینه ها انجام دادیم تا امروز آنها پزشک شدند نتیجه و ثمره این مدرک باید این باشد که آنها علاوه بر دستاورد برای درمان مردم کشور خود در حوزه گردشگری سلامت نیز دستی بر آتش داشته باشند بنابراین دولت باید کمک، نظارت و حمایت بیشتری در بحث گردشگری داشته باشد و امروز رشد 52 درصدی گردشگر ما یکی از دستاوردهای مهم دولت یازدهم و دوازدهم محسوب می شود که امیدواریم بتوانیم موانع آن را برطرف و آن را بیش از پیش گسترش دهیم.
برای پیشرفت چابهار باید برای کشورها سهم قائل شویم/ توسعه چابهار در گرو حضور همه منتفعین از آن است


 در خصوص منطقه آزاد چابهار همکاری هندی ها و سایر کشورهای منتفع در چه شرایطی است؟
انصاری: اهمیت منطقه آزاد چابهار یک برنامه ریزی ویژه می طلبد چابهار یک نقطه کلیدی برای توسعه شرق کشور محسوب می شود و شاید توسعه این بندر بر توسعه منطقه ای مثل مکران نیز اثرگذار باشد. بنابراین در اهمیت چابهار نباید تردید کرد امروز همه کشورها باید برای توسعه چابهار به عنوان توسعه یک منطقه کلیدی بسیج شوند.
بر همین اساس مشتریان منطقه آزاد چابهار به چند بخش تقسیم می شوند یکسری بخش جنوب هستند و یکسری بخش شمال. مشتریان بخش جنوب شامل کشورهایی مثل هند هستند که به بحث توسعه چابهار بسیار علاقه مندند چون چابهار می تواند نزدیک ترین دسترسی آنها را به افغانستان، آسیای میانه، روسیه ( شریک سنتی هندی ها) و شمال اروپا (بازار هدف هند) برساند. هندی ها علی رغم اینکه در افغانستان دنبال سهم هستند ولی ارتباط سرزمینی با این کشور ندارند و نیز آثار هر تحولی که در آسیای میانه روی دهد بر روی هند تاثیر مستقیم خواهد داشت اما هند به آسیای میانه نیز دسترسی جغرافیایی ندارد و تنها راه دسترسی آنها به این نقطه مهم و استراتژیک بندر چابهار است.


از طرف دیگر آنها برای دسترسی به متحد و دوست قدیمی شان یعنی روسیه نیز به بندر چابهار نیازمندند به طور کلی چابهار نزدیک ترین راه برای کشورهای حاشیه خلیج فارس و کشورهای آفریقایی برای دسترسی به آسیای میانه، روسیه و شمال اروپا نیز به حساب می آیند. این راه راهی بسیار سهل، عملی و اقتصادی است. 
از طرف دیگر از شمال به جنوب هم افغانی ها و آسیای میانه ای ها نزدیک ترین راه برای رسیدن به آب های آزاد برای آنها منطقه آزاد چابهار است. امروز اقیانوس هند جزو مهمترین اقیانوس های جهان است و چابهار درب ورودی این اقیانوس محسوب می شود. این بندر مهم جایگاه ویژه ای از بعد تجارت خارجی ایران و اهمیت حضور کشورمان در اقیانوس هند را نیز دارد و از بعد داخلی زمینه بسیار خوبی برای توسعه تجارت کشورهایی است که علاقه مند به دسترسی و تجارت با افغانستان و آسیای میانه دارند.


این اهمیت چابهار است طبیعتا و با وجود این سطح از اهمیت منطقه چابهار هندی ها پیشگام توسعه این بندر هستند اما این به معنی آن نیست که ما باید به امید آنها بنشینیم بلکه باید هر کشوری را برای توسعه چابهار تشویق و از آنها دعوت کنیم. اعم از چین، هند، کشورهای آسیای میانه و جنوب شرقی آسیا که با توجه به تحولات باب المندب و نا امنی های آنجا چابهار مسیر مناسب، ارزان و سریعی برای دسترسی به اروپا محسوب می شود. از طرف دیگر جمهوری اسلامی باید آسیای میانه و افغان ها را نیز تشویق کند تا در این منطقه به توسعه بپردازند. 
براساس این هدف باید در منطقه آزاد چابهار برای کشورها سهم قائل شویم یعنی آنها را تشویق کنیم تا به این منطقه بیایند و اینجا انبار داشته باشند مثلا یک انبار 30 ساله به آنها اجاره دهیم تا هر جنسی را که می خواهند در این منطقه خریداری کنند و آنجا انبار کنند. به هر حال این منطقه نیازمند سرمایه گذاری بلند مدت بیست الی چهل ساله است که باید با مشارکت همه کسانی که از این منطقه سود می برند چابهار را توسعه داد و به عبارت دیگر چابهار زمانی توسعه می یابد که همه منتفعین در آن حضور فعال داشته باشند آن زمان ما یک چابهار توسعه یافته خواهیم داشت. که می تواند منشأ توسعه شرق و جنوب کشورمان باشد.
فعالیتهای ایران در راستای کمک های توسعه ای پراکنده است/ این کمک ها متاسفانه گاهی به اتهام علیه ما مبدل می شود
 ماهیت کمک های توسعه ای چیست و اقدامات وزارت خارجه برای جا انداختن این نوع کمک ها و کاهش بار منفی آن در بین مردم چه بوده است؟
انصاری: یکی از مظلومیت های جمهوری اسلامی همین کمک های توسعه ای است در مفهوم کمک های توسعه ای کشورهایی مثل آرژانتین، برزیل، ترکیه، کره جنوبی، ژاپن، آمریکا، هند و ... شامل کشورهایی هستند که یا توسعه یافته اند و یا حتی خودشان به این پول نیازمندند اما برای توسعه تجارت خارجی و معرفی توانمندی داخلی خود از مفهوم کمک ها و همکاری های توسعه ای استفاده می کنند تا خود را به جهان معرفی و از این بستر برای ورود به بازارهای جدید استفاده کنند
بنابراین ما باید در مرحله اول برای افکار عمومی خود در داخل جا بیندازیم که کمک های توسعه ای برای کشوری که به دنبال صادرات و توسعه اقتصاد است در حقیقت یک ابزار کار محسوب می شود. به طور کلی در بین کشورهای نام برده کشورهایی هستند که بیش از 200 الی 300 میلیون جمعیت زیر خط فقر دارند اما کمک های توسعه ای آنها قطع نمی شود چون به مردم تفهیم کرده اند که کمک توسعه ای بستر توسعه اقتصادی و همکاری های اقتصادی خارجی خواهد بود
جمهوری اسلامی با توجه به مفاهیمی که در سازمان ملل، تحت عنوان کمک توسعه ای تعریف شده جزو کشورهای بزرگ کمک توسعه ای دهنده محسوب می شود اما این قدر این کمک ها پراکنده و غیرسازمان یافته است که متاسفانه بخشی از آنها به اتهامات ایران تبدیل شده است 
به عنوان مثال ما به برخی کشورها اعلام کردیم برای توسعه کشورتان به شما تعرفه ترجیحی می دهیم که بتوانید به کشورمان صادرات داشته باشید به همین سادگی این اقدام جزو کمک های توسعه ای ما محسوب می شود و یا اینکه جمهوری اسلامی در آمریکای لاتین حضور پیدا کرده و به معرفی صنعت نانو اقدام کرده و در حوزه بیو تکنولوژیک آموزش هایی داده است اینکه چه طور دارو بسازند و ... کشورهای دنیا همگی این اقدامات را جزو کمک های توسعه ای خود به حساب می آورند و به آن افتخار می کنند در حالی که ایران این کار را انجام می دهد اما به دلیل پراکندگی به جای آنکه به آن افتخار کند و از آن سود ببرد باید از آن فرار کند که مبادا کسی از او سوال کند شما در فلان کشور چه می کردید؟


بر این اساس وزارت امور خارجه معتقد است ما باید در کشور آژانسی تحت عنوان آژانس کمک های توسعه ای ایران درست کنیم که متمرکز و دارای برنامه ریزی باشد و هیچ کس حق نداشته باشد از هیچ منبعی و از بودجه دولتی کمکی به خارج داشته باشد الا اینکه حداقل این آژانس از آن مطلع باشد. به عنوان مثال ما در داخل کشور خودمان 160 هزار دانش آموز افغانی در حال تحصیل داریم این یعنی کمک توسعه ای که هیچ جا ثبت و ضبط نمی شود و تازه باید در قبال آن پاسخگو هم باشیم پس به طور کلی ایجاد آژانس کمک های توسعه ای به ثبت و ضبط اقدامات توسعه ای کمک می کند و براساس تشخیص نظام این کمک ها به سایر کشورها ارائه می شود
اقدام دیگری که باید در این جهت صورت بگیرد توجیه افکار عمومی و مردم خودمان در داخل است که چرا ما در فلان کشور هستیم و کمک های توسعه ای انجام می دهیم به هر حال باید برای مردم جا بیفتد که کمک توسعه ای برای آنها و کشور بازده و سود اقتصادی دارد.


به عنوان مثال شما چه طور می خواهید در آمریکای لاتین بگویید که داروساز خوبی هستی و در 97 درصد داروهای کشور را خودت می سازی؟امروز یک مغازه هم که وارد می شوی به عنوان تبلیغات کار خود شکلاتی را به شما رایگان می دهند و یا می گویند به ازای خرید یک کالا دو تا از آن کالا به تو می دهند این در زبان ساده همان مفهوم کمک توسعه ای است .


جمهوری اسلامی نیز برای توانمندی های خود در حوزه های مختلف اعم از بهداشت، بیوتکنولوژی، کامپیوتر و استارتاپ ها باید در این حوزه خودی نشان دهد و با توجه به اینکه در همه این حوزه ها فعال هستیم و در کشورها هزینه هم می کنیم اما جایی که سازمان ملل باید این موضوع را بداند که ایران علی رغم تحریم ها جزو بزرگترین کشورها در حوزه کمک های توسعه ای محسوب می شود اما متاسفانه از آن بی خبرند و جایی ثبت نمی شود و ظاهر قضیه این است که ایران هیچ کمک توسعه ای انجام نمی دهد در حالی که کمک های توسعه ای ما در 40 سال گذشته ادامه داشته است.مثلا ما در یک کشوری که دچار جنگ و بحران بوده به خانه سازی و ساختمان سازی می پردازیم که این خود کمک توسعه ای محسوب می شود .


برای "سوریها" شهرک سازی و خانه سازی می کنیم؛اما پولش را هم می گیریم


همین خبرها سوء تفاهمی و بدبینی در بین مردم ایجاد می کند که چرا ما باید به خانه سازی و شهرک سازی در کشورهای همسایه مشغول باشیم؟
انصاری: این نوعی کمک توسعه ای است که در قبال آن پول می گیریم اما چون سازمانی برای توضیح آن به افکار عمومی وجود ندارد این مسائل پیش می آید به هر حال یک سازمان یا یک فرد باید مامور باشد و به مردم و افکار عمومی توضیح دهد که اگر شما در یک کشور یک دیوار هم می سازید به چه دلیل بوده است 
 از وقتی که برای این مصاحبه اختصاص دادید، سپاسگزارم. 
انصاری: من هم از شما سپاسگزارم.


 


منبع:خبرگزاری دانشجو


انتهای پیام/4112/


انتهای پیام/

ارسال نظر
گوشتیران
قالیشویی ادیب