حضور ستارگان ترکیه در آثار ایرانی، مقدمه تولیدات مشترک بین دو کشور/ دوست دارم کارگردان «کار کثیف» را ببینم

به گزارش خبرنگار حوزه سینمای گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا، سابقه حضور بازیگران ترک در آثار سینمایی و تلویزیونی ایرانی به سال‌های پیش از انقلاب بازمی‌گردد. جایی که «جنید آرکین» بازیگر شناخته‌شده ترکیه‌ای در سال‌های دهه هفتاد در فیلم‌هایی همچون «یوسف و زلیخا»، «نسل شجاعان»، «شیرین و فرهاد»، «صلاح‌الدین ایوبی»، «فرزند شمشیر» و «سه رفیق» ایفای نقش کرد. هرچند این آثار از نظر ارزش سینمایی و محتوایی همچون بسیاری از آثار تولیدشده در سال‌های پیش از انقلاب کیفیت پایینی داشت و خیلی زود فراموش شد.

آرکین که در ایران با نام «فخرالدین» شناخته می‌شد، در سال‌های پس از انقلاب نیز با ایفای نقش در سریال «بازی با مرگ» (فصل دوم سریال مزد ترس) و این بار در قامت یک رئیس پلیس باتجربه و در حالی‌ که گرد پیری به چهره‌اش نقش بسته بود، بار دیگر در معرض دید مخاطبان ایرانی قرار گرفت. سریالی که علاوه بر «جنید آرکین»، از جمع بازیگران ترک افراد دیگری همچون «صالح کرمزی»، «نازان ساعتچی» و «برین توپال اوغلو» نیز حضور داشتند.

اما در چند دهه اخیر، همکاری سینمایی و تلویزیونی ایران با ترکیه چندان پررنگ نبوده است. این در حالی است که تجربه همکاری فیلمسازان ایرانی با هنرمندان کشورهایی نظیر لبنان و سوریه به خلق آثاری همچون فیلم‌های «بازمانده»، «کتاب قانون»، «سی و سه روز»، «شکارچی شنبه» و «به وقت شام» انجامیده است. به‌ویژه دو فیلم بازمانده ساخته زنده‌یاد سیف‌الله داد و به وقت شام ساخته ابراهیم حاتمی‌کیا که اولی با حضور عوامل و بازیگران درجه یک سینمای سوریه به اثری ماندگار در حوزه سینمای مقاومت و مسئله فلسطین تبدیل شد و دومی نیز اثری تأثیرگذار در افشای جنایات داعش و حامیان آن بود.

این نمونه‌ها هرچند اندک‌اند اما به خوبی بیانگر ظرفیت بالای همکاری مشترک برای تولید آثار راهبردی در سینما و تلویزیون هستند. 

در این بین، کشور ترکیه با وجود امکانات گسترده و توجه زمامداران این کشور به موضوع سینما و تلویزیون می‌تواند محور همکاری‌های مشترک سینمایی و تلویزیونی باشد.

کشور ترکیه در سه دهه گذشته در جریان تولید سریال‌ها و فیلم‌های سینمایی ایرانی بارها میزبان فیلمسازان ایرانی بوده است. شهرهای مختلف این کشور و به‌ویژه استانبول به‌عنوان لوکیشن فیلم‌ها و سریال‌های ایرانی گاهی در داستان محوریت اصلی داشتند؛ فیلم‌هایی همچون «دیدار در استانبول» یا «آدم‌برفی» یا سریال‌های «بازی با مرگ» و «پایتخت» در این دسته جای می‌گیرند. در شکل دیگر، لوکیشن‌های شهری و غیرشهری در ترکیه به خاطر فضایی مشابه کشورهای اروپایی و این‌که تولید فیلم و سریال در آنجا به‌مراتب ارزان‌تر از کشورهای غربی تمام می‌شود، مورد استفاده قرار گرفته‌اند که انبوهی از سریال‌های و فیلم‌های ایرانی در این دایره قرار می‌گیرد، اما حضور بازیگران ترک در فیلم‌ها و سریال‌های ایرانی بسیار کم اتفاق افتاده است.

نباید از هول حلاوت همکاری مشترک به دیگ ابتذال افتاد

هفته گذشته بود که خبر حضور احتمالی «کیوانچ تاتلیتوغ» در سریال «آقازاده» به تهیه‌کنندگی حامد عنقا و کارگردانی بهرنگ توفیقی در رسانه‌ها منتشر شد. سریالی که قرار است برای پخش در شبکه نمایش خانگی تولید شود. در صورت تحقق این موضوع، «کیوانچ تاتلیتوغ» را می‌توان مشهورترین بازیگر ترکیه‌ای دانست که قرار است در یک مجموعه ایرانی به ایفای نقش بپردازد. پیش‌ از این نیز فیلم «جن زیبا» ساخته بایرام فضلی، با حضور یک بازیگر ترکیه‌ای در سال 1397 اکران شد.

این فیلم با وجود مانور تبلیغاتی روی این بازیگر ترکیه‌ای نتوانست از فروشی معادل یک میلیارد و ۱۴۲ میلیون تومان فراتر رود. در نتیجه این ترفند هم برای جذب مخاطبان کارگر نیفتاد؛ به این ترتیب می‌توان گفت ارتباط بین سینما و تلویزیون ایران و ترکیه از حضور موردی بازیگران ترک فراتر نرفته است.

در این بین نباید از هول حلاوت همکاری مشترک به دیگ ابتذال افتاد. اگرچه سابقه سازندگان سریال «آقازاده» در تولید آثار شریف و منطبق با منویات نظام و سبک زندگی ایرانی اسلامی (سریال‌هایی همچون «انقلاب زیبا»، «پدر» و «بر سر دوراهی») بر هیچ‌کس پوشیده نیست، اما استفاده از بازیگری که برای بیننده ایرانی یادآور سریال‌های ماهواره‌ای ترکیه‌ای است می‌تواند مانند شمشیر دولبه عمل کند. در این میان لازم است علاوه بر دقت در چگونگی استفاده از این بازیگران، فیلمنامه‌هایی مستحکم و پرمحتوا را به میدان آورد.

از سوی دیگر، استفاده از بازیگران خارجی نباید تنها در جذب مخاطب و پررنگ شدن ظواهر خلاصه شود.فراهم کردن زمینه همکاری برای تولیدات راهبردی سینمایی و تلویزیونی با همکاری کشورهای منطقه هدف بلند مدت است. حرکتی که می‌تواند علاوه بر تقویت محورهای مشترک فرهنگی و سیاسی، جبهه‌ای جدید در مواجهه با هجمه سنگین فرهنگی غرب باشد.

در همین ارتباط، رایزن فرهنگی و گردشگری سفارت ترکیه در جمهوری اسلامی ایران در گفتگو با خبرنگار حوزه سینمای گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا گفت: همکاری سینمای ایران و ترکیه و همین‌طور سازندگان سریال در دو کشور قطعاً نتایج مثبت فرهنگی به همراه خواهد داشت؛ چراکه ایران و ترکیه دارای قرابت‌های فرهنگی و تاریخی هستند.

مهمت تاشکین اظهار کرد: چند سال پیش فیلمی به نام «جن زیبا» با حضور بازیگر و عوامل ترکیه‌ای ساخته شد و در سینماهای ایران به نمایش درآمد و مدت زیادی روی پرده بود. متأسفانه من هنوز موفق نشده‌ام این فیلم را ببینم. الآن هم فیلم «کار کثیف» به کارگردانی خسرو معصومی در حال اکران است. این فیلم در ترکیه فیلم‌برداری شده است و من هم به دعوت کارگردان این اثر در مراسم افتتاحیه که بسیار هم شلوغ بود حضور داشتم. فیلم جذابی بود و باید به کارگردان آن تبریک بگویم و دوست دارم با او جلسه‌ای داشته باشیم چون در روز افتتاحیه فیلم این امکان مهیا نشد.

صنعت سینما و سریال چه در ترکیه و چه در ایران پیشرفت خوبی داشته است

وی در ادامه گفت: صنعت سینما و سریال چه در ترکیه و چه در ایران پیشرفت خوبی داشته است. من قدرت تخیل ایرانیان را خیلی دوست دارم؛ قطعاً سینمای ایران و ترکیه باید باهم پیوند بخورد. امسال «مظفر اوزدمیر» کارگردان و فیلمنامه‌نویس ترکیه‌ای داور سی و هفتمین جشنواره جهانی فیلم فجر بود و سینماگران ایران هم حضور پررنگی در جشنواره‌ها هنری ترکیه دارند. پیشرفت و تداوم این روابط بسیار خوب و مؤثر است.

تاشکین با اشاره به‌احتمال حضور سایر بازیگران مشهور ترکیه‌ای در فیلم‌ها و سریال‌ها ایرانی نیز گفت: این تعامل‌ها می‌توان را برای همکاری‌های گسترده‌تر و تولیدات مشترک باز کند. با برقراری گفتگو میان هنرمندان ایرانی و ترکیه‌ای می‌توانیم زمینه تولیدات مشترک بین این دو کشور همسایه را فراهم کنیم. این آمادگی از سوی سفارت ترکیه وجود دارد تا بستر این همکاری‌های فرهنگی را مهیا کند.

انتهای پیام/4072/4104/