نشاط اجتماعی با وعدههای دروغین محقق نمیشود
به گزارش گروه رسانههای دیگر خبرگزاری آنا، نشاط اجتماعی از مؤلفههای رفاه اجتماعی به شمار میرود و بیش از مداخلات پزشکی و روانی به عوامل اجتماعی و اقتصادی وابسته بوده و درعینحال، یکی از مفاهیم محوری در بحث توسعه پایدار است. از سال ۲۰۰۰ به بعد در بحثهای سازمان ملل برای تعیین سطوح توسعهیافتگی کشورها، متغیرهای نشاط، امید به آینده، خشنودی و رضایتمندی افراد جامعه نیز بهعنوان یک متغیر کلیدی وارد محاسبات شده است. به این صورت كه اگر مردم یك جامعه احساس نشاط، خشنودی و رضایتمندی نکنند، نمیتوان آن جامعه را توسعهیافته تلقی نمود. این نشاندهنده اهمیت نشاط و شادی در جامعه است. درواقع اگر جامعهای میخواهد توسعه و پیشرفت کند و به آرمانهای انسانی خود برسد، لازمه آن داشتن شهروندانی بانشاط و شاداب است و زمانی میتوان به کمال نشاط اجتماعی رسید که تمامی آحاد مردم بانشاط و شاداب باشند.
با جامعه شاداب و بانشاط میتوان به اهداف مهم در حوزههای مختلف سیاسی، اجتماعی و فرهنگی دستیافت و تصمیم گیران جامعه همواره میتوانند از آن بهعنوان یک فرصت بهینه استفاده كنند.
برهمین اساس بهواسطه اهمیت این موضوع و تأثیر آن در موفقیت برنامههای كلان توسعه پایدار، بند ب ماده ۹۷ برنامه چهارم توسعه پایدار صراحتاً دولت را مکلف كرده است تا بهمنظور پیشگیری و كاهش آسیبهای اجتماعی نسبت به تهیه طرح جامعی برای بسط و گسترش روحیه نشاط، شادابی، امیدواری، اعتماد اجتماعی، تعمیق ارزشهای دینی و هنجارهای اجتماعی اقدام نماید. (مركز افکار سنجی سلامت ایران)
نشاط یا شادی اجتماعی ؟
برهمین اساس دکتر علیرضا شریفی یزدی بهعنوان یک روانشناس اجتماعی با بیان اینکه میان نشاط اجتماعی و شادی اجتماعی تفاوت وجود دارد، اظهار داشت: « شادی امری زودگذر و کوتاه مدت است که به انسان دست میدهد و شما میتوانید همین حالت را در جامعه هم ایجاد کنید. درزمینهٔ مسائل فردی مثل کسی که چند دقیقه فیلمی کمدی میبیند یا لطیفهای را برایش تعریف میکنند و وی احساس شعفی کوتاه مدت میکند. در بعد اجتماعی مثلاً وقتی در جامعه یک رخداد مقطعی مثل پیروزی یک تیم ورزشی پیش میآید، این باعث شادی کوتاه مدت مردم میشود و میبینیم هیجاناتشان را درخیابان بروز میدهند و یا طرفداران یک نیروی سیاسی وقتی پیروزی به دست میآورد به خیابانها ریخته و شادی میکنند. تمام اینها مقطعی هستند.
اما نشاط یک امر مستمر، زماندار و ماندگار است که بهطور متوسط بخش بزرگی از آن جامعه احساس نشاط دارند و نتایجی مثل افزایش همبستگی، افزایش سرمایه اجتماعی، اعتماد عمومی، تعلق اجتماعی و امثالهم را به دنبال دارد.»
وی در ادامه به یکی از مهمترین عوامل ایجادکننده نشاط اجتماعی اشاره کرد و گفت: « نخستین و یکی از مهمترین برگ خریدهایی که نشاط اجتماعی را در جامعهایجاد میکند بحث امید در زندگی و انگیزه برای ادامه حیات در چارچوب جغرافیایی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی است. اینها انگیزههای بسیار مهمی هستند که یکی از مهمترین انگیزهها، انگیزه اقتصادی است. یعنی اگر بخواهیم در جامعهای نشاط ماندگار اجتماعی ایجاد کنیم اولین کاری که باید انجام بدهیم این است که وضعیت اقتصادی و معیشتی آن جامعه را اولاً در حالت امن و امنیت و ثانیاً در یک سطح متوسط فردی و اجتماعی قرار بدهیم. این خود کمک زیادی به مقوله نشاط اجتماعی میکند.»
رسیدن به مطلوبهای فردی، راهی
بهسوی نشاط وی در بررسی عوامل ایجادکننده نشاط اجتماعی بیان میدارد: « دومین نکته امکان دسترسی افراد به مطلوبهایشان است. یعنی هر چه قدر آحاد یک جامعه انگیزهها و هدفهایی که برای خود تعریف میکنند قابلدسترستر باشد، امکان افزایش نشاط اجتماعی در بین افراد آن جامعه بیشتر است. مثلاً در یک جامعه بخشی از مردم آن به نوع خاصی از موسیقی و هنر و یا مسائل خاصی که به لحاظ هنری با آن دستبهگریبان هستند علاقه دارند. این افراد هر چه بیشتر و بهتر این توان را داشته باشند که به علاقه خود دسترسی داشته باشند بهلطبع میزان نشاط اجتماعی در بین آنها و وابستگان درجهیکشان افزایش پیدا میکند و یکی دیگر از راههای مهم افزایش نشاط اجتماع،ی ایجاد بسترهای مناسب برای فعالیتهای اجتماعی بهتر و متنوعتر مثل ورزش همگانی است.»
این روانشناس اجتماعی در تبیین رابطه میان رو اداری سیاسی و نشاط اجتماعی میگوید: « از بعد دیگر میتوان به بحث هدفهای سیاسی در یک جامعه اشاره کرد. هر جامعهای سلایق مختلف سیاسی را همراه خود دارد. جامعه باید این امکان را فراهم کند که بتوانیم سلایق مختلف سیاسی را در کنار هم تحمل کنیم و واکنشهای غیرمنطقی نداشته باشیم.»
سقوط به دهکهای پایینتر
شریفی یزدی یکی دیگر از راههای افزایش نشاط اجتماعی را ایجاد این حس در آحاد جامعه میداند که نسبت به کسان دیگر درجاهای دیگر در حال جلو رفتن و آیندهنگری هستند: « این قیاس گاهی مقایسه روستای من است با روستای کناری، شهر من است با شهر کناری، استان من است با استان کناری و یک بخشی هم مقایسه کشور من است با کشورهای دیگر. معمولاً افراد مقایسه میکنند و از این طریق افزایش یا کاهش نشاط را تجربه میکنند. مثلاً فقرای مردم هند وقتی میبینند سالانه ده ها میلیون از جمعیتشان از قشرفقیر کنده میشوند و به قشر متوسط افزوده میشود طبیعتاً نشاط اجتماعیشان افزایش پیدا میکند. به دلیل اینکه قرار بر این است که در آینده نوبت اینها هم بشود. معکوس این هم ممکن است. جامعهای را در نظر بگیرید که در آن به دلیل عدم ثبات شرایط اقتصادی و ناتوانی در پاسخگویی به نیازهای اقتصادی مردم احساس میکنند ممکن است سال آینده ریزش کنند. در لایههای فرودست و قشرهای فقیر جامعه. خب طبیعتاً نشاط اجتماعی از چنین جامعهای رخت برمیبندد.»
وی در ادامه تصریح کرد: « یکراه دیگر هم امکانات دسترسی به مباحث سلامت روان است یعنی هر چه قدر شاخص بین تعداد روانشناس و روانپزشک و مراکز رسیدگی به بحث مشاوره و رواندرمانی در یک جامعه زیاد باشد طبیعتاً چون این دسترسی آسانتر و بیشتر و ارزانتر است به بهداشت و سلامت روان و از آنطرف به مقوله افزایش نشاط اجتماعی کمک میکند.»
وی وضعیت نشاط اجتماعی در کشور را چندان رضایتبخش ندانسته و عنوان میکند:
« این وضعیت طی دو سه دهه اخیر اتفاق افتاده و علت آن وضعیت اقتصادی آشفته است و از طرفی میزان بیکاری هم افزایش پیداکرده و کارخانهها تعطیلشده است و بهتبع آن دهکهایی از قشر متوسط در قشر فقیر جامعه فروریخته است.»
شریفی یزدی در شرایط فعلی کشور، اولین و مهمترین راهکار اجرایی برای ایجاد نشاط اجتماعی را ثبات شرایط اقتصادی میداند و معتقد است:
« اگر واقعاً بخواهیم نشاط را افزایش دهیم فعلاً در کشور ما به دلیل اینکه مهمترین شاخص برای از بین رفتن نشاط بحث بیثباتی اقتصادی است باید خیلی سریع چارهای اندیشید و شرایط اقتصادی را مطلوب کرد.» وی همچنین راهحل دوم را امید دادن میداند و بر این باور است که باید به اخبار ناامیدکنندهای که هرروز از انواع و اقسام رسانههای رسمی و غیررسمی و نوپدید یا سنتی پخش میشود جهتدهی مناسب بدهیم و آینده را تحلیل کنیم تا نشاط افزایش یابد.
وعده دروغ ممنوع!
این روانشناس اجتماعی سومین راهکار را پرهیز مسئولین از وعدههای دروغ و وعدههای بلندمدت میداند و میگوید : « بعضی از مسئولین گاهی وعدههای ۳۰ ساله، ۴۰ ساله و ۵۰ ساله میدهند. بعضی مسئولین چیزهایی میگویند که خودشان میدانند حداقل در پنج سال آینده بههیچوجه امکان ندارد در کشور انجام گیرد. اینها باعث سرخوردگی و بینشاطی مردم میشود.»
منبع:رسالت
انتهای پیام/4112/
انتهای پیام/