طرح‌های فصلی کتاب فرصت آشتی دائمی مخاطب با کتاب است

احسان رضایی در گفتگو با خبرنگار حوزه ادبیات و کتاب گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا، درباره «طرح تابستانه کتاب 98» گفت: ما در یک جامعه‌ای زندگی می‌کنیم که متأسفانه به اینکه در سبد هزینه‌های خانوار به محصولات فرهنگی سهم زیادی بدهیم عادت نداریم. برای همین در نوسانات قیمت و گرانی‌هایی مثل ایام اخیر، اولین چیزی که از سبد خانوار حذف می‌شود، کتاب و محصولات فرهنگی است. محصولات فرهنگی مثل سینما یک جذابیت ظاهری دارند، این اتفاق دیرتر برایشان می‌افتد، ولی محصولی مثل کتاب خیلی زودتر حذف می‌شود؛ بنابراین طرحی مثل «تابستانه کتاب» این مزیت را دارد که به این بهانه دوباره خواننده‌ها و جامعه هدف را به کتابفروشی‌ها بکشانند.

وی بیان کرد: البته یک انتقادی هم به آن وارد می‌شود که این یک‌جور عادت دادن خواننده به تخفیف و طرح‌های این‌چنینی باعث می‌شود مخاطب تا نوبت طرح بعدی دیگر به کتاب‌فروشی نرود، البته من این را قبول ندارم. من فکر می‌کنم که کتاب فی نفسه چیز ارزشمندی است که وقتی آشتی خواننده و مخاطب با کتاب اتفاق بیفتد، خودبه‌خود دوباره و سه‌باره و چهارباره می‌رود سر بزند به کتابفروشی و کتاب بعدی را بگیرد. حالا ممکن است که به شکل خرید نباشد و به شکل امانت گرفتن از کتابخانه باشد که آن هم ارزشمند است.

این کارشناس حوزه کتاب عنوان کرد: وقتی که یک شخص به یک کتابخوان تبدیل می‌شود و کتابخوانی جزء برنامه‌اش قرار می‌گیرد، در نهایت همه جامعه نشر و کتاب در این زمینه منتفع می‌شوند. نویسنده، مترجم، ناشر، کتابخانه، صنف کتابفروش، همه با هم سود می‌کنیم یا همه با هم ضرر می‌کنیم؛ بنابراین این طرح بسیار مفیدی است. ما متأسفانه در بهار این طرح را نداشتیم و جایش خالی بود.

رضایی با اشاره به افزایش مبلغ تخفیف این دوره از «طرح تابستانه کتاب 98»، آن‌ را ناکافی دانست و افزود: مبلغ تخفیف به 120 هزار تومان افزایش پیدا کرده است ولی با توجه به گرانی کتاب و کاغذ، به‌نظرم جا دارد که بیشتر از این هم یارانه در نظر گرفته شود. یارانه فرهنگی کمکی است که در کوتاه‌مدت جواب نمی‌دهد. دولت‌ها باید یک‌مقدار افق دیدشان را وسیع‌تر کنند. یارانه فرهنگی را نه برای زمان خودشان بلکه برای 10 و 20 سال آینده خرج کنند. به نظر من با توجه به افزایش قیمت کتاب، این یارانه افزایش کمی یافته و باید آن را افزایش داد.

وی در پاسخ به اینکه انتقاداتی هم از طرف کارشناسان به این طرح وارد است، بیان کرد: وجود انتقاد از یک کار نشان می‌دهد که حرکت رو به جلویی است که انتقاد هم مطرح می‌شود، در مورد این طرح هم همین است. وقتی از آن انتقاد می‌شود که نتایجی داشته باشد و ما به نتیجه دادنش امیدوار باشیم، برای همین این انتقادها را مطرح می‌کنیم.

این فعال حوزه کتاب ضمن بیان اینکه این طرح، طرح مفیدی است منتهی باید ایرادهایش برطرف شود، افزود: ایرادهایی نظیر اینکه بعضی از کتابفروش‌ها لوازم‌التحریر می‌فروشند و کُد یک کتاب را فاکتور می‌کنند. خوشبختانه کتاب‌های کمک‌آموزشی هم که نیازی به این نوع حمایت‌ها ندارند از این طرح کنار گذاشته شده‌اند،  چون کتاب‌های آنها را تحت هر شرایطی خانواده‌ها تهیه می‌کنند، بنابراین باید این تخفیف را به سمت کتاب‌های عمومی ببریم، کتاب‌های غیرآموزشی و غیرتخصصی و کتاب‌هایی که برای عموم مردم نوشته می‌شود.

رضایی گفت: اتفاق خوب در این دوره از طرح اختصاص تخفیف بیشتر به کتاب‌های تألیفی است. این خوب است ولی ای کاش این را به‌نحوی کتاب‌سازی‌هایش را جدا می‌کردیم. ما خیلی کتاب‌هایی داریم که مجموعه‌ای از چند مقاله تألیفی است. از هر کدام یک کپی گرفته‌اند و جمع‌آوری کرده‌اند و شده یک کتاب. به نظرم گرفتن تخفیف بیشتر این کتاب‌های سطح پایین از ترجمه‌های مثلاً استاد عبدالله کوثری، استاد نجف دریابندری و برخی دیگر از برزگان برای مرحله بعد باید اصلاح شود. سطح‌بندی کتاب‌ها خیلی منطقی است و این را هم می‌توانند از گروه‌های خود انجمن نویسندگان، انجمن داستان‌نویسان، انجمن قلم، و ... یعنی با پیشنهادهای خود اهل قلم هم انجام دهند.

وی با اشاره به اینکه گردهمایی و جشنواره اصلی کتاب نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران است، اضافه کرد: این طرح یک حرکت مفیدی است علاوه بر نمایشگاه کتاب برای کمک به افزایش سطح فرهنگی جامعه کار درستی است که نیازی هم به سروصدا ندارد.

این کارشناس حوزه کتاب خاطرنشان کرد: اطلاع‌رسانی در نمایشگاه کتاب امسال هم خیلی دیر شروع شد و هر چه اطلاع‌رسانی در مورد نمایشگاه کتاب قوی‌تر شد، حضور مردم در نمایشگاه کتاب هم پررنگ‌تر شد. متأسفانه اطلاع‌رسانی یکی از پاشنه آشیل‌های ماست که گریبان‌گیر برنامه‌های دیگر کتابی هم هست، در این برنامه هم همین‌طور است. به نظر من صدا و سیما اینجا نقش خیلی پررنگی می‌تواند ایفا کند.

انتهای پیام/4072/4028/