چرا بایستی جزئیات پرونده «روح الله زم» و «شبکه آمدنیوز» افشا شود؟

به گزارش خبرنگار حوزه رسانه گروه اجتماعی خبرگزاری آنا، سواد رسانه‌ای (Media Literacy) مجموعه‌ای از مهارت‌های قابل یادگیری است که به توانایی دسترسی، تجزیه و تحلیل و ایجاد انواع پیام‌های رسانه‌ای اشاره دارد و مهارتی ضروری در دنیای امروزی به شمار می‌رود. برای حرکت در محیط رسانه‌ای پیچیده امروز باید قادر به درک بهتر پیام‌های رسانه‌ای باشیم.

لزوم یادگیری مهارت سواد رسانه‌ای

سواد رسانه‌ای به مخاطب یاد می‌دهد که موجودی القاشده و مانند یک خمیربازی نباشد تا هر فردی بتواند شکل و شمایلی به افکار و عقاید وی بدهد. قدم اول سواد رسانه‌ای یاد دادن به افراد برای تمییز دادن اخبار درست و نادرست است. درواقع افراد بایستی اول جنس اخبار و اطلاعات را به‌خوبی درک کنند و سپس درباره آن نظر بدهند. در دنیایی که ابزار وسایل جمعی و رسانه‌ای بسیار جلوتر از رسانه‌ها در حال پیشرفت هستند و اغلب رسانه‌ها متأثر از این ابزار خود را تغییر می‌دهند و حتی رسانه‌های جدید از دل این ابزار اطلاع‌رسانی به‌وجود می‌آید، قطعاً منابع غیرموثق خبری نیز شکل می‌گیرند که می‌توانند به تولید «فیک‌نیوز» بپردازند.

فضای پیچیده و هزارتوی مجازی نیز سبب شده تا تولید فیک‌نیوز بسیار آسان‌تر و متعاقب آن سریع‌تر صورت گیرد. همچنین انفجار اطلاعات نیز سبب شده است که کسب مهارت سواد رسانه‌ای بسیار حائز اهمیت شود. روزانه افراد در معرض بمباران شدید اخبار و اطلاعات قرار دارند. حالا با پدیده اخبار جعلی و فیک نیز این بمباران اطلاعاتی تبلیغاتی بیشتر و بیشتر شده است.

افراد بایستی در این خصوص بدانند مطالبی که در دسترس آنان قرار می‌گیرد، چه جنس و ماهیتی دارد. ممکن است این اطلاعات صرفاً تبلیغاتی اما در قالب اخبار روزانه ارائه شود. شاید فردی که مطلبی را می‌خواند درون‌مایه‌اش طنز بوده اما حاوی مطالب سیاسی اجتماعی روز باشد. بنابراین سواد رسانه‌ای در دنیای امروز با وجود فضای مجازی پیچیده، ابزار و وسایل جمعی در حال پیشرفت و چند وجهی و جا مانده رسانه‌ها در این روند از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار است.

سواد رسانه‌‌ای تنها یک مهارت فردی نیست/ وظیفه رسانه‌ها و مسئولان در بالابردن سواد رسانه‌ای افکارعمومی

اما سواد رسانه‌ای تنها مهارتی فردی نیست که مخاطبان برای کسب و بالابردن آن تلاش کنند؛ بلکه فضای رسانه‌ای و مسئولان نیز بایستی برای رسیدن به آن از هیچ کاری فروگذاری نکنند. در همین باب موضوع بازداشت سرشبکه آمدنیوز که با یک عملیات توسط اطلاعات سپاه دستگیر شد، یکی از موارد جالب توجه است.

آمدنیوز که یکی از فیک‌نیوزهای ضدانقلاب بود، توانست با این مزیت که اخبار افشاگرانه تولید و منتشر می‌کند برای خود نامی دست و پا کند. این رسانه توسط یکی از فرزندان مسئولان گذشته که در حوزه فرهنگی فعالیت داشت، راه اندازی شد. «نیما (روح‌الله) زم» که سرشبکه این وب‌سایت ضدانقلاب بود، حتی در زمانی این نکته را مطرح کرد که اصلاً ارتباطی به این شبکه ندارد؛ اما وقتی بازداشت شد، خبر دستگیری وی روی کانال تلگرامی آمدنیوز منتشر شد تا به‌خوبی محرز شود که وی سرشبکه همین وب‌سایت ضدانقلاب بود.

آمدنیوز رسانه‌ای بود که بعضاً به سبب همین عدم شکل‌گیری سواد رسانه‌ای صحیح و شفافیت رسانه‌ای در داخل کشور مورد توجه قرار گرفت. در همین باب با دستگیری روح‌الله زم این امیدواری وجود دارد که با افشاگری درباره پشت پرده این شبکه ضدانقلاب ماهیت تشکیل چنین رسانه‌هایی مشخص شود.

درواقع هر چقدر جزئیات تشکیل این شبکه برای افکارعمومی آشکار شود، می‌توان امیدوار بود بیشتر در جهت بالابردن سواد رسانه‌ای عمومی قدم برداشته شده است. تنها کشف و انهدام باند و شبکه‌های رسانه‌ای فیک راهکار مقابله با چنین مواردی نیست و بایستی برای عدم اعتماد مخاطبان به چنین فیک‌نیوزهایی قدم اساسی برداشته شود.

بنابراین اگر این سئوال را طرح کنیم که چه لزومی دارد که جزئیات پروند شبکه آمدنیوز افشا و برای افکارعمومی شفاف‌سازی شود، یکی از موارد مهمی که در پاسخ به این سئوال بایستی مطرح شود، در جهت بالابردن سواد رسانه‌ای جامعه است. امروز عطش افکار عمومی در اطلاع یافتن از پشت پرده ماجرای آمدنیوز نیز بسیار بالاست و بستر ایجاد سواد رسانه‌ای نیز در این حوزه کاملا مهیاست.

افشای جزئیات این پرونده و اینکه شبکه آمدنیوز با چه کسانی ارتباط داشته است و تحت حمایت سرویس‌های جاسوسی بیگانه بوده است خودش جزئی از فرایند بالابردن سواد رسانه‌ای جامعه است.

از سوی دیگر هر چقدر سواد رسانه‌ای جامعه بالاتر برود هم قطعاض در آینده کمتر این نوع شبکه‌هایی که از فیک‌نیوزها و اخبار جعلی برای جذب مخاطب استفاده می‌کنند، مورد استقبال قرار می‌گیرند.

انتهای پیام/4076/پ