اصلاح‌طلبان در ایستگاه پاستور از قطار دولت پیاده می‌شوند؟

گروه سیاسی خبرگزاری آنا-محمدعلی حسن‌نیا؛ بر کسی پوشیده نیست که حسن روحانی در انتخابات ریاست‌جمهوری سال 92 و 96 با حمایت‌های مستقیم مرحوم هاشمی‌ رفسنجانی و سید محمد خاتمی توانست به پاستور راه یابد.

این موضوع زمانی آشکارتر می‌شود که هاشمی رفسنجانی در دیدار سال 95 خود با برخی از فعالان سیاسی کشور به این نکته تأکید کرده بود که حسن روحانی تنها سه درصد رأی داشت و حمایت‌های او و کنار کشیدن محمدرضا عارف، نماینده جریان اصلاحات میزان آرای روحانی را به 50.7 درصد رساند.

خاتمی هم که هشت سال ریاست دولت اصلاحات را برعهده داشت در فیلم‌های انتخاباتی از روحانی حمایت کرده و از مردم می‌خواهد به وی رأی دهند، حتی رئیس دولت اصلاحات در سال 1392 پا را از این فراتر نهاد و با مرقومه‌ای از عارف خواست از صحنه انتخاباتی کنار بکشد تا با یک کاندیدا و آن هم روحانی انتخابات ریاست‌ جمهوری ادامه یابد.

پرزیدنت مورد علاقه اصلاح‌طلبان و طیف کارگزاران که نزدیک به هاشمی رفسنجانی هستند، وعده‌های زیادی به مردم از موضوعات اقتصادی تا سیاسی ارائه کرد و قول داد در بازه‌های سه ماه و 6 ماه و 100 روزه تمام وعده‌های خود را در کوتاه‌مدت و بلندمدت به سرانجام برساند و در پایان دولت یازدهم به مردم بگویید که چه‌کارهای انجام داده است.

ماحصل اصلاح‌طلبان در دولت اول روحانی برای دو طرف بسیار مطلوب بود. آنها توانستند مهره‌های زیادی از جریان خود را وارد کابینه و مسئولیت‌های حساس دولت کنند. معاون اول رئیس‌‌ جمهور، معاون پارلمانی ریاست‌ جمهوری، وزرای علوم، نفت، بهداشت، تعاون و کار، راه و شهرسازی، صنعت، معدن و تجارت، رئیس سازمان برنامه و بودجه، رئیس سازمان استخدامی کشور، معاون زنان و خانواده رئیس‌جمهور، دبیر ستاد هماهنگی اقتصادی، دبیر شورای عالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی، رئیس کل بانک مرکزی و وزیر امور خارجه و تیم مذاکره‌کننده ایران در مسائل هسته‌ای از جمله اصلاح‌طلبان و طیف نزدیک به آنها بودند.

دولت روحانی از ابتدا رسیدن به سکان ریاست‌ جمهوری تمام مسائل اقتصادی، اجتماعی و سیاسی کشور را به مذاکرات هسته‌ای گره زد و این توقع را در منظر اجتماعی و جامعه ایران پدید آورد که با مذاکره می‌توان تمام مشکلات کشور را حل کرد. در این مسیر که پیش‌روی روحانی بود، اصلاح‌طلبان حمایت جدی از وی کردند. آنها با روزنامه‌های زنجیره‌ای و توسط برخی شبکه‌های اجتماعی در فضای‌ مجازی بسیار کوشیدند که نشان دهنده تمام راه‌حل کشور در مذاکره با آمریکاست. در همین چارچوب بود که بسیاری از استادان دانشگاهی حامی اصلاحات در نامه‌های متعددی به رئیس‌جمهور و حتی رهبر انقلاب خواستار مذاکره با آمریکا شده بودند.

در دور دوم انتخابات ریاست‌جمهوری سال 96، مرحوم هاشمی رفسنجانی در قید حیات نبود و در زمان تمرین شنا دیده از جهان گشود! به‌همین دلیل محمد خاتمی و تمام جریان اصلاحات بدون هیچ ملاحضه‌ای پشت سر روحانی ایستادند و حتی افرادی مانند کرباسچی که شاخص اصلاح‌طلبان محسوب می‌شود، خودش را تضمین دولت او اعلام کرد.

بعد از دو سال مذاکره مستقیم و در برخی از شرایط غیرمستقیم با آمریکا پرونده هسته‌ای ایران به نتیجه رسید و روحانی هم در 23 تیرماه سال 1394 در برنامه‌ای زنده تلویزیونی به مردم این وعده را داد که تمام تحریم‌های یک‌جانبه غرب علیه ایران از همان روز اول توافق «لغو» می‌شود. بعد دو سال از مذاکرات هسته‌ای و اردیبهشت سال 1396 تحریم‌های آمریکا کم نشد و مشکلات معیشتی نیز برای مردم دوچندان گشت. در انتخابات ریاست‌ جمهوری همان سال دوباره اصلاح‌طلبان به قمار سیاسی دیگری دست زدند و باز از روحانی حمایت کردند. این‌بار هاشمی رفسنجانی در قید حیات نبود و در زمان تمرین شنا دیده از جهان گشود! به‌همین دلیل محمد خاتمی و تمام جریان اصلاحات بدون هیچ ملاحظه‌ای پشت سر روحانی ایستادند و حتی افرادی مانند کرباسچی که شاخص اصلاح‌طلبان محسوب می‌شود، خودش را تضمین دولت او اعلام کرد.

با پیروزی روحانی در سال 96 عیش آنها کامل شد. ولی قصه اصلی آنها از همان سال و ابتدای سال 97 شروع شد. با ایجاد مشکلات اقتصادی در کشور اصلاح‌طلبان سعی کردند خودشان را از دولت جدا بدانند و دیگر سرمایه خود را در بانک دولتی‌ها نریزند. برخی از پروژه کلید از روحانی صحبت کرده و بعضی دیگر نقد همراه با حمایت را سرلوحه کار خود دانستند.در همین مورد و برای واکاوی این موضوع با برخی از چهره‌های اصولگرا و اصلاح‌طلبان به گفتگو نشستم تا علت این مورد را جویان شویم.

علی بختیاری، قائم‌مقام حزب اصلاح‌طلب ندای ایرانیان درباره صحبت‌های اخیر که محمد خاتمی در نقد شرایط موجود داشت و اینکه وی گفته بود دیگر نمی‌تواند از مردم بخواهد که به کاندیدای مورد نظر اصلاح‌طلب در انتخابات رأی دهند، گفت: « اصلاح‌طلبان خواسته یا ناخواسته از روحانی در انتخابات ریاست‌ جمهوری  سال ۹۶ و ۹۲ حمایت کردند و باید پاسخگوی مشکلات دولت هم باشند».

او در ادامه به این نکته نیز اشاره کرد که اصلاح‌طلبان نمی‌توانند خودشان را از دولت منفک کنند و اینکه حمایت جریان اصلاح‌طلب و محمد خاتمی در دور اول و دوم انتخابات ریاست جمهوری از روحانی منجر به پیروزی وی شد؛ بنابراین ما در دولت سهیم بودیم.

عضو شورای مرکزی حزب اصلاح‌طلب ندای ایرانیان: اصلاح‌طلبان نمی‌توانند خودشان را از دولت منفک کنند و اینکه حمایت جریان اصلاح‌طلب و محمد خاتمی در دور اول و دوم انتخابات ریاست جمهوری از روحانی منجر به پیروزی وی شد؛ بنابراین ما در دولت سهیم بودیم.

این فعال سیاسی و جوان اصلاح‌طلب در پاسخ به این پرسش که منظور از نقدهای اخیر خاتمی به اصلاح‌طلبان و نامه‌ای زیباکلام به وی درباره که اینکه اصلاحات فاقد استراتژی است، می‌گوید: «پشتوانه سیاسی دولت جریان اصلاح طلب بوده و بخش بسیار بزرگی از جامعه به‌دلیل مقبولیت انتخاباتی و گفتار خاتمی به روحانی رأی دادند و  اصلاح‌طلبان و دولت از هم جدا نیستند و این دو در انتخابات ریاست‌‌ جمهوری و مجلس شورای اسلامی با هم ائتلاف کردند».

گفتنی است؛ محمد خاتمی، رئیس دولت اصلاحات در دیدار با اعضای فراکسیون امید مجلس شورای اسلامی گفته بود: «دیگر خیلی سخت است که به مردم بگوییم، بیایید رأی بدهید. آیا فکر می‌کنید در دور آینده انتخابات به حرف من و شما مردم پای صندوق‌ها خواهند آمد؟ بعید می‌دانم!»

برای جستجوی بیشتر درباره اینکه اهداف سیاسی اصلاح‌طلبان برای جدایی خودشان از دولت روحانی با حمیدرضا ترقی، مسئول سیاسی حزب مؤتلفه اسلامی صحبت کردیم. او به خبرنگار آنا گفت: «اصلاح‌طلبان تنها راه مدیریت کشور را مذاکره با غرب و اتکا به خارج از کشور می‌دانند».

این فعال سیاسی اصولگرا صحبت‌های و نقدهای جدی اصلاح‌طلبان به دولت که از ابتدای سال 97 باب شده است را نشانه به بن‌ بست رسیدن آنها در مدیریت کشور می‌داند و دلیل روشن این موضوع را اعتراف به شکست خاتمی در دیدار با فراکسیون امید مجلس عنوان می‌کند.

بر اساس این گزارش، صادق زیباکلام هم در نامه‌ای سرگشاده به رئیس دولت اصلاحات درباره اشتباهات استراتژی آنها سخن به میان آورده بود. وی نوشته است: «در این که اصلاح‌طلبان بخش قابل ‌توجهی از محبوبیت‌شان را از دست داده‌اند تردیدی نیست. بسیاری از اقشار تحصیل‌کرده و جوان‌تر مدت‌هاست این باور را که انتخابات می‌تواند تغییری به وجود آورد از دست داده‌اند. مع‌ذلک بسیاری از آن‌ها در دو انتخابات ۹۴ و ۹۶ به اصرار و ترغیب اصلاح‌طلبان شرکت کردند؛ اما عملکرد فراکسیون امید و از آن بدتر عملکرد آقای روحانی سبب شده که آن‌ها دیگر در انتخابات شرکت نکنند».

ترقی: اصلاحات می‌داند، مذاکره با آمریکا جواب نداده است و در برجام غربی‌ها به آنها رودست زده‌اند.

صادق زیباکلام: بی‌هویتی جریان اصلاحات را نه می‌توانیم بر گردن اصول‌گرایان، نه روحانی، نه شورای نگهبان و نه نظارت استصوابی  بیفکنیم.

ترقی در رابطه یا همین اظهارنظرها اصلاح‌طلبان در مورد دولت روحانی نیز اعلام کرد: « به باور بنده حرف‌های آنها بیشتر اعتراف به شکست بوده و آنها می‌دانند که گرایش به غرب در کشور جواب نداده و آمریکا هم در برجام به اصلاح‌طلبان رو دست زده است».

گفتنی است؛ صادق زیباکلام که هنوز امید به دولت روحانی دارد در ادامه نامه خود حمله تندی به جریان اصلاحات کرد و نوشته بود: «بی‌هویتی جریان اصلاحات را نه می‌توانیم بر گردن اصول‌گرایان بیفکنیم، نه روحانی، نه شورای نگهبان و نه نظارت استصوابی. ما هنوز نتوانسته‌ایم یک شعار استراتژیک برای اصلاح‌طلبی که به صورت شناسنامه و هویت آن درآمده باشد ایجاد نماییم».

انتهای پیام/4082/