بدرالزمان قریب الگویی برای خانم‌های جوان دانشگاهی است

به گزارش گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا، بزرگداشت بانوی ماندگار چهره زبان‌شناسی ایران بدرالزمان قریب با عنوان «بانویی میان زبان‌های خاموش» به همت سازمان اسناد و کتابخانه ملی برگزار شد.

در ابتدای این نشست «ژاله آموزگار»، پژوهشگر فرهنگ و زبان‌های باستانی، گفت: دکتر بدرالزمان قریب با خدمات فرهنگی ارزنده بر قله افتخار قرارگرفته است.

وی اظهار کرد: طی سالیانی که در دانشگاه مشغول به خدمت بوده‌ام در کنار بزرگان بسیاری فعالیت کرده‌ام که دکتر بدرالزمان قریب یکی از آن بزرگان است که علاوه بر استعداد ذاتی از کوشش و پشتکار برای طی این مسیر پرافتخار استفاده کرده است.

این استاد دانشگاه افزود: قریب به نسلی تعلق دارد که پس از دانش‌آموختگی در خارج از کشور برای خدمت به مردم و فرهنگ وطن به کشور بازگشت. زمانی که کتاب فرهنگ سغدی که یک اثر جهانی است توسط او تألیف و چاپ شد و به‌عنوان کتاب سال انتخاب شد، به خود بالیدیم که این امر مهم توسط یک بانوی ایرانی انجام‌شده است. نشر این اثر فرصت مناسبی بود تا بگوییم مرزهای سیاسی با مرزهای فرهنگی متفاوت است.

وی در ادامه با بیان اینکه قریب به‌جز کتاب فرهنگ سغدی، آثار ماندنی دیگری در کارنامه خود دارد گفت: ما همه بازیگران فیلم‌های زندگی‌مان هستیم. از لحظه ورود به جهان تا لحظه‌ای که با واپسین دم جان به جان‌آفرین تقدیم می‌کنیم. ما می‌توانیم هنرپیشه خوبی باشیم با نقش‌های مثبت و این بازیگر نقش مثبت است که می‌تواند در این جهان تأثیرگذار باشد. بدرالزمان قریب در فیلم‌نامه زندگی‌اش نقش بازیگر بسیار مثبت بود و بیهوده نگذشت.

در ادامه این نشست «زهره زرشناس» زبان‌شناس، ایران‌شناس و باستان‌شناس درباره بدرالزمان قریب گفت: از سازمان اسناد و کتابخانه ملی و در رأس این مجموعه فرهنگی دکتر اشرف بروجردی به خاطر برگزاری جلسات بسیار در حوزه علم و ادب و فرهنگ تحسین می‌کنم.

وی افزود: زمانی که بدرالزمان قریب نخستین کرسی زبان سغدی را در دانشگاه تهران آغاز کرد که تقریباً هیچ‌کس از این حوزه آگاهی نداشت. اما پس از مدتی افراد زیادی با همت قریب در این حوزه شروع به فعالیت کردند.

وی در ادامه با بیان اینکه بدرالزمان قریب تألیفات فراملی دارد گفت: تا امروز هنوز پژوهشی ندیده‌ام که درباره زبان سغدی باشد و ارجاعی به کتاب ایشان نداشته باشد.

این زبان‌شناس افزود: گرچه دو فرهنگ سغدی دیگر بعد از کتاب ایشان توسط ایران‌شناسان غربی تألیف شده است اما همچنان این کتاب به دلیل جامعیت جایگاه ویژه‌ای در نزد پژوهشگران دارد. او همه پژوهش‌های این حوزه را در یک جلد گردآوری کرده و به‌صورت گنجینه‌ای در اختیار همه قرار داده است.

وی در ادامه گفت: بدرالزمان قریب از زمان حضور در دانشگاه تا امروز دانشجویان بسیاری را تربیت‌کرده است که بسیاری از شاگردان او امروز در حال تدریس در دانشگاه‌های مختلف هستند.

زرشناس در ادامه درباره جهت‌بخشی به پژوهش‌های علمی و هدایت آن‌ها در نهادها و سازمان پژوهشی در کشور توسط بدرالزمان قریب گفت: بیش از ۴۰ سال است که او عضو هیئت‌علمی دانشگاه شیراز و در دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران حضور داشته است با نهادهای پژوهشی و علمی کشور همکاری دارد.

وی افزود: او از سال ۷۷ عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی است و مدیریت گروه‌های مرتبط با حوزه زبان‌شناسی را در اختیار داشته است. همچنین او عضو شورای علمی دایره المعارف بزرگ اسلامی نیز است.

زرشناس گفت: از جنبه تأثیرگذاری قریب می‌توان به پژوهش‌های او در زبان سغدی اشاره کرد که مانند مبدع بوده است. علاوه بر واژه‌نامه سغدی مقالات متعددی به زبان‌های مختلف داشته که نکات بسیاری درباره مسائل ریشه‌شناختی و زبان‌های ایرانی باستان نوشته است.

این زبان‌شناس گفت: او نمونه درخشانی از فرهیختگانی است که زندگی‌اش را به‌طور کامل وقف علم کرده است. امروز که کیفیت علمی در سیطره کمی گرایی به حاشیه رانده‌شده، وجود چنین اساتیدی می‌تواند الگویی برای نسل جوان باشد.

وی تأکید کرد: یکی از عوامل توسعه جوامع موکول به آن است که جوانان از چنین شخصیت‌هایی به‌عنوان الگوی مرجع بیاموزند و از این طریق  تکان‌های علمی در حوزه‌های مختلف علمی به وجود آورند.

در ادامه نشست «مجتبی منشی‌زاده» زبان‌شناس و دانشیار دانشگاه علامه طباطبایی درباره ویژگی‌های شخصیتی بدرالزمان قریب گفت: از سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران برای برگزاری این مراسم بزرگداشت برای فردی که من و بسیاری دیگر از دانشجویان این سرزمین وام‌دار او هستیم تجلیل می‌کنم.

وی گفت: آشنایی من با دکتر بدرالزمان قریب به سال ۱۳۶۳ و دوران دانشجویی‌ام بازمی‌گردد. از همان روزها نکته‌ای که توجه من و سایر دانشجویان را جلب می‌کرد شیوه تدریس او در کلاس بود که با دقت و نظم خاص و حتی گاهی با سختگیری همراه می‌شد.

منشی‌زاده گفت:  در آن دوره کسی به‌جز ایشان تدریس زبان سغدی را بر عهده نداشت و دوران دانشجویی ما با او همراه بود.در ادامه این مسیر نیز پایان‌نامه خودم را با عنوان حکایت‌های سغدی و تأثیر آن در ادبیات پس از اسلام را به کمک قریب انجام دادم.

منشی‌زاده گفت: یکی از ویژگی‌هایی که دکتر قریب در طول مدت نگارش پایان‌نامه به من آموخت آوانوشت صوت‌های سغدی بود.

دانشیار دانشگاه علامه طباطبایی گفت: او روحیه خوش و همگامی با همه دانشجویان داشت. در طول مدت نگارش پایان‌نامه‌ام شاید بیش از ۱۰ بار به سراغ کتابخانه شخصی او رفتم و هر بار با روی باز از من و سایر دانشجویان پذیرایی می‌کرد.

در ادامه نشست غلامعلی حدادعادل، رییس فرهنگستان زبان و ادب فارسی گفت: از سازمان اسناد و کتابخانه ملی و دکتر اشرف بروجردی تشکر می‌کنم که این برنامه را به‌پاس خدمات ارزشمند دکتر بدرالزمان قریب برگزار کردند. اهمیت این جلسه به این دلیل است که خود دکتر قریب حضور ندارند و این جمع نشان‌دهنده وابستگی به گوهر شخصیت اوست.

رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی افزود: بیش از ۵۲ سال پیش با نام بدرالزمان قریب آشنا شدم. در آن دوره در شیراز من یک معلم فیزیک بودم و او هم‌زبان فارسی درس می‌داد و گاهی اسم او را بر روی اتاقی که در آن حضور داشت می‌دیدم و گاهی هم خود او را در رفت‌وآمدها دیده بودم.

حدادعادل گفت: او یک نمونه دانشمند ایرانی است که با همت بسیار زبان‌های باستانی را از خارج کشور به داخل آورد. سالیان دورتر این محققان خارجی بودند که بر روی زبان‌های باستانی ایرانی کار می‌کردند و ایرانیان دانشجو بودند اما امروز این‌گونه نیست.

بدرالزمان قریب به یک خاندان بزرگ از منطقه گرکان استان مرکزی تعلق دارد. او یک خانم متواضع و مهربان بود؛ هیچ‌وقت دچار کبر و غرور نشد.

رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی افزود: قریب می‌تواند یک الگو برای خانم‌های جوان دانشگاهی باشد. همه دختران ما باید خانم قریب را بشناسند و از او الگوبرداری کنند و همه وجودشان را وقف علم کنند.

او افزود: شأن سازمان اسناد و کتابخانه ملی این است که از افراد در طراز ملی تقدیر کند و از این بابت می‌توان از مسئولان تشکر کرد.

در پایان نشست نیز تابلوی مزین به تصویر بدرالزمان قریب در تالار مشاهیر مطالعات زنان سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران نصب شد.

بدرالزمان قریب در حال حاضر عضو فرهنگستان زبان و ادب فارسی و مدیر گروه گویش‌شناسی است. دکتر بدرالزمان قریب در همایش دوم جزو چهره‌های ماندگار ایران شناخته شد.

انتهای پیام/4104/