تحلیل‌گر مسائل بین‌الملل:
دوران حکم‌فرمایی دلار رو به افول است
یک کارشناس مسائل بین‌الملل تصریح کرد حاکمیت دلار آمریکا دیگر آن صلابت سابق خود را ندارد و باید بپذیریم که دوران حکم‌فرمایی دلار در حال نزول است.
گروه بین‌الملل خبرگزاری آنا، خیزش احزاب ملی‌گرا در جهان و تأکید دونالد ترامپ بر این موضوع که ملی‌گراست موضوع گفتگو با دکتر رضا سیمبر، عضو هیئت علمی دانشگاه گیلان است تا با او درباره سیاست‌های رئیس‌جمهور آمریکا و تأثیر آن بر مناسبات بین‌المللی به گفتگو بنشینیم.
*دونالد ترامپ سیاست هجومی علیه بسیاری از متحدان و حتی رقبای آمریکا را برگزیده است؛ به نظر شما اتخاذ این رویکرد به چه دلیلی اعمال می‌شود؟
سیاست آمریکای امروز، ناشی از تفکری است که دونالد ترامپ در پیش گرفته که خود این موضوع، در وعده‌های انتخاباتی وی در دوران رقابت‌های انتخاباتی ریاست جمهوری 2016 ریشه دارد. باید این نکته را مدنظر داشته باشیم که شعار انتخاباتی «اول آمریکا» که توسط ترامپ مطرح شد، توانست با اقبال خوبی مواجه شود و حالا زمان آن است که این وعده محقق شود. رئیس‌جمهور آمریکا نیز از همان ابتدای شروع به کار، این سیاست را به پیش برد و اعمال تعرفه تجاری و همچنین خروج از پیمان‌های چندجانبه را باید در این راستا در نظر گرفت.
سیاست‌هایی را که دونالد ترامپ اعلام می‌کند، می‌توان بازگشت به عرصه سیاست‌های وستفالی* و مخالفت با جهانی‌شدن دانست. از مصادیق گفتمان ضدجهانی‌شدن ترامپ، می‌توان به خروج واشنگتن از یونسکو، انتقاد از سازمان تجارت جهانی (WTO)، لغو پیمان‌نامه‌های تجاری و اخیراً هم تهدید به خروج از پیمان منع تولید موشک‌های میان‌برد هسته‌ای اشاره کرد.
به بیان دیگر، دنیای ما دنیای جهانی‌شدن نیست و پدیده مرزها و هویت ملی هنوز در دنیا موردپسند است و علی‌رغم آنچه دهه‌ها در شعارها مطرح می‌شد، باید گفت که مردم جهان به دنبال سیاست ملی‌گرایی (ناسیونالیسم) و اولویت‌بخشی به منافع ملی هستند. ازاین‌رو رئیس‌جمهور آمریکا با اتخاذ این نوع سیاست تهاجمی، در حال بازسازی این کشور از درون است.
*با توجه به اینکه سیاست تهاجمی دونالد ترامپ باعث نگاه منفی مردم جهان به آمریکا شده است، این روند چه میزان می‌تواند در کاهش قدرت نرم کاخ سفید در آینده مؤثر باشد؟
آمریکایی‌ها قدرت هژمونی بالایی در عرصه اقتصاد و نظامی-امنیتی دارند، هرچند این موضوع در مقایسه با دوران جنگ سرد دچار افت شده است. درباره مبحث قدرت نرم نیز باید گفت که تلقی‌های مختلفی از این موضوع در مفاهیم روابط بین‌الملل وجود دارد؛ اما با توجه به زیرساخت‌هایی که در مؤلفه‌های نظامی و اقتصادی که پیش‌تر ذکر آن رفت، هنوز آمریکا از این منظر هم پرنفوذ است. در کنار این موضوع باید توجه داشته باشیم که در اردوگاه غرب نسبت به سیاست‌های دونالد ترامپ سیاست تعارض پیش آمده است و به‌خصوص، کشورهای اروپایی این نوع رفتار آمریکا را نمی‌پسندند. این موضوع برای کشورمان هم فضایی ایجاد کرده است که بتواند در اردوکشی مقابل آمریکا، موقعیتی ممتاز برای فعالیت و بازی سیاسی داشته باشد.
البته در کوتاه‌مدت با توجه به گزینه‌های پیش روی آمریکا نمی‌توان گفت که این کشور دچار افت هژمونیک در بحث قدرت نرم خواهد شد. البته این موضوع در صورت تداوم، مشخصاً تأثیر نامطلوب خود را خواهد گذاشت و باید دید که چقدر در داخل آمریکا این روند پیگیری خواهد شد و اجازه آزادی عمل خواهد داشت.
*پیش‌بینی شما از انتخابات جاری میان‌دوره‌ای کنگره آمریکا چیست؟
در حال حاضر باید به مؤسسه‌های نظرسنجی‌های آمریکایی رجوع کرد که از قضا بسیار دقیق هستند و برون‌داد حقایق در مطابقت با نتیجه آن‌هاست. رقابت بسیار نزدیکی بین دو حزب عمده در جریان است. در حال حاضر در کنگره، دموکرات‌ها وضعیت بهتری دارند و در مقابل، جمهوری‌خواهان گوی سبقت را در سنا ربوده‌اند. روند انتخابات جاری، اندکی در ادامه سیاست‌های دونالد ترامپ مهم خواهد بود، به‌طوری‌که اگر افکار عمومی سیاست‌های وی را قبول و به حزب جمهوری‌خواه رأی دهند ما شاهد ادامه همین نوع سیاست در آمریکا خواهیم بود.
*سیستم سوئیفت بدون دلار را که اروپایی‌ها مطرح و بعضی از کشورها هم از آن استقبال کرده‌اند چگونه ارزیابی می‌کنید و آیا می‌توان گفت که این اقدام به سیادت دلار بر بازار مالی جهان خاتمه خواهد داد ؟
حاکمیت دلار آمریکا دیگر آن صلابت سابق خود را ندارد. باید بپذیریم که دوران حکم‌فرمایی دلار در حال نزول است. روند آغازشده جاری بسیار اتفاق خوبی است که به‌خصوص کشورمان می‌تواند از آن به‌خوبی استفاده کند. اتحاد ایران، چین، روسیه و ترکیه در این زمینه و همکاری با اتحادیه اروپا بسیار خوب است و افزون بر اینکه می‌تواند منافع ما را برآورده کند، قادر است بر حکم‌فرمایی دلار بر اقتصاد بین‌الملل نیز پایان دهد. همیشه بخشی از زورگویی‌های آمریکا در حوزه دلار بوده است که اگر سیستم جدید موفق شود، می‌توان گفت شاخ دلار هم خواهد شکست.
*مقابله آمریکا با چین و درگیری‌های این دو کشور در دریای چین جنوبی را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
اختلاف آمریکا و چین بعد از انقلاب چین و قضیه تایوان بوده است و می‌توان گفت که نوعی رجزخوانی میان دو کشور وجود داشته و دارد. دریای چین جنوبی فضایی همچون دوران جنگ سرد دارد و با توجه به توان نظامی، سیاسی و اقتصادی چین و گرفتاری‌های آمریکا در فضای بین‌الملل، بعید می‌دانم دامنه این درگیری گسترش یابد.
**وستفالی یا دوران دولت-ملت به 1648 و پایان دوران جنگ‌های مذهبی در اروپا گفته می‌شود که دوک‌نشین‌های کوچک اروپایی از زیر کنترل کلیسای کاتولیک رم یا به‌اصطلاح کلیسای رومن-ژرمن خارج شدند و کشورهای مستقلی را بنا نهادند. در این دوران برای اولین بار در تاریخ اروپا بحث دولت‌های ملی مطرح شد و دیگر خبری از سیادت پاپ بر سراسر اروپا نبود.
انتهای پیام/4093/پ
انتهای پیام/
