تجدیدنظر در روش‌ها و محتوای نمایشگاه قرآن برای جذب مخاطبان/ آغاز نمایشگاه قرآن از 30 اردیبهشت‌ماه

به گزارش خبرنگار گروه فرهنگی خبرگزاری آنا، عبدالهادی فقهی‌زاده در نشست خبری بیست و ششمین نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم، با اشاره به توجه ویژه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به قرآن و مباحث دینی اظهار کرد: مقدمات اجرایی و سیاست‌گذاری در ارتباط با بیست و ششمین دوره نمایشگاه از روز اول دی ماه 1396 با تشکیل مجامع متعدد مشورتی آغاز شد و پس از آن با تشکیل شورای برنامه‌ریزی نمایشگاه و شورای سیاست‌گذاری توانستیم همراهی برجستگان حوزه فرهنگ و فرهنگ دینی و قرآنی را داشته باشیم و داعیه مشورتی و سیاست‌گذاری را گسترش دهیم.

نمایشگاه با شعار «قرآن چلچراغ هدایت»

وی با بیان این‌که با مشورت توانستیم از سلایق گوناگون آگاهی پیدا کنیم در ادامه اعلام کرد: بیست و ششمین دوره نمایشگاه با شعار «قرآن چلچراغ هدایت» برگزار می‌شود. این شعار متناسب با چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی به عنوان نقطه عطف تحول نگرش به فرهنگ دینی و آموزه‌های استکبار ستیزانه است.

معرفی اهداف و سیاست‌ها

وی در معرفی اهداف و سیاست‌های نمایشگاه اظهار کرد: تغییراتی در اهداف و راهبردهای نمایشگاه ایجاد کردیم که در شورا به تصویب رسید. این اهداف شامل تامین و ارتقای باورهای قرآنی در جامعه، توسعه و ترویج فرهنگ و معارف قرآن و عترت، جهت‌دهی به جریان تولید آثار و محصولات قرآن و عترت، گسترش گفتمان قرآنی نظام جمهوری اسلامی در جهان امروز است.

فقهی‌زاده ادامه داد: اگر چه عنوان نمایشگاه در طول سال‌ها یکسان بوده ولی در شوراهای متعدد شاهد بودیم که بزرگان دینی تاکید بر لزوم توجه همگرا به مفاهیم قرآن و عترت و دوری از افراطی‌گری را داشته‌اند و با اتحاد اسلامی می‌توان این میراث را در قامت فاخر و همگرا به مخاطبان معرفی کرد که این امر در این دوره نمایشگاه مورد توجه است.

وی در خصوص سیاست‌های اصلی نمایشگاه تصریح کرد: توجه به منویات قرآن، حضرت امام خمینی و مقام معظم رهبری به ویژه به ترویج سبک زندگی اسلامی، تاکید بر ضرورت ترویج قرآن در فضای خانواده و آثار معنوی و تربیتی و اخلاقی آن، جلب مشارکت حداکثری از بخش خصوصی فعالان- نخبگان در سطح ملی و بین‌المللی، توجه خاص به استفاده از فضای مجازی در رسانه‌های نوین، توجه ویژه به عنصر هنر در تبیین و انتقال آموزه‌های قرآن و عترت، اولویت‌بخشی به مخاطب کودک و نوجوان، توجه به محوریت قرآن و عترت در جهت تقویت امت اسلامی، اهتمام ویژه به اقتصاد و فرهنگ در جهت اقتصاد مقاومتی و خوداتکایی نهادها و بخش‌های مردم نهاد از سیاست‌های نمایشگاه است.

نمایشگاه برآیند یک جشنواره عمومی و همگانی

وی تاکید کرد: ما نمایشگاه را یک جشنواره ملی سراسری جمهوری اسلامی تلقی می‌کنیم که منحصر به چند روز و چند هفته نیست بلکه برآیند یک جشنواره عمومی و همگانی است که در آن سعی می‌شود نهادها و موسسات مردمی قرآنی را درگیر کنیم و تشکل‌های صنفی و سازمان‌های دولتی و نظامی را با خود همراه کنیم.

فقهی‌زاده ادامه داد: این نمایشگاه مخصوص وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیست بلکه برآیند توجه ویژه مردمی و عمومی به قرآن کریم است که با حمایت خاص دولت جمهوری اسلامی برپا می‌شود.

نمایشگاه فرصتی برای عرضه آثار فاخر قرآنی است

وی در اشاره به دیگر شاخصه‌های این دوره نمایشگاه بیان کرد: حدود و ابعاد گسترده‌ای که نمایشگاه دارد فرصت مغتنمی برای عرضه آثار فاخر قرآنی است که با توجه به اهمیت نگریستن به هنر به عنوان ابزار کارگشا و نافذ رنگ هنر دارد. یکی از شاخصه‌های قرآن این است که جریان‌سازی کند و در حوزه فرهنگ دینی ایرانی اسلامی، سرمنشا فعالیت‌ها و درخشش استعدادهای گوناگون باشد. از شاخصه‌های مهم‌ترین و بزرگترین رویداد عمومی و همگانی قرآن در طرح ملی این نمایشگاه است که از حیث تنوع رشته‌ها و گستره مخاطبان حائز اهمیت است. نگاه به نمایشگاه قرآن به عنوان کلان پروژه فرهنگی قرآنی اقتضاعاتی دارد که یکی از آنها برای موثر بودن، راهگشا بودن و کمک به ماندگاری آثاری که می‌آفریند، است بنابراین باید نگاه برنامه‌ای داشته باشیم ویتحول گرایی را در محتوا و روش مد نظر قرار دهیم.

رئیس بیست و ششمین نمایشگاه قرآن کریم گفت: دومین اقتضاء لزوم مشارکت نهادهای مردمی و تشکل‌های صنفی است و ما معتقد هستیم نمایشگاه متعلق به همه است و هیچ گونه محدودیتی به اینکه برای پایتخت باشد یا مخصوص به گرایش، سلایق خاصی باشد، نیست. این نمایشگاه برای تمام قومیت‌ها و مذاهب و تمامی استان‌ها برگزار می‌شود.

وی ادامه داد: لزوم اعاده حیثیت جنبه بین‌المللی بودن نمایشگاه است که طی چند سال‌های گذشته به دلایلی که بخشی از آن به تنگناهای زمانی و مشکلات اعتباری مربوط می‌شود، تعطیل شد. امسال با فراهم کردن زیرساخت‌ها بخش بین‌الملل را برگزار می‌کنیم.

نوآوری‌های ویژه بیست‌وششمین دوره نمایشگاه

وی درباره نوآوری‌های جدید این دوره از نمایشگاه گفت: راه‌اندازی سامانه اطلاع‌رسانی، انتشار فراخوان طرح‌ها و ایده‌های مشخص و نوآورانه، راه‌اندازی باشگاه همراهان نمایشگاه با هدف کسب نقطه نظرات و پیشنهادات، تقویت توجه به عترت در ابعاد گوناگون به ویژه در بحث غدیر، بعثت، عاشورا، امام رضا و مهدی (ع)، تقویت بخش بین‌المللی به صورت خاص، تغییر نگرش به نمایشگاه از محل عرضه آثار به محلی برای جریان‌سازی فرهنگی و جهت‌دهی به فعالیت‌های گوناگون، توجه عمده به حوزه اقتصاد فرهنگ و تشویق موسسات قرآنی مردم‌نهاد با تلاش به خوداتکایی و استقلال از دولت و ارگان‌های دولتی، توجه عمده به محتوای قرآن با تشکیل حوزه‌ها و کمیته‌هایی مثل کمیته اعجاز و شگفتی قرآن و کمیته رسانه و فضای مجازی، از فعالیت‌ها برای ایجاد نوآوری بوده است.

احتمال برگزاری نمایشگاه در مصلی امام خمینی

وی درباره مدت زمان نمایشگاه نیز اعلام کرد: ما تلاش کردیم برای ایجاد مشارکت بیشتر استان‌ها و حضور متدینان دیگر شهرها و استان‌های دور دست نمایشگاه را چند روز پیش از ماه مبارک رمضان آغاز کنیم اما به خاطر نزدیکی زمانی به برگزاری نمایشگاه کتاب این امکان فراهم نشد. بر اساس برنامه‌ریزی‌هایی که تا کنون شده احتمالا نمایشگاه از چهارمین روز ماه مبارک رمضان(30 اردیبهشت‌ماه) در مصلی امام خمینی آغاز می‌شود و اختتامیه آن در شب بیستم ماه رمضان(پانزدهم خردادماه) برپا خواهد شد.

وی درباره مکان نمایشگاه بیان کرد: مکاتبات پیش از سال 97 آغاز شده اما قراردادی فی‌مابین امضا نشده است و صرفا پیش نویس‌ها رد و بدل شده اما ما امیدوار هستیم به لحاظ سهل‌الوصول بودن مصلی امام خمینی برای تردد بازدیدکنندگان این مکان به برگزاری نمایشگاه اختصاص یابد.

فرهنگ دینی اولویت بخش فروش در نمایشگاه

فقهی‌زاده درباره ساماندهی بخش فروش کتاب در نمایشگاه گفت: ما به این بخش توجه ویژه خواهیم داشت اما منطق نمایشگاه این نیست که کتاب‌هایی که 10 سال از انتشار آن گذشته را به بازدیدکنندگان ارائه کنیم ما سعی داریم کتاب‌هایی را عرضه کنیم که از نظر موضوعی و دینی ارتباطی با فرهنگ دینی داشته باشد. البته ادعیه‌هایی که با سند معتبر از ائمه روایت شده نیز در این بخش به فروش خواهد رسید.

انتشار 4 ویژه‌نامه در نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم

وی در بخش دیگری از سخنانش اعلام کرد: برای نخستین بار امسال 4 ویژه‌نامه مستقل به 4 زبان در نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم منتشر می‌شود و شامل هم بخش الکترونیکی و هم نسخ مکتوب است.

وی درباره سپردن نمایشگاه به موسسات مردم نهاد عنوان کرد: این امر نه ممکن است و نه مطلوب البته این درست است که تصمیم بگیریم کار را منحصرا دولت تصدی‌گری نکند و ما هم سعی می‌کنیم ایده‌های نو را ارائه کنیم و به آنها میدان دهیم اما مسلم است جهت‌دهی، مدیریت و راهبری را ما عهده‌دار هستیم. باید به نهادهای مردمی بخشی از کار را محول کنیم و دولت را متصدی کارهای نمایشگاه ندانیم.

وی درباره بخش بین‌الملل عنوان کرد: کشورهای عربی اسلامی عمدتا در جمهوری اسلامی ایران رایزن فرهنگی ندارند و این یک تنگنا است. ما در صدد هستیم دعوتی از سفیران کشورهای اسلامی داشته باشیم و یا منتخبی از آنها را طی دو هفته آینده دعوت کنیم و این فرصت را به وجود آوریم تا در بخش بین‌الملل فعالیت‌های جمهوری اسلامی در خدمت به ساحت قرآن را معرفی کنیم.

فقهی‌زاده درباره جذب بیشتر مخاطب اظهار کرد: ما سعی کردیم ذهن و توجه‌ها را جلب کنیم بنابراین به این نتیجه رسیدیم در دو بخش روش و محتوا تجدید نظر داشته باشیم. در بخش روش، جلوه‌های بصری را تقویت می‌کنیم و به بخش کودک توجه خاص داریم و در زمینه محتوا، استفاده از طرح‌های نوآورانه را افزایش می‌دهیم تا با شیب ملایم مخاطب بیشتری جلب کنیم، البته لزوما شلوغ بودن نمایشگاه نشانه موفقیت آن نیست بلکه ما بخشی در ارتباط با حوزه علمی را تقویت کردیم و نشست‌های تخصصی با ایجاد ظرفیت‌های نو و تجربه‌های دانشجویان و اساتید مقاطع عالی را مد نظر قرار دادیم.

معرفی بخش‌های نمایشگاه

وی درباره بخش‌های نمایشگاه بیان کرد: پشتیبانی، رسانه و فضای مجازی تبلیغ و هنر، بین‌الملل، محتوایی، دستگاه‌ها و نهادها بخش‌های نمایشگاه است و ما حدود 20 کمیته مستقل را در 6 بخش تشکیل دادیم. در پشتیبانی یک کمیته با عنوان حجاب و عفاف داریم و یک کمیته برای فروش محصولات فرهنگی، بنابراین 22 کمیته در نمایشگاه وجود دارد که تنها دو کمیته آن جنبه فروش پیدا می‌کند. نمایشگاه و برگزاری آن، اقتضاعات و منطق خود را دارد که ما را وادار می‌کند از تبدیل شدن نمایشگاه به فروشگاه پرهیز کنیم.