یافتههای رساله قرآنی برگزیده در دومین دوره جشنواره قرآنی شیخ طبرسی تشریح شد
به گزارش خبرگزاری آنا، دکتر نیره حاجیعلیان محقق برگزیده واحد علوم و تحقیقات در دومین دوره جشنواره قرآنی شیخ طبرسی در ارتباط با رساله خود، با بیان اینکه در این رساله به نواقص مبانی فلسفیِ زیربنایِ رویکردهای تربیت اخلاقی پرداخته شده است، گفت: «رویکرد مورد استفاده در این رساله، رویکرد اسلامی انسان عامل است که نگاه به انسان در آن، نگاه عاملیت است.»
وی با بیان اینکه در طرحواره انسان عامل، عمل دارای سه مبنای شناختی، گرایشی و ارادی-اختیاری است، افزود: «مبنای شناختی عمل ناظر به تصویر و تصوری است که فرد از عمل و نتایج مترتب بر آن دارد طبیعی است که این تصویر و تصور امری پویا و متحول باشد و متناسب با آن نیز میتوان گفت که مبنای شناختی عمل تغییر و تحول یافته است.»
عضو هیأت علمی واحد علوم و تحقیقات ادامه داد: «اما مبنای گرایشی عمل، به تمایلات و هیجانات فرد در مورد آن عمل اشاره دارد اعم از آنکه این هیجانها معوق به اقدام یا پرهیز باشد. مبانی ارادی اختیاری ناظر بر تصمیمگیری و گزینش فرد در مورد انجام دادن عمل است. هنگامی عمل تحقق خواهد یافت که علاوه بر وجود تصویرشناختی و هیجانهای درونی، تصمیم و انتخاب نیز در مورد آن تحقق یابد.»
وی افزود: «هر جلوه یا حالتی از انسان اعم از درونی و بیرونی که مبتنی بر سه مبنای ذکر شده باشد، عمل محسوب میشود و در غیر اینصورت نمیتوان از آن به منزله عمل آدمی سخن گفت.»
حاجیعلیان با بیان اینکه با بررسی و تحلیل آیات و روایات اخلاقی، به نتایجی دست یافتیم که بر اساس آن اخلاق به عنوان عمل اخلاقی اثبات شد، ادامه داد: «شناخت خدا به عنوان محور جهان هستی، شناخت کرامت انسانی به عنوان زیربنای اخلاق، شناخت خداوند به عنوان واضع حد و حدود، فطرت شرط لازم و ناکافی برای اخلاقی شدن، ادراک کلیت عقلانی عمل اخلاقی از جمله نتایج حاصله از این پژوهش بود. همچنین در بحث هدف تربیت اخلاقی، با روش اندراجی به مقام عبادالرحمن به عنوان هدف غایی تربیت اخلاقی دست یافتیم.»
وی با بیان اینکه در بحث اصول و روشهای تربیت اخلاقی، با استفاده از روش استنتاجی فرانکنا نیز به نتایجی دست یافتیم، افزود: «اصول غلبه بر خودمحوری هستی شناختی، ضرورت تجلی کرامت انسان در اخلاق، غلبه بر خودمحوری شناختی، تبیین محدودههای عمل اخلاقی، تعقل در باب فضایل و رذایل اخلاقی، استواری اخلاق بر نیازهای درونی انسان، مسامحت در تربیت اخلاقی، روا داشتن حق تصمیمگیری اخلاقی، از جمله این اصول بود.»
این عضو هیأت علمی واحد علوم و تحقیقات اضافه کرد: «روشهای تبیین ملاک قبولی اعمال، تکریم شخصیت، تبیین شرایط اعمال اخلاقی، بیان باطن فضایل و رذایل اخلاقی، محبت، مجازات به قدر توان، واگذاری مسئولیت اعمال اخلاقی، دوستی با صالحان، توکل و بیان قصص اخلاقی نیز ای جمله نتایج حاصل از روش استنتاجی فرانکنا بود.»
وی خاطرنشان کرد: «نکته قابل ذکر در الگوی تربیت اخلاقی بر اساس نظریه اسلامی عمل آنکه در تربیت اخلاقی الزامی نیست تا بر اساس ترتیب این نوشتار و توالی یاد شده بر اساس مبانی، اصول و روشهای ارائه شده، تربیت صورت پذیرد بلکه به فراخور ویژگیهای متربی میتوان از اصول و روشهای یاد شده استفاده کرد.»
پایاننامه حاجعلیان در دومین دوره جشنواره قرآنی شیخ طبرسی که در واحد علوم و تحقیقات برگزار شد، رتبه دوم در بخش پایاننامه را به خود اختصاص داده است.
انتهای پیام/