دانشگاه آزاد اسلامی‌ که من دوست دارم

● دانشگاه آزاد در سال 1361 خورشیدی تأسیس شده است و هم اکنون در قالب یک دانشگاه خصوصی تحت نظارت وزارت علوم، تحقیقات و فناوری فعالیت می کند. مأموریت اصلی دانشگاه، تعمیم عقلانیت در جامعه، شناخت و توسعه نگرش علمی به پدیده ها، آموزش و تربیت نیروی انسانی متخصص و متعهد در سطوح عالی در جهت حل مشکلات و مشارکت در توسعه پایدار و درونزای کشور و نیز کمک به ارتقاء اشاعه دانش بشری است.

● دانشگاه آزاد باید برای خود هویتی انسان ساز و ارزشمند قائل باشد، تعلیم و تعلم را عبادت بداند و تمامی ابعاد فعالیتهای خود را به گونه ای تنظیم کند که از رشد و تعالی جامعه بشری با توجه به کرامت و رشد انسانی آحاد مخاطبان خود از جمله دانشجویان، اعضای هیأت علمی و کارکنان دانشگاه صیانت شود. دانشگاه ضمن اعتقاد عمیق به نظم، سخت کوشی و وجدان کار، از آزادی اندیشه با حفظ روحیه کارگروهی و انتقادپذیری حمایت می‌کند. رعایت حقوق دیگران، احترام و اعتماد به مخاطبان و شفافیت و صداقت در برخورد با آنها از اصول اساسی دانشگاه به شمار می روند. دانشگاه، پذیرفته شدگان و دانشجویان خود را امانتی می داند که وظیفه دارد استعدادهای علمی آنان را شکوفا سازد و به این منظور ارتباط با خانواده های آنان را وجهه همت خود قرار می دهد. از نظر دانشگاه، دانش‌آموختگان، همچنان عضوی از آن محسوب می‌شوند و ارتباط علمی واجتماعی با آنها موجبات باروری و منفعت دوجانبه را فراهم خواهد ساخت. در دانشگاه آزاد اسلامی باید دانشمندان و دانش‌پژوهان همواره از ارج و قربی والا برخوردار باشند که نتیجه روحیه علم باوری و رعایت اخلاق علمی در دانشگاه است.

● دانشگاه باید با محور قراردادن پژوهش و نهادینه کردن آن در برنامه ها، نظام آموزش از طریق پژوهش و آموزش در طول پژوهش را تحقق بخشد و با توسعه، تعمیق و قانونمند کردن ارتباط خود با جامعه و بخشهای گوناگون اقتصادی و اجتماعی، خود را در خدمت جامعه قراردهد. با توسعه ارتباطات علمی ـ فرهنگی در سطح منطقه و جهان، دانشگاه آزاد باید به قطبی برای تحصیل دانشجویان خارجی به ویژه دانشجویان مسلمان تبدیل شود. برنامه‌های آموزشی در دانشگاه همواره از یک طرف با آخرین پیشرفتهای علمی جهان و از طرف دیگر با نیازهای کشور چنان بازنگری شوند که علم روز جهان در خدمت نیاز روز جامعه قرار گیرد و بدین ترتیب دانش آموختگان دانشگاه در عین حال که از لحاظ علمی کاملاً روزآمد هستند، از لحاظ عملی بهترین فرصتهای شغلی کشور را در اختیار داشته باشند. لازم است با ارزش‌گذاری به دید و تفکر کلان، استفاده بهینه از توان اعضای هیأت علمی و قابلیتهای دانشجویان تحصیلات تکمیلی، تأمین اعتبارات و تسهیلات مالی، نوگشایی و توسعه گرایشهای میان رشته ای و رشته های نو، دانشگاه به یک دانشگاه پژوهشی و تولید کننده دانش بدل شود و سهم متناسبی از گسترش مرزهای دانش بشری را بر دوش گیرد. در گستره جغرافیای ایران و کشورهای منطقه نیازهای علمی ـ پژوهشی آنها در سبد فعالیتهای دانشگاه باید سهم بسزایی داشته باشد به نحوی که بخشهای صنعتی، بازرگانی و دولتی و خصوصی کشور با ایفای نقش هدایتگری برای آنها از طریق آموزش، پژوهش و خدمات مشاوره ای، از سود سرشار، کارایی بالا و اثربخشی فراوان بهره‌مند شوند. بدین ترتیب ضروری است که ارتباط دانشگاه با آنان به نحوی باشد که دانشگاه به مرجع حل مشکلات و هدایت کننده آنها در مسیر توسعه بدل شود و در مقابل از امکانات و قابلیتهای آنان در پیشبرد مأموریتهای دانشگاه، حداکثر بهره را ببرد. لازم است کیفیت آموزش در دانشگاه با کاربست آخرین روشها و فناوریهای آموزشی، آمیختن آن با پژوهش، استقرار نظام ارزیابی مناسب، بهبود نسبت استاد به دانشجو و اصلاح هرم اعضای هیأت علمی به بهترین سطح ممکن برسد و از این رهگذر، دانشگاه آزاد محل پرورش استعدادهای درخشان کشور باشد. واجب است که دانشگاه وجهه همت خود را بر توسعه تحصیلات تکمیلی قرار دهد و با تأمین منابع لازم شامل امکانات آموزشی، پژوهشی، اطلاعاتی و رفاهی در سطح عالی به ویژه استادان مجرب، آزمایشگاههای مدرن و کتابخانه و مرکز اطلاعات غنی، گوی سبقت را در کشور از دیگران برباید وعلاوه بر اینکه الگوی دیگر مراکز آموزش عالی داخل باشد؛ استانداردهای جهانی را نیز در نوردد و کلیة فعالیتها و قابلیتهای دانشگاه را با بهره‌گیری از تکنولوژی نوین اطلاعات در معرض آگاهی و استفاده جهانیان قرار دهد. با اتخاذ تدابیری مانند توجه به نیازهای خانواده اعضای هیأت علمی، تأمین منابع مالی مورد نیاز آنان، ایجاد تنوع در منابع درآمدی آنها و سرمایه گذاریهای لازم، وضع رفاهی و زندگی اعضای هیأت علمی، متناسب با شأن و جایگاه والای آنان تغییر اساسی یابد و از این رهگذر، فراغت و آرامش خیال لازم برای اشتغال به پژوهش و نوآوری برای ایشان فراهم کند. با اصلاح قوانین و مقررات، تعمیم فرهنگ پاسخگویی، استقرار نظام کنترل علمی، آموزش و اطلاع رسانی، قانونگرایی در دانشگاه به یک رفتار نهادی بدل شود. ضروری است که آموزش و ارتقای مهارت مدیران فعلی و بالقوه، اجرای برنامه های توسعه مدیریت، کاربست آخرین سازوکارهای علمی و بومی شده مدیریت وتعمیق اعتقاد و باور به روشهای علمی در مدیریت، در سر لوحه برنامه دانشگاه قرار گیرد.

● دانشگاه آزاد در صورتی عملکرد خود را مثبت ارزیابی می‌کند که انتظارات مخاطبان کلیدی آن به بهترین نحو ممکن برآورده شده باشد. بدین‌ترتیب دانشگاه باید آنچنان پویا باشد که همواره آمادگی تغییر متناسب با نیاز مخاطبان را در خود حفظ کند. عوامل کلیدی موفقیت دانشگاه آزاد را می‌توان شامل گسترش مرزهای دانش و تولیدعلم، کیفیت اعضای هیأت علمی، روزآوری برنامه‌ها، حل مشکلات کشور و استان، کیفیت دانش‌آموختگان، سخت‌کوشی دانشجویان، قانونمداری و صداقت و شفافیت در پاسخگویی به جامعه دانست.

● دانشگاه آزاد باید در تصمیم‌گیریهای خود، اصلی را مهمتر از منافع ملی متصور نباشد و همواره منافع ملی بر منافع دانشگاه و منافع دانشگاه را بر منافع اعضای خود ترجیح ‌دهد. هر تصمیم خرد یا کلان در دانشگاه باید با سیاستهای رسمی نظام هماهنگ باشد. هیچ تصمیمی نمی‌تواند شأن و جایگاه دانشگاه و دانشگاهیان را به هیچ قیمتی مخدوش سازد. هر تصمیم، به ویژه اگر استراتژیک باشد، باید مبتنی بر مطالعه و تحقیق باشد و در فرایند اتخاذ آن از حداکثر مشارکت اعضای هیأت علمی استفاده شده باشد. بدین ترتیب، تصمیم‌هایی دارای اعتبار بیشتری هستند که مورد پذیرش بیشتری از طرف اعضای دانشگاه قرار گیرند.

● انتظار می‌رود تمامی اعضای دانشگاه در هر پست، مقام و نقشی که هستند؛ انجام وظایف خود را خدمت، عبادت و افتخار محسوب کنند و نقش خود را به صورت سیستمی درک کنند. بدین‌ترتیب هر عضو باید در مقیاس دانشگاه فکر کند و همواره به دنبال توسعه شخصی و بهبود فعالیتهای فردی و سازمانی باشد. مدیران دانشگاه همواره باید پاسخگوی جامعه و مخاطبان خارجی و داخلی باشند. اعضای هیأت علمی، کارکنان و مدیران باید به صورت تمام وقت در خدمت دانشگاه باشند. تصمیم‌های غیرعملیاتی و غیر استاندارد باید کاملاً مستند شوند و مستندات تصمیم‌ها به صورت علمی مدیریت گردند به صورتی که برتری منافع هر تصمیم بر هزینه‌های آن پیش از اجرا و نتیجه آن، پس از اجرا در هر لحظه از زمان قابل ارائه و اثبات باشد.

*‌معاون آموزشی دانشگاه آزاد اسلامی