باکلاس‌ترین معتادانی که تاکنون دیده‌اید!
قصد داریم شما را با نسل جدید و متفاوتی از معتادان و دنیای مواد مخدر آشنا کنیم.
به گزارش گروه رسانه‌های دیگر آنا، کوله اش را که باز می‌کند همراه جزوه‌هایش ؛ بسته ای قرص هم مجال فرار از کیف را پیدا می‌کند و نقش زمین می‌شود، خیلی عادی برش می‌دارد و با نگاهی تلخ تر از طعم همان قرص در برابر سوال من می‌گوید: یک آرامبخش معمولیه، بیشتر بچه‌ها میخورند....
روی نیمکت حیاط دانشگاه منتظر همکلاسی اش که قرار است جزوه را تحویل بگیرد، کتاب در دستش را ورق می‌زند، بی حوصلگی از سر و رویش می‌بارد، مشخص است به دنبال عبور ثانیه و ساعت و روزگذرانی است.
به دنبال تحقیقی در مورد مشکلات سیستم نظام آموزش عالی وارد گفتگو با او می‌شوم و خیلی مشتاقانه از کهنه و قدیمی بودن دروس دانشگاهی و غیرکاربردی بودن آن می‌گوید که دوستش می‌رسد و با دیدن عجله او بسرعت جزوه را از کیف درآورده و تحویلش می‌دهد و رفیقش عازم کلاس می‌شود. همراه جزوه‌هایش ؛ بسته ای قرص هم مجال فرار از کیف را پیدا می‌کند و نقش زمین می‌شود، خیلی عادی برش می‌دارد و با نگاهی تلخ تر از طعم همان قرص در برابر سوال من که می‌پرسم بیماری خاصی داری ، می‌گوید: نه این یک مُسکن، یک آرامبخش معمولی، ترامادول، بیشتر بچه‌ها میخورن، چطور نمی شناسی.
افشین که از سال گذشته بعد از قبولی در رشته گیاه شناسی پزشکی از یکی از شهرستان‌های مرکز کشور وارد تهران و مقیم خانه دانشجویی شده، می‌گوید : 6 ماهی هست ترامادول می‌خورم، دوستام و هم خونه ای‌هام دیدن بی حوصله ام و اعصاب ندارم، بهم پیشنهاد دادن. ازش می‌پرسم اثری هم ازش دیدی؟ خیلی آگاهانه میگه آره البته بیشتر اثرش به خاطر تلقین به موثر بودنشه و اینو خودم میدونم.
میگم پس چرا بازم بی حوصله ای ؟ میگه این فقط یه داروئه قرار نیست معجزه کنه! به بحث و تحقیق اولی خودم برمی گردم و بعد از گفته‌هاش باهاش خداحافظی می‌کنم در حالی که هنوز فکر و ذهنم روی همون نیمکت در پیچ و خم آینده مبهم افشین و امثال او که به نوعی استعدادهای برتر حساب می‌شوند، جا می ماند.
**مصرف 3 نفر از گروه 4 نفره خوابگاه دانشجویی
یک دانشجوی رشته حقوق ساکن در یکی از خوابگاه‌های دانشجویی تهران گفت: بیشترین اعتیاد دانشجویان اعتیاد به مصرف قرص‌های مرفینی است که اکنون به راحتی با اندک پولی اضافه از داروخانه‌ها تهیه می‌کنند و هیچ نظارتی بر این موضوع نیست. ر . ا که خود نیز سابقه مصرف مواد مخدر از نوع ترامادول را دارد، گفت: از 4 نفر هم اتاقی اش سه نفر مصرف کننده انواع مواد مخدر از جمله ترامادول و روان گردان‌ها و نوشیدنی‌های غیرمجاز و الکلی هستند.
وی افزود: مصرف این مواد مخدر البته منجر به اعتیاد دانشجویان نیست و بیشتر آنها تنها به صورت مقطعی و موقت به مصرف گرایش دارند. این دانشجو ادامه داد: در نگاه به اعتیاد تحصیلکرده‌ها و بررسی آن نگاه تک بعدی به مواد مخدر نمی تواند ما را در حل این معضل یاری کند زیرا مصرف مواد مخدر در میان دانشجویان از سیگار و قلیان گرفته تا قرص‌های مرفینی بسیار طیف وسیعی دارد.وی گفت: استفاده از مواد مخدر در میان دانشجویان ریشه در نبود مراقبت و حراست ندارد بلکه از زندگی شخصی و گروهی و تفکر دانشجو نشات می‌گیرد، دانشجویانی که صرفا در حال درس خواندن هستند و بدون امید به آینده ، پیش می‌روند و برای تسلای این ناامیدی به دنبال شادی‌ها و تفریحات کاذب هستند. این دانشجو ادامه داد: من به عنوان یک دانشجویی که چندین سال را در خوابگاه گذرانده ام ، می‌گویم شاید از هر 100 دانشجوی مصرف کننده یک نفر مصرف مواد را ادامه و گرفتار این مواد می‌شود، اما این موضوع چیزی از بحران آن کم نمی کند.
وی آرامش عصبی را دلیل مصرف خود و هم اتاقی‌هایش عنوان کرد و گفت: برخی به دلیل از دست دادن انگیزه‌های درس خواندن به دلایلی چون بیکاری فارغ التحصیلان و بعضی‌ها هم به دلیل کنجکاوی به مصرف گرایش دارند که البته تعدادشان کم است. این دانشجو افزود: دانشجویان امروز متاسفانه آگاهانه به سوی مصرف می‌روند که این مساله را حادتر می‌کند و در این میان سیستم تحصیلی خشک و بی روح ، اساتید غریبه با دانشجو ، مشکلات اقتصادی و درآمدی و رابطه سرد دانشجو با فرایند تحصیل استفاده از مواد مخدر را تشدید می‌کند.
**اعتیاد تحصیلکرده‌ها؛ خارج از توان هضم
اعتیاد از دیرباز به عنوان یکی از معضلات و آسیب‌های اجتماعی خانمان برانداز عنوان شده اما ابعاد تازه مطرح شده این معضل همچون زنانگی شدن یا ورود به دنیای تحصیلکرده‌ها خود آسیبی چالش برانگیزتر در جامعه است. اعتیاد به عنوان بزرگ ترین و مادر سایر آسیب‌های اجتماعی کشور مطرح است و به همین منظور کارشناسان و آسیب شناسان اجتماعی معتقدند دولت باید در بحث آسیب‌های اجتماعی به حوزه اعتیاد نگاه تخصصی تر و ویژه تری داشته باشد. آلوده شدن به ویروس ناخوشایند اعتیاد در بین قشر بیسواد و یا عوام به دلیل عدم آگاهی از تبعات این معضل امری قابل فهم و عادی برای اجتماع است اما گرایش قشر تحصیلکرده جامعه به عنوان افراد آگاه و متولیان امور در آینده با توجه به انتظارات و نگاه متفاوت امری غیرعادی و غیرقابل فهم و تاحدودی هضم نشدنی است.
** تجربه مصرف سیگار از دوران دبیرستان در 75 درصد دانشجویان مصرف کننده
سخنگوی ستاد مبارزه با مواد مخدر کشور در این خصوص توضیح داد: مصرف مستمر مواد مخدر به معنای اعتیاد نیست، معتاد کسی است که در صوت نرسیدن مواد دچار اختلال عملکرد و جسمی و روانی بشود و شاخص‌های چندگانه ای در این زمینه وجود دارد که مصرف مستمر یکی از شاخص‌های آن است. پرویز افشار گفت: براین اساس در مجموع دو میلیون و 808 هزار نفر مصرف کنندگان مستمر مواد در کشور وجود دارند.
**تخمین وجود یک میلیون و 700 هزار معتاد در کشور بر اساس طرح RSA
معاون کاهش تقاضا و توسعه مشارکت‌های مردمی ستاد مبارزه با مواد مخدر به اجرای طرح RSA در مورد میزان اعتیاد مصرف کنندگان توسط ستاد مبارزه با مواد مخدر اشاره و خاطر نشان کرد: با اعلام نتایج این طرح تخمین زده می‌شود که از دو میلیون و 808 هزار مصرف کننده مواد مخدر یک و نیم و تا یک میلیون و 700 هزار نفر معتاد باشند که این یک حدس کارشناسی است.
**20 درصد از مصرف کنندگان با تحصیلات بالاتر از دیپلم افشار گفت: از این دو میلیون و 808 هزار نفر مصرف کننده ، 20 درصد دارای تحصیلات بالاتر از دیپلم تا دکترا هستند که رقمی حدود 550 هزار نفر می‌شود اما اینها را به هیچ عنوان نمی توان به صرف مصرف، معتاد خواند اینها مصرف دارند و در بین آنها معتادان نیز هستند.
** سوء مصرف مواد در گروه‌های دانشجویی/3 درصد دانشجویان تجربه مصرف
افشار گفت: براساس طرح‌های انجام شده و تحقیقات وزارت علوم میزان مصرف مواد یا تجربه مصرف در گروه‌های دانشجویی (گروه‌هایی که در سطح تحصیلی بالا قرار می‌گیرند)، نشان داده حدود 3 درصد دانشجویان تجربه مصرف مواد دارند. سخنگوی ستاد مبارزه با مواد مخدر کشور افزود: در سال 93 و 94 کمی این رقم تغییر یافت و مصرف ماده مخدر 'گل' افزایش پیدا کرد که با راه اندازی کانون‌های همیاران سلامت روان دانشجویی که تشکل‌های مردم نهاد از جنس خود آنان است، در 125 دانشگاه کشور از نیمه دوم سال 95 شاهد کاهش مصرف مواد بویژه گل در دانشجویان هستیم که این مدیون آموزش‌های کانون‌ها و دانشجویان است.
افشار افزود: بیشترین میزان مصرف به نظر می‌رسد که در گروه دانشجویی استفاده می‌شود ماده مخدر گل است و قرص‌های مانند ترامادول و ریتالین هم مورد استفاده قرار می‌گیرد.
**تنها، دانستن برای مقابله کفایت نمی کند افشار گفت: مهارت‌های پیشگیرانه فقط شامل دانستن نیست و برنامه‌های آموزشی در قالب پوستر یا بنر، مانع جدی برای عدم گرایش به اعتیاد تنها، جواب نمی دهد و مهارت‌های ویژه ای برای جوانان و نوجوانان باید در سنین پایین ایجاد کنیم. معاون کاهش تقاضا و توسعه مشارکت‌های مردمی ستاد مبارزه با مواد مخدر افزود: در حال حاضر مداخلات به سمت و سوی مداخلات زودرس پیش دبستانی و دو سال اول ابتدایی جهت گیری شده است چون 80 درصد شاکله شخصیتی انسان در هفت سال اول زندگی شکل می‌گیرد.
وی ادامه داد: اگر در این هفت سال کسانی را که دچار اختلالات روانی، رفتارهای معارض، اختلالات اضطرابی هستند و یا در خانواده‌های دارای تعارض بزرگ می‌شوند، تشخیص داده شده و مداخله در مورد آنها انجام شود، موفق خواهیم بود. افشار گفت: میزان بروز آسیب‌های اجتماعی، اعتیاد، بزه، جرم، رفتارهای معارض قانون و زندانی شدن در این افراد 10 تا 20 درصد بالاتر از جامعه عادی است.
وی افزود: این البته به معنای رهاکردن مداخلات، در سنین بالا نیست، برخی از دانشجویان مصرف کننده با توجه به آگاهی آنان، برای سرپوش گذاشتن به مشکلات روانی و تعارضات درونی به سمت مواد گرایش دارند.
به گفته وی برخی‌ها هم با وجود دانستن مضرات مواد مخدر و مواد محرک ممکن است بعضی از مواد را به عنوان اعتیادآور نشناسند مثلا برخی از دانشجویان در معرض مصرف قرص ریتالین با عنوان قرص شب امتحان غافل از اعتیادآور بودن این مواد قرار می‌گیرند، در حالی که مصرف این مواد به تدریج افت تحصیلی برایشان به همراه دارد.
افشار به اطلاع رسانی ناقص اشاره کرد و گفت: اطلاع رسانی در بسیاری موارد تنها در حد دانش است و تبدیل به تغییر نگرش و رفتار نشده است و برای تبدیل شدن یک آموزش به تغییر نگرش و رفتار، شرط نخست، استمرار همراه با ایجاد مهارت در افراد است.
**مجهز شدن تمام دانشگاه‌های کشور به مراکز مشاوره افشار گفت: افرادی که اختلالات روانی اینچنینی دارند باید در مراکز مشاوره تحت پوشش قرار گیرند که در حال حاضر تمام دانشگاه‌های کشور دارای مراکز مشاوره هستند و با همراهی ستاد مبارزه با مواد مخدر و دوره‌های طراحی شده آموزشی و تربیت کادر متخصص به دنبال تحقق این هدف هستیم.
وی ادامه داد: براین اساس دانشجویان، کارشناسان، روانشناسان بالینی، متخصصان و آسیب شناسان علوم رفتاری و اجتماعی و کارشناسان علوم انسانی به صورت خوشه ای و آبشاری آموزش دیده و هرکدام گروه دیگری را آموزش می‌دهند که امید است با این راهکارها بتوانیم این فرایند را کنترل کنیم. افشار افزود: با این اقدامات و فعالیت کانون‌های دانشجویی روند مصرف از نیمه دوم سال 95 در جامعه دانشجویی کنترل شده و به سمت و سوی کاهش رفته است. افشار با اشاره به مطالعات متعدد در مورد علل گرایش به اعتیاد در جمعیت کلی گفت: تفریح، لذت جویی، تجربه‌های جدید، مشکلات و اختلالات جنسی علت‌های اولیه گرایش به مصرف مواد بوده است. معاون کاهش تقاضا و توسعه مشارکت‌های مردمی ستاد مبارزه با مواد مخدر گفت: برنامه‌های جامعی برای پرکردن اوقات فراغت ، ایجاد نشاط اجتماعی و لذت برای جوانان به گونه ای که فرصتی باطل برای تخلیه هیجانات برای آنان باقی نماند و ایجاد یک زندگی شاد و تفریح به اندازه کافی و بالا بردن سرمایه، اعتماد و مشارکت اجتماعی، راهکارهای پیشگیری است.
**دور شدن از کنترل خانواده علت گرایش دانشجویان به اعتیاد
دکتر مجید ابهری آسیب شناس و متخصص علوم رفتاری هم در خصوص اعتیاد در بین تحصیلکردگان گفت: در مورد معتادان در جامعه آمار درستی وجود ندارد، 30 سال است پیشنهاد داده ام بانک اطلاعات آسیب‌های اجتماعی تهیه شود.
وی ادامه داد: اعتیاد به عنوان یک ویروس اجتماعی امروز گریبانگیر اجتماع شده و در میان معتادان افراد تحصیلکرده هم وجود دارند که بعضا نوع اعتیاد آنها متفاوت است. این آسیب شناس اجتماعی به مصرف انواع مواد مخدر مانند کوکائین یا مواد مخدر گیاهی گرس، حشیش و تریاک در بین تحصیلکردگان اشاره کرد و افزود: به جهت تغذیه درست و ظاهر مرتب این قشر جزو معتادان بی خانمان و ژولیده نیستند. دکتر ابهری گفت: علت اعتیاد قشر تحصیلکرده در بسیاری موارد به دوران جوانی برمی گردد که متاسفانه تا امروز ادامه یافته ، اعتیاد این افراد دارای دلایل، شکل و ظاهر متفاوت است و باید فکری به حال آنان کرد چرا که اینگونه افراد الگوهای رفتاری منفی برای دیگران هستند.
وی افزود: این افراد ممکن است موجب گرایش بعضی از جوانان به اعتیاد شوند.
این متخصص علوم رفتاری خاطر نشان کرد: برخی‌ها دلیل گرایش دانشجویان به سمت مصرف مواد مخدر و اعتیاد را دوری از کانون خانواده و فشارهای روانی این امر می‌دانند اما این توجیه غلطی است و دلیل گرایش این قشر ، دورشدن از کنترل خانواده، ضعف مهارت دوست یابی و فقدان مهارت در روابط اجتماعی است.
وی ادامه داد: گرایش بیشتر بین دانشجویان خانه‌های دانشجویی به دلیل همین دوری از کنترل خانواده، فقدان مهارت 'نه' گفتن و عدم مقاومت در برابر در خواست‌های غیرمنطقی است.
دکتر ابهری گفت: برخی از جوانان نیز مصرف مواد مخدر را دلیلی بر روشنفکری و امروزی بودن قلمداد می‌کنند.
**باور غلط اثرگذاری ریتالین بر شب بیداری
این آسیب شناس اجتماعی گفت: متاسفانه اخیرا در بین برخی دانشجویان و دانش آموزان یک نظریه غلط مبنی بر تاثیر قرص ریتالین و کپسول‌های مسکن قوی برای بیدارماندن در شب امتحان رایج شده که زمینه گرایش به اعتیاد به مواد مخدر را در آنها تولید می‌کند. دکتر ابهری با رد این نظریه افزود: باید مصرف چای، قهوه و درس خواندن در طول ترم جایگزین چنین روش‌های غلطی شود چون قرص ریتالین بسیار زیان آور است و موجب بیماری‌های مغزی و عصبی می‌شود. وی همچنین به شایعه تاثیر مصرف کپسول ترامادول برای بیدارماندن و ایجاد نشاط در بین دانشجویان اشاره و تاکید کرد: مصرف این کپسول خطرات بسیاری برای فرد در بردارد که رسانه‌ها باید در این زمینه اطلاع رسانی کنند.
** آگاه سازی عواقب مصرف اصلی ترین راهکار پیشگیری
این متخصص علوم رفتاری آگاه سازی و اطلاع رسانی در مورد عواقب مصرف مواد مخدر و اعتیاد و خطرات موجود را اصلی ترین و عمده ترین راهکار پیشگیری برشمرد. وی افزود: در بین عوام ممکن است مصرف مواد مخدر برای کنترل و درمان بیمارهایی چون چربی خون، فشار خون، قند و دیابت توصیه شود که این یک باور غلط و عوامانه است. دکتر ابهری افزود: اما در افراد تحصیلکرده به خاطر نوع مواد مثل کوکایین یا مواد دیگر، اینگونه بهانه‌ها نیز وجود ندارد.
این متخصص علوم رفتاری گفت: بالابردن سطح نشاط اجتماعی و ایجاد امکانات رفاهی و تفریحی ارزان یا رایگان برای جوانان نیز می‌تواند اهرم‌های مناسبی در پیشگیری باشد.
منبع: ایرنا
انتهای پیام/
