تقابل آمریکا و پاکستان؛ اسلام آباد در مدار تهران

گروه بین‌الملل خبرگزاری آنا - مهدی خلسه: بالا گرفتن چالش‌های امنیتی ایالات متحده آمریکا و پاکستان در ماه‌های اخیر، نه تنها منجر به قطع کمک‌های مالی آمریکا به دولت پاکستان شده است، بلکه موجب شده بسیاری از اقدامات منطقه‌ای پاکستان با واکنش دولت آمریکا مواجه شود. از طرف دیگر سطح بالای روابط آمریکایی‌ها با دولت هند که رقیب منطقه‌ای پاکستان محسوب می‌شود، باعث ایجاد فضای آمریکا‌ستیزانه در میان برخی از مقامات پاکستانی شده است.
در این میان برای بسیاری از تحلیلگران آمریکایی نزدیک شدن مواضع پاکستان به دولت ایران، حساسیت‌ برانگیزترین واکنش پاکستان محسوب می‌شود، موضوعی که زیاد برای آمریکا خوشایند نیست و طبیعتاً آمریکایی‌ها از هیچ تلاشی برای تخریب و تضعیف سطح روابط ایران و پاکستان دریغ نخواهند کرد.
نشریه آمریکایی دیلی‌کالر در گزارش اخیر خود با محور قرار دادن مناسبات رو به رشد ایران و پاکستان در ما‌های اخیر ضمن بررسی برخی دلایل این نزدیکی، پیامدهای نزدیکی دولت‌های پاکستان و ایران را مورد تحلیل قرار داده است.

نشریه دیلی کالر در گزارش خود می‌نویسد؛

در روزهای اخیر برخی از منابع خبری مدعی شدند که یک فرد ایرانی بلوچ که قبلاً هم توسط حکومت ایران دستگیر شده بود ( هر چند دلیل آن مشخص نیست) در منطقه جیوانی پاکستان ربوده شده است و احتمالاً به ایران بازگردانده شده باشد.

همچنین در ژانویه 2018 نیز دولت ایران از دستیابی گروه تروریستی جندالله به تجهیزات انفجاری و ارتباطیخبر داد. گروهی که کشور پاکستان، فضای امنی برای زندگی و فعالیت آنها به شمار می‌رود. در همین زمینه روابط عمومی نیروی زمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی اعلام کرد: «عملیات شجاعانه نیروی زمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به همراه سایر نیروهای امنیتی ایران، با بهره‌گیری از توانایی‌های اطلاعاتی و آماده‌سازی همه‌جانبه در مناطق مرزی، تمام نقشه‌های گروه‌های تروریستی و عوامل دشمنان را رصد و خنثی خواهد کرد.»

البته دیلی کالر مدعی شده که موفقیت عملیات سپاه پاسداران که در منطقه ساروان روی داد به دلیل اطلاعاتی بود که از دولت پاکستان دریافت شده بود.

علاوه بر اینها در ماه دسامبر، یک مقام دیپلمات ایرانی گفت: «همکاری اطلاعاتی و نظامی میان ایران و پاکستان در ماه‌های اخیر افزایش یافته است و مقامات امنیتی دو کشور درباره مسائل امنیتی، بیش از گذشته با یکدیگر گفتگو می‌کنند.» این دیپلمات ایرانی برگزاری جلسات امنیتی بین مقامات ایران و پاکستان، در مرزهای مشترک میان دو کشور در سال 2017 را تایید کرده است.

در هفته‌های اخیر موج گسترده‌ای از اطلاعیه‌های رسمی درباره ایجاد روابط حسنه میان ایران و پاکستان در زمینه‌ تجارت، مسائل دفاعی، تسلیحات، فعالیت‌های ضد تروریستی، بانکداری، شبکه‌های ریلی و همکاری‌های پارلمانی به وجود آمده است.

در سیزدهمین دوره اتحادیه بین‌المجالس کشورهای اسلامی، رازا ربانی رئیس مجلس سنای پاکستان گفت: «یک سناریو برای تغییر جهان و در میان برقراری روابط میان آمریکا، اسرائیل و هند در حال به وجود آمدن است و امت اسلامی به ایجاد اتحاد در برابر آنها نیازمند است. امروز اتحاد بین ایران و پاکستان برقرار است و فردا این ارتباط می‌تواند میان کشورهای مسلمان دیگر نیز وجود داشته باشد.»

جالب اینکه دولت پاکستان اکنون چین را به عنوان ابرقدرت رو به رشد جهانی می‌بیند و با خیال راحت هرگونه ادعای واهی درباره همکاری با ایالات متحده آمریکا را از خود دور می‌کند.

خواجه محمد آصف وزیر امور خارجه پاکستان در مقاله‌ای که روز پنجم ژانویه در رونامه وال‌استریت ژورنال منتشر کرد، تاکید کرد که آنها هیچ اتحادی (با آمریکا) ندارد.

در افغانستان، منافع دولت‌های پاکستان و آمریکا به چالش کشیده شده است. پاکستان نمی‌خواهد که آمریکا در افغانستان موفق باشد و به جای آن، پاکستان به دنبال یک دولت جایگزین به عنوان عمق استراتژیک خود در مقابل رقیب اصلی‌اش، دولت هند است. در عین اینکه آمریکا بنا به ادعای خود به دنبال افغانستانِ عاری از تروریسم، دموکراتیک، مستقل و باثبات است.

دولت ایران نیز که به دنبال دوستان جدیدی برای خود می‌گردد، حالا تصمیم دارد که از طریق بازی با کارت اسلام با دولت پاکستان تعامل کند و کار خود را جلو ببرد. ایران برای سرکوب گروهک‌های ضد ایرانی مورد حمایت عربستان سعودی(گروهک تروریستی جندالله) در مرزهای جنوب شرقی خود و جدایی‌طلبان بلوچ، تصمیم گرفته است با پاکستان همکاری کند.

سرلشگر امیر حاتمی وزیر دفاع ایران، اخیرا گفته است که با تقویت همکاری‌های منطقه‌ای، پاکستان و ایران می‌توانند مخالف سیاست‌های برخی از قدرت‌های فرامرزی باشند. منظور وی از قدرت‌های فرامرزی، بدون شک ایالات متحده آمریکا و عربستان سعودی هستند.

پاکستان نیز به دنبال آن است که با کمک ایران، خروج آمریکا از افغانستان را سهولت ببخشد و بعد از آن جلوی هرگونه نفوذ هند در منطقه را بگیرد.

وزیر خارجه سابق پاکستان در این ارتباط در مصاحبه با سی‌ان‌ان گفته است: «من اعتقاد دارم که حضور آمریکا در افغانستان برای صلح و ثبات نیست و بلکه برای ایجاد بی‌نظمی در این منطقه است. این همان چیزی است که روسیه، چین و بسیاری از دولت‌های منطقه از جمله ایران هم بدان اعتقاد دارند.»

در این وضعیت جای تعجب ندارد که دولت چین پیشنهاد کرده است که به عنوان میانجی‌گر صلح در افغانستان پا پیش بگذارد و اکنون افغانستان را دعوت به سرمایه‌گذاری در کریدور 50 میلیارد دلاری چین و پاکستان کرده است. مساله‌ای که به‌ تقویت هژمونی منطقه‌ای چین و پاکستان کمک می‌کند.

هر چند همکاری ایران و پاکستان یک پدیده جدید نیست. اما به نظر می‌رسد ایالات متحده آمریکا هم هیچ استراتژی خاصی برای دستیابی به یک تغییر عمده ژئوپولیتیک، در برنامه خود ندارد.

منبع: دیلی کالر