تحول محسوس دانشگاه آزاد یک‌سال پس از انتصاب انقلابی
یک‌سال پس از حکم رهبر انقلاب اسلامی برای دکتر علی اکبر ولایتی در سمت رئیس هیات‌موسس دانشگاه آزاد اسلامی چهره‌های دانشگاهی از پیشرفت‌های علمی و فرهنگی در این دانشگاه می‌گویند.
به گزارش گروه رسانه‌های دیگر آنا، توجه به جایگاه علم و دانشگاه در نظرگاه مقام معظم رهبری باعث شد ایشان 20 روز پس ارتحال آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی و با توجه به سکوت اساسنامه مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی در چگونگی انتخاب رئیس هیات‌موسس و نیز ضرورت تسریع در انتخاب فرد عهده‌دار این مسئولیت، دکتر علی‌اکبر ولایتی را به‌عنوان رئیس هیات‌موسس منصوب کنند تا همان‌طوری که در حکم وی از سوی رهبر معظم انقلاب آمده است، هیچ‌گونه وقفه‌ای در تمشیت قانونی امور آن دانشگاه -که نقش موثری در امر آموزش عالی کشور دارد- به وجود نیاید و حالا دانشگاه آزاد اسلامی که از آن به‌عنوان بزرگ‌ترین دانشگاه حضوری جهان یاد می‌شود در یک‌سال گذشته تغییرات محسوسی به خود دیده است و خانواده این دانشگاه شاهد این تغییرات است؛ رشد علمی، حضور چهره‌های شاخص علمی در بدنه مدیریتی دانشگاه، توجه به توسعه کیفی رشته‌ها و واحدهای دانشگاهی، جلوگیری از تعطیلی واحدها، ارائه تسهیلات گوناگون رفاهی و دانشجویی، جلوگیری از سیاست‌زدگی و... تنها بخشی از تحولات صورت‌گرفته در دانشگاه آزاد اسلامی است.
آماده‌سازی دانشجویان برای صنعت کشور
مسئولان دانشگاه آزاد اسلامی در دوران مدیریت جدید توجه جدی به مساله رشته‌های بین‌رشته‌ای داشته‌اند؛ رشته‌هایی که نه‌تنها برای دانشجویان از لحاظ شغلی اهمیت بسیار زیادی دارند؛ بلکه در مقابل از تحصیل دانشجویان در رشته‌هایی که مشکلی از جامعه حل نمی‌کند نیز جلوگیری می‌شود. این مساله به‌قدری مورد تاکید قرار گرفته است که امیررضا شاهانی، معاون آموزش و تحصیلات تکمیلی دانشگاه آزاد اسلامی در نخستین نشست اعضای شورای آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه بر بازمهندسی رشته‌های تحصیلی به‌منظور حل مشکلاتی نظیر وجود رشته‌های موازی در واحدها و مراکز آموزشی مجاور، توسعه کمی غیرضروری تحصیلات تکمیلی و... تاکید کرد. توسعه و جابه‌جایی عدالت‌محور رشته‌ها، استفاده حداکثری از امکانات و منابع دانشگاه، تعیین ماموریت برای واحدها و راه‌اندازی رشته‌های تحصیلات تکمیلی با رویکرد میان‌رشته‌ای و علوم و فناوری‌های نوین نیز از دیگر اهداف دانشگاه آزاد اسلامی در توسعه و بازمهندسی رشته‌ها در مقاطع مختلف تحصیلی به شمار می‌رود؛ با این حال در طول این فرآیند، ساماندهی رشته‌محل‌های دانشگاهی براساس شناخت و تحلیل وضع موجود واحدها و مراکز آموزشی و همچنین بررسی ترکیب اعضای هیات‌علمی هر رشته انجام گرفته و خواهد گرفت. آماده‌سازی دانشجویان برای صنعت کشور یکی دیگر از نکات مورد تاکید مسئولان دانشگاه آزاد اسلامی به شمار می‌رود و از آنجاکه امروزه بازار کار کشورها و به تبع آن ایران، در اختیار دانشجویان تحصیلکرده در رشته‌های میان‌رشته‌ای است؛ دانشگاه آزاد اسلامی نیز تلاش کرده چه در حوزه آموزش و چه در حوزه پژوهش به سمت این رشته‌ها حرکت کند.
ارتقای 32 پله‌ای علم در یک‌سال گذشته
دانشگاه آزاد اسلامی بعد از سه دهه تلاش و با شروع دوره جدید مدیریت، تمام هم و غم خود را بر پیشرفت علمی و حرکت به سمت علمی‌شدن گذاشت تا جایی که طراحی و اجرای بی‌شمار فعالیت‌های علمی، این نهاد را به یکی از موثرترین نهادهای علمی کشور بدل ساخته است. ازجمله این فعالیت‌های علمی می‌توان به افزایش شمار مقالات ISI پژوهشگران دانشگاه آزاد اسلامی اشاره کرد. بزرگ‌ترین دانشگاه حضوری جهان این روزها توانسته است علاوه‌بر حفظ رتبه نخست خود در تولید علم کشور، رتبه 126 جهان را نیز ازآن خود کند. این دانشگاه در پایگاه استنادی طلایه‌داران علم تامسون‌رویترز( Essential Science Indicators ESI ) در آخرین به‌روزرسانی در 22 دی 1396 به جایگاه 126 جهانی رسید. براساس این گزارش، آمار آخرین مقالات دانشگاه آزاد اسلامی 42 هزار و 60 مقاله است. در گزارش‌های قبلی (منتهی به ژانویه 2017) جایگاه دانشگاه آزاد اسلامی در پایگاه تامسون رویترز، 158 گزارش شده بود. همچنین تعداد آخرین مقالات دانشگاه آزاد اسلامی در همین تاریخ 36 هزار و 10 مقاله گزارش شده است؛ اعدادی که نشان می‌دهد رتبه دانشگاه آزاد اسلامی از دی‌ماه 1395 تاکنون یعنی ظرف یک‌سال گذشته، 32 پله صعود داشته و تعداد مقالات نیز 6 هزار و 50 مقاله افزایش داشته است. دانشگاه آزاد اسلامی در یک‌سال گذشته به مهم‌ترین پایگاه‌های علمی دسترسی پیدا کرده است و همچنین مسئولان آن برای افزایش تولیدات علمی هرگونه حمایت و آیین‌نامه تشویقی را برای دانش‌آموختگان خود در نظر گرفته‌اند. درکنار این دستاوردها و تولیدات علمی دانشگاه آزاد اسلامی طی یک‌سال گذشته، دستاوردهایی داشته که کمتر به آن پرداخته شده است؛ راه‌اندازی شعبه‌های پارک علم و فناوری دانشگاه در 10 استان و راه‌اندازی صندوق حمایت از پژوهشگران، راه‌اندازی کسب‌وکارهای کوچک و شرکت‌های نوپا شاید تنها بخشی از این اقدامات باشند.
گسترش فعالیت‌های برون‌مرزی و ارتباط با کشورهای همسایه
دانشگاه آزاد اسلامی در یک‌سال اخیر تمام تلاش خود را برای ارتقای ارتباطات بین‌المللی انجام داده است. یکی از سیاست‌های این دانشگاه توسعه علم و گسترش فرهنگ ایران‌زمین در دیگر کشورها به‌خصوص کشورهای همسایه است. در همین راستا علی‌اکبر ولایتی، رئیس هیات‌موسس و هیات‌امنای این دانشگاه در همان زمان بدو ورود خود به این دانشگاه اعلام کرد توسعه همکاری با کشورهای همسایه از اقدامات جدید خواهد بود. به گفته ولایتی، ازجمله اقدامات جدید در زمینه ارتباطات خارجی دانشگاه، کمک به ایجاد روابط علمی، دانشگاهی و فناوری به‌ویژه با کشورهای دوست و متحد راهبردی ایران است که در این زمینه برنامه‌ریزی‌های لازم صورت گرفته است. یادداشت تفاهم همکاری بین ایران و عراق برای ایجاد شعب دانشگاه آزاد اسلامی، یادداشت تفاهم همکاری‌های علمی دانشگاه آزاد اسلامی و دانشگاه حلب، اهتمام برای گسترش و تاسیس واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی در لبنان، امضای دانشگاه آزاد اسلامی و موسسه تحصیلات عالی طبی و شفاخانه چراغ افغانستان و... تنها بخشی از مراودات بین‌المللی این دانشگاه در یک‌سال اخیر بوده است. اینک براساس آمار بیش از 4600 دانشجو در خارج از کشور در دانشگاه آزاد اسلامی مشغول به تحصیل هستند. در دوره جدید با اعمال سیاست‌هایی دیگر هیچ دانشجوی برون‌مرزی به داخل کشور میهمان و منتقل نشد در حالی که در گذشته نزدیک به ۲۵۰۰ دانشجو وجود داشتند که در لبنان و امارات قبول شدند ولی بلافاصله در داخل کشور میهمان شدند. در حال حاضر از چهار شعبه دانشگاه آزاد اسلامی سه واحد آن فعال بوده و از زیان‌دهی خارج شده‌اند. همچنین واحدهای بین‌الملل داخل نیز هیچکدام زیان‌دهی ندارند.
حرکت به سمت کیفی‌سازی
در یک‌سال گذشته رویدادهایی در دانشگاه اتفاق افتاد که تا حدود بسیار زیادی شاکله و ساختار دانشگاه را به سمت دانشگاه نسل چهارم و دانشگاهی ماموریت‌گرا تغییر داد. در این دوران تحولات مثبت بسیاری در دانشگاه آزاد اسلامی در یک‌سال اخیر و تحت مدیریت دکتر ولایتی رخ داده است، به جهت اینکه مسئولان و مدیرانی روی کار آمدند که دغدغه اصلی آنها ارتقای کیفیت است. در دوره جدید مدیریت این دانشگاه مسئولان به این نتیجه رسیدند که در این برهه از آموزش باید «توسعه کیفی» بیش از «توسعه کمی» دنبال شود؛ موضوعی که مسئولان را بر آن داشت تا توسعه تحصیلات تکمیلی با هدف پژوهش‌محوری و تبدیل ایده به فرآورده در راستای سیاست‌های کلی نظام را از اولویت‌های اصلی دانشگاه قرار دهند. ایجاد رشته‌های متناسب با مزیت و نیازهای هر منطقه و آموزش‌های مهارتی از فاکتورهایی بود که در این زمینه در دستورکار مسئولان این دانشگاه قرار گرفت. جذب اعضای هیات‌علمی توانمند و توسعه رشته‌ها نیز در همین راستا بود. در این میان توجه کامل به کیفیت آموزش در راستای تربیت نیروی انسانی متخصص و مورد نیاز جامعه ازجمله برنامه‌های مدیریت راهبردی دکتر ولایتی و دکتر رهبر است.
ناحیه‌بندی برای جلوگیری از تعطیلی واحدهای زیان‌ده
توجه جدی مسئولان دانشگاه آزاد اسلامی در دوران مدیریت جدید به مساله اشتغالزایی حتی در واحدهای زیان‌ده نیز قابل توجه است. دکتر علی‌اکبر ولایتی پس از حضور در سمت ریاست هیات‌موسس و هیات‌امنای دانشگاه آزاد اسلامی با برنامه‌ریزی مناسب توانست تعطیلی بسیاری از واحدهای ضررده را با ناحیه‌بندی مناطق مختلف حل کند و پس از امتناع از تعطیلی واحدهای زیان‌ده و تلاش برای حفظ سرمایه‌های انسانی به‌رغم فشارهای مالی، عدم تعطیلی هیچکدام از واحدهای زیان‌ده را در دستورکار قرار داد.
رئیس هیات‌موسس و هیات‌امنای دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به اینکه از مهم‌ترین بخش‌های کارآمد دانشگاهی، واحدهای مستقر در مناطق محروم است، می‌گوید: «تعطیل کردن واحد دانشگاهی در این مناطق، مردم را مایوس می‌کند؛ اگر واحد دانشگاهی در منطقه‌ای دور ضررده باشد باید این ضرردهی از محل دیگری جبران شود و به همین علت واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی در سراسر کشور به 10 منطقه تقسیم خواهند شد تا مثل سنوات گذشته هر منطقه خودکفا باشد و واحدهای ضررده و سودده در هر منطقه با هم همپوشانی داشته باشند.» یکی دیگر از موضوعاتی که در سال‌های اخیر گریبان‌گیر دانشگاه آزاد اسلامی شده، مساله تایید رشته‌هاست که به‌دنبال آن منجر به ایجاد برخی مشکلات در این دانشگاه شده، مساله تایید کدرشته‌محل‌های این دانشگاه که منجر به زیان‌دهی برخی واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی شده بود، بسیار مورد توجه قرار گرفت، اما مسئولان دانشگاه آزاد اسلامی در دوران مدیریت جدید با وجود کارشکنی‌های متعدد با تعامل مناسب و از طریق مجاری قانونی با مجلس و وزارت علوم توانستند تاییدیه رشته‌های خود را دریافت کنند و همین مساله به کمک واحدهای زیان‌ده آمد و آرامش کارمندان این واحدها را که به دلیل زیان‌ده بودن از آنان گرفته بود، دوباره بازگشت.
حضور نخبگان در سطوح مدیریتی دانشگاه
پس از انتصاب علی‌اکبر ولایتی به‌عنوان رئیس هیات‌موسس و هیات‌امنای دانشگاه آزاد اسلامی جامعه دانشگاهی برای یک تغییر بزرگ آماده شد؛ از زمانی که دکتر ولایتی به این دانشگاه آمد بدنه مدیریتی دانشگاه شاهد حضور نخبگانی بود که نمی‌توان تمام رزومه علمی آنها را در چند سطر بیان کرد. ولایتی همان زمان گفته بود از آنجاکه دانشگاه آزاد اسلامی با بزرگ‌ترین دانشگاه حضوری جهان از نظر علم و فناوری است، انتظارات زیادی از آن می‌رود؛ انتظاری که حالا با حضور این نخبگان رنگ واقعیت به خود گرفته است.
علی‌اکبر ولایتی
او رئیس هیات‌موسس و هیات‌امنای دانشگاه آزاد اسلامی است؛ دکتر علی‌اکبر ولایتی، پزشک و متخصص اطفال و از شاگردان مرحوم دکتر قریب است. او فوق‌تخصص عفونت اطفال را از دانشگاه جانز هاپکینز آمریکا دریافت کرد و از سال 1353 به عضویت هیات‌علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران درآمد. پس از انقلاب به تاسیس دانشکده وزارت خارجه مبادرت کرد. در سال 1370 استادتمام شد و اکنون نیز مقالات وی در مجلات معتبر علمی همچون «نیچر» و «ساینس» منتشر می‌شود. ولایتی پس از پیروزى انقلاب اسلامى مدتى معاون وزارت بهدارى بود، در دوره اول مجلس به‌نمایندگى مردم تهران انتخاب شد و سپس به مدت 16 سال در دولت‌های مختلف به‌عنوان وزیر امور خارجه خدمت کرد و از این حیث پرسابقه‌ترین وزیر جمهورى اسلامى به شمار مى‌آید. او از سال 1376 تاکنون مشاور امور بین‌الملل مقام معظم رهبری است و صرف‌نظر از این شغل مهم در چند رشته دانشگاهى به تدریس مشغول است. او که داراى چندین دکترى افتخارى از چند دانشگاه معتبر بین‌المللى است، در تعدادى از انجمن‌هاى تخصصى و پژوهشى جهان نیز عضویت دارد. عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام (از بدو تاسیس تاکنون)، عضو شورای‌عالی انقلاب فرهنگی (از سال 1368)، دبیرکل مجمع جهانی اهل‌بیت(ع) (از سال79 تا مهر 1381)، استاد تاریخ روابط خارجی ایران در دانشکده روابط بین‌الملل وابسته به وزارت امور خارجه، عضو شورای عالی سیاستگذاری دایره‌المعارف دفاع مقدس، رئیس مرکزآموزشی پژوهشی-درمانی سل و بیماری‌های ریوی و... تنها بخشی از فعالیت‌های اوست. پویایی فرهنگ و تمدن اسلام و ایران و بحران تاریخی هویت ایرانی تنها چکیده‌ای از تالیفات علمی علی‌اکبر ولایتی است. پویایی فرهنگ و تمدن اسلام و ایران به زبان عربی و فرانسه نیز ترجمه و چاپ شده است. همچنین به زبان اردو در کراچی و به زبان صربی در بلگراد چاپ شده است.
فرهاد رهبر
فرهاد رهبر، چهره‌ای فراجناحی است که ریاست بزرگ‌ترین مرکز آموزش عالی در ایران (دانشگاه تهران) را برعهده داشته است. او که از سال 86 تا ۲۹ بهمن سال ۹۲ عهده‌دار ریاست دانشگاه تهران بود رکورددار ثبات مدیریت در دانشگاه تهران است. رهبر دارای مدرک دکتری اقتصاد نظری از دانشگاه تهران و پدیدآورنده رساله دکتری با موضوع «نحوه مصرف درآمدهای نفتی» است و اصلی‌ترین زمینه تدریس این استاد دانشگاه تهران، در زمینه اقتصاد خرد است. رهبر پیش‌تر مدرس دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران و ریاست سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی و معاون اقتصادی وزارت اطلاعات در دولت سیدمحمد خاتمی بخشی از فعالیت‌های او بوده است. او در دولت یازدهم نیز از سوی وزیر امور اقتصادی و دارایی به سمت عضو و نایب‌رئیس شورای راهبردی نظام مالیاتی کشور منصوب شد. اینها البته تنها بخشی از رزومه فرهاد رهبر است.
محمدمهدی طهرانچی
محمدمهدی طهرانچی در تیرماه سال ۹۶ با تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی به عضویت هیات‌امنای دانشگاه آزاد اسلامی رسید تا این دانشگاه شاهد حضور یک چهره علمی دیگر باشد. طهرانچی از سال ۱۳۷۷ به‌عنوان معاون اجرایی و برنامه‌ریزی دانشکده علوم آغاز کرد و تا بهمن سال ۱۳۹۵ ریاست دانشگاه شهیدبهشتی را عهده‌دار بود. او استاد فیزیک و پژهشکده لیزر و پلاسمای دانشگاه شهیدبهشتی و جزء دانشمندان برتر کشور است. از فعالیت‌های پژوهشی او می‌توان به انجام چندین طرح پژوهشی و فناورانه ملی در فیزیک مغناطیس، چاپ بیش از 50 مقاله در مجلات معتبر بین‌المللی، ارائه ده‌ها مقاله در کنفرانس‌های ملی و بین‌المللی و... اشاره کرد.
عبدالرسول پورعباس
عبدالرسول پورعباس، معاون توسعه مدیریت و منابع دانشگاه آزاد اسلامی است. از روزی که او به این دانشگاه آمد تمام تلاش خود را برای پیشرفت و حفظ مصالح این دانشگاه به کار گرفت. او در دولت نهم رئیس سازمان سنجش و معاون وزیر علوم بود و مدتی به‌عنوان سرپرست جدید دانشگاه جامع علمی-کاربردی منصوب شد. عبدالرسول پورعباس عضو هیات‌علمی دانشگاه امیر کبیر است.
علیرضا رهایی
علیرضا رهایی که این روزها به‌عنوان معاون آموزشی دانشگاه آزاد اسلامی فعالیت می‌کند، چهره ماندگار و دو دوره رئیس دانشگاه صنعتی امیرکبیر بوده است. او عضو هیات‌علمی و استادتمام دانشکده مهندسی عمران و محیط‌زیست دانشگاه پلی‌تکنیک تهران است.
محسن نفر
محسن نفر، معاون علوم پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی است که کاهش شهریه‌های علوم پزشکی و تجمیع دانشکده‌های علوم پزشکی در یک دانشگاه مادر، تنها بخشی از فعالیت‌های او در این دانشگاه است. او پیش از این در وزارت بهداشت نیز عهده‌دار مسئولیت بود.
بیژن رنجبر
بیژن رنجبر، معاون پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی است؛ او استادتمام رشته بیوفیزیک است که حدود چهارسال ریاست دانشگاه تربیت‌مدرس را برعهده داشت. عضو شورای گسترش آموزش عالی، سرپرست کمیته برنامه‌ریزی زیست‌شناسی وزارت علوم، عضو ستاد توسعه زیست فناوری و... تنها بخشی از فعالیت‌های اجرایی اوست.
ارائه تسهیلات برای دانشجویان
مسئولان دانشگاه آزاد اسلامی در یک‌سال گذشته تمام هم و غم خود را برای ساماندهی امور دانشگاه و ارائه تسهیلات به دانشجویان به کار گرفته‌اند تا مسیر پیش‌روی دانشگاه برای رسیدن به دانشگاه نسل چهارم هموار شود. حالا تغییرات مثبت دانشگاه آزاد اسلامی پس از گذشت یک‌سال نشان از پیشبرد اهداف برای رسیدن به این مقصود دارد. مسئولان دانشگاه در این مدت تلاش کرده‌اند معیشت، حقوق و رفاه دانشجویان بیش از پیش تامین شود. بخشی از این اقدامات را می‌خوانید.
برگزاری آزمون EPT دانشگاه مطابق با استانداردها
آزمونEPT دانشگاه آزاد اسلامی یکی از آزمون‌های استاندارد کشور در دوره دکتری شناخته شده که نمره قبولی آن مورد تایید بسیاری از دانشگاه‌های دولتی است. اما چندی است که درباره نحوه برگزاری این آزمون و نمره آن ابهامات و سوالاتی از سوی دانشجویان مطرح می‌شود؛ ابهاماتی که مدیریت جدید دانشگاه را بر آن داشت درخصوص آزمون EPT و نحوه برگزاری آن ورود کرده و موضوع را بررسی کند. بر همین اساس تمام اعتراضاتی که نسبت به آزمون EPT وجود داشت همگی بررسی شد و براساس گفته مسئولان دانشگاه، دیگر متقاضیان نگرانی‌ای از نمره و نحوه برگزاری این آزمون ندارند.
ارائه تسهیلات برای پرداخت شهریه
دانشگاه آزاد اسلامی در دوره مدیریت جدید خود با دانشجویان برای پرداخت شهریه همکاری می‌کند و مسئولان آن تلاش دارند حداکثر مساعدت‌ها را با دانشجویان داشته باشند؛ یعنی به‌گونه‌ای نباشد که دانشجویان تحت‌فشار قرار گیرند. مسئولان این دانشگاه معتقدند هیچ دانشجویی نباید به‌خاطر شهریه از ادامه تحصیل محروم شود. حالا صندوق رفاه بیش از گذشته با دانشجویان همکاری می‌کند تا آنها به‌دلیل مشکل مالی از تحصیل عقب نیفتند. چندی است شهریه دانشجویانی که مشکلات مالی دارند یا قسط‌‌بندی شده یا وام در اختیار آنها قرار می‌گیرد. همچنین به دانشجویانی که مشکلات جدی دارند، تخفیف تعلق می‌گیرد.
طراحی نرم‌افزار اصالت‌سنجی پایان‌نامه‌های علمی
تقلب علمی یک موضوع جهانی است و باید برای کاهش این امر رعایت اصول اخلاقی تبلیغ شود؛ تقلب‌های علمی از آن دست موضوعاتی است که دانشجویان را نگران کرده است. بر همین اساس طراحی نرم‌افزار اصالت‌سنجی پایان‌نامه‌ها و شناسایی تقلب‌های علمی در این دانشگاه ازجمله اقداماتی است که در دستورکار مدیران جدید این دانشگاه قرار گرفته تا نگرانی دانشجویان در این زمینه مرتفع شود.
بومی‌گزینی و انتقال دانشجویان دختر به محل سکونت خود
یکی از بزرگ‌ترین دغدغه‌های هر دانشجو به‌ویژه دانشجویان دختر در زمان کنکور این است که بتوانند در شهر خود تحصیل کرده و نیازی به مهاجرت به سایر شهرها برای ادامه تحصیل نداشته باشند؛ اوایل مهرماه امسال فرهاد رهبر، رئیس این دانشگاه در حاشیه دیدار با علما و مراجع عظام تقلید قم در جمع خبرنگاران از تسهیلات و موافقت با انتقال دانشجویان به‌ویژه دانشجویان دختر به واحدهای دانشگاهی شهرهای خودشان خبر داد؛ طرحی که به اعتقاد کارشناسان آموزش عالی کشور مزایایی را به‌دنبال خواهد داشت که کاهش آسیب‌های اجتماعی و کاهش استرس خانواده‌ها شاید تنها بخش کوچکی از این مزایا باشد. طرح دانشگاه آزاد اسلامی مبنی‌بر انتقال دانشجویان دختر به محل سکونت خود باعث شد سایر دستگاه‌های متولی آموزش عالی هم به این فکر بیفتند تا این موضوع یعنی سهولت انتقال دانشجویان دختر برای تحصیل در محل سکونت خود را در دستورکار خود قرار دهند.
محمد مهدی طهرانچی: خواهان تعامل دو طرفه با مسئولان آموزش عالی هستیم
محمدمهدی زاهدی: دانشگاه آزاد اسلامی باید بتواند بسترساز یک دانشگاه مردم‌ساز اسلامی-ایرانی باشد
فرهاد فلاحتی: دانشگاه آزاد اسلامی با رویکرد عالمانه‌ای در حال حرکت است
سیداحسان قاضی‌زاده‌هاشمی: فضاهای رادیکال دانشگاه آزاد اسلامی متوقف شده است
میرحمایت میرزاده: دانشگاه آزاد اسلامی صرفا به فکر درآمدزایی نباشند
اصغر مسعودی: سابقه دکتری ولایتی، تبعیت محض از ولایت است
در گفتوگو با «فرهیختگان»مطرح شد
تایید حرکت‌های مثبت فرهنگی دانشگاه آزاد اسلامی از سوی اعضای کمیسیون آموزش
تغییرات فرهنگی و معنوی یکی از مسائل مورد توجه مسئولان دانشگاه آزاد اسلامی در طول یک‌سال گذشته به شمار می‌رود و حرکت‌هایی نیز در این زمینه صورت گرفته؛ حرکت‌هایی که مورد تایید برخی مسئولان ازجمله اعضای کمیسیون آموزش مجلس شورای اسلامی قرار گرفته است. در ادامه پاسخ پنج تن از اعضای این کمیسیون به سوالات «فرهیختگان» آمده است.
به نظر شما این تغییر چقدر در فضای دانشگاه اثرگذار بوده و توانسته محیط فرهنگی آن را تغییر دهد؟
محمدمهدی زاهدی: مباحث فرهنگی چیزی نیست که ما انتظار داشته باشیم به‌صورت تزریقی شبیه به آمپول آنا اثربخشی داشته باشد اما با توجه به رویکردهای اسلامی-انقلابی که مشاهده می‌شود امیدوارم که اینها بتوانند در مباحث فرهنگی هم اثرگذاری خودشان را داشته باشند و به حول و قوه الهی دانشگاه آزاد اسلامی در یک بازه 10 ساله بتواند تبدیل به یک دانشگاه نمونه بشود، دانشگاهی که بتواند بسترساز یک دانشگاه مردم‌ساز اسلامی- ایرانی باشد.
فرهاد فلاحتی: فکر می‌کنم در همه این عرصه‌ها، دانشگاه آزاد اسلامی با مدیریت جدیدی که در آن اعمال شد حرکت امیدوارکننده‌ای داشته است، اگرچه هنوز در آغاز راه است و با توجه به مشکلاتی که در بدنه وزارت علوم است ازجمله کاهش دانشجویان، رشته‌هایی که در حال تغییر است و مسائلی که دانشگاه آزاد اسلامی باید خودش را با سازمان سنجش و وزارت علوم تطبیق دهد، همه اینها از عوامل تاثیرگذار بر حرکت دانشگاه آزاد اسلامی است، اما به نظر می‌رسد به‌طور منطقی و با رویکرد عالمانه‌ای در حال حرکت است. در مباحث فرهنگی هم حرکت‌های خوبی در دانشگاه آزاد اسلامی در حال انجام شدن است ازجمله اینکه دانشگاه را از مباحث حاشیه‌ای و سیاست‌زدگی می‌پیرایند و مسیر علمی و فرهنگی اصیلی را بنیان می‌گذارند.
سیداحسان قاضی‌زاده‌هاشمی: به‌صورت نسبی اثرگذار بوده است به این علت که رویکردهای کلی اثرگذار بوده است، آن اقدامات تند افراط‌گرایانه که ما تا دو سال پیش در دانشگاه آزاد اسلامی شاهد بودیم که در قالب‌های مختلف فضاهای رادیکالی شکل گرفته بود، تقریبا متوقف شده است، در رویکردهای فرهنگی فضای دانشگاه تا حدودی توانسته خودش را تطابق‌پذیر کند، برخی عناصری را که از اعتقادات قوی به لحاظ دینی برخوردار نبودند، جلویشان در دانشگاه آزاد اسلامی گرفته شده اما بازهم تا زمانی که سامان مناسب پیدا بکند، فاصله دارد.
اصغر مسعودی، نایب‌رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس: جناب آقای ولایتی از انسان‌های ولایت‌مداری هستند که هم قسمت‌های مختلف و هم در حوزه‌های مختلفی فعالیت داشتند و هم سابقه خدمتی ایشان تبعیت محض از ولایت است که جزء ایده عملی ایشان بوده. در عین حال که دغدغه کاری و دغدغه نظام هم دارند، انصافا سعی کردند که در آن مسیر ارزش‌ها را حفظ کنند و اگر جایی احساس کنند که استادی از مسیر صحیح اسلام و انقلاب خارج شده با قاطعیت برخورد کردند. قطعا در زمینه‌های مالی هم نقطه‌نظراتی داشتند و وقت هم گذاشتند و فکر می‌کنم که یکی از اولویت‌های کاری ایشان دانشگاه آزاد اسلامی است و چهره مقبول، شناخته‌شده و محوری محسوب می‌شوند.
در ادامه مسیر چه کارهایی باید صورت بگیرد و چه تغییراتی نسبت به قبل را باید شاهد باشیم؟
میرحمایت میرزاده: به مجموعه همکاران دانشگاه آزاد اسلامی باید اعتماد بیشتری باشد، دانشگاه آزاد اسلامی پتانسیل بیشتری دارد با کوله‌باری از تجربه که اساتید و مسئولان فرهنگی دانشگاه دارند، عزل و نصب‌ها اگر به سرعت پیش برود به نظر می‌رسد که دانشگاه ضرر خواهد کرد. ما باید به نیروهای جوانی که مال خود دانشگاه آزاد اسلامی است اعتماد بکنیم، اوایل انقلاب شرایط ایجاب می‌کرد که از نیروهای بازنشسته از دستگاه‌های دیگر استفاده بکنند، اما الان باید عرصه برای نیروهای خود دانشگاه آزاد اسلامی فراهم شود تا خلاقیت خودشان را نشان دهند.
سیداحسان قاضی‌زاده‌هاشمی: من فکر می‌کنم محیط دانشگاه آزاد اسلامی به لحاظ فرهنگی و دانشجویی باید با شوراهای فرهنگی متعدد، مشارکت دانشجویان، احیای آموزش‌های اعتقادی و اسلامی و حتی اخلاقی که امروزه در مقدمه خیلی از آموزش‌ها به آن نیاز داریم، در قالب برنامه‌های مختلف موضوع‌بندی و رواج داده بشود، کارهای فرهنگی متنوع برگزار بشود، مشارکت دانشجویان در قالب جشنواره‌ها و همایش‌های مختلف فرهنگی شکل بگیرد.
فرهاد فلاحتی: دانشگاه آزاد اسلامی یک مجموعه بزرگ دانشگاهی در سطح کشور است و واقعا هم حرکت‌هایی که در طول عمر دانشگاه آزاد اسلامی انجام شده است به‌عنوان یک رویداد بزرگ علمی و فرهنگی در سطح کشور قابل توجه است. اساتید فرهیخته‌ای که در این مجموعه تلاش می‌کنند، دانشجویان بسیار زیاد و تاثیرگذار بر بدنه اجتماع که در این دانشگاه درس می‌خوانند، خود ساختمان دانشگاه که بدون پشتوانه دولت و مسائل مالی خودش را به‌طور خودگردان اداره می‌کند، همگی قابلیت‌های بزرگی هستند که در دانشگاه آزاد اسلامی ایجاد شده‌اند، تاثیرات یک محیط دانشگاهی و علمی را بر کشور و حتی در عرصه بین‌المللی شاهد باشیم، یکی از مباحثش بحث علمی است یعنی باید دانشگاه به سمتی برود که خودش را با الگوهای آموزشی روز دنیا هماهنگ کند یا حرکت‌های شتاب‌دهنده علمی یا علوم تجربی‌ای که لازم است در بدنه‌اش ایجاد بشود را قوی‌تر بکند به‌نحوی که تولید ثروت داشته باشد. فکر می‌کنم دانشگاه آزاد اسلامی رویکرد خوبی را در این قسمت شروع کرده است، مخصوصا در مباحث علمی دانش‌بنیان که یکی از مولفه‌های ایجاد اقتصاد مقاومتی است درونش آغاز شده است، منتها اینها نیاز به برنامه دارد و این برنامه‌ها نیاز به زمان دارد.
با حکم رهبری تغییر عمده‌ای در مدیریت دانشگاه صورت گرفت، به نظر شما علت این انتصاب با رویکرد سیاسی متفاوت چه بود و آن را چطور ارزیابی می‌کنید؟
میرحمایت میرزاده: مقام معظم رهبری شخصیتی است که امتحانش را داده است و با کوله‌باری از تجربه سیاسی، اجتماعی و فرهنگی با این انتصاب‌شان بار سنگینی بر دوش آقای ولایتی گذاشتند و با سوابقی که ایشان دارند این انتظار می‌رود که مسائل مربوط به اسلامی‌شدن و فرهنگ با وجود ایشان عملا اتفاق بیفتد و اگر خدای‌ناکرده اتفاقی نیفتد نه‌تنها شاید ناامیدی در جامعه ایجاد بشود بلکه ممکن است فردی با آن پیشینه قوی همچون آقای ولایتی را از دست بدهیم و مردم به سران و بزرگان این نظام بی‌اعتماد بشوند، بنابراین بنده مطمئنم ان‌شاءالله شاهد تغییراتی هم در راستای اهداف دانشگاه و هم در راستای اهداف مقام معظم رهبری خواهیم بود.
یکی از مسائل مهم در دانشگاه آزاد اسلامی، اسلامی‌شدن آن است برای این امر چه مسیری را پیشنهاد می‌کنید؟
فرهاد فلاحتی: اینها جزء همان اولویت‌های بزرگ دانشگاه آزاد اسلامی است، البته همه دانشگاه‌های ما باید همین رویکرد را داشته باشند اما چون دانشگاه آزاد اسلامی از همان ابتدا به‌عنوان یک دانشگاه برآمده از نظام انقلاب اسلامی ایجاد شده، طبیعی است که رویکرد اسلامی‌بودن آن باید واضح‌تر باشد. در این حوزه فکر می‌کنم هم در عرصه علوم انسانی در دانشگاه آزاد اسلامی یعنی محتوای کتب و دروسی که در آنجا تدریس می‌شود، هم استفاده از اساتیدی که به‌نحوی نگاه اسلامی و دینی منطقی و خردمندانه‌ای بر مسائل داشته باشند و هم فضای حاکم بر دانشگاه، اینها هرکدام یک مولفه بسیار بزرگی را می‌تواند دربر بگیرد، از طرف دیگر هم مباحثی که برای همایش‌ها و جلساتی که برگزار می‌شود برای تبیین نظام و حاکمیت اسلامی، مباحث مربوط به حوزه دین و معرفتی، دانشگاه آزاد اسلامی می‌تواند پیش‌قراول این عرصه باشد و خودش را به‌عنوان یک نمونه در عرصه‌های ملی و بین‌المللی نشان دهد، بسیاری از کارهای بزرگی که می‌تواند در این حوزه‌ها انجام بشود خیلی روشن است، مثلا در بحث ارائه دروسی که در این مسیر قرار دارند و توجه به اساتیدی که دلسوزانه در این عرصه کار می‌کنند.
میرحمایت میرزاده: این موضوع آنقدر بدیهی است که بیش از این شاید نباید در موردش حرف بزنیم و باید در عمل یک چیزهایی ببینیم و مردم باید در عمل ببینند که این محیط برای فرزندان‌شان محیط مناسبی است و من فکر می‌کنم باید به نیروهای موجود در همان دانشگاه اعتماد بکنند و اینکه آن اهداف اولیه‌ای که دانشگاه داشت را فراموش نکنند و صرفا به فکر درآمدزایی نباشند، همیشه باید آن اهداف اولیه اسلامی مقابل چشممان باشد و درصدد تحقق آن اهداف باشیم.
اصغر مسعودی، نایب‌رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس: من فکر می‌کنم که ما متاسفانه نسبت به اسلامی‌شدن دانشگاه‌هایمان فاصله گرفته‌ایم، قطعا هم باید منابع و محتوای درسی‌مان، هم اساتیدی که این محتوا را تدریس می‌کنند و هم اساتیدی که سایر دروس را تدریس می‌کنند هماهنگ و هم جهت در مسیر اسلامی‌شدن گام بردارند، البته قبل از دانشگاه هم باید قدم‌هایی برای اسلامی‌شدن برداشته شود، هرچند متاسفانه فضای مجازی و شبکه‌های غیراسلامی با اسلامی‌شدن دانشگاه‌ها مقابله می‌کنند، لذا باید با جدیت بیشتر، برنامه‌ریزی بهتر و هدفمندتر این مسیر دنبال شود.
منبع: فرهیختگان
انتهای پیام/
