اجرای عدالت آموزشی در طرح تجمیع 2

حدود 10 روز پیش بود که حمید میرزاده، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی بخشنامه‌ای برای اجرای طرح تجمیع 2 ابلاغ کرد و تشکیلات و ساختار سازمانی «دانشگاه آزاد اسلامی استان» را تشریح کرد. طرح تجمیع 2 درواقع ادامه طرح تجمیع یک در دانشگاه آزاد اسلامی است که پارسال با خبر کاهش واحدهای دانشگاه از 472 به 400 واحد از سوی میرزاده کلید خورد و امسال با کاهش ساختار سازمانی و کوچک‌کردن معاونت‌ها دنبال شد. این طرح چندین هدف را دنبال می‌کند که به گفته حمید میرزاده، کاهش بوروکراسی، چابک‌سازی، کاهش تعداد مدیران و در حقیقت تمرکز سیستم اداری از عمده‌ترین اهداف آن است تا کارها بهتر و روان‌تر پیش برود. حالا این طرح که از مهم‌ترین برنامه‌های دانشگاه است از دیروز یعنی اول تیرماه به اجرا درآمد و به گفته‌ ابراهیم واشقانی‌فراهانی، معاون پژوهشی و فناوری دانشگاه آزاد اسلامی پروسه‌ای یک‌ماهه را طی خواهد کرد. واشقانی‌فراهانی عدالت آموزشی را یکی از مزایای این طرح عنوان کرد و گفت این طرح باعث می‌شود نوعی همدلی بین تمام واحدهای استان برقرار شود تا از ظرفیت یکدیگر برای کل رشد واحدها در تمام استان استفاده کنند.

طرح تجمیع 2 چه تاثیراتی در دانشگاه خواهد گذاشت؟ ضرورت اجرای این طرح چیست؟
اجرای این تصمیم‌گیری در چارچوب برنامه‌های کل رئیس دانشگاه برای چابک‌سازی سامانه اداره دانشگاه و همچنین کاهش هزینه‌ها در کنار مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی درباره ترکیب هیات‌های امنای استانی پیش‌بینی شده بود. ما در هر استان یک دانشگاه استانی داریم که رئیس بزرگ‌ترین واحد مرکز آن استان رئیس دانشگاه و دبیر هیات امنای استان می‌شود؛ طبیعتا با تصمیمی که اتخاذ شد دانشگاه به سمت اجرایی کردن مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی در ارتباط با ساختار دانشگاه و هیات‌های امنای استانی حرکت کرد؛ به اعتقاد بنده این تصمیمات کمک می‌کند تا فرآیندهای اداری با چابکی و کاهش دیوان‌سالاری انجام گیرد. از سوی دیگر دبیرخانه هیات‌های امنای استانی تشکیل شده بود و نماینده خود رئیس دانشگاه به‌عنوان نماینده تام‌الاختیار، معاون هماهنگی و تشکیلاتی که داشتند باعث کندی فرآیندها بودند و هزینه اضافی بر دوش دانشگاه می‌گذاشتند که با این تصمیم این دو نقص همزمان برطرف شده است. نکته بعدی که در آیین‌نامه هم پیش‌بینی شده این است که رئیس دانشگاه یا خود رئیس هیات امنای استانی است یا نماینده‌ای که ایشان معرفی می‌کند. پس کماکان رئیس دانشگاه دستش باز است که در هیات‌های امنای استانی حضور پیدا کند یا نماینده خود را به جلسه بفرستد. در هر حال این تصمیم خردمندانه‌ای بوده است که از سوی رئیس دانشگاه با تایید هیات امنا اخذ شد.
در ساختار جدید روسای واحدها چه نقشی دارند؟
قرار نیست هیچ واحدی در طرح تجمیع2 از بین برود؛ تصمیم بر این است که از تمام ظرفیت‌های استان استفاده شود تا امور استان بهتر پیش برود؛ در واقع واحدهای مربوط سر جای خود هستند و روسای واحدها نیز وظایف خود را که در آیین‌نامه مدیریت دانشگاه است برعهده دارند ولی سازوکار ساماندهی امور در استان که پیش از این برعهده نماینده تام‌الاختیار رئیس دانشگاه و معاون هماهنگی بود برعهده رئیس بزرگ‌ترین واحد مرکز استان گذاشته شده است که این فرد دبیر هیات امنا نیز هست.
تفویض اختیار به رئیس بزرگ‌ترین واحد مرکز استان چه مزایایی خواهد داشت؟
این تفویض اختیار باعث می‌شود مشکلاتی که در واحدها داریم حل شود؛ برخی از واحدها از نظر درآمدزایی وضعیت مناسبی ندارند یا عبارت دیگر زیان‌ده هستند پس برای اینکه واحدی دچار مشکل و زیان‌ده نشود مسئولیت کل استان با رئیس مرکز استان خواهد بود. در این حال رئیس مرکز استان خود را موظف می‌داند عدالت آموزشی را در سطح استان در تقسیم رشته‌ها لحاظ کند و اگر یک واحد زیان‌ده شد، خود را موظف می‌داند مشکلات آن واحد را حل کند.
این عدالت آموزشی که از آن سخن گفتید چه هدفی را دنبال می‌کند؟
این عدالت باعث هم‌افزایی میان واحدهای استان می‌شود؛ به عبارت دیگر واحدهای استان به جای اینکه با یکدیگر رقابت کنند از آن جایی که تحت یک مدیریت واحد به‌عنوان رئیس بزرگ‌ترین واحد مرکز استان قرار دارند تمام امکانات خود را کنار یکدیگر قرار خواهند داد و در فرآیندی که هم‌افزایی ایجاد می‌کند مشکلات یکدیگر را حل خواهند کرد و به‌طور کلی باعث رشد یکپارچه استان خواهند شد. در واقع این‌گونه نخواهد بود که یک واحد در یک استان به دلیل امکانات و دانشجوی بیشتر رشد زیادی داشته باشد و یک واحد دیگر که از نظر تعداد دانشجو و امکانات در محرومیت قرار دارد به رشد کافی نرسد. معتقدم این موضوع باعث می‌شود نوعی همدلی بین تمام واحدهای استان برقرار شود تا از ظرفیت یکدیگر برای رشد کل واحدها در تمام استان استفاده کنند.
در ساختار جدید بسیاری از پست‌ها حذف خواهد شد یا چندین پست به یک نفر سپرده می‌شود. کارمندان در این چارت جدید چه سرانجامی خواهند داشت؟ آیا تعدیل می‌شوند؟
تعداد کارمندانی که برای نهادهای حذف‌شده پیش‌بینی شده بودند حذف می‌شوند اما در دانشگاه‌ها هیچ پستی حذف نخواهد شد، در واقع تشکیلات در هیچ واحدی به هم نخواهد خورد و تشکیلات واحدها براساس امتیاز و مرتبه‌ای که دارند مانند گذشته اجرایی خواهد شد. ما یک معاونت هماهنگی در استان و یک دبیرخانه برای معاونان هماهنگی استان داشتیم که این دبیرخانه دارای چندین پست اجرایی بود و این پست‌ها حذف خواهد شد.
اجرایی شدن این بخشنامه تا چه زمانی طول خواهد کشید؟
این بخشنامه از اول تیر باید اجرا شود و دکتر علوی فاضل نیز قول دادند که بتوانند در عرض یک ماه این مساله را ساماندهی کنند.
ناگفته‌ای درباره این بخشنامه دارید؟
من هیچ نکته منفی در این بخشنامه و ساختار نمی‌بینم منتها طبیعتا مسئولیت سنگینی برعهده روسای مراکز دانشگاهی ما در مرکز استان خواهد بود. قطعا انتظار ما به‌عنوان سازمان مرکزی دانشگاه این است که تمام واحدها باید با همدلی، مهربانی و یکپارچگی به رئیس واحد مرکز استان کمک کنند تا بتواند سیاست دانشگاه را که همان بالندگی و رشد است اجرا کند.