آذر عالیپور: متن ترجمه نباید با متن تالیفی تفاوتی داشته باشد
آذر عالیپور درگفتوگو با خبرنگار فرهنگی آنا درباره سطح کیفی ترجمههای ادبی در بازار نشر گفت: «درست است که مترجم مانند نویسنده، نیازی به خلاقیت ندارد اما مترجم نیز همچون نویسنده، باید ادبیات فارسی و دستور زبان را بداند؛ طوری که مخاطب تفاوتی بین متن تالیفی و متن ترجمه احساس نکند.»
مترجم آثار فلانری اوکانر ضمن ابراز نارضایتی از کار مترجمان جوان، اظهار داشت: «وقتی برخی از ترجمههای را با متن اصلی تطبیق میدهی، میبینی مترجم نه سبک نویسنده را رعایت کرده و نه در انتقال مفاهیم امانتدار بوده است؛ بلکه در بسیاری از موارد مترجم با بیدقتی، برداشت اشتباه خود از متن اصلی را نوشته است.»
وی ادامه داد: «کار ترجمه اثر ادبی، کار سادهای نیست و نیازمند زمان و دقتنظر است. حال آنکه بعضی از مترجمان، در طول سال چندین و چند اثر ترجمهای منتشر میکنند. این سرعت عمل، قطعا مبتنی بر دقت کافی نبوده است و به همین خاطر در بازار نشر با ترجمههایی روبرو میشویم که کیفیت لازم را ندارند.»
مترجم ویلیام ترور در پاسخ به این سوال که سبک نویسنده را چطور باید در ترجمه منعکس کرد، گفت: «سبک هر نویسندهای، مستقیما به زبان اثرش مربوط میشود. البته نمیتوان تمام جزئیات زبان را در ترجمه، برگردان کرد. مثلا طبیعی است که ترجمه آثار صادق هدایت به زبانهای مختلف، با متن فارسی این داستانها تفاوتهایی داشته باشد.»
وی ادامه داد: «اما مهم است که مترجم بتواند تا جایی که امکان دارد، جزئیات متن اصلی را در متن ترجمه خود منعکس کند. یعنی ضمن امانتدار، متنی را به عنوان ترجمه دست مخاطب بدهد که روحِ اثر اصلی در آن جریان داشته باشد.»
مترجم آثار آنیتا دسای تاکید کرد: «برای رسیدن به چنین ترجمهای، مترجم باید از طرفی درک درستی از زبان نویسنده و اثر داشته باشد و از طرف دیگر، توانایی و شناخت لازم از زبان فارسی داشته باشد تا بتواند ترجمهای درست و روان از اثر داشته باشد.»
وی درباره فعالیتهای حال حاضر خود در حوزه ترجمه نیز گفت: «همچنان مشغول اتمام کار ترجمه داستانهای جان چیور؛ نویسنده آمریکایی هم دوره با ریموند کارور هستم؛ نویسندهای که متولد 1928 میلادی است، جایزه پلیتزر را برده و داستانهای پرمحتوا و جذابی دارد.»
انتهای پیام/