چالش خوراک و ظرفیت‌های بلااستفاده؛ مهم‌ترین مانع پیش‌روی صنعت پتروشیمی

مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی با اشاره به وجود شکاف میان ظرفیت نصب‌شده و تولید واقعی در صنعت پتروشیمی، گفت: حدود ۲۲ درصد از ظرفیت این صنعت بلااستفاده مانده و حل چالش خوراک از طریق جمع‌آوری گازهای مشعل و بهینه‌سازی مصرف انرژی، اولویت اصلی برای تحقق اهداف توسعه‌ای کشور است.

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری آنا، حسن عباس‌زاده، امروز در نخستین اجلاس سرمایه‌گذاران صنعت پتروشیمی با اشاره به سیر تاریخی شکل‌گیری و توسعه این صنعت در کشور، بر ضرورت تکمیل زنجیره ارزش، جذب سرمایه‌گذاری و تأمین پایدار خوراک به‌عنوان پیش‌نیاز تحقق اهداف برنامه هفتم توسعه تأکید کرد.

نگاهی به آغاز شکل‌گیری صنعت پتروشیمی در ایران

معاون وزیر نفت و مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی، با بیان اینکه ایده تأسیس صنایع پتروشیمی در کشور به نخستین برنامه‌های عمرانی بازمی‌گردد، اظهار کرد: در برنامه اول عمرانی کشور که از سال ۱۳۲۷ تا ۱۳۳۴ اجرا شد، هدف‌گذاری برای تأسیس صنایع پتروشیمی صورت گرفت و حتی در برنامه دوم عمرانی نیز منابعی هرچند محدود برای این موضوع در نظر گرفته شد. هرچند در آن مقطع عمدتاً مطالعات انجام شد، اما همین نگاه، پایه‌گذار شکل‌گیری این صنعت در کشور بود.

وی افزود: کلنگ احداث پتروشیمی شیراز در سال ۱۳۳۸ به زمین زده شد و این مجتمع در سال ۱۳۴۲ به بهره‌برداری رسید؛ آن هم در شرایطی که شرکت ملی صنایع پتروشیمی هنوز تأسیس نشده بود. در نهایت، شرکت ملی صنایع پتروشیمی در سال ۱۳۴۳ به‌عنوان متولی توسعه این صنعت به تصویب رسید.

توسعه صنعت پتروشیمی پس از انقلاب اسلامی

مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی با اشاره به وضعیت این صنعت در آستانه پیروزی انقلاب اسلامی گفت: تا سال ۱۳۵۷، حدود ۶ مجتمع پتروشیمی با ظرفیتی نزدیک به ۳ میلیون تن در کشور به بهره‌برداری رسیده بود. پس از انقلاب، در برنامه‌های توسعه‌ای کشور، اهداف صنعت پتروشیمی متناسب با نیاز‌های اقتصادی کشور تعریف شد.

وی ادامه داد: در برنامه‌های اول و دوم توسعه پس از انقلاب، تمرکز بر تأمین نیاز‌های اساسی و صنایع داخلی بود، اما در برنامه سوم توسعه، رویکرد صادراتی در دستور کار قرار گرفت. امروز شاهد هستیم که حدود ۷۰ درصد محصولات پتروشیمی کشور صادر می‌شود و این صنعت نقش مهمی در ارزآوری کشور ایفا می‌کند.

چالش فاصله ظرفیت نصب‌شده و تولید واقعی

عباس‌زاده با اشاره به چالش‌های فعلی صنعت پتروشیمی اظهار کرد: یکی از مشکلات اساسی، فاصله میان ظرفیت نصب‌شده و تولید واقعی است. در حال حاضر حدود ۲۲ درصد از ظرفیت نصب‌شده صنعت پتروشیمی بلااستفاده مانده که معادل حدود ۲۰ میلیون تن ظرفیت تولیدی است. این موضوع یک چالش جدی برای صنعت به شمار می‌رود و اگر برای آن چاره‌اندیشی نشود، این شکاف عمیق‌تر خواهد شد.

جمع‌آوری گاز‌های مشعل؛ راهبرد کلیدی تأمین خوراک

وی یکی از راهبرد‌های اصلی برای رفع مشکل خوراک را جمع‌آوری گاز‌های مشعل دانست و گفت: حدود ۱۵۰۰ میلیون فوت مکعب گاز مشعل در روز در مناطق نفت‌خیز به‌ویژه خوزستان هدف‌گذاری شده که بخش عمده سرمایه‌گذاری آن توسط صنعت پتروشیمی انجام می‌شود. بخشی از این گاز‌ها در پروژه‌هایی مانند بیدبلند خلیج فارس و مناطق دهلران و ایلام جمع‌آوری شده و به خوراک پتروشیمی اختصاص یافته است.

عباس‌زاده گفت: امیدواریم تا پایان سال آینده، بخش عمده گاز‌های مشعل خاموش شده و به چرخه تولید بازگردد.

توسعه میادین اختصاصی و انرژی‌های تجدیدپذیر

معاون وزیر نفت توسعه میادینی که به صنعت پتروشیمی واگذار شده‌اند را از دیگر راهبرد‌ها برشمرد و افزود: بخشی از قرارداد‌های این میادین امضا شده و سایر قرارداد‌ها نیز در حال نهایی شدن است. همچنین توسعه استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر به‌ویژه برق خورشیدی، یکی از اقدامات مهم صنعت پتروشیمی در سال‌های اخیر بوده است.

بهینه‌سازی مصرف انرژی در بخش خانگی

وی با اشاره به نقش شرکت ملی صنایع پتروشیمی در بهینه‌سازی مصرف انرژی تصریح کرد: حدود ۷۶ تا ۸۰ درصد گاز تولیدی کشور در بخش خانگی و صنایع عمومی مصرف می‌شود. این موضوع پایداری خوراک صنعت را تحت تأثیر قرار می‌دهد. به همین دلیل، پروژه‌های بهینه‌سازی مصرف گاز در استان‌هایی مانند گیلان، مازندران و گلستان در دستور کار قرار گرفته است.

نیاز ۲۶ میلیارد دلاری برنامه هفتم توسعه

عباس‌زاده با بیان اینکه در برنامه هفتم توسعه باید به ظرفیت ۱۳۱ میلیون تن برسیم، گفت: تحقق این هدف نیازمند حدود ۲۶ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری است که تاکنون حدود ۱۵ میلیارد دلار آن در طرح‌های در حال اجرا هزینه شده و این طرح‌ها بیش از ۶۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارند.

وی افزود: در افق ۱۰ ساله برنامه هشتم، طرح‌هایی با نیاز سرمایه‌گذاری حدود ۴۴ میلیارد دلار شناسایی شده‌اند که خوراک، زمین و سرمایه‌گذار دارند و آماده اجرا هستند.

لزوم تقویت نقش بخش خصوصی واقعی

مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی با اشاره به سهم اندک بخش خصوصی واقعی در این صنعت گفت: در حال حاضر تنها حدود ۱۵ درصد سرمایه‌گذاری صنعت پتروشیمی توسط بخش خصوصی واقعی انجام می‌شود که رقم پایینی است.

هدف ما تقویت این بخش و تسهیل فرایند‌ها از جمله صدور موافقت‌های اصولی و بررسی صلاحیت مالی سرمایه‌گذاران است.

صندوق‌های ارزی پروژه و اوراق مرابحه ارزی

عباس‌زاده صندوق‌های ارزی پروژه را یکی از ابزار‌های مهم تأمین مالی دانست و گفت: صنعت پتروشیمی به دلیل صادرات‌محور بودن، بهترین بستر برای شکل‌گیری صندوق‌های ارزی پروژه است. همچنین اخیراً انتشار اوراق مرابحه ارزی با همکاری بانک مرکزی و صندوق توسعه ملی آغاز شده که می‌تواند نقش مؤثری در تأمین منابع مالی پروژه‌ها ایفا کند.

وی تأکید کرد: پروژه‌هایی که برای استفاده از این ابزار‌ها معرفی می‌شوند، حتماً دارای تأمین خوراک، مجوز‌های زیست‌محیطی، آب و پدافند غیرعامل خواهند بود.

مشوق‌های سرمایه‌گذاری در برنامه هفتم

معاون وزیر نفت با اشاره به مشوق‌های جدید برنامه هفتم توسعه گفت: اوراق تسویه که جایگزین تخفیفات پلکانی شده‌اند، امکان دریافت مشوق تا ۳۰ درصد تخفیف خوراک را برای طرح‌های زنجیره ارزش فراهم می‌کند. همچنین طرح‌ها می‌توانند از ۴۰ درصد پیشرفت فیزیکی، از این تسهیلات بهره‌مند شوند.

پتروشیمی، پیشران رونق صنایع پایین‌دستی

عباس‌زاده صنعت پتروشیمی را موتور محرک صنایع پایین‌دستی و اشتغال‌زایی دانست و گفت: توسعه این صنعت، زنجیره بزرگی از پیمانکاران، سازندگان تجهیزات و شرکت‌های مشاوره مهندسی داخلی را فعال می‌کند و خوشبختانه امروز کشور در این حوزه‌ها به خودکفایی رسیده است.

دعوت به صرفه‌جویی برای پایداری صنعت

معاون وزیر نفت و مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی، با قدردانی از سرمایه‌گذاران و فعالان این صنعت، تأکید کرد: با بهینه‌سازی مصرف گاز در بخش خانگی می‌توان خوراک بیشتری به صنعت پتروشیمی اختصاص داد که نتیجه آن افزایش سودآوری، رونق تولید، توسعه صادرات و ارزآوری برای کشور خواهد بود.

انتهای پیام/

ارسال نظر