ونزوئلا در محاصره؛ نبرد انرژی و ژئوپلیتیک زیر سایه سکوت جهانی

ونزوئلا در محاصره؛ نبرد انرژی و ژئوپلیتیک زیر سایه سکوت جهانی
محاصره نفتکش‌های ونزوئلا توسط آمریکا، تنها یک اقدام نظامی نیست؛ بلکه نشانه‌ای از بازگشت واشنگتن به دکترین مونروئه و تلاش برای بازسازی هژمونی در برابر چین است. در حالی که کارائیب به صحنه جدال انرژی و ژئوپلیتیک قدرت‌های بزرگ بدل شده، سکوت سنگین مجامع بین‌المللی پرسش‌های جدی درباره آینده نظم جهانی برمی‌انگیزد.

خبرگزاری آنا- علی رحمانی: اعلام «محاصره کامل و توقیف» نفت‌کش‌های ونزوئلا توسط دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا، نقطه اوج تازه‌ای در تنش‌های واشنگتن -کاراکاس به شمار می‌رود. این اقدام که با استقرار ناو‌های جنگی و افزایش حضور نظامی آمریکا در دریای کارائیب همراه شد، عملاً به منزله جنگ اقتصادی و سیاسی علیه دولت نیکلاس مادورو تلقی می‌شود و پیامد‌های آن فراتر از مرز‌های ونزوئلا، بازار جهانی انرژی و مناسبات ژئوپلیتیک منطقه را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

در همین ارتباط، خبرنگار آنا در گفت‌و‌گو با «بهرام فرجی» کارشناس ارشد مسائل آمریکای لاتین به بررسی کاراز تشدید تنش علیه ونزوئلا پرداخته است.

فرجی در تحلیل اهداف ترامپ از توقیف نفتکش‌های تحریم‌شده ونزوئلا گفت: در سطح راهبردی باید به این نکته توجه کنیم که آمریکا افول قدرت خود و در مقابل صعود قدرت چین را تجربه می‌کند و در سال‌های اخیر شاهد تقابل این دو قدرت در حوزه اقتصادی و تاحدودی نظامی بوده‌ایم به نحوی که ترامپ در دوره اول ریاست جمهوری تلاش کرد چین را به سمت یک چالش دفاعی-نظامی سوق دهد؛ اما چینی‌ها حدالامکان سعی می‌کنند از ورود به این فضا پرهیز کنند و همان طور که خودشان می‌خواهند، زمین بازی را در حوزه اقتصادی تعریف کنند؛ بنابراین پکن از منازعه و چالش با آمریکایی‌ها پرهیز می‌کند تا یک رقابت استراتژیک را با آمریکا جلو ببرد. همان طور که می‌دانید ایالات متحده آمریکا در شرایط فعلی بزرگترین کشور بدهکار به چین محسوب می‌شود و اقتصاد چین تمام آمریکای لاتین و اروپا را زیر چتر خود آورده است.

علت اصلی بازگشت به دکترین مونروئه

عضو هیأت علمی دانشگاه جامع امام حسین (ع) ادامه داد: در این فضا ترامپ احساس کرد که مسئله اصلی آمریکا چین است؛ بنابراین برای نجات از این وضعیت دوباره به دکترین قرن نوزدهم آمریکا (مونروئه) بازگشت. در این خصوص کشور‌های آمریکای جنوبی، مرکزی و حوزه دریای کارائیب با وجود روی کار آمدن و تداوم جریان ضدامپریالیستی در برخی از این کشور‌ها (که در حال حاضر توسط کوبا و ونزوئلا نمایندگی می‌شوند) هدف خوبی برای سیاست خارجی جدید ترامپ به حساب می‌آیند.

نقش ژئوپلتیک انرژی در تقابل با چین

این استاد دانشگاه و پژوهشگر مسائل آمریکای لاتین در مورد رقابت آمریکا و چین در حوزه انرژی افزود: همان طور که می‌دانید ونزوئلا براساس آمار آخرین کشفیات نفتی، بیشترین ذخایر نفتی دنیا را دارد. برآورد شده که ۵۰ سال پس از اتمام نفت عربستان، ونزوئلا همچنان از منابع نفتی فراوانی برخوردار خواهد بود. نکته مهم اینجاست که در کشور گویان که در همسایگی ونزوئلا و به نوعی تحت قیمومیت فرانسه است، منابع نفتی‌ای کشف شده که کمتر از ونزوئلا نیست. همسایگی این کشور با ونزوئلا قطعاً آمریکایی‌ها را به این نتیجه رسانده که هر چه زودتر باید تکلیف خودشان را با ونزوئلایی که هم از نظر فکری سردمدار جریان ضدامپریالیستی در آمریکای لاتین است و هم از نظر منابع نفتی و معدنی اهمیت زیادی دارد، یکسره کنند تا بتوانند در دنیا هژمونی خود را بازسازی کنند و به رقابت خود با چین ادامه دهند؛ مخصوصاً به دلیل قرارداد‌های نفتی متعددی که بین چین و ونزوئلا بسته شده است.

محاصره ونزوئلا و نقطه اوج بحران

کارشناس ارشد مسائل ونزوئلا و آمریکای لاتین ضمن تشریح وضعیت بحرانی فعلی بین واشنگتن و کاراکاس گفت: با توجه به محاصره نظامی شدید ونزوئلا و تأکید آمریکا بر جلوگیری از عبور کشتی‌های نفتی، انتظار می‌رود معادلات سیاسی و بین‌المللی در این منطقه تغییر یابد چراکه اگر در سال‌های گذشته کارشناسان عواملی مانند ذخایر نفتی ونزوئلا را دلیل این بحران می‌دانستند، الان مقامات آمریکایی ازجمله ترامپ به صراحت اعلام می‌کنند که «نفت آمریکای جنوبی برای ما است؛ چرا باید این نفت را چینی‌ها برداشت کنند و رقیب ما شوند.»

رقابت با ایران و روسیه روی دیگر بازی ترامپ در کارائیب

فرجی در ادامه ضمن بررسی عمیق‌تر بحران به وجود آمده در دریای کارائیب گفت: موضوعاتی مثل رقابت با ایران و روسیه هم حتما در چالش به وجود آمده بین آمریکا و ونزوئلا دخیل هستند؛ اما مسئله اصلی قضیه رقابت اقتصادی و نفتی با چین است.

سکوت مرگبار مجامع بین المللی در قبال ماجراجویی ترامپ

کارشناس ارشد مسائل آمریکای لاتین در نهایت گفت: مشخص است که ماجراجویی‌های ترامپ در حوزه سیاست خارجی که از قضا با ژست صلح‌طلبی هم همراه بوده، یک رفتار ماجراجویانه و غیرقابل پذیرش براساس عرف بین‌الملل است. اما، نکته نگران‌کننده و تعجب‌برانگیز این است که چرا مجامع بین‌المللی در مواجه با این رفتار غیرمنطقی و خارج از چارچوب ترامپ سکوت کرده‌اند؟ اگر شورای امنیت و سایر مجامع بین‌المللی از اوج‌گیری این تنش‌ها جلوگیری نکنند، در آینده آمریکا در رابطه با هر کشور و در هر منطقه جغرافیایی دیگری می‌تواند این رویه را در پیش بگیرد؛ بنابراین انتظار می‌رود که تا دیر نشده جامعه بین‌الملل به این هنجارشکنی واکنش نشان دهد.

انتهای پیام/

ارسال نظر
گوشتیران
قالیشویی ادیب
رسپینا