حسین یعقوبی: یک‌سری از ناشران به‌دنبال «بی‌شعوری» رفتند/ طنز تامل‌گرا در ایران بازار ندارد
نویسنده و مترجم آثاری همچون «خرمگس و زن‌ستیز»، «امشب نه شهرزاد»، «نشان پنجم حماقت»، « اژدهای دگراندیش» و... می‌گوید: «من در این سال‌ها رمان یا داستانی طنزی را ندیده‌ام که مورد استقبال مردم قرار بگیرد. این یعنی مردم به طنز تامل‌گرا علاقه‌ای ندارند.»
حسین یعقوبی -مترجم و طنز‌نویس- در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگی آنا درباره وضعیت آثار طنز در ایران گفت: «آن طنزی که غیرمتعارف باشد و مخاطر را به تامل وادار کند، در ایران چندان بازاری ندارد و عمده آثاری که به اسم طنز ساخته می‌شوند، سفارشی هستند.»
وی با اشاره به سریال‌ها و برنامه‌های تلویزیونی ادامه داد: « سریال‌هایی که طی سال‌های اخیر ساخته شده‌اند، هرکدام سفارش‌دهندگانی از جمله شبکه‌های تلویزیونی داشته‌اند که در این نوع آثار، سفارش‌دهندگان به سازندگان تکلیف می‌کنند که در یک چهارچوب مشخص کار کنند؛ حتی دیالوگ‌ها و سوژه‌های آن‌ها مانند دستورالعمل به آن‌ها ابلاغ می‌شود. به همین خاطر است که عمده آن‌ها فاقد خلاقیت هستند و بی‌نمک از آب درمی‌آیند.»
یعقوبی درباره طنز مطبوعاتی نیز اظهار داشت: «در مطبوعات، سفارش دهنده اصلی مردم هستند و اهالی روزنامه و مجلات نیز با رعایت چهارچوب‌های موجود، به سمت انتشار مطالبی می‌روند که درون‌مایه آن‌ها، دست انداختن یک سری سیاست‌مدار است که مردم از آن‌ها بدشان می‌آید، به علاوه یک‌سری شوخی‌های جنسی به صورت زیرپوستی.»
این نویسنده و مترجم درباره جایگاه طنز در ادبیات داستانی تالیفی در کشور گفت: «من در این سال‌ها رمان یا داستانی طنزی را ندیده‌ام که مورد استقبال مردم قرار بگیرد. این یعنی مردم به طنز تامل‌گرا علاقه‌ای ندارند.»
وی در پاسخ به این سوال که دلیل پرفروش شدن آثار طنز ترجمه‌ای چیست، افزود: «حکایت آثار ترجمه‌ای فرق می‌کند. همیشه همینطور بوده. وقتی اسم یک نویسنده خارجی زیر یک اثر باشد، دید مردم به آن اثر عوض می‌شود.»
یعقوبی خاطر نشان کرد: «مثلا آثار دیوید ریمون سداریس، عمدتا در حد متوسط هستند، مضامینی ساده و روزمره دارند اما به خاطر اینکه او نویسنده‌ای آمریکایی است، در ایران طرف‌دار دارد. یا مثلا نیل سایمون؛ او هم به جز یکی دو نمایشنامه، آثار متوسطی دارد اما در ایران آثارش همیشه روی صحنه برده می‌شود.»
نویسنده آثاری همچون «امشب نه شهرزاد» با انتقاد از انتشار برخی کتاب‌های به ظاهر جامعه شناسانه، گفت: «بعد از انتشار کتاب «بی‌شعوری» نوشته خاویر کرمنت، یک‌سری از ناشران رفتند به سمت انتشار چنین آثاری با درون‌مایه‌های طنز اما عمده آن‌ها از حد دیالوگ‌هایی که در تاکسی‌ها می‌شنویم، فراتر نرفته‌اند.»
وی ضمن بیان این مطلب که آن طنز موجود در آثار امثال وودی آلن یا چارلز بوکوفسکی، در جریان ادبیات داستانی ایران جایگاهی پیدا نکرده، افزود: «جریانی که با نویسندگانی مانند بهرام صادقی، غلامحسین ساعدی و فریدون تنکابنی در ادبیات دهه 50 پیگیری می‌شد، متاسفانه رشد نکرد و تداوم نیافت و طنز در دهه‌های بعد، عمدتا به رویه‌های سیاسی و سفارشی تنزل پیدا کرد.»
یعقوبی درباره وضعیت انتشار آخرین آثارش نیز توضیح داد: «فعلا منتظر انتشار دو کتاب هستم؛ اولی رمان «تخت بخواب» است که قرار است نشر چشمه طی یک‌ماه آینده آن را چاپ کند و دیگری کتاب «لبخند با مغز اضافه» است که در صف انتظار نشر سوره مهر است و امیدوارم تا پایان شهریور منتشر شود.»
لازم به اشاره است «تخت بخواب» داستان نویسنده‌ای است که مشغول نوشتن داستانی درباره‌ی نویسنده‌ای است که نمی‌تواند داستان‌های شکل گرفته در ذهنش را به اتمام برساند و برای ایده‌هایی که به ذهنش می‌رسد پیرنگ داستانی و پایان‌بندی مناسبی پیدا نمی‌کند. «لبخند با مغز اضافه» نیز به درک فلسفه از طریق طنز است می‌پردازند.
انتهای پیام/
