«ادبیات فارسی» بستری برای ایجاد تمدن نوین اسلامی

به گزارش خبرنگار آنا، نشست علمی «نقش زبان و ادب فارسی در تقویت مهارت‌های اجتماعی و همگرایی جامعه در راستای تحقق تمدن ایرانی - اسلامی» به همت گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد گنبدکاووس و با حضور عبدالرضا مدرس‌زاده مدیر گروه کشوری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی برگزار شد.

علی رضا گرایلی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد گنبدکاووس در این نشست تخصصی با تأکید بر اهمیت بهره‌گیری از آموزه‌های ادبی برای رشد فردی، خانوادگی و اجتماعی با بیان اینکه مطالعه آثار بزرگان ادب فارسی، زمینه‌ساز افزایش مهارت‌های اجتماعی در افراد است، اظهار کرد: اگر می‌خواهیم جامعه‌ای سالم، پویا و کم آسیب داشته باشیم، باید از تجربیات، نصایح و اندرز‌های عالمان، شاعران و ادیبان بهره ببریم. این آثار چراغ راه زندگی فردی و اجتماعی ما هستند.

وی با اشاره به برخی مشکلات رایج در ازدواج‌ها، روابط شراکتی و انتخاب مسیر شغلی، ریشه بسیاری از این آسیب‌ها را در کم‌توجهی به حکمت‌های ادبی و تاریخی دانست و افزود: ادبیات فارسی پر است از پند‌هایی که در بزنگاه‌های زندگی راهگشا هستند. گاه یک بیت شعر می‌تواند مسیر زندگی یک انسان را تغییر دهد.

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد گنبدکاووس بر لزوم عمل به موقع در فرصت‌های زندگی تأکید کرد و ادامه داد: مهارت‌آموزی، تربیت فرزند، فراگیری زبان، خواندن قرآن و انجام واجبات دینی باید از سنین پایین آغاز شود. هر کاری، زمان خودش را دارد و اگر دیر شود، نتیجه مطلوب حاصل نخواهد شد.

گرایلی با اشاره به شعر نظامی گنجوی که به پسرش توصیه می‌کند از زمان خود استفاده کند و به‌جای بازی، به هنر و سرفرازی بیندیشد، بیان کرد: ادبیات، منبع غنی‌ای برای انتقال تجربه است. داستان‌هایی مانند قصه رودکی و بازگرداندن امیر سامانی یا توصیه انگشتر معروف 'این نیز بگذرد' به ناصرالدین‌شاه، نمونه‌هایی هستند که نشان می‌دهند شعر و کلام می‌تواند بر تصمیم‌گیری‌های مهم اثرگذار باشد.

وی با بیان اینکه ادبیات فارسی می‌تواند زمینه‌ساز همگرایی اجتماعی شود، مطرح کرد: اگر آموزه‌های ادبی در میان همه مردم رواج یابد، اخلاق، انصاف و همراهی جایگزین اختلاف، خشونت و فردگرایی می‌شود. این همان مسیر تمدن‌سازی است.

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد گنبدکاووس اضافه کرد: ادبیات فارسی با بهره‌گیری از مفاهیم الهی و آموزه‌های اخلاقی، زمینه‌ساز همگرایی اجتماعی و تقویت رفتار مسئولانه در جامعه بوده؛ مفاهیم قرآنی مانند «فمن یعمل مثقال ذرة خیراً یره» در قالب ابیات پرمغز فارسی بازتاب یافته‌اند؛ مانند: هرچه کنی به خود کنی، گر همه نیک و بد کنی. این نگاه موجب می‌شود افراد بدانند نتیجه اعمالشان به خودشان بازمی‌گردد، که خود عاملی برای کاهش ناهنجاری‌ها و افزایش همبستگی اجتماعی است.

گرایلی بیان کرد: نمونه‌هایی مانند «انگشت مکن رنجه به در کوفتن کس / تا کس نکند مشت به در کوفتن تو» نیز تأکیدی است بر احترام متقابل و رفتار سنجیده که در صورت فراگیر شدن، می‌تواند جامعه را به سمت نیکی و همزیستی سوق دهد. همان‌گونه که در قرون ۴ تا ۹ هجری، تعالیم دینی و ادبی بسترساز ظهور اندیشمندان بزرگی شد و تمدن اسلامی شکل گرفت، امروز نیز با اتکا بر ادبیات فارسی، همراه با علم، نوآوری و هوش مصنوعی، می‌توان مسیر تمدن نوین اسلامی را هموار ساخت.

وی با انتقاد از تهاجم فرهنگی غرب، به‌ویژه از نگاه تکنولوژیک بدون پشتوانه اخلاقی، عنوان کرد: تمدن واقعی، تمدنی بوده که بر پایه انسانیت، اخلاق و معنویت استوار باشد؛ و این چیزی است که ادبیات فارسی و فرهنگ اسلامی در اختیار ما گذاشته‌اند.