سیانان: آمریکا نمیتواند چین را در جنگ تعرفهای مغلوب کند

به گزارش خبرگزاری آنا، به تحلیل امروز شبکه سیانان که در ادامه این گزارش میخوانید، شتاب این تنش به طرز حیرتانگیزی سریع بوده و در طول یک هفته، تعرفههای ترامپ بر واردات چینی از ۵۴ درصد به ۱۰۴ درصد و حالا به ۱۲۵ درصد رسیده؛ ارقامی که علاوه بر تعرفههایی هستند که پیش از شروع دوره دوم ریاستجمهوری او اعمال شده بود. چین هم به همین شکل پاسخ داده و تعرفههای تلافیجویانه مازاد خود بر تمامی واردات از آمریکا را تا ۸۴ درصد افزایش داده است.
این رویارویی، زمینهساز یک شکاف تاریخی خواهد بود که نه تنها برای این دو اقتصاد بهشدت بههموابسته دردسرساز است، بلکه اصطکاکهای شدیدی نیز به رقابت ژئوپولیتیک آنها اضافه خواهد کرد.
به باور نیک مارو، اقتصاددان ارشد آسیا در واحد اطلاعات اکونومیست (نهاد تحقیقاتی و تحلیلی زیرمجموعه نشریه اکونومیست)، «این احتمالاً قویترین نشانهای است که تاکنون از حرکت بهسوی یک جدایی کامل دیدهایم» --حالتی که در آن دو اقتصاد عملاً هیچگونه تجارت یا سرمایهگذاری متقابلی نخواهند داشت.
وی افزود «واقعاً نمیتوان تأثیرات شوکهکنندهای را که این تصمیمها بههمراه دارند، دستکم گرفت — نه فقط برای اقتصاد چین، بلکه برای کل چشمانداز تجارت جهانی و البته برای آمریکا».
چین دست آمریکا را خوانده است
ترامپ ظاهراً تصمیم خود مبنی بر عدم اعطای تعلیق مشابه سایر کشورها به چین را به واکنش متقابل سریع پکن در اعمال تعرفه علیه واشنگتن ربط داد و دیروز به خبرنگاران گفت که «چین میخواهد توافقی انجام دهد، فقط نمیداند دقیقاً چطور باید جلو برود». اما دیدگاه پکن کاملاً متفاوت به نظر میرسد.
رئیسجمهور چین شی جینپینگ هیچ گزینهای برای تسلیم شدن در برابر چیزی که آن را «زورگویی یکجانبه آمریکا» مینامد، نمیبیند و پکن بهصورت علنی ملیگرایی پرشوری را حول انتقامجویی خود برانگیخته-- بخشی از راهبردی که بیسر وصدا از زمان خروج ترامپ از کاخ سفید در بیش از چهار سال گذشته در حال آمادهسازی آن بوده است.
در حالی که چین مدتهاست اعلام کرده خواهان مذاکره است، افزایش سریع تنشها از سوی ترامپ باعث شده تا پکن به این نتیجه برسد که آمریکا در عمل چنین قصدی ندارد و به گفتهی ناظران، در محاسبات شی، چین نهتنها آماده مقابله است، بلکه قصد دارد از هرجومرج تجاری ناشی از اقدامات ترامپ برای تقویت موقعیت خود استفاده کند.
جیکوب گانتر، تحلیلگر ارشد اقتصادی در اندیشکده MERICS مستقر در برلین، میگوید «شی جینپینگ مدتهاست کاملاً روشن کرده که انتظار دارد چین وارد دورهای از کشمکش طولانی با ایالات متحده و متحدانش شود و چین باید برای آن آماده میشد که در واقع تا حد زیادی نیز آماده شده است».
او افزود «شی جینپینگ پذیرفته که دستکش مبارزه پرتاب شده (دعوت به مبارزه انجام شده) و آنها آمادهاند که بجنگند».
ورود چین و آمریکا به جنگ فرسایشی
اینکه آیا ترامپ در صورت عدم واکنش سریع چین، تعرفههای تلافیجویانه علیه پکن را هم مانند سایر کشورها به حالت تعلیق درمیآورد یا نه، هنوز سوالی بیپاسخ است. کانادا نیز دست به اقدام تلافیجویانه زد، اما با این حال مشمول تعلیق شد — تعلیقی که البته تعرفه جهانی ۱۰ درصدی اعمالشده از هفته گذشته را لغو نمیکند.
با این حال، به نظر میرسد ترامپ که کاخ سفید او را اوایل این هفته مصمم توصیف کرد و شی وارد یک جنگ فرسایشی شدهاند؛ جنگی که ممکن است تعادل نابرابر، اما بهشدت درهمتنیده یک رابطهی تجاری به ارزش تقریباً نیم تریلیون دلار را بر هم بزند.
چین برای چند دهه، کارخانه جهان بوده؛ جایی که زنجیرههای تولید روزبهروز خودکارتر و پیشرفتهتر میشوند و همهچیز را از کالاهای خانگی و کفش گرفته تا لوازم الکترونیکی، مصالح ساختمانی، لوازم خانگی و پنلهای خورشیدی تولید میکنند.
این کارخانهها نیاز مصرفکنندگان آمریکایی و جهانی به کالاهای ارزانقیمت را تأمین میکردند، اما همزمان باعث ایجاد کسری تجاری عظیمی شدند و در میان برخی از آمریکاییها از جمله ترامپ این احساس را ایجاد کردند که جهانیسازی، تولید و مشاغل از آمریکا ربوده شده است.
به گفته برخی تحلیلگران، حالا، اما افزایش تعرفههای ترامپ تا بیش از ۱۲۵ درصد، ممکن است در سالهای آینده صادرات چین به آمریکا را بیش از نصف کاهش دهد.
دردسرهای جنگ فرسایشی برای آمریکا و چین
بسیاری از کالاهای چینی بهراحتی و در کوتاهمدت قابل جایگزینی نیستند و این میتواند قیمت کالاها برای مصرفکنندگان آمریکایی را برای سالها افزایش دهد، تا زمانی که کارخانههای جدیدی در نقاط دیگر راهاندازی شوند.
تحلیلگران جیپی مورگان روز چهارشنبه گفتند که این وضعیت پیش از آنکه جایگزینهایی پیدا شود، میتواند مالیاتی معادل حدود ۸۶۰ میلیارد دلار برای آمریکاییها ایجاد کند.
در چین هم بخش گستردهای از تأمینکنندگان، احتمالاً با از بین رفتن کامل حاشیه سود اندک خود مواجه خواهند شد و موج جدیدی از تلاشها برای تاسیس کارخانهها و انتقال تولید به سایر کشورها آغاز خواهد شد.
ویکتور شیه، مدیر مرکز چین قرن بیستویکم در دانشگاه کالیفرنیا سندیگو، میگوید «مقیاس این تعرفهها ممکن است باعث بیکاری میلیونها نفر و موجی از ورشکستگی در سراسر چین شود. از سوی دیگر، صادرات آمریکا به چین نیز ممکن است تقریباً به صفر برسد».
اما به باور او، چین میتواند این وضعیت را بسیار بهتر از سیاستمداران آمریکایی تحمل کند.
به تحلیل سیانان، این امر تا حدی به این دلیل است که رهبران حزب کمونیست چین با بازخورد سریع از سوی رأیدهندگان و نظرسنجیهای عمومی مواجه نیستند.
پکن آماده عبور از طوفان
در تفسیری که دوشنبه در صفحه اول روزنامه پیپلز دیلی چین منتشر شد، آمده «در پاسخ به تعرفههای آمریکا، ما آمادهایم و استراتژیهایی داریم. ما به مدت هشت سال با آمریکا درگیر جنگ تجاری بودهایم و تجربهای غنی در این مبارزات اندوختهایم».
این مقاله اشاره دارد که پکن میتواند «تلاشهای فوقالعادهای» برای تقویت مصرف داخلی که همواره ضعیف بوده، انجام دهد و سیاستهای دیگری برای حمایت از اقتصاد خود معرفی کند.
در مواجهه با ناشناختههایی مثل این که اقدامات تا چه حد دیگر تشدید خواهد شد هم صداها از پکن آرام به نظر میرسند.
کای تونگجوان، اقتصاددان از دانشگاه رنمین چین اوایل این هفته در مقالهای در یک رسانه دولتی نوشت «نتیجه نهایی به این بستگی دارد که چه کسی میتواند یک جنگ اقتصادی فرسایشی طولانیتر را تحمل کند و چین بهوضوح در زمینه تحمل استراتژیک، مزیت بیشتری دارد».
تابپذیری اقتصادی بهتر چین نسبت به آمریکا
پکن در هفتههای اخیر با کشورهای مختلف از اروپا تا جنوب شرق آسیا گفتوگو کرده تا همکاریهای تجاری را گسترش دهد و با جذب متحدان و شرکای آمریکا که از جنگ تجاری متناوب خسته شدهاند، از ایالات متحده پیشی بگیرد.
چین همچنین از زمان اولین جنگ تجاری ترامپ و کارزار او علیه شرکت فناوری هوآوی، خود را برای تنشهای تجاری با آمریکا آماده کرده و این رویدادها هشداری برای پکن بود که اگر آماده نباشد، ممکن است رشد اقتصادیاش متوقف شود.
شیه در کالیفرنیا گفت که پکن از کشورها برای تنوع بخشیدن به زنجیرههای تامین حمایت کرده و در کنار سایر تلاشها به دنبال مدیریت برخی از چالشهای اقتصادی داخلی خود بوده و «دولت چین شش سال است که خود را برای این روز آماده کرده و آنها میدانستند که این یک احتمال است».
طبق تحلیل شبکه آمریکایی، امروز چین در موقعیت بهتری برای مقابله با یک درگیری تجاری گستردهتر قرار دارد. در مقایسه با سال ۲۰۱۸، این کشور روابط تجاری خود را با سایر نقاط جهان گسترش داده و سهم صادرات به آمریکا را از حدود یکپنجم کل صادرات به کمتر از ۱۵٪ کاهش داده است. تولیدکنندگان چینی همچنین عملیات گستردهای را در کشورهای ثالث مانند ویتنام و کامبوج راهاندازی کردهاند تا از تعرفههای پایینتر آمریکا بهرهمند شوند.
چین همچنین زنجیرههای تأمین خود را برای عناصر کمیاب و مواد معدنی حیاتی توسعه داده، فناوری تولید خود را با هوش مصنوعی و رباتهای انساننما ارتقا داده و قابلیتهای فناوری پیشرفته خود از جمله نیمهرساناها را افزایش داده است. از سال گذشته، دولت چین همچنین برای حل مسائلی مانند مصرف ضعیف و بدهی بالای دولتهای محلی تلاش کرده است.
اسکات کندی، مشاور ارشد اندیشکده مرکز مطالعات استراتژیک و بینالمللی در ایالات متحده در همین خصوص گفت که «ضعفهای چین قابل توجه است، اما در زمینه یک درگیری همهجانبه، قابل مدیریت هستند و آمریکا بهتنهایی نمیتواند اقتصاد چین را به آستانه نابودی بکشاند».
به باور وی، «حتی اگر واشنگتن تمایلی به پذیرش نداشته باشد، چین در ادعای خود مبنی بر غیرممکن بودن مهار اقتصادیاش توسط آمریکا حق دارد».
انتهای پیام/