اولین ماهواره چوبی جهان در مدار زمین!
استفاده از چوب در فضا غیرمعمول به نظر می‌رسد، با این حال محققان امیدوارند که ماهواره‌های چوبی پایدارتر بوده و آلودگی کمتری برای محیط زیست نسبت به ماهواره‌های معمولی داشته باشد.
خبرگزاری آنا- مریم فخیمی: به گزارش خبرگزاری آنا، آژانس اکتشافات فضایی ژاپن (JAXA) در دسامبر ۲۰۲۴، در طی مأموریت فضایی پیشگامانه، ماهواره‌ای را به نام LignoSat که از جنس چوب ساخته شده است به مدار زمین پرتاب کرد.
چوب در فضا دوام بیشتری نسبت به زمین دارد، زیرا هیچ آب یا اکسیژنی وجود ندارد که باعث پوسیدگی‌اش شود. این رویکرد نوآورانه به این منظور طراحی شده تا قابلیت چوب به عنوان جایگزینی پایدار برای مواد مرسوم در ساخت ماهواره‌ها مورد ارزیابی قرار گیرد. محققان امیدوارند با نظارت بر واکنش ماهواره به شرایط فضایی مانند تابش و دما، فناوری‌های فضایی سازگار با محیط زیست را بیشتر توسعه دهند.
بررسی پرتاب و آزمایش
در دسامبر ۲۰۲۴، پنج ماهواره کوچک (CubeSat) از ایستگاه فضایی بین‌المللی به مدار زمین تزریق شدند. در میان آنها، LignoSat، یک ماهواره چوبی منحصر‌به‌فرد که توسط آژانس اکتشافات فضایی ژاپن توسعه یافته، قرارداشت. این پروژه نوآورانه به بررسی پتانسیل چوب به عنوان ماده‌ای پایدار برای استفاده در فضا می‌پردازد و هدف آن ارائه جایگزینی دوستدار محیط زیست برای ساخت ماهواره‌ها در آینده است.
انتخاب مواد و طراحی
محققان قبل از پرتاب، آزمایشی را در ایستگاه فضایی انجام دادند تا سه نوع مختلف چوب را در شرایط پرچالش فضا بررسی کنند. بر اساس نتایج به دست آمده، LignoSat که با استفاده از چوب ماگنولیا هونوکی ساخته‌شده، با استفاده از تکنیک‌های سنتی نجاری ژاپنی مونتاژ شد.
هر طرف این ماهواره کوچک ۱۰ سانتی‌متر (۳.۹ اینچ) اندازه دارد و وزن آن ۹۰۰ گرم است. این ماهواره در تاریخ ۵ نوامبر ۲۰۲۴ توسط پرتابگر فالکون-۹ بلوک ۵ شرکت اسپیس‌ایکس از مرکز فضایی کندی در فلوریدا به ایستگاه فضایی بین‌المللی پرتاب شد. این ماهواره در یک محفظه ویژه توسط JAXA تعبیه شده بود و در دسامبر ۲۰۲۴ به مدار زمین تزریق شد.
پتانسیل فناوری فضایی پایدار
محققان از حسگر‌ها برای ارزیابی تنش وارده روی چوب و اندازه‌گیری واکنش‌های آن به دما و تابش در فضا استفاده خواهند کرد. همچنین سطوح ژئومغناطیسی نیز تحت نظارت قرار خواهد گرفت تا مشخص شود آیا میدان ژئومغناطیسی می‌تواند به بدنه ماهواره چوبی نفوذ کرده و بر قابلیت‌های فناوری آن تأثیر بگذارد یا خیر. بررسی کاربرد‌های چوب در فضا می‌تواند به راه‌حل‌های نوآورانه‌ای در آینده منجر شود.
پس از پرتاب، LignoSat به مدت شش ماه در مدار خواهد ماند و اجزای الکترونیکی آن، چگونگی تحمل چوب در محیط پرتنش فضا که دمای آن از ۱۰۰- تا ۱۰۰ درجه سانتی‌گراد هر ۴۵ دقیقه در نوسان است بررسی خواهد شد. این ماهواره همچنین توانایی چوب را در کاهش تأثیر تشعشعات فضایی بر نیمه هادی‌ها اندازه گیری خواهد کرد.
مفید برای محیط زیست
ماهواره‌های بسیاری در فضا وجود دارند که از فلز ساخته شده‌اند. این ماهواره‌ها در پایان عمر خود از مدار خارج شده و در اتمسفر زمین می‌سوزند تا به زباله فضایی تبدیل نشوند. ماهواره‌های فلزی، ذرات اکسید آلومینیوم را در هنگام ورود مجدد به اتمسفر زمین ایجاد می‌کنند، این گاز‌ها می‌توانند به لایه اوزون محافظ سیاره ما آسیب وارد کنند. اما ماهواره‌های چوبی با آلودگی کمتری می‌سوزند و مضرات کمتری برای محیط زیست دارند. با توجه به ضرر‌های این ماهواره‌ها برای محیط زیست، ممکن است استفاده از ماهواره‌های فلزی در آینده ممنوع شوند؛ بنابراین اگر ماموریت اولین ماهواره‌های چوبی جهان موفقیت‌آمیز باشد، انقلابی در طراحی و ساخت ماهواره‌های آینده ایجاد می‌شود.
درباره ماهواره چوبی ژاپن
LignoSat ماهواره چوبی کوچک ژاپنی است و به عنوان اولین ماهواره چوبی در جهان شناخته می‌شود. این ماهواره توسط دانشگاه کیوتو و شرکت چوب‌برداری Sumitomo Forestry توسعه یافت تا استفاده از چوب در کاربرد‌های اکتشاف فضایی را به نمایش بگذارد.
این ماهواره به نام کلمه لاتین "Ligno" به معنای "چوب" نام‌گذاری شده است. LignoSat از چوب درخت ماگنولیا هونوکی که بومی ژاپن است، در ساخت این ماهواره استفاده شده است. چوب این درخت معمولاً برای ساخت غلاف شمشیر‌ها استفاده می‌شود. انتخاب این ماده از طریق یک آزمایش ۱۰ ماهه در ایستگاه فضایی بین‌المللی انجام شد. این ماهواره با استفاده از تکنیک‌های سنتی صنایع دستی ژاپنی و بدون استفاده از پیچ یا چسب مونتاژ شده است. با این حال، هنوز برخی ساختار‌های آلومینیومی و اجزای الکترونیکی مرسوم در آن وجود دارد.
در حالی که از دیدگاه برخی ممکن است استفاده از چوب در فضا غیرمعمول به نظر رسد، محققان امیدوارند این تحقیقات نشان دهد که ماهواره‌های چوبی می‌تواند پایدارتر بوده و آلودگی کمتری برای محیط زیست نسبت به ماهواره‌های معمولی داشته باشند.
انتهای پیام/
