یک بیماری و هزار مشکل؛ از اختلالات روانی در ناباروری تا معضلات اجتماعی

به گزارش خبرنگار خبرگزاری آنا، قطعا اگر صاحب فرزند هستید، لذت داشتن آن را با هیچ چیز در دنیا تعویض نمی‌کنید. مطالعات روانشناختی نشان می‌دهند، کسانی که از نعمت داشتن فرزند برخوردارند کمتر از زوج‌هایی که هیچ بچه‌ای ندارند، دچار اختلالات روانی می‌شوند.

در این میان چند نکته وجود دارد. اول این که دلیل نداشتن فرزند چیست؟ آیا خود زوج‌ها تمایلی به داشتن فرزند ندارند یا به دلیل بیماری نابارور و بچه‌دار نمی‌شوند. قطعا زوجی که همه راه‌های درمان را امتحان کرده و به نتیجه نرسیده است بیشتردر معرض اختلالات روانی قرار می‌گیرد. دلیل آن هم این است که گروه دیگر کسانی هستند که خود با آگاهی کامل نداشتن فرزند را انتخاب کرده‌اند.

زوج‌های نابارور علاوه بر رنج بیماری باید ترحم و گوشه‌کنایه‌های دیگران را هم تحمل کنند. دلسوزی‌ها و پیشنهادات نا‌به جای اطرافیان و حتی برخی توصیه‌های غیراصولی تبدیل به یک معضل اجتماعی و خانوادگی برای زوج‌های نابارور شده و آنها را مجبور کرده تا از جمع‌های فامیلی و دوستانه دوری کنند.

روانشناسان معتقدند هرگونه اظهار نظر و ارائه پیشنهاد به زوج‌های نابارور نمونه بارز دخالت و به اصطلاح سرکشی در زندگی آن‌ها است و گاهی می‌تواند در روند درمان اختلال ایجاد کند.

خوشبختانه در بیشتر مراکز درمان ناباروری بخش روانشناسی نیز وجود دارد تا مشکلات و اختلافاتی را که به واسطه روند درمان و همچنین نبود فرزند برای آنها به وجود آمده، برطرف کنند.

بهزاد قربانی روانپزشک و عضو هیئت علمی پژوهشگاه ابن سینا در گفت‌وگو با خبرنگار سلامت خبرگزاری آنا در این باره اظهار کرد: درصد زیادی از مشکلات زوج‌های نابارور مربوط به موضوعات روانی و اجتماعی است.

وی با بیان اینکه اختلالات خلقی و اضطرابی اولین مسئله‌ای است که زوج‌های نابارور با آن مواجه می‌شوند، افزود: کناره‌گیری، منزوی شدن و فاصله گرفتن از اجتماع از بارز‌ترین نشانه‌های وجود اختلال در این افراد است. متاسفانه گاهی نبود فرزند آنقدر در ذهن زوج‌ها پررنگ می‌شود که از یکدیگر هم فاصله می‌گیرند.

قربانی تاکید کرد: اختلالات خلقی و اضطرابی به شکل‌های مختلفی در زوج‌های نابارور نمایان می‌شود. وسواس فکری و عملی، علائم حمله‌ای مانند حمله پنیک، فوبیا، علائم روانتنی و ... از جمله اختلالاتی هستند که می تواند به مرور زمان در زوج‌ها ایجاد شود.

وی گفت: برخی زوج‌ها به حدی به داشتن فرزند علاقه دارند که طولانی شدن روند درمان آنها را خسته می‌کند. احساس بیهوده بودن زندگی، فرسودگی، بی انگیزگی برای ادامه کار و زندگی یا عدم انجام فعالیت‌های روزمره از احساساتی هستند که در زوج‌های نابارور شکل می‌گیرد.

عضو هیئت علمی پژوهشگاه ابن سینا به تبعات اجتماعی نداشتن فرزند نیز اشاره کرد و افزود: برچسب نازایی از بزرگ‌ترین تبعات اجتماعی این بیماری است. همچنین نسبت دادن «عقیمی» و «نازایی»  یکی از مهم‌ترین دلایل این زوج‌ها برای کناره‌گیری اطرافیان است.

قربانی به روش‌های درمان اشاره کرد و گفت: در مرحله اول برای درمان اختلالات روانی در زوج‌های نابارور از درمان‌های غیر دارویی استفاده می‌کنیم. اگر درمان‌های غیردارویی نتیجه‌ای نداشت، مجبور به تجویز دارو می‌شویم.

انتهای پیام/

مهسا روحی