رقابت ۶۵ فیلم در بخش ملی هجدهمین جشنواره «سینما حقیقت»

به گزارش خبرنگار خبرگزاری آنا، نشست رسانه‌ای محمد حمیدی مقدم دبیر هجدهمین جشنواره بین‌المللی فیلم مستند ایران (سینماحقیقت) پیش از ظهر امروز در مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی برگزار شد.

در آغاز نشست و پس از تلاوت قرآن کریم و  پخش سرود ملی و نماهنگ جشنواره، محدثه واعظی‌پور مدیر روابط عمومی جشنواره ضمن تشکر از تلاش و توجه نمایندگان رسانه‌ها و همراهی‌شان با جشنواره سینماحقیقت تشکر کرد و برای مریم قربانی‌نیا خبرنگار پرکار و پرتلاش حوزه سینما و تئاتر آرزوی سلامتی کرد.

در ادامه این نشست محمد حمیدی مقدم دبیر هجدهمین جشنواره بین‌المللی «سینماحقیقت» ضمن خوش آمدگویی به اهالی رسانه گفت: شهادت حضرت زهرا (س) را تسلیت می‌گویم و یاد و خاطره شهدا و مردم رنج‌دیده غزه و لبنان را گرامی می‌داریم.امسال هجدهمین دوره این جشنواره برگزار می‌شود. جشنواره «سینماحقیقت» نوجوانی است که در حال ورود به جوانی و دوران بلوغ است. 

 وی اظهار کرد: مسال در جشنواره تلاش کردیم تا بیش از گذشته نگاه تعاملی داشته باشیم و نگاه‌ها و سلایق مختلف و فیلمسازان نسل‌های مختلف حضور داشته باشند. بنابر این تفاوت عمده‌ای از این جهت داریم و با این رویکرد مرجعیت جشنواره معین خواهد شد. امیدوارم که شما هم چنین مجموعه ای را شاهد باشید.

دبیر هجدهمین جشنواره «سینماحقیقت» گفت: در این دوره از جشنواره نگاه و تعامل حداکثری را با صنوف انجمن کارگردانان و تهیه‌کنندگان سینمای مستند و نهادهای موثر در عرصه مستند خواهیم داشت که این اتفاق بسیار چشمگیر است.

حضور ۶۵ فیلم در بخش مسابقه ملی جشنواره هجدهم از میان ۵۳۳ اثر متقاضی

وی افزود: در این دوره، ۵۳۳ فیلم متقاضی حضور در جشنواره بودند و تولید آثار نسبت به سال گذشته پایاپای بود ولی میزان رجوع به مرکز گسترش بیشتر شده است. چاز بین فیلم‌های متقاضی، تعداد ۶۵ فیلم برای بخش مسابقه ملی انتخاب شدند که ۲۴ فیلم بلند، ۲۱ فیلم نیمه بلند و ۲۰ فیلم کوتاه در جشنواره امسال حضور خواهند داشت. همچنین در بخش شهید آوینی نیز ۲۶ فیلم داریم که ۹ فیلم با بخش ملی مشترک است.

حمیدی‌مقدم عنوان کرد: بخش مهم جشنواره امسال واکنش صریح و وظیفه جشنواره به مسائل غزه است که اتفاقا این بخش زینتی نیست و گفت‌وگو محور خواهد بود.صندوق حمایت از ساخت آثار درباره غزه را نیز در اوایل سال گذشته داشتیم و در غرفه مرکز گسترش در جشنواره کن هم توانستیم تعامل خوبی در این موضوع داشته باشیم. تمام این‌ اقدامات باعث شد تا تولید چند اثر درباره غزه را در همین دوره از جشنواره شاهد باشید.

‌وی افزود: در بخش خارج از مسابقه ۱۰ فیلم داریم که همه این آثار بسیار مهم هستند. در بخش مسابقه بین‌الملل نیز ما ۲ هزار و ۳۱۴ فیلم‌ متقاضی داشتیم و ۵۹ فیلم‌ انتخاب شدند.

دبیر هجدهمین جشنواره سینما حقیقت اظهار کرد: امسال کارگاه‌های آموزشی هم در جشنواره برگزار خواهد شد که بخش عمده این کارگاه‌ها به صنوف سپرده شده است. 

وی افزود: بحث هوش مصنوعی در حوزه فیلم‌ مستند وارد شده است و امسال کارگاهی در این زمینه برگزار خواهیم کرد. ورود هوش مصنوعی به نوعی جالب است و از سوی دیگر درباره آن احساس خطر می‌شود و شناخت مستندسازان از این فضا یک ضرورت است. ورکشاپ هوش مصنوعی توسط انجمن کارگردانان سینمای مستند برگزار می‌شود. 

حمیدی مقدم گفت: بحث قراردادهای حقوقی نیز مساله ای است که توسط یکی دیگر از صنوف ما و در ادامه کارگاهی که در دوره گذشته برگزار کردیم، برگزار خواهد شد.

منتخبی از آثار جشنواره در ۴۰ نقطه کشور اکران می‌شود

وی افزود: در جشنواره امسال نیز موزه سینما در کنار جشنواره است و برخی از فیلم‌ها در آنجا‌ نمایش داده می‌شود. همچنین امسال بخش اکران آنلاین‌ نداریم و سال گذشته بود که متوجه شدیم برخی آثار مهم‌ ما‌ قابلیت پخش آنلاین ندارند.‌ 

حمیدی مقدم گفت: ما امسال اشتیاق نمایش آثار در شهرستان‌ها را به شکل دیگری پاسخ دادیم و در ۳۹ شهر و ۴۰ نقطه از اول دوم تا سوم دی‌ماه منتخبی از آثار جشنواره در سینماهای هنروتجربه اکران می‌شود.

وی افزود: موضوع زیرمتن آثار امسال توجه به خانواده است. خانواده نه به شکل کلیشه ای بلکه شکاف نسل، انقطاع نسلی، معیشت، اقتصاد، ارکان خانواده، نقش پدر، فقدان پدر، معضلات اجتماعی و... نیز به صورت آسیب‌شناسی در آثار وجود دارند و شاید برخی از فیلم‌ها در این زمینه بی‌پروا باشند. 

مدیر مرکز‌ گسترش سینمای مستند و تجربی عنوان‌کرد: امسال یکی از دوره های خوب تعامل جشنواره با اداره نظارت و ارزشیابی است. شاید یکی دو بار بحث‌هایی برای برخی آثار در گرفت اما‌ خوشبختانه تمام‌ فیلم‌ها امسال به نمایش در می‌آیند.

وی افزود: مستندهای این دوره فقط معطوف به مستندهای اجتماعی نیست و آثار متنوعی از جمله محیط‌زیست، ورزشی، قوم شناسی و... داریم.فیلمسازان مستند ما بسیار فرهیخته هستند و جانانه تلاش می‌کنند. آن‌ها نسبت به اتفاقات پیرامونی خودشان بی‌تفاوت نیستند و من همواره این صدا را به وزارت ارشاد و روسای سازمان سینمایی رسانده‌ام. 

دبیر جشنواره «سینماحقیقت» در پاسخ به پرسشی درباره چالش فیلم‌هایی با رویکرد و مضمون سیاسی در این دوره از جشنواره: مانند سال گذشته چالش‌هایی داشتیم ولی نه آنطور که درگیرکننده باشد. برخی آثار جشنواره حرف‌هایی را مطرح می‌کنند که شاید مسائلی را در حوزه نظارتی به وجود آورد. اما با این وجود امسال چالش خاصی نداشتیم‌ و فیلم‌ها با سعه صدر و نگاهی مبتنی بر تحمل آرا و بیان نظرات مختلف بررسی شدند.

ضرورت آسیب‌شناسی فقدان کمپانی‌های مستقل فیلمسازی

 حمیدی مقدم درباره سهم‌ سینمای مستقل در میان آثار حاضر در جشنواره نیز گفت: وقتی درباره بضاعت سینمای مستند صحبت می‌کنیم این یک اتفاق جهانی است و حضور کمپانی‌ها و شرکت‌ها در ساخت مستند مهم است. فکر می‌کنم سینمای مستند در دوره ابتدایی و آماتور می‌تواند به طور مستقل فعالیت کند و در ادامه امکان حیات ندارد. 

وی افزود: با این‌حال، از میان ۶۵ فیلم حاضر در جشنواره، ۱۶ فیلم به صورت خصوصی ساخته شده است و حدود ۵۰ فیلم‌ متعلق به ارگان‌ها و نهادهای مختلف است. هنوز آثار از این نظر پایاپای نیست و این به دلیل فقدان کمپانی‌های مستقل در حوزه فیلمسازی است و باید این مساله را آسیب‌شناسی کنیم.

در حوزه برون مرزی باید وارد وضعیت تولید مشترک شویم

دبیر جشنواره «سینماحقیقت» در پاسخ به سوال دیگری گفت: ما در حوزه برون مرزی قطعا باید وارد وضعیت تولید مشترک شویم. صندوق حمایتی ما برای فیلمسازان ایران و خارجی درنظر گرفته شده است و در آنجا‌ فیلمسازان می‌توانند موضوعات خود را ارائه کنند. مرکز گسترش به عنوان یکی از متولیان سینمای مستند می‌تواند به نیازهای مستندسازان پاسخ دهد و ارگان‌های دیگر نیز باید با هم به تعامل برسند.‌

 واکنش «سینماحقیقت» به بزرگترین پدیده نسل‌کشی در جهان

محمد حمیدی‌مقدم دبیر جشنواره درباره نوع نگاه مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی و پویانمایی ادامه داد: اندازه بودن و میزان ظرفیت هر مجموعه‌ای تعیین‌کننده است و ما سعی کردیم در تمام ابعاد برگزاری به اندازه باشیم، یعنی نه فراتر از ظرفیت ما بوده و نه بزرگ‌نمایی شده است.

او گفت: در بخش غزه نیز این یک واکنش طبیعی رویدادی با بزرگترین پدیده نسل‌کشی در جهان است. خیلی از جشنواره‌های بزرگ‌ دنیا نیز به این اتفاق، فارغ از مسائل سیاسی، واکنش نشان می‌دهند.

امیدواری برای ساخت خانه جشنواره‌ها

دبیر جشنواره هجدهم سینماحقیقت در پاسخ به سوالی درباره مکان برگزاری جشنواره گفت: ما‌ با دوستانمان تعامل می‌کنیم و بخش روابط عمومی مرکز نیز مشغول نظرسنجی از مستندسازان بود و پردیس چارسو بيشترين رای را میان‌ مخاطبان داشت. ما هم از اینکه همواره در اضطراب مکانی‌ برای برگزاری جشنواره هستیم، ناراحتیم و امیدواریم با ساخت خانه جشنواره‌ها یک‌ مکان‌ عمومی ثابت را برای برگزاری جشنواره ها داشته باشیم.

او ادامه داد: نکته دیگر این است که با امکان رزرو بلیت دیگر کسی پشت در سینما نمی‌ماند و با امکان ویدئو لایبرری (کتابخانه ویدئویی) هیچکدام از دوستان رسانه تماشای فیلمی را از دست نمی‌دهند.

پذیرای آثار مساله‌مند هستیم

مدیرعامل مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی و پویانمایی در پاسخ به سوالی درباره آثاری که به مسائل سیاسی و اجتماعی سال‌های اخیر پرداخته‌اند، گفت: ما در جشنواره «سینماحقیقت» سعی کردیم به صورت روشن و شفاف صحبت کنیم. دو سالی است که ما فیلم‌ها را در گروه مشاوران انتخاب می‌کنیم و این به ما کمک کرده است که فیلمی مورد قضاوت سلیقه‌ای و گروهی قرار نگیرد.

حمیدی‌مقدم تصریح کرد: آنچه که به جشنواره رجوع شده را گزارش می‌دهیم نه آنچه ساخته می‌شود. ما در میان ۵۳۳ فیلمی که به ما‌ رجوع شده، سعی کردیم فیلم‌های اندیشمند و صاحب مساله را انتخاب کنیم. شاید فیلمی تولید شده است و برای جشنواره فرستاده نشده باشد.

این فعال سینمایی گفت: درباره اتفاقات سال ۱۴۰۱ فیلمی داشتیم که احتمالا در بخش اکران ویژه به نمایش در بیاید‌. در میان آثار جشنواره فیلم‌های متفاوتی داشتیم و از همین‌جا اعلام می‌کنم که پذیرای آثار مساله‌مند هستیم.

نظارت بر جایزه مردمی جشنواره بر عهده انجمن صنفی و خانه سینما است

دبیر جشنواره هجدهم سینماحقیقت درباره جایزه مردمی این دوره از جشنواره گفت: اهدای جایزه مردمی کاملا توسط صنف انجام می‌شود و میزان سنجش و نظارت آن‌ برعهده انجمن صنفی و در حقیقت خانه سینما است و مانند سال گذشته این اتفاق را با همکاری هاشور پیش خواهیم برد.

 شرایط اکران آثار مستند را در گروه «هنر و تجربه» فراهم کردیم

محمد حمیدی‌مقدم، دبیر هجدهمین جشنواره «سینماحقیقت» در بخش دیگری از صحبت‌های خود گفت: بحث معضل فروش آثار مستند ریشه‌دار و فقط مربوط به ایران نیست.‌ برخی دوستان گاهی شاید وارد فضای اغراق شوند. ما آنچه در توانمان بوده را در این زمینه انجام داده‌ایم و شرایط اکران را در گروه «هنر و تجربه» برای فیلم‌هایی که توان جذب مخاطب دارند، فراهم کردیم.

او ادامه داد: بخش عمده فیلم‌های مستند امکان جذب مخاطب در سینما را ندارند زیرا برای مدیوم سینما و پلتفرم‌ ساخته می‌شوند. برای نمایش این آثار ما باید تعامل خود را با تلویزیون بیشتر کنیم. آنچه در حوزه سینمای مستند ساخته می‌شود عموما به سبد جشنواره ما ارسال شده است.

وی افزود: اغلب تولیدات عمومی کشور به ما رجوع کرده‌اند و امیدواریم چندپارگی در خانواده سینما ازبین برود و جامعه سینما به یکپارچگی خود برسد و فیلم‌های بیشتر و متنوعی ساخته شود.

استعدادهای درخشانی را در مدرسه مستندسازی شناسایی کردیم

محمد حمیدی‌مقدم، دبیر هجدهمین جشنواره «سینماحقیقت» در پاسخ به سوالی درباره وضعیت مدرسه مستندسازی گفت: مدرسه مستندسازی دوره ابتدایی خود را طی می‌کند و دستاورد خوبی برای ما است. نگاه ما این است که سینما را نباید خیلی گسترش داد زیرا بحث معیشت آن‌ها مطرح است اما مدرسه مستندسازی نگاه درستی به سینمای مستند را نشان می‌دهد.‌ امسال استعدادهای خوبی را در این مدرسه کشف و شناسایی کردیم و تعدد فیلمسازان از جغرافیای مختلف حاصل همین‌ نگاه است.

مدیرعامل مرکز گسترش تاکید کرد: برای انتخاب فیلم‌ به این‌ توجه نمی‌کنیم که فیلم‌ توسط یک جوان ۱۸ ساله ساخته شده است یا نه و وقتی فیلمی خوب است، خودش به جشنواره راه پیدا می‌کند. اگر بچه‌های مدرسه هم‌ توانا باشند قطعا در آینده به جشنواره راه پیدا می‌کنند.

محمد حمیدی‌مقدم در پاسخ به سوالی درباره کارگاه‌های جشنواره گفت: ۹۰ درصد ورکشاپ‌های جشنواره رزرو شده است و فیلمسازان حرفه‌ای نیز در این کارگاه‌ها ثبت‌نام کرده‌اند.‌

این مدیر سینمایی در پاسخ به سوالی درباره رویداد پیچینگ هم گفت: امسال شأنیت و ارزش خاصی به پیچینگ دادیم و این رویداد را در قالب یک‌ رویداد مستقل از جشنواره برگزار کردیم زیرا حس کردیم مطلب پیچینگ ذیل هیجان جشنواره گم‌ می‌شود و کمتر به آن توجه می‌کنند. دومین رویداد پیچینگ را اوایل سال آینده به صورت ویژه برگزار خواهیم‌ کرد.

آثار جشنواره هجدهم محصول ۳، ۴ سال ریل‌گذاری در عرصه مستند است

دبیر هجدهمین جشنواره «سینماحقیقت» درباره نسبت دولت‌ها با سینمای مستند و مرکز گسترش گفت: من پیش از ریاست مرکز گسترش، مدیر دولتی نبودم و در عرصه تولید فعالیت داشتم. در دوره آقای انتطامی حمایت‌های ویژه‌ای از مرکز گسترش صورت گرفت. مرکز گسترش یک عقبه و تاریخی دارد و توسط مدیران گذشته خود به ثباتی برای حمایت از هنرمندان رسیده است. این عقبه شاید مرکز را از نگاه های سیاسی مبرا می‌کند.

او ادامه داد: در دولت سیزدهم نیز آقای خزاعی بالاترین حمایت‌ها را در چارچوب قراردادهای موجود داشتند، با اینکه ما همواره نسبت به بودجه سینمای مستند اعتراض می‌کردیم. اکنون زود است که دولت جدید را قضاوت کنیم‌ اما با وجود حضور آقای رائد فریدزاده امیدوارم که این‌ نگاه حمایتی بیش از گذشته باشد.

حمیدی‌مقدم تاکید کرد: نکته مهم این است که تولیدات مرکز گسترش که امسال به نمایش در‌می‌آیند، محصول 3، 4 سال ریل‌گذاری ما در عرصه مستند است.

 بخش‌های ویژه‌‌ای برای هوش مصنوعی تدارک دیده‌ایم

محمد حمیدی مقدم دبیر هجدهمین جشنواره «سینماحقیقت» گفت: بخش‌های ویژه‌‌ای برای هوش مصنوعی تدارک دیده‌ایم، زیرا هنوز به حقیقت تصاویر اعتقاد قاطع داریم. ما بیشتر در حوزه آگاهی نسبت به تصاویر فیک و سندسازی به عنوان یک نیاز و ضرورت فعالیت می‌کنیم. هرچند هوش مصنوعی فرصت‌های زیادی را در هم حوزه مستندهای تاریخی و... به ما‌ می‌دهد. این پدیده مبتلا به صنف است و با تعامل با انجمن کارگردانان این نشست برگزار می‌شود.

 توجه ویژه جشنواره «سینماحقیقت» به مخاطب وفادار

محمد حمیدی مقدم دبیر هجدهمین جشنواره «سینماحقیقت» درباره توجه به دانشجویان در جشنواره امسال گفت: ما ظرفیت کمی داریم اما با توجه به گسترش فضای مخاطبانمان یک عده مخاطب وفادار داریم. از طرف دیگر اکران مستند را در واحد بازرگانی در دانشگاه‌ها و گعده‌های مختلف راه انداختیم که بسیار پرطرفدار بود و با پیدا کردن مخاطبان وفادار برای این دانشجویان کارت صادر می‌شود.‌

اوا ادامه داد: امسال می‌خواستیم که سینما فلسطین را هم به جشنواره اضافه کنیم اما فکر کردیم که ممکن است تمرکز از خانه جشنواره برداشته شود.

جلسات نقد و بررسی به صورت «فیلم‌خبر» برگزار می‌شود

حمیدی‌مقدم درباره برگزاری رویداد فیلم‌خبر در ایام جشنواره گفت: رویداد «فیلم‌خبر» را با آسیب‌شناسی از صاحب نظران این حوزه انجام‌ خواهیم داد و تمام‌ گفت‌وگوهای ما قرار است در پلتفرم بارگزاری شود. تمام گفت‌وگوها درباره فیلم‌های مهم‌ جشنواره در فیلم‌خبر انجام‌ می‌شود.

دبیر جشنواره «سینماحقیقت» در بخش دیگری از صحبت‌های خود در پاسخ به سوالی گفت: من پس از مرکز گسترش به شرایط قبل خود برمی‌گردم و احتمالا در حوزه تولید فعالیت می‌کنم.

او با اشاره به بحث عرضه و تقاضا در سینمای مستند تاکید کرد: پیرو بحث عرضه و تقاضا و در ریل‌گذاری جدیدی که در دستور کار داریم، با پلتفرم فیلیمو رایزنی کردیم و آثارمان را پخش خواهیم کرد. به دلیل تعداد زیاد فیلم‌ها و محدودیت سالن، جلسات نقد و بررسی فیلم‌ها در سالن‌ها انجام نمی‌شود و جلسات نقد و بررسی به صورت «فیلم‌خبر» برگزار می‌شود.

بزرگداشت ناصر ممدوح، ابراهیم سعیدی و مصطفی دالایی در جشنواره هجدهم

مدیرعامل مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی و پویانمایی درباره بزرگداشت‌های این دوره از جشنواره گفت: در هجدهمین دوره از جشنواره ما ۳ بزرگداشت داریم. یکی از این بزرگداشت‌ها مربوط به استاد ناصر ممدوح است. ایشان یکی از یگانه‌های گویندگی سینمای مستند هستند. همچنین در جشنواره امسال از سال‌ها تلاش ابراهیم‌ سعیدی فیلمساز تاثیرگذار قدردانی می‌کنیم و تقدیر از مصطفی دالایی، که جز اولین نفرات حلقه روایت فتح بود، دیگر بزرگداشت این دوره از جشنواره است.

او ادامه داد: مستندها در طول جشنواره توسط یک سینماکمپر و یک دوست مستندساز میان مردم می‌رود و شب‌ها در میادین تهران به نمایش در می‌آید.

فیلمسازان بومی باید در حوزه جهانی جذب سرمایه کنند

محمد حمیدی مقدم دبیر جشنواره «سینماحقیقت» با اشاره دوباره به بخش ویژه غزه گفت: در بحث غزه‌ ما روی ۲ فیلم سرمایه‌گذاری کردیم که یکی از آن‌ها با یکی از فیلمسازان بزرگ انجام شد. جالب است بدانید مقداری که ما‌ در این فیلم‌ها کمک‌ و سرمایه‌گذاری کردیم به اندازه یک‌ فیلم‌ نیمه‌بلند داخلی است.

او ادامه داد: فیلمسازان بومی نیز باید در حوزه جهانی جذب سرمایه کنند و توسط کمپانی‌های داخلی از آن‌ها حمایت شود. با نگاه ویژه آقای فریدزاده در ایجاد صندوق حمایتی و حوزه مالکیت دولت در فیلم‌ها به امید خدا در آینده شاهد تحولاتی در این زمینه خواهیم بود.

جشنواره «سینماحقیقت» یک ارزش ملی است

محمد حمیدی مقدم درباره اهمیت بخش جایزه شهید آوینی در جشنواره سینماحقیقت تاکید کرد: جشنواره «سینماحقیقت» ارتباطی با من یا دوستان دیگر ندارد و یک ارزش ملی است، اعتبار و سابقه آن مشخص است، پس حضور در آن یک ویژگی خاص دارد و ارزش افزوده‌ای برای فیلم‌سازان است.

وی افزود: فیلم‌هایی که شرایط لازم‌ برای بخش ملی را داشته باشند، وارد آن بخش می‌شوند اما تراکم یک موضوع در بخش ملی شدنی نیست. در نتیجه بخش شهید آوینی دارای ویژگی‌های موضوعی خاص خود است.

 فیلم‌های جشنواره هجدهم بسیار مطالبه‌گر و جسور است

محمد حمیدی مقدم دبیر جشنواره «سینماحقیقت» در پایان صحبت‌های خود با اشاره به موضوع آثار برگزیده گفت: امسال فیلم‌های جشنواره بسیار مطالبه‌گر و جسور است. ما مستند می‌سازیم که طرح موضوع کنیم و روی نقاط سایه جامعه نور بتابانیم. در سال گذشته نیز مستندهای ما موضوعات مختلفی داشتند و امیدوارم پس از جشنواره هم جلسه‌ای با هم داشته باشیم و شما بگویید که حرف‌های امروز در فیلم‌های جشنواره حضور داشتند و نمود پیدا کرده بودند یا نه. امیدوارم در روزهای جشنواره تحلیل و انتقادات منصفانه‌ای داشته باشید.