حقایق علمی ۹۲؛
کوه اورست؛ غولی که همچنان قد می‌کشد!
کوه اورست، با ارتفاع هشت هزار متر از سطح دریا، بلندترین قله جهان است و در رشته‌کوه هیمالیا واقع شده است. این قله به دلیل قرارگیری در ناحیه تکتونیک فعال، هر ساله حدود ۴ میلی‌متر بلندتر می‌شود!
به گزارش خبرگزاری آنا، کوه اورست با ارتفاع کنونی ۸۸۴۸.۸۶ متر بخشی از رشته‌کوه هیمالیا در قاره آسیا است. این قله باشکوه در مرز نپال و منطقه خودمختار تبت در چین قرار دارد و هر ساله هزاران کوهنورد و ماجراجو را به خود جذب می‌کند.
با این حال به طریق دیگری نیز می‌توان به این سازه طبیعی نگریست. اورست جدای از اینکه یک مقصد گردشگری جذاب است، نمونه‌ای حی و حاضر از فرآیند‌های زمین‌شناسی پیچیده روی سیاره‌مان است.
رشد کوه اورست به فعالیت صفحات تکتونیکی زمین مربوط می‌شود. میلیون‌ها سال پیش، صفحه هند (Indian Plate) به سمت شمال حرکت کرده و به صفحه اوراسیا (Eurasian Plate) برخورد کرد. این برخورد باعث چین‌خوردگی و ایجاد رشته‌کوه هیمالیا شد. جالب است بدانید که صفحه هند همچنان به حرکت خود ادامه می‌دهد، کوه اورست نیز هر ساله حدود ۴ میلی‌متر بلندتر می‌شود.
این فرایند ناشی از نیرو‌های عظیمی است که در لایه‌های زیرین زمین فعال هستند. با فشار آوردن صفحه هند به صفحه اوراسیا، سنگ‌های زیرین فشرده شده و به سمت بالا حرکت می‌کنند، که نتیجه آن افزایش ارتفاع کوه‌ها است.
دانشمندان با استفاده از فناوری‌های پیشرفته مانند GPS و رادار ماهواره‌ای، تغییرات ارتفاع اورست را اندازه‌گیری می‌کنند. در سال ۲۰۲۰، یک پروژه مشترک بین نپال و چین، ارتفاع رسمی اورست را ۸۸۴۸.۸۶ متر اعلام کرد، که این عدد کمی بیشتر از اندازه‌گیری‌های قبلی بود. این تغییر جزئی نه تنها به رشد طبیعی کوه، بلکه به تغییرات ناشی از زلزله‌ها و حرکات زمین نیز مرتبط است.
زلزله‌ها می‌توانند نقش دوگانه‌ای در تغییر ارتفاع اورست داشته باشند. به عنوان مثال، زلزله نپال در سال ۲۰۱۵ که قدرتی معادل ۷.۸ ریشتر داشت، باعث تغییراتی در ساختار هیمالیا شد. برخی مناطق بلندتر و برخی دیگر کمی کوتاه‌تر شدند! اگرچه اورست تأثیر مستقیمی از این زلزله ندید، اما چنین رویداد‌هایی می‌توانند در آینده بر ارتفاع آن اثر بگذارند. تغییرات در ارتفاع می‌تواند نقشه‌ها و تجهیزات ناوبری را تحت تأثیر قرار دهد. همچنین، تغییرات اقلیمی و ذوب یخچال‌های طبیعی در منطقه، خطراتی مانند رانش زمین و سیل‌های یخی را افزایش داده است.
انتهای پیام/
